Notice (8): Undefined index: name_eng [APP/View/Elements/menu.ctp, line 23]Code Context<div class="accordion-heading"><a class="accordion-toggle" <?php if(!empty($dm_c2)){?>data-toggle="collapse" data-parent="#accordion2" href="#collapse<?php echo $cap1['Catproduct']['id'];?>" title="<?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>"<?php }else{?>href="<?php echo DOMAIN.$cap1['Catproduct']['slug'];?>"<?php }?>><?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>$viewFile = '/home/quangtayqh/domains/quangtayqht.vn/public_html/app/View/Elements/menu.ctp' $dataForView = array( 'cat12' => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'title_for_layout' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'tinmoiup' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'tinlq' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'detailNews' => array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'setting' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ), 'description_for_layout' => '', 'keywords_for_layout' => '', 'tintucnoibat' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'duandatrienkhai' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'slideshow' => array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'adv_khuyenmai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ), 'doitac' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'chayphai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ), 'chaytrai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ), 'chiasekinhnghiem' => array(), 'list_menu_footer' => array(), 'danhmuc_left_parent' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'danhmuc' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'support' => array( (int) 0 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'content_for_layout' => '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>', 'scripts_for_layout' => '' ) $cat12 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $title_for_layout = 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp' $tinmoiup = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '535', 'name' => 'Hướng dẫn đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay GARMIN ETREX 10/20X ', 'code' => null, 'alias' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(17, 17, 17); font-weight: 700; text-align: justify;">Những năm gần đây việc sử dụng máy định vị cầm tay để đo diện tích đất nông nghiệp, đất rừng… trở nên phổ biến. Người nông dân, thương lái đã ứng dụng thiết bị kỹ thuật vào việc đo diện tích đất để mua bán cao su, tiêu, điều,… một cách rất hiệu quả và chính xác.</span></span></span>', 'content' => '<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Sau đây, chúng tôi xin phép hướng dẫn cách đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay Etrex 10/20x đơn giản và chính xác.<br /> <br /> <strong>Phần 1: Kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích</strong><br /> <br /> Máy định vị cầm tay Etrex 10/20 đo diện tích dựa trên tín hiệu vệ tinh vì vậy để số liệu đo chính xác thì vệ tinh thu được phải nhiều và đầy đủ. Hãy kiểm tra tín hiệu vệ tinh trước khi đo:<br /> <br /> - Nhấn <em>Menu</em> 2 lần để vào màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <br /> - Di chuyển con trỏ vào ô <em>Satellite</em> => nhấn <em>Enter</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3(1).jpg" style="width: 381px; height: 510px;" /><br /> <br /> - Màn hình vệ tinh sẽ hiện ra. Trên góc phải phía trên màn hình thể hiện sai số của máy. Khi hiện ra số từ 3 - 5m tức là vệ tinh đã tốt, chúng ta có thể bắt đầu đo diện tích đất.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4(1).jpg" style="width: 306px; height: 409px;" /><br /> Sau khi kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích sẽ tiến hành đo diện tích đất.<br /> <br /> <strong>Phần 2: Tiến hành đo diện tích đất</strong><br /> <br /> <strong>Bước 1:</strong> Nhấn nút <em>Menu</em> trên máy 2 lần để trở về màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 1 lần 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <em>Hình 1. Nhấn Menu 2 lần để trở về màn hình chính</em><br /> <br /> Bước 2: Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ <em>Area Calculation</em> (chức năng đo diện tích) => nhấn <em>Enter</em><strong>. </strong>Màn hình đo diện tích sẽ hiện ra.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2 lần 2.jpg" style="width: 311px; height: 414px;" /><br /> <em>Hình 2. Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ Area Calculation</em><br /> <br /> Bước 3: Bây giờ hãy vào khu đất cần đo diện tích và nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Start</em>, sau đó đi vòng quanh khu đất cần đo.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3 lần 2.jpg" style="width: 400px; height: 533px;" /><br /> <em>Hình 3. Nhấn Enter vào chữ Start</em><br /> <br /> Bước 4: Sau khi đi vòng quanh khu đất cần đo đến vị trí xuất phát ban đầu nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Calculate.</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4 lần 2.jpg" style="width: 296px; height: 395px;" /><br /> <em>Hình 4. Nhấn Enter vào chữ Calculate</em><br /> <br /> Màn hình hiển thị kết quả đo diện tích sẽ hiện ra:<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 5.jpg" style="width: 309px; height: 412px;" /><br /> <em>Hình 5. Hiển thị kết quả đo</em><br /> <br /> Tùy vào mỗi mục đích công việc khác nhau mà chúng ta lựa chọn đơn vị đo phù hợp.<br /> Để chọn đơn vị đo bạn chỉ cần di chuyển con trỏ vào chữ <em>Change Units</em> và nhấn <em>Enter </em>=> màn hình sẽ hiện ra các đơn vị đo để bạn lựa chọn, thông thường chúng ta sẽ đo diện tích khu đất lớn nên chọn vào đơn vị Hectares<strong> (</strong>Ha<strong>).</strong><br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 6.jpg" style="width: 376px; height: 502px;" /><br /> <em>Hình 6. Chuyển đơn vị đo</em><br /> <br /> <strong>Cần lưu ý là phải đi thành 1 vòng khép kín thì máy mới đo diện tích khu đất một cách chính xác.</strong></span></span><br /> </p> <p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> </p> ', 'images' => '2019042407173039b311cfd409011833b1fdef4dd12cf9.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-24', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '52389', 'slug' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '935', 'rght' => '936', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '534', 'name' => 'Những lưu ý khi dùng máy đo khoảng cách laser', 'code' => null, 'alias' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. </span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Máy đo khoảng cách laser với ưu điểm thiết kế cầm tay nhỏ gọn, đút túi dễ dàng và kết quả phản hồi nhanh. Các tính năng cơ bản bao gồm đo khoảng cách, tính toán theo pitago, diện tích, thể tích, chu vi, đo góc, cộng trừ nhân chia. Ngoài ra, riêng dòng Leica có thêm rất nhiều tính năng vượt trội cho người chuyên nghiệp như đo cạnh trên cao, đo sườn đồi, đo độ nghiêng mái nhà, tính cạnh gián tiếp...<br /> <br /> Trước khi sử dụng bạn cần đọc các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây hại đến người xung quanh. <br /> <br /> - Không để tia laser hướng về phía người hoặc động vật và không nhìn vào tia laser trực tiếp hoặc qua phản chiếu.<br /> - Nếu tia laser hướng vào mắt, bạn phải nhắm mắt lại và ngay lập tức xoay đầu để tránh tia laser.<br /> - Không được sử dụng kính nhìn laser như là kính bảo hộ lao động.<br /> - Không được nhúng dụng cụ đo vào trong nước hay các chất lỏng khác.<br /> - Lau sạch bụi bẩn bằng một mảnh vải mềm và ẩm.<br /> - Không sử dụng bất cứ chất tẩy rửa hay dung môi nào.<br /> - Nếu dụng cụ đo bị trục trặc, vui lòng liên hệ bộ phận kỹ thuật của chúng tôi để được hướng dẫn và bảo hành. Tuyệt đối không tự ý tháo mở dụng cụ đo ra để tránh làm thiết bị hỏng hóc thêm.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H1.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H2.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H3.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /></span></span><br /> <br /> <p style="margin: 6px 0px; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; color: rgb(29, 33, 41); font-size: 14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H7.jpg" style="width: 500px; height: 360px;" /></p> ', 'images' => '20190301033534e604a531789bb8c3cfaceb0b2346fd77.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-03-01', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '64705', 'slug' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '933', 'rght' => '934', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '533', 'name' => 'Cùng tìm hiểu về dòng máy thuỷ bình laser', 'code' => null, 'alias' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người. Các chức năng nổi bật đó có thể bao gồm:<br /> - Là thiết bị đo đạc ở các khoảng cách khác nhau từ gần đến xa, từ địa hình bằng phẳng đến nhưng nơi trắc trở nhiều nguy hiểm. Máy thuỷ bình laser có thể hỗ trợ con người trong việc tính toán và lập sơ đồ công trình rất nhanh chóng và chính xác.<br /> - Sử dụng máy trong việc quét mã vạch laser của ngành công nghiệp thương mại giúp bạn có được những kết quả tuyệt đối và tiện lợi hơn.<br /> - Ngoài ra, máy thuỷ bình laser còn là một thiết bị có ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, giáo dục, t tế và giao thông, công nghiệp vận chuyển.<br /> <br /> <strong>Một số cách phân loại máy thuỷ bình laser nổi bật nhất</strong></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua màu sắc</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Màu sắc máy thuỷ bình laser sẽ tương ứng với màu sắc tia laser được tích hợp bên trong máy và những dòng máy có màu sắc khác nhau sẽ có các đặc tính sử dụng cũng như nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Một số dòng máy thuỷ bình laser chính được phân loại theo hình thức này đó chính là máy tia xanh, tia đỏ, tia cam, tia xanh ngọc, tia hồng. Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là hai dòng máy chính tia xanh và tia đỏ. Chúng được xuất hiện phổ biến trên thị trường với những vai trò vô cùng hữu ích, khả năng ứng dụng đa dạng và linh hoạt cho người dùng.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1539914884-may can bang2 (1).JPG" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser theo nhà sản xuất</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Có rất nhiều đơn vị khác nhau gia nhập vào lĩnh vực thiết kế, sản xuất và phân phối máy thuỷ bình laser ra thị trường. Một số thương hiệu nổi bật có thể kể đến như dòng máy thuỷ bình laser thương hiệu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức: Sincon, Bosch, Fukuda, Laisai,...<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1512013048_may-can-bang-laser-sincon-sl-333.jpg" style="width: 455px; height: 481px;" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua số tia được tích hợp</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Số tia của máy thuỷ bình laser có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả ứng dụng, đến mức độ phổ biến và khả năng sử dụng thực tế của máy cho các nhu cầu của người dùng. Tùy từng mục đích khác nhau bạn có thể chọn lựa dòng máy thuỷ bình laser với số tia vừa phải như 2 tia, 3 tia, 4 tia, 5 tia. Số lượng tia càng lớn thì giá thành máy càng cao, tuy nhiên hiệu quả và các chức năng máy mang lại sẽ càng lớn.<br /> <br /> <strong>Đánh giá một số ưu điểm của máy thuỷ bình laser trên thị trường hiện nay:</strong><br /> - Sử dụng máy thuỷ bình laser có thể thay thế hoàn toàn các phương thức đo đạc truyền thống với các kết quả đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng và rất tiện lợi. Bạn có thể tránh đi được các thao tác phức tạp cần phải thực hiện, ngoài ra là còn tránh được các sai lệch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến những công trình thực tế đang nghiên cứu hoặc thi công.<br /> - Việc sử dụng các dòng máy thuỷ bình laser hiện đại ngày nay rất đơn giản, chỉ cần nhấn nút và kiểm tra kết quả đo. Việc băn khoăn về những công việc cần làm cũng được giảm đi đáng kể. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều.<br /> - Các thiết kế máy thuỷ bình laser hiện nay đều rất hiện đại, sang trọng với khả năng thu hút, bắt mắt, thể hiện cho sự cập nhật xu hướng cho chính người dùng, người chủ của máy.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/images(1).jpg" style="width: 225px; height: 225px;" /><br /> <br /> <strong>Một số nhược điểm của máy thuỷ bình laser:</strong><br /> Tuy mang trong mình nhiều ưu điểm nhưng vẫn không thể phủ nhận được một số khuyết điểm mà máy thuỷ bình laser vẫn còn gặp phải. Việc sử dụng máy tuy đơn giản nhưng luôn cần phải đảm bảo đúng và đủ các thao tác cần thiết. Nếu không sẽ không thể thu được kết quả đo. Ngoài ra, khi ứng dụng máy thuỷ bình laser trong một số điều kiện về địa hình trắc trở hay có nhiều vật cản, kết quả đo đạc thu được có thể sẽ không đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối.<br /> Mức giá của các dòng máy thuỷ bình laser khá lớn, thường cao hơn so với các lựa chọn của phương pháp đo đạc truyền thống. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu cần bỏ ra cho phương pháp cần phải xác định là sẽ tốn kém hơn. Tuy nhiên, so với những hiệu quả mà máy có thể mang lại thì đây hoàn toàn là những con số có thể chấp nhận được.<br /> </span></span>', 'images' => '20190213030954ce4c7d18ea6c8d4e032f065a283c7634.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-02-13', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61876', 'slug' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '931', 'rght' => '932', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '532', 'name' => 'Đo đạc khảo sát bằng công nghệ RTK - TRIMBLE R8S ', 'code' => null, 'alias' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghệ GPS RTK trong đo đạc khảo sát địa hình giúp rút ngắn thời gian đo đạc ngoài thực địa.<br /> Phương pháp đo vẽ bằng công nghệ RTK rất đơn giản.Khả năng đo chi tiết ở khoảng cách khá lớn.Trạm máy ít phải di chuyển nên tốc độ đo nhanh hơn. Với công nghệ RTK, nhân lực giảm, mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100541-r8s-4 (1)(1).JPG" style="width: 841px; height: 329px;" /><br /> Cùng với đó, để nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc đo đạc khảo sát, bạn cần kết hợp với thiết bị máy toàn đạc điện tử để đo đạc.<br /> <br /> Để bắt kịp xu thế, Trimble – hãng sản xuất của Mỹ cho ra đời dòng máy định vị vệ tinh GNSS 02 tần số R8s. Máy có thiết kế nhỏ gọn và các tính năng nổi bật, đặc biệt là độ chính xác cao.Chuyên dùng trong công tác khảo sát thành lập lưới khống chế tọa độ với độ chính xác cao;<br /> Ngoài ra Trimble R8s cũng có thể được dùng trong việc khảo sát, thi công công trình như một chiếc máy đo đạc thông minh.Có thể thực hiện được tất cả các công việc trắc địa như giao hội, bố trí đường cong, tính diện tích.<br /> <br /> <strong>Các tính năng nổi bật của Trimble R8s GNSS:</strong><br /> + Bộ thu vệ tinh có thể lập cấu hình và tùy chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu của người dùng<br /> + Có cấu hình xử lý hậu kỳ, cấu hình chỉ gồm trạm Base hoặc trạm Rover.Hoặc cấu hình bao gồm cả hai trạm Base và Rover<br /> + Khả năng dò tìm vệ tinh tiên tiến với công nghệ thu vệ tinh Trimble 360<br /> + Gồm bộ vi mạch Trimble Maxwell 6 với 440 kênh<br /> + Tích hợp đơn giản với dòng máy toàn đạc Trimble S-series và trạm Rover V10 Imaging<br /> + Phần mềm hiện trường Trimble Access và phần mềm nội nghiệp Trimble Business Center đầy trực quan<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100540-r8s-2(1).jpg" style="width: 426px; height: 600px;" /></span></span><br /> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">Với những tính năng nổi trội như trên, Trimble R8s sẽ là một giải pháp hoàn thiện cho công tác đo đạc khảo sát thành lập bản đồ.</span> </span></span></div> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> </div> ', 'images' => '20181225030718344e0b16ef2063800ec3d36fa19f99b7.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-12-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '62482', 'slug' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '929', 'rght' => '930', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '531', 'name' => 'Công nghệ DGPS và ứng dụng của nó.', 'code' => null, 'alias' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span>', 'content' => '<p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span><br /> </p> <p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">DGPS sử dụng thêm một mạng lưới các trạm mặt đất cố định để phát tín hiệu. Làm căn cứ cho thiết bị định vị nhận biết khác biệt giữa các vị trí của các trạm đo. Phân biệt theo hai cách: được chỉ định bởi hệ thống vệ tinh và số liệu đo đạc chính xác đã biết từ trước. Từ sai khác giữa vị trí đo bởi vệ tinh và vị trí chính xác đã biết. Các thiết bị định vị có thể hiệu chỉnh vị trí chính xác của chúng.</span></span></p> <p style="text-align: center;"> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939579-DPGS-2.jpg" style="width: 507px; height: 347px;" /></span></span></p> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Các tín hiệu hiệu chỉnh thường được phát ở dạng sóng radio UHF.<br /> <br /> Hệ thống DGPS:<br /> - Một là chủ yếu cho hàng hải, phát tín hiệu trên dải sóng dài;<br /> - Một hệ thống khác được sử dụng cho điều tra đất đai và di chuyển trên mặt đất, sử dụng băng tần FM radio thương mại.<br /> <br /> Ở Việt Nam hiện có 6 trạm DGPS: Đồ Sơn, Vũng Tàu, Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Quảng Nam.<br /> <br /> Các ứng dụng hệ thống DGPS: <br /> <br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ mặt Đất<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ biển<br /> - Ứng dụng trong giao thông và hải dương học trên biển<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ hàng không<br /> - Ứng dụng trong giao thông hàng không<br /> - Ứng dụng trong thám hiểm không gian<br /> - Ứng dụng trong quân đội<br /> <br /> <strong>GPS và DGPS khác nhau như thế nào?</strong> </span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> GPS là tín hiệu được phát trực tiếp từ các vệ tinh toàn cầu GPS. GPS có độ sai số trong phạm vi tiêu chuẩn là 15m.</span></span></li> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> DGPS là tín hiệu vô tuyến được phát từ các trạm DGPS sau khi nhận GPS và sửa đổi chúng cho tín hiệu chính xác hơn. Với phạm vi tiêu chuẩn dưới 5m. Tuy nhiên nhược điểm của DGPS là phải sử dụng nhiều trạm phát dưới mặt đất. Sai số sẽ càng cao khi khoảng cách từ trạm DGPS đến thiết bị thu sóng càng lớn.</span></span></li> </ul> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-11.jpg" style="width: 421px; height: 245px;" /></span></span></p> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-12.jpg" /></span></span></p> ', 'images' => '20181123080947be329442040732a45e4832bf54eaf382.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-23', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '63273', 'slug' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '927', 'rght' => '928', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '530', 'name' => 'Chức năng của máy đo khoảng cách laser Disto X4', 'code' => null, 'alias' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Máy đo khoảng cách laser Leica DISTO X4 - 150m</strong> là Model mới nhất của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. </span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410<br /> <br /> * Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> ', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(51, 51, 51); font-weight: 700; text-transform: uppercase;">MÁY ĐO KHOẢNG CÁCH LASER LEICA DISTO X4_150M</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"> là Model mới nhất (cùng với Leica DISTO X3) của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. Disto X4 đã có mặt tại thị trường Việt nam vào tháng 8/2018</span></span></span> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Điểm khác biệt lớn nhất của Model X4 lần này không thể không kể đến là màn hình của Máy, tuy màn hình không được trang bị cỡ lớn như các dòng D seriel nhưng màn hình X4 được thiết kế dạng LED TFT sắc nét giống như các màn hình trên smartphone hiện nay.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Giao diện truy cập được thiết kế mới giúp cho việc truy cập các chức năng cũng như quan sát kết quả được dễ dàng và thuận lợi nhất.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Thân máy được thiết kế rất chắc chắn, cầm vừa vặn trên tay, cùng với đó là X4 được trang bị IP65 cho khả năng kháng bụi nước rất cao nơi công trường cũng như có khả năng an toàn khi rơi từ độ cao 2m.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <table border="0" cellpadding="0" style="width:700px;" width="700"> <tbody> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-painter-function.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-1.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích sơn</strong><br /> Tính toán tổng diện tích tường, sàn, trần</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích / thể tích</strong><br /> Đo diện tích nhà, phòng, diện tích đất.. thể tích vật liệu...</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-2.jpg" /></span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> </span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-3.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo gián tiếp Pythagoras</strong><br /> với những vị trí khó tiếp cận</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo ngang thông minh</strong><br /> Khi gặp chướng ngại vật, không thể đo theo phương ngang. Khi đó chỉ cần đo phía trên hoặc phía dưới thiết bị sẽ cho ra khoảng cách ngang chính xác, nhanh chóng.</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-4.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-5.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo chia đều</strong><br /> Việc lắp dựng, xác định các vị trí bằng nhau sẽ nanh chóng hơn</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo cao liên tục</strong><br /> Với những vị trí trên cao, vị trí không thể tiếp cận trực tiếp...chỉ cẩn đo điểm trên hoặc dưới sau đó hướng laser đến điển còn lại, thiết bị sẽ cho ra khoảng cách chính xác và nhanh nhất</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-do-goc-nghieng.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_moi/leica_disto_x4/IP65-leica-disto-x4.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo góc nghiêng 360<sup>o</sup></strong><br /> Xác định độ dốc (nghiêng) của mái nhà, ram đốc, mái dốc, cầu thang, vì kèo...</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Cấp bảo vệ IP65</strong><br /> Cho khả năng chống bụi bặm, môi trường ẩm ướt nơi công trường. Ngoài ra thiết bị có khả năng an toàn khi rơi ở độ cao 2m</span></span></td> </tr> </tbody> </table> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <br /> <br /> <br /> <br /> </span></span>', 'images' => '2018111207535647c80092b4d21138b6caefb4b536d2f7.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-12', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '80760', 'slug' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '925', 'rght' => '926', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $tinlq = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '147', 'name' => 'Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Cần 1.000 tỷ để đo đạc đất nông, lâm trường', 'code' => null, 'alias' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Chiều nay (10/11), Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về Báo cáo giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/v2-1447147959769.png" style="width: 660px; height: 383px;" /><br /> <br /> <div> </div> <div> Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cho rằng nguyên nhân của những tồn tại của các nông, lâm nghiệp hiện nay là do chúng ta chưa quản lý tốt về chính sách, bên cạnh đó bản thân các nông, lâm trường cũng yếu kém về năng lực quản lý.</div> <div> </div> <div> Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra hiện nay là nhiều nông, lâm trường có đất nhưng để hoang hóa trong khi người dân lại không có đất để canh tác sản xuất. Đây là nguồn gốc của những mâu thuẫn phát sinh giữa người dân và các nông, lâm trường. Có những mâu thuẫn kéo dài hàng chục năm chưa được giải quyết.</div> <div> </div> <div> Trước vấn đề này, các đại biểu đều kiến nghị, phải rà soát diện tích đất từng nông, lâm trường, đánh giá kết quả sử dụng đất. Trên cơ sở đó giao đất cho nông, lâm trường và ưu tiên giao thêm đất cho người dân để ổn định sản xuất.</div> <div> </div> <div> Các đại biểu cũng cho biết, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị quyết quản lý về nông, lâm trường để tránh tình trạng hàng triệu ha đất sử dụng không hiệu quả như hiện nay. Đồng thời, đối với những hộ dân sử dụng đất nông, lâm trường hiệu quả, lâu dài từ năm 1993 trở về trước, các đại biểu cũng kiến nghị giảm tiền sử dụng đất cho các trường hợp này.</div> <div> </div> <div> Trước những ý kiến của các đại biểu trong buổi thảo luận, Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng cho biết: "Nhiều đại biểu quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất, nhiều nông lâm trường có đóng góp rất quan trọng, một số Lâm nông trường như Tập đoàn Cao Su hàng năm có sản lượng cao hơn bình quân của cả nước. Chính nhờ các nông trường chúng ta mới hình thành được ngành cao su, cà phê. Các nông trường đã hình thành ngành chè ở Miền Bắc, nhiều nông trường nòng cốt bảo vệ rừng, phát triển an ninh xã hội ".</div> <div> </div> <div> Tại buổi thảo luận Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Minh Quang cũng thừa nhận, thực tế sau 10 năm việc giao đất và sử dụng đất cho các nông lâm trường kết quả đạt được rất thấp.</div> <div> </div> <div> Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng thẳng thắn thừa nhận, trách nhiệm này một phần thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường, bên cạnh đó các địa phương cũng có một phần trách nhiệm. "Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận khuyết điểm chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn khi Luật đất đai thay đổi, chưa tổ chức thanh tra hết tất cả các đơn vị nông, lâm trường, thiếu quan tâm trong công tác quản lý đất nông, lâm trường dẫn đến các vụ khiếu kiện đất đai kéo dài", Bộ trưởng nói.</div> <div> </div> <div> Cũng theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trong đó việc đất đai không được đo đạc, hồ sơ đất đai chưa được lập, việc xác định ranh giới giữa các công ty lâm nghiệp chưa được rõ ràng... là một trong những nguyên nhân chính. Tuy nhiên, về vấn đề này thì bản thân các nông, lâm trường cũng không thể lo liệu được vì kinh phí đo đạc rất lớn.</div> <div> </div> <div> "Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khi đất đã được đo đạc để lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới, cắm mốc. Thực tế, việc đo đạc hiện nay cũng còn nhiều khó khăn, thiếu kinh phí để tiến hành. Đề nghị chính phủ hỗ trợ khoảng 1.000 tỷ đồng để có thể sớm hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận cho các nông, lâm trường", Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.</div> <div> </div> <div> Thanh Ngà</div> <div> Theo Trí thức trẻ</div> ', 'images' => '20160308042539ed5fecdfbf5ed6b6a2b998b9c4a28821.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42558', 'slug' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '251', 'rght' => '252', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '146', 'name' => 'Cán bộ địa chính 'vòi' tiền dân bị phạt bảy năm tù', 'code' => null, 'alias' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Lợi dụng là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất công, Tuệ làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định, buộc muốn làm nhanh thì phải chi tiền. <br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Ngày 3-11, TAND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) đã xử sơ thẩm và tuyên phạt Phạm Văn Tuệ (32 tuổi, nguyên cán bộ đo đạc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều) bảy năm tù về tội nhận hối lộ. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc bị cáo phải trả lại cho ông S. số tiền 32 triệu đồng (do trước khi đưa tiền cho Tuệ, ông S. đã trình báo công an).</div> <div> </div> <div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/plo3-11thuydungnhanhoilo1h_ukgx.jpg" style="width: 448px; height: 301px;" /></div> <div> </div> <div> Bị cáo Phạm Văn Tuệ nghe tòa tuyên án ngày 3-11. Ảnh: GIA TUỆ</div> <div> </div> <div> Theo cáo trạng, Phạm Văn Tuệ là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều. Tuệ đã lợi dụng nhiệm vụ này để làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định (Không có hồ sơ đo đạc và biên bản xác định ranh giới và mốc thửa đất thì không thể lập được hồ sơ kỹ thuật và sẽ làm chậm quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân). Do đó, buộc người dân phải đưa tiền để Tuệ sớm thực hiện việc đo đạc địa chính theo yêu cầu.</div> <div> </div> <div> Tuệ còn lợi dụng mối quan hệ đang công tác tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để ra giá nhận làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với giá 3-5 triệu đồng cho mỗi bộ hồ sơ.</div> <div> <br /> Ông S. nộp bốn bộ hồ sơ yêu cầu vẽ hồ sơ kỹ thuật và cả bốn bộ của ông S. đều do Tuệ phụ trách. Tuệ kéo dài việc vẽ hơn một tháng chưa xong, buộc ông S. phải gợi ý đưa cho Tuệ 20 triệu đồng. Tuệ đồng ý và hẹn ông S. 26-5-2014 quay lại lấy hồ sơ kỹ thuật.</div> <div> <br /> Đồng thời, sợ bốn bộ hồ sơ này khi ra làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị làm khó dễ nên ông S. đề nghị Tuệ làm thay, Tuệ đồng ý với giá 3 triệu đồng/bộ. Tổng cộng ông S. phải đưa cho Tuệ là 32 triệu đồng.</div> <div> <br /> Cùng thời gian này ông S. đã tố cáo Tuệ đến Công an TP Cần Thơ. Đến 27-5-2014, ông S. hẹn Tuệ để đưa trước số tiền 10 triệu đồng. Ngày 21-6-2014, ông S. hẹn Tuệ tại quán cà phê đưa nốt số tiền 22 triệu đồng và nhận hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì công an bắt quả tang Tuệ.</div> <div> <br /> Đối với hành vi của ông S., trước khi đưa tiền cho Tuệ thì ông S. đã trình báo vụ việc cho công an để làm rõ. Đồng thời khi đưa số tiền 10 triệu đồng, ông S. có ghi lại gửi cho công an biết nên không xem xét trách nhiệm của ông S. về tội đưa hối lộ.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Nhẫn Nam</div> ', 'images' => '20160308042433d4c4b1bf649e78f880648e555af9fcb6.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44499', 'slug' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '249', 'rght' => '250', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '145', 'name' => 'Phó giám đốc Sở TN-MT Cà Mau bị đề nghị kiểm điểm vì ký cấp đất sai quy định', 'code' => null, 'alias' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã cố tình bỏ qua diễn biến tranh chấp, cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất để cấp cho doanh nghiệp.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Chiều 21/10, nguồn tin của phóng viên được biết, UBND tỉnh Cà Mau vừa có kết luận về những nội dung mà người dân tố cáo đối với ông Đặng Hữu Lạc, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Cà Mau. Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc vì đã cấp đất sai cho doanh nghiệp.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/phogiamdocsojpg1445435355.jpg" style="width: 550px; height: 338px;" /><br /> <br /> <div> Sở TN-MT Cà Mau, nơi ông Lạc công tác</div> <div> </div> <div> Trước đó, một số hộ dân ở thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng, trong đó có UBND tỉnh với nội dung cho rằng, ông Lạc đã ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho DNTN Toàn Phát (có địa chỉ tại thị trấn Trần Văn Thời) sai quy định.</div> <div> </div> <div> Theo đó, khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã bỏ qua về diễn biến tranh chấp; cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất; cấp đất cho doanh nghiệp khi có một phần đất đã được bồi thường.</div> <div> </div> <div> Sau khi vào cuộc xác minh đơn tố cáo của người dân, UBND tỉnh Cà Mau kết luận, hầu hết nội dung đơn tố cáo điều đúng sự thật. Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc và những người có liên quan đến vụ việc nêu trên.</div> ', 'images' => '20160308042313eaa9bf7df753a0756ace3d7553bc11ff.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '43087', 'slug' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '247', 'rght' => '248', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '144', 'name' => '5 lĩnh vực bị vi phạm lớn nhất trong ngành tài nguyên, môi trường', 'code' => null, 'alias' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất đai, môi trường, khoáng sản, tài nguyên nước, đo đạc và bản đồ là những lĩnh vực có nhiều vi phạm nhất trong năm 2015.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 15,3 tỷ đồng vi phạm về đất đai</strong></div> <div> <br /> Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 5/1 cho biết, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 169 tổ chức, cá nhân với số tiền 15 tỷ 381 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 8.525 ha đất, 89 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai thuộc thẩm quyền của địa phương còn chậm.</div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 35,4 tỷ đồng vi phạm về môi trường</strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 797 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính 602 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 35,4 tỷ đồng, truy thu 1 tỷ 293 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt hơn 14 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên khoáng sản</strong></div> <div> <br /> Kết quả thanh, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường cũng cho thấy, trong năm 2015, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Tài nguyên-Môi trường các địa phương đã tiến hành 520 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản.</div> <div> </div> <div> Qua đó, xử phạt vi phạm hành chính 349 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 14 tỷ đồng, truy thu hơn 1,9 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 22 giấy phép hoạt động khoáng sản.</div> <div> </div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 2,5 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên nước</strong></div> <div> <br /> Theo kết quả thanh tra, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 20 tổ chức, cá nhân với số tiền là 2 tỷ 418 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có giấy phép khai thác sử dụng nước dưới đất; không có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; vi phạm các nội dung trong giấy phép đã cấp...</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 300 triệu đồng vi phạm về đo đạc và bản đồ<br /> <br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ttxvn_ban_do.jpg" style="width: 660px; height: 495px;" /></strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 54 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đo đạc và bản đồ của 176 tổ chức. Qua đó đã xử phạt vi phạm hành chính 22 tổ chức với số tiền là 298 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cho thấy công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan chủ quản dự án, ban quản lý dự án tỉnh chưa kiên quyết kịp thời, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm địa chính, tiến độ thực hiện dự án chậm; kết quả đăng ký cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính chưa đạt được mục tiêu của dự án.</div> </div> </div> ', 'images' => '2016030804201765a14c964a0d77b3be87e2cdfb9374c4.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '46877', 'slug' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '245', 'rght' => '246', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '143', 'name' => 'Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang?', 'code' => null, 'alias' => 'ho-‘tu-than’-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> TS. Vũ Bằng cho rằng, chúng ta cần phải đo đạc để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu, phát triển theo hướng nào, thì mới có biện pháp khắc phục.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt và người dân ở khu vực đó vô cùng hoang mang.</div> <div> </div> <div> Để tìm hiểu về nguyên nhân xuất hiện hố “tử thần”, PV báo Người Đưa Tin đã có trao đổi với TS. Vũ Văn Bằng, Phó viện trưởng, Viện Công nghệ nước và môi trường (Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam) về vấn đề này.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 1" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than-1451881244.jpg" /><br /> <br /> <div> Hố "tử thần" xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Tỉnh Bắc Kạn</div> <div> </div> <div> <strong>Hố "tử thần" liên quan đến vật thể lạ?</strong></div> <div> </div> <div> TS. Vũ Văn Bằng cho rằng: “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, có hai nguyên nhân chính là do tự nhiên và nhân tạo. Muốn biết cụ thể nguyên nhân xuất hiện hố tử đó thì chúng ta cần phải đến hiện trường để đo đạc khảo sát trực tiếp.</div> <div> </div> <div> Thông tin nhanh từ TS. Vũ Bằng cho hay: “Trường hợp hố tử thần xuất hiện do nhân tạo thì nguyên nhân có thể là từ các đường ông thoát nước lớn tại khu vực bị bục, thủng nước tràn ra ngoài làm cho đất xung quanh ẩm ướt, lâu ngày gây ra hiện tượng sụt lún.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân nhân tạo thì thường có quy mô nhỏ, chúng ta có thể nhận biết được ngay. Sau khi sụt lún, có thể để lộ ra những đoạn ống nước, kênh, rạch ngầm bên dưới mặt đất”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 2" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than1-1451881352.jpg" /><br /> <br /> <div> Cận cảnh hố "tử thần" bị xuất hiện</div> <div> </div> <div> “Trường hợp tự nhiên là do cấu trúc địa chất khu vực hố tử thần. Hiện tượng đất sụt lún là do bên dưới có các hang hốc ngầm. Hang hốc ngầm thường phát triển ở những núi đá vôi, chúng ta phải quan sát xem kho vực hố tử thần ở Bắc Kạn có núi đá vôi không. Nếu có núi đá vôi thì việc bên dưới hố tử thần có hang, hốc ngầm là không thể tránh khỏi. Hang, hốc ngầm phát triển đến một mức nào đó sẽ gây ra hiện tượng sụt lún với quy mô rất lớn”, TS. Vũ Bằng nói.</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng khẳng định: “Hố tử thần tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, với chiều sâu khoảng 15 m, rộng 20 m2 là do yếu tố tự nhiên. Dưới đó chắc chắn sẽ có hang động ngầm phát triển rộng trong đá vôi gốc”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 3" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than2-1451881421.jpg" /><br /> <br /> <div> Tuyến đường tỉnh lộ 254 bị tê liệt</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng cũng khẳng định: “Hố tử thần ở Bắc Kạn không liên quan đến vật thể lạ rơi ở Tuyên Quang, bởi vì vật thể lạ nặng có 50kg rơi xuống đất gây ra hố lõm đất chỉ sâu khoảng 20 cm. Người dân không nên hoang mang tin vào những lời đồn đại không có cơ sở”.</div> <div> </div> <div> <strong>Dùng 1.500 khối đất đá để lấp hố "tử thần"</strong></div> <div> </div> <div> Nói về giải pháp khắc phục hố tử thần TS. Vũ Bằng cho rằng: “Chúng ta cần phải đo đạc chính xác để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu. Phát triển theo hướng nào, từ đó mới có thể đưa ra biện pháp khắc phục, chặn hướng hang động đang phát triển. Từ đó, chúng ta mới lấp được đất đá vào hố tử thần. Nếu không ngăn chặn được hướng phát triển mà cứ lấp thì đất đá sẽ bị trôi đi khi hang động phát triển rộng thêm”.</div> <div> </div> <div> Được biết, vào khoảng 18h30 tối ngày 2/1, tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện một hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Hố tử thần "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt.</div> <div> </div> <div> Theo những người dân sống gần hiện trường, khi mới xảy ra sự việc mọi người phát hiện miệng hố còn nhỏ, nhưng sau đó đất sụt xuống và miệng hố loang rộng ra. Một cây xoan cao gần 15m cùng nhiều cây cối xung quanh đã nhanh chóng bị hố sâu nuốt gọn. Có 4 ngôi nhà nằm gần trong khu vực sụt lún đã bị nứt và ảnh hưởng, 9 hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm phải sơ tán.</div> <div> </div> <div> Ngay sau khi xảy ra sự việc, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cùng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Văn Chí đã có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác xử lý hiện trường, khắc phục sự cố. Đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng theo dõi thường xuyên, báo cáo kịp thời các diễn biến xảy ra, có phương án di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn.</div> <div> </div> <div> Phải mất hơn 1.500 khối đất đá mới lấp đầy được hố sụt lún.</div> <div> </div> <div> Hiện tuyến đường 254 từ Chợ Đồn đi Ba Bể đã được lưu thông trở lại. Tuy nhiên chỉ các phương tiện nhỏ, xe máy, xe đạp và người đi bộ đi được, còn xe ô tô và xe tải vẫn phải đi đường khác.</div> <div> </div> <div> Cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi, khi nào ổn định và nền đất cứng, mới cho thông xe toàn bộ. Các lực lượng vẫn túc trực và theo dõi, phân luồng đảm bảo an toàn giao thông, báo cáo kịp thời nếu có sự cố xảy ra.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân hiện tượng sụt lún đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tỉnh Bắc Kạn sẽ đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản lên đo đạc, kiểm tra, đánh giá địa chất khu vực. Song để có kết luận nguyên nhân chính xác cần có thêm thời gian. Trước mắt, Bắc Kạn di dời những hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, tiến hành đo đạc thống kê, trấn an dư luận.</div> <div> </div> <div> Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thế Anh</div> ', 'images' => '201603080417200e9f1b15c7f9b9f6a72a4e9a51b35862.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42002', 'slug' => 'ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '243', 'rght' => '244', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '142', 'name' => 'Phân bố nhiệt trong bê tông nhựa khu vực Nam bộ', 'code' => null, 'alias' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Tóm tắt: Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An. Từ những kết quả thí nghiệm tìm ra mối liên hệ của các tham số liên quan giữa nhiệt độ môi trường, vận tốc gió, độ ẩm với nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ.</div> <div> </div> <div> <strong>1. Đặt vấn đề</strong></div> <div> </div> <div> Để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong những năm gần đây, phát triển hạ tầng là điều bức thiết, trong đó GTVT là ngành phải đi đầu với giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn. Kết cấu mặt đường bộ bằng BTN được sử dụng rộng rãi và là sự lựa chọn hàng đầu khi thiết kế các công trình đường cao tốc và đường cấp cao. Tuy nhiên, trong thực tế xây dựng đường ở nước ta hiện nay còn một số tồn tại cần được nghiên cứu giải quyết. Trong đó, nhiệt độ mặt đường là vấn đề cần quan tâm nhằm hạn chế nguyên nhân gây ra hư hỏng mặt đường do nhiệt, trong quá trình khai thác ở khu vực Nam bộ nói riêng và nước ta nói chung.</div> <div> </div> <div> <strong>2. Đặc điểm về khí hậu Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> Nam bộ gồm Đông Nam bộ và Tây Nam bộ (đồng bằng sông Cửu Long). Ở Tây Nam bộ nước nhiều và nền nhiệt không cao. Đông Nam bộ, khu vực khí hậu VI gồm các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và TP. Hồ Chí Minh. Khu vực này không có mùa lạnh, nhiệt độ thấp nhất nói chung không dưới 10oC, nhiệt độ cao nhất vượt 40oC ở phía Bắc và đạt 35 - 40oC ở phía Nam. Số giờ nắng trung bình trong ngày 6 giờ đến 8 giờ, lượng bức xạ tương ứng là 368,5Cal/cm2. Hàng năm có hai mùa rõ rệt là mùa nắng, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau và mùa mưa ở các tháng kế tiếp. Cường độ mưa khá lớn, ít chịu ảnh hưởng của bão.</div> <div> </div> <div> Với đặc điểm khi hậu Nam bộ như trên, lớp BTN mặt đường tiếp xúc trực tiếp nên chịu ảnh hưởng và có mối quan hệ với nhiệt độ khí quyển. Chu kỳ thay đổi nhiệt độ của mặt đường chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ thay đổi nhiệt độ của khí quyển. Ở vùng khí hậu nóng, nhiệt độ của BTN có thể lên đến 70oC. Ở TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến 65oC, mặt đường BTN chịu nhiệt độ cao từ 6 giờ đến 7 giờ mỗi ngày.</div> <div> </div> <div> <strong>3. Kết quả khảo sát nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> <strong>3.1. Sơ đồ đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường BTN</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="hinh31" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh31-0849.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.1: Vị trí đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường và trong BTN</div> <div> <br /> Các vị trí đo nhiệt độ không khí trên mặt đường VT1, nhiệt độ ở độ sâu 2cm cách mặt đường VT2, 5cm cách mặt đường VT3, 7cm cách mặt đường VT4, 12cm cách mặt đường VT5 được thể hiện trên Hình 3.1.</div> <div> </div> <div> Kết cấu mặt đường 12cm BTN, 30cm - 40cm cấp phối đá dăm loại một, nền đường cũ là BTN xuống cấp.</div> <div> </div> <div> <strong>3.2. Các đồ thị thể hiện các tham số liên quan: Nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió với nhiệt độ trong BTN, ở độ sâu sâu 2cm, 5cm, 7cm và 12cm cách mặt đường</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hinh32-0851.jpg" style="width: 680px; height: 323px;" /><br /> <br /> <div> Hình 3.2: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, mặt đường và trong BTN</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh33" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh33-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.3: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, nhiệt độ mặt đường, độ ẩm, tốc độ gió</div> <div> </div> <div> <img alt="hinh34" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh34-0851.jpg" /></div> <div> </div> <br /> <div> Hình 3.4: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 2cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh35" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh35-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.5: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 7cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh36" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh36-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.6: Đồ thị hệ giữa nhiệt độ BTN sâu 2cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh37" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh37-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.7: Đồ thị giữa nhiệt độ BTN sâu 7cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> <br /> <strong>4. Biểu thức liên hệ giữa nhiệt độ BTN (T), nhiệt độ không khí (Tkk ), độ ẩm không khí (W) và tốc độ gió (V)</strong></div> <div> </div> <div> Dựa trên số liệu thực nghiệm, có thể xác định các biểu thức liên quan như sau:</div> <div> </div> <div> <strong>4.1. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 2cm</strong></div> <div> </div> <div> T2cm = 1.946Tkk + 0.005W2 - 0.754W + 1.099V + 9.735 (1)</div> <div> </div> <div> <strong>4.2. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 7cm</strong></div> <div> </div> <div> T7cm = 1.482Tkk - 0.002W + 1,216V -2, 466 (2)</div> <div> </div> <div> Trong đó:</div> <div> </div> <div> T2cm - Nhiệt độ cần tính ở độ sâu 2cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> T7cm - Nhiệt độ cần tính BTN sâu 7cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> Tkk - Nhiệt độ không khí (oC);</div> <div> </div> <div> W - Độ ẩm không khí (%);</div> <div> </div> <div> V - Tốc độ gió (m/s).</div> <div> </div> <div> <strong>5. Kết luận và kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> <strong>5.1. Kết luận</strong></div> <div> </div> <div> - Phân bố nhiệt trong BTN khu vực Nam bộ tương đối lớn trong chu kỳ ngày/đêm. Nhiệt độ cao nhất trong khoảng từ 13 giờ đến 15 giờ, có thời điểm lớn hơn 60oC, nhiệt độ thấp trong khoảng thời gian từ từ 1 giờ đến 7 giờ, thấp hơn 24oC, chênh lệch nhiệt độ rất cao lên đến hơn 36oC.</div> <div> </div> <div> - Nhiệt độ trong BTN không những phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn phụ thuộc vào độ ẩm và tốc độ gió và nhiều yếu tố khác.</div> <div> </div> <div> - Các biểu thức (1) và (2) có thể tính nhiệt độ ở 2cm và 7cm cách mặt đường BTN ở khu vực Nam bộ với các dữ liệu là nhiệt độ môi trường, độ ẩm và tốc độ gió.</div> <div> </div> <div> <strong>5.2. Kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> - Cần tiếp tục khảo sát nghiên cứu nhiệt trong BTN ở những vùng khí hậu khác nhau trên toàn quốc nhằm đưa ra nhiệt độ tính toán và khai thác mặt đường BTN từng vùng khí hậu khác nhau để mặt đường BTN làm việc hiệu quả nhất.</div> <div> </div> <div> - Đi đôi với việc xác định nhiệt độ tính toán mặt đường BTN thì việc nghiên cứu sản xuất hỗn hợp BTN tương ứng với nhiệt độ từng vùng là điều cần thiết. Đây chính là bài toán kinh tế - kỹ thuật cho ngành Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng cho mặt đường BTN.</div> <div> </div> <div> <strong>Tài liệu tham khảo</strong></div> <div> </div> <div> [1]. Số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Nam bộ, 2014 - 2015.</div> <div> </div> <div> [2]. PGS. TS. Nguyễn Xuân Vinh (1992), Sơ đồ tính toán bề dày mặt đường mềm ứng với mùa nóng bất lợi của Việt Nam, Tạp chí GTVT, số tháng 6.</div> <div> </div> <div> [3]. PGS. TS. Trịnh Văn Quang (2007), Kỹ thuật nhiệt dành cho sinh viên ngành công trình, NXB. Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.</div> <div> </div> <div> [4]. PGS. TS. Trần Thị Kim Đăng (2010), Độ bền khai thác và tuổi thọ kết cấu mặt đường BTN, NXB. GTVT, Hà Nội.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> THỐNG NHẤT - VĂN THIỆN</div> <div> </div> <div> </div> ', 'images' => '2016030804143049061f3af2311767c7911ad67d013b14.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '48037', 'slug' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '241', 'rght' => '242', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '141', 'name' => 'Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ', 'code' => null, 'alias' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Trung Quốc, ngày 19/12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ TN&MT Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức Lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Quảng Châu.</div> <div> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Việc khảo sát chung phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ Việt Nam-Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/vinh_bac_bo_kjbf.jpg" style="width: 500px; height: 677px;" /></div> <div> </div> <div> Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ - ảnh 1</div> <div> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Ảnh: TTXVN</div> ', 'images' => '20160308041041f364a1d9e81d39cf8b39ef670d193e86.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42740', 'slug' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '239', 'rght' => '240', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '140', 'name' => 'Việt Nam - Trung Quốc khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc Bộ', 'code' => null, 'alias' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 19-12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ tại TP Đà Nẵng (Việt Nam) và TP Quảng Châu (Trung Quốc).<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (sơ đồ kèm theo). Mục tiêu của việc khảo sát chung là phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này.</div> <div> HNM</div> ', 'images' => '', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44373', 'slug' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '237', 'rght' => '238', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '139', 'name' => 'Khoảng cách giới toàn cầu: Nhiều vấn đề đã được cải thiện', 'code' => null, 'alias' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Những năm qua, nhiều tổ chức, nhà nghiên cứu cũng đã cố gắng tìm cách đo đạc mức độ bình đẳng giới ở nhiều cấp độ từ quốc gia cho đến quốc tế, hoặc theo từng ngành/lĩnh vực cụ thể. Trong số đó, nổi bật là báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum - WEF) với tên gọi Khoảng cách giới toàn cầu (Global Gender Gap), được công bố hằng năm.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Bài viết này tóm tắt một số nội dung chính Báo cáo 2015 của tổ chức này, được xuất bản trung tuần tháng hai vừa qua.</div> <div> </div> <div> <strong>Các chỉ số </strong></div> <div> </div> <div> Để đo lường vấn đề bình đẳng giới, các nhà nghiên cứu từ WEF đưa ra bốn chỉ số chính bao gồm: Sự tham gia và Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế (Economic Participation and Opportunity), Thành tựu giáo dục (Educational Attainment), Sức khoẻ và sự sống (Health and Survival) và Phân quyền chính trị (Political Empowerment). Bốn chỉ số này lại được cấu thành từ các chỉ số con nhỏ hơn (tổng cộng có 14 chỉ số con), ví dụ Tỷ lệ sinh nữ trên nam (thuộc chỉ số Sức khoẻ và sự sống) hoặc Tỷ lệ tổng số đại biểu nữ trong Quốc hội trên tổng số đại biểu nam (thuộc chỉ số Phân quyền chính trị). Các chỉ số con này có thể do WEF trực tiếp tiến hành lấy dữ liệu hoặc lấy lại dữ liệu từ báo cáo của các tổ chức nghiên cứu/phi chính phủ uy tín khác như UNESCO, tổ chức lao động quốc tế ILO trong 2015 hoặc ở năm gần nhất mà dữ liệu sẵn có. </div> <div> </div> <div> <strong>Kết quả 2015 </strong></div> <div> </div> <div> Để được đưa vào bảng xếp hạng Khoảng cách giới toàn cầu 2015, một nước phải có dữ liệu ở ít nhất 12/14 chỉ số con. Năm 2015, có tổng cộng 145 nước được xếp hạng, tăng ba nước so với 2014 (ba nước mới đều đến từ châu Phi, bao gồm: Benin, Cameroon và Gambia). Kết quả trung bình Khoảng cách giới toàn cầu 2015 được thể hiện trong Hình 1.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image002.jpg" style="width: 257px; height: 232px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 1: Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu 2015 (Nguồn WEF).</div> <div> <br /> Từ Hình 1 có thể thấy, sau hơn 100 năm đấu tranh cho bình đằng giới, toàn thể thế giới đã đạt được thành tựu đáng kể trong hai nội dung: giáo dục và sức khoẻ. Kết quả 2015 cho thấy, hai chỉ số này đều đạt mức gần tối đa: Thành tựu giáo dục đạt 0.95/1.00; Sức khoẻ và sự sống đạt 0.96/1.00. Đối với chỉ số giáo dục, có đến 124/145 nước được xếp hạng có kết quả từ 0.90 trở lên. Kết quả đối với điểm Sức khoẻ còn ấn tượng hơn: 100% các nước tham gia xếp hạng đạt điểm trên 0.90. </div> <div> </div> <div> Ngược lại, với hai chỉ số thành phần: Kinh tế và Chính trị, bất bình đẳng vẫn là vấn đề đáng kể. Cụ thể, điểm trung bình của Khoảng cách giới đối với chỉ số Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế chỉ là 0.59/1.00 và với chỉ số Phân quyền chính trị chỉ là 0.23/1.00. </div> <div> </div> <div> Tuy vậy, nếu xét cả quá trình 10 năm từ 2006 đến 2015, kết quả hai chỉ số Kinh tế và Chính trị vẫn có những bước tiến rõ rệt (xem Hình 2). </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image02.jpg" style="width: 414px; height: 151px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 2. Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu giai đoạn 2006 – 2015.</div> <div> </div> <div> <strong>Bắc Âu độc chiếm đầu bảng, Việt Nam đứng thứ 83 </strong></div> <div> </div> <div> Trong 145 nước được xem xét đánh giá mức độ bình đẳng giới, các nước Bắc Âu bao gồm: Iceland, Na Uy, Phần Lan và Thụy Điển lần lượt chiếm bốn vị trí dẫn đầu. Với Iceland, đây là năm thứ bảy liên tiếp họ đứng đầu thế giới về bình đẳng giới. Na Uy và Phần Lan tráo vị trí cho nhau so với kết quả năm 2014 còn với Thuỵ Điển, đây cũng là năm thứ bảy liên tiếp nước này đứng thứ 4 thế giới. Top 10 còn có sự hiện diện của ba nước châu Âu khác là Ireland (thứ 4), Thuỵ Sỹ (thứ 8) và Slovenia (thứ 9). Cũng trong Top 10, châu Phi đóng góp một đại diện (Rwanda, thứ 6), châu Á đóng góp một đại diện (Philippines, thứ 7), còn lại là đại diện châu Úc (New Zealand, thứ 10). </div> <div> </div> <div> Việt Nam đứng thứ 83 thế giới, thứ 7 châu Á với 0.687 điểm trung bình và các điểm thành phần tương ứng: Kinh tế 0.731 điểm (thứ 41 thế giới), Giáo dục 0.941 điểm (114 thế giới), Sức khoẻ 0.950 (139 thế giới) và Chính trị 0.124 điểm (88 thế giới). So với 2014, Việt Nam tụt bảy bậc. Theo WEF, nguyên nhân của việc tụt hạng này chủ yếu là do điểm Giáo dục của Việt Nam bị giảm so với năm ngoái. </div> <div> </div> <div> <strong>Một vài nhận xét sơ bộ </strong></div> <div> </div> <div> Như vậy, sau hơn 100 năm đấu tranh không ngừng nghỉ, vấn đề bình đẳng giới đã được cải thiện rất nhiều trên toàn thế giới. Từ chỗ bị hạn chế về quyền bầu cử, đi học, việc làm và nhiều quyền căn bản khác, phụ nữ ngày nay đã có nhiều cơ hội, và cơ hội bình đẳng để phát triển, để khẳng định giá trị của mình so với nam giới, đặc biệt trong hai nội dung Giáo dục và Y tế. Mặc dầu vậy, ở nội dung Kinh tế và Chính trị, vẫn còn những “bức trần gương” (ceiling glass – khái niệm do Tạp chí Economist giới thiệu ám chỉ những khó khăn ngầm) ngăn cản sự phát triển của phụ nữ. Điều thú vị, kết quả Khoảng cách giới do WEF công bố cho thấy, các nước có thứ hạng cao về Khoảng cách giới chưa chắc đã là nước phát triển và ngược lại mà trường hợp của Philippines (thứ 6) và Nhật Bản (thứ 101) là hai ví dụ minh hoạ rõ nhất. </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image003.jpg" style="width: 410px; height: 154px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 3: Kết quả Khoảng cách giới ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015 (Nguồn: WEF).</div> <div> </div> <div> Việt Nam năm 2015 đứng thứ 83, vị trí ở vào mức độ trung bình trên thế giới. So với năm 2007 là năm đầu tiên tham gia vào xếp hạng Khoảng cách giới của WEF, Việt Nam tụt đến 41 bậc. Việc tụt hạng này, một phần là vì WEF mở rộng số nước đánh giá; nhưng phần khác cũng vì các chỉ số thành phần của Việt Nam gần như không tăng, thậm chí giảm đôi chút trong gần 10 năm qua trong khi cả thế giới đều có tăng trưởng đáng kể. Mặc dù vẫn biết, không có bảng xếp hạng nào là toàn diện, rõ ràng đây vẫn là vấn đề để các nhà chính sách vĩ mô ở nước ta cần đặc biệt quan tâm trong thời gian tới. </div> ', 'images' => '201603080405157624778793b762d4744afae86485c0b8.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '45555', 'slug' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '235', 'rght' => '236', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '138', 'name' => 'Người dân Gia Lai liều 'đua nhau' xây nhà... chờ đền bù', 'code' => null, 'alias' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thấy công nhân đến đo đạc, cắm mốc, nhiều người dân ở xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, Gia Lai) đồn đoán tuyến tránh đường Hồ Chí Minh sẽ đi qua đây nên đua nhau xây dựng để chờ đền bù.</div> <div> </div> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <div> </div> <div> Những ngày này đến tại thôn 3, xã Nghĩa Hòa sẽ thấy cảnh xây dựng tấp nập đang diễn ra. Phần lớn những công trình đang còn dang dở, nhưng đang được đẩy nhanh tiến độ. Điều đáng nói hơn, nhiều vườn cà phê đang trong thời kỳ kết trái được đốn hạ để chuẩn bị cho các ngôi nhà mới mọc lên. Nếu không được người dân giải thích, rất dễ nhầm ở đây đang xây dựng khu dân cư mới.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/a-1457330359.jpg" style="width: 500px; height: 324px;" /><br /> <br /> <div> Những ngôi nhà liên tiếp được mọc lên tại thôn 3, xã Nghĩa Hoà.</div> <div> </div> <div> Sau ít phút còn e dè, anh V.H.H. cũng bắt đầu hé lộ nguyên nhân xây dựng ồ ạt của người dân nơi đây: Cách đây mấy ngày, có mấy công nhân đến đo đạc rồi cắm mốc để xây dựng đường tránh ở khu vực này. Nghe nói, đường tránh sẽ đi từ gần Kon Tum đến dốc Hàm Rồng để tránh trung tâm thị trấn Phú Hòa và TP Pleiku. Như nhà tôi con đường sẽ chạy ngay trong vườn. Giờ tranh thủ xây bờ rào, ít ngày nữa “chạy” được giấy xây dựng sẽ xây luôn ngôi nhà chờ sau này đền bù.</div> <div> </div> <div> Ngay tại UBND xã Nghĩa Hòa, một người dân đang đi xin giấy phép xây dựng cũng cho biết, giờ họ đua nhau xây dựng nên gia đình cũng đi xin giấy phép mở rộng ngôi nhà về phía mặt đường. Mặc dù chưa có cuộc họp hay văn bản nào khẳng định đường sẽ đi qua thôn 3, nhưng dân thấy cắm mốc nên nghĩ đường sẽ đi qua (?!). Trước câu hỏi “nếu giờ xây xong mà đường không đi qua thì cô làm thế nào?”, “phải chấp nhận thôi, làm kiểu này năm ăn năm thua” - một người phụ nữ địa phương trả lời.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/b-1457330535.jpg" style="width: 500px; height: 375px;" /><br /> <br /> <div> Nhiều cây cà phê được đốn hạ để xây nhà, với mục đích chờ đền bù.</div> <div> </div> <div> Thấy sự việc có vẻ bất thường, PV đã liên lạc với UBND huyện Chư Păh, tại đây ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh Văn phòng UBND huyện Chư Păh khẳng định, đến nay UBND tỉnh cũng chưa có văn bản nào liên quan đến con đường tránh, do vậy UBND huyện chưa có căn cứ để biết đường đi qua hay không.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/4-1457330531.jpg" style="width: 500px; height: 340px;" /><br /> <br /> <div> Người dân đồn đoán không có cơ sở rằng đường tránh sẽ thay thế con đường nhỏ này</div> <div> </div> <div> Ông Nguyễn Hòa - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng cung cấp thêm, việc người dân đang ồ ạt xây nhà, ông mới biết vào sáng nay, ngay lập tức đã cho cán bộ xuống tìm hiểu. Khi cán bộ đi khảo sát về báo cáo, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng xử lý. Còn về con đường Hồ Chí Minh mới, ông khẳng định: “Địa phương hiện chưa biết đường tránh đi qua địa bàn nào. Còn về đơn vị đi đo đạc, cắm mốc ông cũng không biết đó là ai. Còn nếu người dân xây dựng nhà trái phép thì sẽ có hình thức xử phạt hành chính”.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thúy Hà</div> ', 'images' => '20160308040335d15fa69abab357f1ff01e3bb5f38e88b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '51259', 'slug' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '233', 'rght' => '234', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $detailNews = array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $setting = array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ) $description_for_layout = '' $keywords_for_layout = '' $tintucnoibat = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $duandatrienkhai = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ) ) $slideshow = array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '69', 'name' => '', 'images' => null, 'created' => '2019-07-11 10:23:46', 'modified' => '2022-04-16 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '68', 'name' => '', 'images' => '201907111208539ebd41e6cbc1e14780805f6fc0d65867.gif', 'created' => '2019-07-11 10:22:33', 'modified' => '2021-05-13 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Buy <a href="http://contest-sport.com/sport-products/anastrazolos-1/"> Anastrozole directly from the manufacturer in USA </a> and without intermediaries.</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '66', 'name' => '', 'images' => '2019071110173758daf01bf616370befe2ad36e8391dfa.png', 'created' => '2019-07-11 10:09:25', 'modified' => '2022-04-15 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Play <a href="https://windice.io/plinko">bitcoin plinko</a> to hit the jackpot today!</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ) ) $adv_khuyenmai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ) $doitac = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ) ) $chayphai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ) $chaytrai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ) $chiasekinhnghiem = array() $list_menu_footer = array() $danhmuc_left_parent = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ) ) $danhmuc = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Trang chủ', 'slug' => 'trang-chu' ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '3', 'name' => 'Giới thiệu', 'slug' => 'gioi-thieu' ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '5', 'name' => 'Download', 'slug' => 'download' ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'slug' => 'tin-tuc' ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '6', 'name' => 'Liên hệ', 'slug' => 'lien-he' ) ) ) $support = array( (int) 0 => array( 'Support' => array( 'id' => '13', 'name' => 'Co so Ha noi', 'phone' => '098 987 678', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'duycuong7640', 'pos' => '0', 'created' => '2013-09-13', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( 'id' => '16', 'name' => 'Co so TP.HCM', 'phone' => '3252 436 432', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'tuvantubep', 'pos' => '0', 'created' => '2014-01-15', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ) ) $content_for_layout = '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>' $scripts_for_layout = '' $cap1 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Trang chủ', 'slug' => 'trang-chu' ) ) $dm_c2 = array()include - APP/View/Elements/menu.ctp, line 23 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::element() - CORE/Cake/View/View.php, line 424 include - APP/View/Layouts/home.ctp, line 107 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::renderLayout() - CORE/Cake/View/View.php, line 539 View::render() - CORE/Cake/View/View.php, line 483 Controller::render() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 957 ProductController::chitiet() - APP/Controller/ProductController.php, line 135 ReflectionMethod::invokeArgs() - [internal], line ?? Controller::invokeAction() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 485 Dispatcher::_invoke() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 186 Dispatcher::dispatch() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 161 [main] - APP/webroot/index.php, line 92
Notice (8): Undefined index: name_eng [APP/View/Elements/menu.ctp, line 22]
Code Context
">
<div class="accordion-group"><div class="accordion-heading"><a class="accordion-toggle" <?php if(!empty($dm_c2)){?>data-toggle="collapse" data-parent="#accordion2" href="#collapse<?php echo $cap1['Catproduct']['id'];?>" title="<?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>"<?php }else{?>href="<?php echo DOMAIN.$cap1['Catproduct']['slug'];?>"<?php }?>>
$viewFile = '/home/quangtayqh/domains/quangtayqht.vn/public_html/app/View/Elements/menu.ctp'
$dataForView = array(
'cat12' => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
'title_for_layout' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp',
'tinmoiup' => array(
(int) 0 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 2 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 3 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 4 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 5 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 6 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 7 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 8 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 9 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'tinlq' => array(
(int) 0 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 2 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 3 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 4 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 5 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 6 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 7 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 8 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 9 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'detailNews' => array(
'Post' => array(
'id' => '430',
'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp',
'code' => null,
'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;">
<div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;">
<span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div>
</div>
<div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;">
<div align="justify">
<p style="font-family: Arial;">
<br />
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br />
<br />
Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br />
<br />
Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br />
<br />
Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br />
<br />
<strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br />
<br />
Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br />
<br />
Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br />
<br />
Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br />
<br />
Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br />
s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br />
<br />
Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br />
<br />
<strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br />
<br />
Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br />
x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br />
(<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br />
<br />
Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br />
<br />
Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br />
<br />
cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br />
<br />
1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br />
<br />
Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br />
<br />
x’ = x chφ - (ct) shφ<br />
<br />
(ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br />
<br />
với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br />
<br />
ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br />
<br />
Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br />
<br />
x = γ (x’ + vt’) (I’)<br />
<br />
ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br />
<br />
Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br />
<br />
Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br />
<br />
Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br />
<br />
Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br />
<br />
Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br />
<br />
Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br />
<br />
Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br />
<br />
Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br />
<br />
Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br />
<br />
Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br />
<br />
<strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br />
<br />
A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br />
<br />
1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br />
<br />
Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br />
<br />
2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br />
<br />
Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br />
<br />
Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br />
<br />
Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br />
<br />
Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br />
<br />
Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br />
</p>
<table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200">
<tbody>
<tr>
<td>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br />
<br />
<em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br />
<br />
Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br />
<br />
Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br />
<br />
Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br />
<br />
Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br />
<br />
<em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br />
<br />
Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br />
<br />
Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br />
<br />
Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br />
<br />
a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br />
<br />
Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br />
<br />
b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br />
<br />
Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br />
<br />
<em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br />
<br />
Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br />
<br />
Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br />
<strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br />
<br />
Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br />
<br />
<strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br />
<br />
Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br />
<br />
Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br />
<br />
Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br />
<em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br />
<br />
Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br />
</span><br />
<table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200">
<tbody>
<tr>
<td>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br />
<br />
<sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br />
<br />
<sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br />
<br />
<table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160">
<tbody>
<tr>
<td>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br />
<br />
<sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br />
Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br />
<br />
<sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br />
<br />
<sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br />
Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br />
http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br />
<br />
<sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br />
<br />
<sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br />
<br />
<sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br />
<br />
<sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br />
<br />
<sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span>
<p>
</p>
</div>
</div>
',
'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg',
'images_multi' => null,
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-06-29',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '61189',
'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '749',
'rght' => '750',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
'setting' => array(
'id' => '1',
'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT',
'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT',
'address_eng' => '<div>
QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div>
<div>
Representative: Le Van</div>
<div>
Position: Director</div>
<div>
Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div>
<div>
Phone number:</div>
<div>
Email:</div>
<div>
Tax code: 0103008064</div>
',
'address' => '<p style="text-align: center;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p>
<h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;">
<a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2>
<div>
<div>
CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div>
<div>
Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div>
<div>
Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br />
Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br />
Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br />
Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br />
Số điện thoại công ty: 02437759534</div>
<div>
<div>
Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div>
<div>
Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div>
</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
</div>
',
'contactinfo_eng' => '<div>
CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div>
<div>
Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div>
<div>
Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div>
<div>
Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Email:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div>
',
'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br />
<br />
1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br />
2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br />
3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br />
4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br />
5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội',
'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;">
<div>
CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div>
<div>
Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div>
<div>
Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div>
<div>
Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Email:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div>
</div>
<div style="">
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br />
</div>
<div style="position: absolute; left: -10000px;">
<a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div>
',
'telephone' => '01659 014592',
'hotline' => '0913303547',
'email' => '',
'url' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2012-06-05',
'modified' => '1620916032',
'youtube' => 'http://youtube.com',
'twitter' => 'https://twitter.com/',
'myspace' => 'https://myspace.com/',
'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/',
'email2' => 'duycuong7640',
'skype' => 'hothihuyen.hn',
'yahoo' => 'duycuong7640',
'yahoo1' => 'duycuong7640',
'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873',
'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>',
'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux',
'slogan_eng' => '',
'printer' => '',
'googleplus' => '',
'bando' => '<p>
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p>
',
'gioithieu' => '<p style="text-align: center;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p>
',
'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà
Sửa máy lạnh tại HCM
Sửa tủ lạnh
Bơm ga máy lạnh ',
'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone
Sua may tinh tai nha
Máy Ozone Z755',
'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh
Bảo dưỡng máy lạnh
Vệ sinh máy lạnh
Lắp đặt máy lạnh',
'bb' => '',
'zing' => '',
'hotline2' => '0912 35 65 75',
'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script>
<script>
(function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){
(i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o),
m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m)
})(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga');
ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto');
ga('send', 'pageview');
</script>
<!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 -->
<script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script>
<script>
window.dataLayer = window.dataLayer || [];
function gtag(){dataLayer.push(arguments);}
gtag('js', new Date());
gtag('config', 'AW-876059345');
</script>
',
'theh1' => '',
'hanoi' => '<div>
<strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div>
<div>
<strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div>
<div>
<strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div>
<div>
<strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div>
',
'tphcm' => '<div>
<strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div>
<div>
<strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div>
<div>
<strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div>
<div>
<strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div>
',
'tt' => '',
'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net',
'tphcm_eng' => '',
'hanoi_eng' => '',
'hotline_eng' => '',
'name_eng' => '',
'chinhsach' => null,
'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>',
'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>',
'gt' => '<p style="text-align: center;">
</p>
<span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" />
<span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span>
<p style="text-align: center;">
<iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p>
',
'gt_eng' => ''
),
'description_for_layout' => '',
'keywords_for_layout' => '',
'tintucnoibat' => array(
(int) 0 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 2 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 3 => array(
'Post' => array(
[maximum depth reached]
),
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'duandatrienkhai' => array(
(int) 0 => array(
'Advertisement' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Advertisement' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 2 => array(
'Advertisement' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'slideshow' => array(
(int) 0 => array(
'Slideshow' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Slideshow' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 2 => array(
'Slideshow' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'adv_khuyenmai' => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '1',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png',
'display' => '5',
'created' => '2015-11-12',
'modified' => '2019-06-18',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '1',
'rght' => '2'
)
),
'doitac' => array(
(int) 0 => array(
'Advertisement' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Advertisement' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 2 => array(
'Advertisement' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'chayphai' => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '3',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png',
'display' => '2',
'created' => '2015-11-13',
'modified' => '2017-02-07',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '5',
'rght' => '6'
)
),
'chaytrai' => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '2',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg',
'display' => '1',
'created' => '2015-11-13',
'modified' => '2017-02-07',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '3',
'rght' => '4'
)
),
'chiasekinhnghiem' => array(),
'list_menu_footer' => array(),
'danhmuc_left_parent' => array(
(int) 0 => array(
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'danhmuc' => array(
(int) 0 => array(
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 2 => array(
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 3 => array(
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 4 => array(
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 5 => array(
'Catproduct' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'support' => array(
(int) 0 => array(
'Support' => array(
[maximum depth reached]
)
),
(int) 1 => array(
'Support' => array(
[maximum depth reached]
)
)
),
'content_for_layout' => '<div class="bg-cat-danhmuc">
<div class="cat-title-danhmuc">
<a href="" title="">
<h1></h1>
</a>
</div>
</div>
<div class="box-content-detail">
<div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div>
<div class="col-product">
<div class="box-new-content">
<div class="box-new-detail">
<div class="time-date">
12:00:00
<span>29/06/2016</span>
</div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div>
<div class="box-like-share">
<div class="like1">
<div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div>
</div>
</div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div>
<div class="ct-tt">
<div class="clear-main"></div>
</div><!--end ct-tt-->
<!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>-->
<div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div>
</div><!--end box-new-detail-->
<div class="bar-new-detail">
<label>Private same category</label>
<div class="clear-main"></div>
<ul>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
</ul>
<div class="clear-main"></div>
</div><!--end bar-new-detail-->
<div class="clear-main"></div>
<div class="pagination">
<span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div>
<div class="clear-main"></div>
</div><!--end box-ctbar-->
</div>
</div>',
'scripts_for_layout' => ''
)
$cat12 = array(
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
)
$title_for_layout = 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp'
$tinmoiup = array(
(int) 0 => array(
'Post' => array(
'id' => '539',
'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH',
'code' => null,
'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>',
'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br />
<br />
<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br />
<br />
<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br />
<br />
<strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br />
<br />
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br />
<strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br />
<br />
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br />
<br />
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br />
<br />
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br />
<br />
<p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;">
</p>
',
'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg',
'images_multi' => null,
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-06-10',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '85018',
'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '943',
'rght' => '944',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 1 => array(
'Post' => array(
'id' => '538',
'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?',
'code' => null,
'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>',
'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;">
</h1>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
</p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p>
<ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1>
</li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p>
<ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p>
<ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p>
<ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
</p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p>
<ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p>
<ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p>
<ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p>
<ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p>
',
'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-05-20',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '58531',
'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '941',
'rght' => '942',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 2 => array(
'Post' => array(
'id' => '537',
'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách',
'code' => null,
'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>',
'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br />
- Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br />
- Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br />
- Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br />
Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br />
- Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br />
- Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br />
- Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br />
- Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br />
- Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br />
- Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br />
- Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br />
- Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br />
<br />
Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br />
</span></span>',
'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-05-03',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '70097',
'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '939',
'rght' => '940',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 3 => array(
'Post' => array(
'id' => '536',
'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo',
'code' => null,
'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</p>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</p>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</p>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div>
<div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div>
<div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div>
',
'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg',
'images_multi' => null,
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-04-25',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '78091',
'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '937',
'rght' => '938',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 4 => array(
'Post' => array(
'id' => '535',
'name' => 'Hướng dẫn đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay GARMIN ETREX 10/20X ',
'code' => null,
'alias' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(17, 17, 17); font-weight: 700; text-align: justify;">Những năm gần đây việc sử dụng máy định vị cầm tay để đo diện tích đất nông nghiệp, đất rừng… trở nên phổ biến. Người nông dân, thương lái đã ứng dụng thiết bị kỹ thuật vào việc đo diện tích đất để mua bán cao su, tiêu, điều,… một cách rất hiệu quả và chính xác.</span></span></span>',
'content' => '<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;">
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Sau đây, chúng tôi xin phép hướng dẫn cách đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay Etrex 10/20x đơn giản và chính xác.<br />
<br />
<strong>Phần 1: Kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích</strong><br />
<br />
Máy định vị cầm tay Etrex 10/20 đo diện tích dựa trên tín hiệu vệ tinh vì vậy để số liệu đo chính xác thì vệ tinh thu được phải nhiều và đầy đủ. Hãy kiểm tra tín hiệu vệ tinh trước khi đo:<br />
<br />
- Nhấn <em>Menu</em> 2 lần để vào màn hình menu chính<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br />
<br />
- Di chuyển con trỏ vào ô <em>Satellite</em> => nhấn <em>Enter</em><br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3(1).jpg" style="width: 381px; height: 510px;" /><br />
<br />
- Màn hình vệ tinh sẽ hiện ra. Trên góc phải phía trên màn hình thể hiện sai số của máy. Khi hiện ra số từ 3 - 5m tức là vệ tinh đã tốt, chúng ta có thể bắt đầu đo diện tích đất.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4(1).jpg" style="width: 306px; height: 409px;" /><br />
Sau khi kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích sẽ tiến hành đo diện tích đất.<br />
<br />
<strong>Phần 2: Tiến hành đo diện tích đất</strong><br />
<br />
<strong>Bước 1:</strong> Nhấn nút <em>Menu</em> trên máy 2 lần để trở về màn hình menu chính<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 1 lần 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br />
<em>Hình 1. Nhấn Menu 2 lần để trở về màn hình chính</em><br />
<br />
Bước 2: Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ <em>Area Calculation</em> (chức năng đo diện tích) => nhấn <em>Enter</em><strong>. </strong>Màn hình đo diện tích sẽ hiện ra.<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2 lần 2.jpg" style="width: 311px; height: 414px;" /><br />
<em>Hình 2. Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ Area Calculation</em><br />
<br />
Bước 3: Bây giờ hãy vào khu đất cần đo diện tích và nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Start</em>, sau đó đi vòng quanh khu đất cần đo.<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3 lần 2.jpg" style="width: 400px; height: 533px;" /><br />
<em>Hình 3. Nhấn Enter vào chữ Start</em><br />
<br />
Bước 4: Sau khi đi vòng quanh khu đất cần đo đến vị trí xuất phát ban đầu nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Calculate.</em><br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4 lần 2.jpg" style="width: 296px; height: 395px;" /><br />
<em>Hình 4. Nhấn Enter vào chữ Calculate</em><br />
<br />
Màn hình hiển thị kết quả đo diện tích sẽ hiện ra:<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 5.jpg" style="width: 309px; height: 412px;" /><br />
<em>Hình 5. Hiển thị kết quả đo</em><br />
<br />
Tùy vào mỗi mục đích công việc khác nhau mà chúng ta lựa chọn đơn vị đo phù hợp.<br />
Để chọn đơn vị đo bạn chỉ cần di chuyển con trỏ vào chữ <em>Change Units</em> và nhấn <em>Enter </em>=> màn hình sẽ hiện ra các đơn vị đo để bạn lựa chọn, thông thường chúng ta sẽ đo diện tích khu đất lớn nên chọn vào đơn vị Hectares<strong> (</strong>Ha<strong>).</strong><br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 6.jpg" style="width: 376px; height: 502px;" /><br />
<em>Hình 6. Chuyển đơn vị đo</em><br />
<br />
<strong>Cần lưu ý là phải đi thành 1 vòng khép kín thì máy mới đo diện tích khu đất một cách chính xác.</strong></span></span><br />
</p>
<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;">
</p>
',
'images' => '2019042407173039b311cfd409011833b1fdef4dd12cf9.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-04-24',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '52389',
'slug' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '935',
'rght' => '936',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 5 => array(
'Post' => array(
'id' => '534',
'name' => 'Những lưu ý khi dùng máy đo khoảng cách laser',
'code' => null,
'alias' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. </span></span>',
'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Máy đo khoảng cách laser với ưu điểm thiết kế cầm tay nhỏ gọn, đút túi dễ dàng và kết quả phản hồi nhanh. Các tính năng cơ bản bao gồm đo khoảng cách, tính toán theo pitago, diện tích, thể tích, chu vi, đo góc, cộng trừ nhân chia. Ngoài ra, riêng dòng Leica có thêm rất nhiều tính năng vượt trội cho người chuyên nghiệp như đo cạnh trên cao, đo sườn đồi, đo độ nghiêng mái nhà, tính cạnh gián tiếp...<br />
<br />
Trước khi sử dụng bạn cần đọc các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây hại đến người xung quanh. <br />
<br />
- Không để tia laser hướng về phía người hoặc động vật và không nhìn vào tia laser trực tiếp hoặc qua phản chiếu.<br />
- Nếu tia laser hướng vào mắt, bạn phải nhắm mắt lại và ngay lập tức xoay đầu để tránh tia laser.<br />
- Không được sử dụng kính nhìn laser như là kính bảo hộ lao động.<br />
- Không được nhúng dụng cụ đo vào trong nước hay các chất lỏng khác.<br />
- Lau sạch bụi bẩn bằng một mảnh vải mềm và ẩm.<br />
- Không sử dụng bất cứ chất tẩy rửa hay dung môi nào.<br />
- Nếu dụng cụ đo bị trục trặc, vui lòng liên hệ bộ phận kỹ thuật của chúng tôi để được hướng dẫn và bảo hành. Tuyệt đối không tự ý tháo mở dụng cụ đo ra để tránh làm thiết bị hỏng hóc thêm.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H1.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H2.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H3.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /></span></span><br />
<br />
<p style="margin: 6px 0px; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; color: rgb(29, 33, 41); font-size: 14px;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H7.jpg" style="width: 500px; height: 360px;" /></p>
',
'images' => '20190301033534e604a531789bb8c3cfaceb0b2346fd77.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-03-01',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '64705',
'slug' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '933',
'rght' => '934',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 6 => array(
'Post' => array(
'id' => '533',
'name' => 'Cùng tìm hiểu về dòng máy thuỷ bình laser',
'code' => null,
'alias' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.</span></span>',
'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người. Các chức năng nổi bật đó có thể bao gồm:<br />
- Là thiết bị đo đạc ở các khoảng cách khác nhau từ gần đến xa, từ địa hình bằng phẳng đến nhưng nơi trắc trở nhiều nguy hiểm. Máy thuỷ bình laser có thể hỗ trợ con người trong việc tính toán và lập sơ đồ công trình rất nhanh chóng và chính xác.<br />
- Sử dụng máy trong việc quét mã vạch laser của ngành công nghiệp thương mại giúp bạn có được những kết quả tuyệt đối và tiện lợi hơn.<br />
- Ngoài ra, máy thuỷ bình laser còn là một thiết bị có ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, giáo dục, t tế và giao thông, công nghiệp vận chuyển.<br />
<br />
<strong>Một số cách phân loại máy thuỷ bình laser nổi bật nhất</strong></span></span><br />
<ul>
<li>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua màu sắc</span></span></li>
</ul>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Màu sắc máy thuỷ bình laser sẽ tương ứng với màu sắc tia laser được tích hợp bên trong máy và những dòng máy có màu sắc khác nhau sẽ có các đặc tính sử dụng cũng như nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Một số dòng máy thuỷ bình laser chính được phân loại theo hình thức này đó chính là máy tia xanh, tia đỏ, tia cam, tia xanh ngọc, tia hồng. Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là hai dòng máy chính tia xanh và tia đỏ. Chúng được xuất hiện phổ biến trên thị trường với những vai trò vô cùng hữu ích, khả năng ứng dụng đa dạng và linh hoạt cho người dùng.<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1539914884-may can bang2 (1).JPG" /></span></span><br />
<ul>
<li>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser theo nhà sản xuất</span></span></li>
</ul>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Có rất nhiều đơn vị khác nhau gia nhập vào lĩnh vực thiết kế, sản xuất và phân phối máy thuỷ bình laser ra thị trường. Một số thương hiệu nổi bật có thể kể đến như dòng máy thuỷ bình laser thương hiệu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức: Sincon, Bosch, Fukuda, Laisai,...<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1512013048_may-can-bang-laser-sincon-sl-333.jpg" style="width: 455px; height: 481px;" /></span></span><br />
<ul>
<li>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua số tia được tích hợp</span></span></li>
</ul>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Số tia của máy thuỷ bình laser có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả ứng dụng, đến mức độ phổ biến và khả năng sử dụng thực tế của máy cho các nhu cầu của người dùng. Tùy từng mục đích khác nhau bạn có thể chọn lựa dòng máy thuỷ bình laser với số tia vừa phải như 2 tia, 3 tia, 4 tia, 5 tia. Số lượng tia càng lớn thì giá thành máy càng cao, tuy nhiên hiệu quả và các chức năng máy mang lại sẽ càng lớn.<br />
<br />
<strong>Đánh giá một số ưu điểm của máy thuỷ bình laser trên thị trường hiện nay:</strong><br />
- Sử dụng máy thuỷ bình laser có thể thay thế hoàn toàn các phương thức đo đạc truyền thống với các kết quả đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng và rất tiện lợi. Bạn có thể tránh đi được các thao tác phức tạp cần phải thực hiện, ngoài ra là còn tránh được các sai lệch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến những công trình thực tế đang nghiên cứu hoặc thi công.<br />
- Việc sử dụng các dòng máy thuỷ bình laser hiện đại ngày nay rất đơn giản, chỉ cần nhấn nút và kiểm tra kết quả đo. Việc băn khoăn về những công việc cần làm cũng được giảm đi đáng kể. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều.<br />
- Các thiết kế máy thuỷ bình laser hiện nay đều rất hiện đại, sang trọng với khả năng thu hút, bắt mắt, thể hiện cho sự cập nhật xu hướng cho chính người dùng, người chủ của máy.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/images(1).jpg" style="width: 225px; height: 225px;" /><br />
<br />
<strong>Một số nhược điểm của máy thuỷ bình laser:</strong><br />
Tuy mang trong mình nhiều ưu điểm nhưng vẫn không thể phủ nhận được một số khuyết điểm mà máy thuỷ bình laser vẫn còn gặp phải. Việc sử dụng máy tuy đơn giản nhưng luôn cần phải đảm bảo đúng và đủ các thao tác cần thiết. Nếu không sẽ không thể thu được kết quả đo. Ngoài ra, khi ứng dụng máy thuỷ bình laser trong một số điều kiện về địa hình trắc trở hay có nhiều vật cản, kết quả đo đạc thu được có thể sẽ không đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối.<br />
Mức giá của các dòng máy thuỷ bình laser khá lớn, thường cao hơn so với các lựa chọn của phương pháp đo đạc truyền thống. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu cần bỏ ra cho phương pháp cần phải xác định là sẽ tốn kém hơn. Tuy nhiên, so với những hiệu quả mà máy có thể mang lại thì đây hoàn toàn là những con số có thể chấp nhận được.<br />
</span></span>',
'images' => '20190213030954ce4c7d18ea6c8d4e032f065a283c7634.jpg',
'images_multi' => null,
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-02-13',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '61876',
'slug' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '931',
'rght' => '932',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 7 => array(
'Post' => array(
'id' => '532',
'name' => 'Đo đạc khảo sát bằng công nghệ RTK - TRIMBLE R8S ',
'code' => null,
'alias' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghệ GPS RTK trong đo đạc khảo sát địa hình giúp rút ngắn thời gian đo đạc ngoài thực địa.<br />
Phương pháp đo vẽ bằng công nghệ RTK rất đơn giản.Khả năng đo chi tiết ở khoảng cách khá lớn.Trạm máy ít phải di chuyển nên tốc độ đo nhanh hơn. Với công nghệ RTK, nhân lực giảm, mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100541-r8s-4 (1)(1).JPG" style="width: 841px; height: 329px;" /><br />
Cùng với đó, để nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc đo đạc khảo sát, bạn cần kết hợp với thiết bị máy toàn đạc điện tử để đo đạc.<br />
<br />
Để bắt kịp xu thế, Trimble – hãng sản xuất của Mỹ cho ra đời dòng máy định vị vệ tinh GNSS 02 tần số R8s. Máy có thiết kế nhỏ gọn và các tính năng nổi bật, đặc biệt là độ chính xác cao.Chuyên dùng trong công tác khảo sát thành lập lưới khống chế tọa độ với độ chính xác cao;<br />
Ngoài ra Trimble R8s cũng có thể được dùng trong việc khảo sát, thi công công trình như một chiếc máy đo đạc thông minh.Có thể thực hiện được tất cả các công việc trắc địa như giao hội, bố trí đường cong, tính diện tích.<br />
<br />
<strong>Các tính năng nổi bật của Trimble R8s GNSS:</strong><br />
+ Bộ thu vệ tinh có thể lập cấu hình và tùy chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu của người dùng<br />
+ Có cấu hình xử lý hậu kỳ, cấu hình chỉ gồm trạm Base hoặc trạm Rover.Hoặc cấu hình bao gồm cả hai trạm Base và Rover<br />
+ Khả năng dò tìm vệ tinh tiên tiến với công nghệ thu vệ tinh Trimble 360<br />
+ Gồm bộ vi mạch Trimble Maxwell 6 với 440 kênh<br />
+ Tích hợp đơn giản với dòng máy toàn đạc Trimble S-series và trạm Rover V10 Imaging<br />
+ Phần mềm hiện trường Trimble Access và phần mềm nội nghiệp Trimble Business Center đầy trực quan<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100540-r8s-2(1).jpg" style="width: 426px; height: 600px;" /></span></span><br />
<div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">Với những tính năng nổi trội như trên, Trimble R8s sẽ là một giải pháp hoàn thiện cho công tác đo đạc khảo sát thành lập bản đồ.</span> </span></span></div>
<div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;">
</div>
',
'images' => '20181225030718344e0b16ef2063800ec3d36fa19f99b7.png',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2018-12-25',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '62482',
'slug' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '929',
'rght' => '930',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 8 => array(
'Post' => array(
'id' => '531',
'name' => 'Công nghệ DGPS và ứng dụng của nó.',
'code' => null,
'alias' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span>',
'content' => '<p>
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span><br />
</p>
<p>
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">DGPS sử dụng thêm một mạng lưới các trạm mặt đất cố định để phát tín hiệu. Làm căn cứ cho thiết bị định vị nhận biết khác biệt giữa các vị trí của các trạm đo. Phân biệt theo hai cách: được chỉ định bởi hệ thống vệ tinh và số liệu đo đạc chính xác đã biết từ trước. Từ sai khác giữa vị trí đo bởi vệ tinh và vị trí chính xác đã biết. Các thiết bị định vị có thể hiệu chỉnh vị trí chính xác của chúng.</span></span></p>
<p style="text-align: center;">
<br />
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939579-DPGS-2.jpg" style="width: 507px; height: 347px;" /></span></span></p>
<br />
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Các tín hiệu hiệu chỉnh thường được phát ở dạng sóng radio UHF.<br />
<br />
Hệ thống DGPS:<br />
- Một là chủ yếu cho hàng hải, phát tín hiệu trên dải sóng dài;<br />
- Một hệ thống khác được sử dụng cho điều tra đất đai và di chuyển trên mặt đất, sử dụng băng tần FM radio thương mại.<br />
<br />
Ở Việt Nam hiện có 6 trạm DGPS: Đồ Sơn, Vũng Tàu, Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Quảng Nam.<br />
<br />
Các ứng dụng hệ thống DGPS: <br />
<br />
- Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ mặt Đất<br />
- Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ biển<br />
- Ứng dụng trong giao thông và hải dương học trên biển<br />
- Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ hàng không<br />
- Ứng dụng trong giao thông hàng không<br />
- Ứng dụng trong thám hiểm không gian<br />
- Ứng dụng trong quân đội<br />
<br />
<strong>GPS và DGPS khác nhau như thế nào?</strong> </span></span><br />
<ul>
<li>
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> GPS là tín hiệu được phát trực tiếp từ các vệ tinh toàn cầu GPS. GPS có độ sai số trong phạm vi tiêu chuẩn là 15m.</span></span></li>
<li>
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> DGPS là tín hiệu vô tuyến được phát từ các trạm DGPS sau khi nhận GPS và sửa đổi chúng cho tín hiệu chính xác hơn. Với phạm vi tiêu chuẩn dưới 5m. Tuy nhiên nhược điểm của DGPS là phải sử dụng nhiều trạm phát dưới mặt đất. Sai số sẽ càng cao khi khoảng cách từ trạm DGPS đến thiết bị thu sóng càng lớn.</span></span></li>
</ul>
<p style="text-align: center;">
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-11.jpg" style="width: 421px; height: 245px;" /></span></span></p>
<p style="text-align: center;">
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-12.jpg" /></span></span></p>
',
'images' => '20181123080947be329442040732a45e4832bf54eaf382.png',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2018-11-23',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '63273',
'slug' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '927',
'rght' => '928',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 9 => array(
'Post' => array(
'id' => '530',
'name' => 'Chức năng của máy đo khoảng cách laser Disto X4',
'code' => null,
'alias' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Máy đo khoảng cách laser Leica DISTO X4 - 150m</strong> là Model mới nhất của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. </span></span></span></p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
</p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410<br />
<br />
* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p>
',
'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(51, 51, 51); font-weight: 700; text-transform: uppercase;">MÁY ĐO KHOẢNG CÁCH LASER LEICA DISTO X4_150M</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"> là Model mới nhất (cùng với Leica DISTO X3) của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. Disto X4 đã có mặt tại thị trường Việt nam vào tháng 8/2018</span></span></span>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
</p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410</span></span></span></p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
</p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Điểm khác biệt lớn nhất của Model X4 lần này không thể không kể đến là màn hình của Máy, tuy màn hình không được trang bị cỡ lớn như các dòng D seriel nhưng màn hình X4 được thiết kế dạng LED TFT sắc nét giống như các màn hình trên smartphone hiện nay.</span></span></span></p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
</p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Giao diện truy cập được thiết kế mới giúp cho việc truy cập các chức năng cũng như quan sát kết quả được dễ dàng và thuận lợi nhất.</span></span></span></p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
</p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Thân máy được thiết kế rất chắc chắn, cầm vừa vặn trên tay, cùng với đó là X4 được trang bị IP65 cho khả năng kháng bụi nước rất cao nơi công trường cũng như có khả năng an toàn khi rơi từ độ cao 2m.</span></span></span></p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
</p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p>
<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;">
</p>
<table border="0" cellpadding="0" style="width:700px;" width="700">
<tbody>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-painter-function.jpg" /></span></span></td>
<td>
</td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-1.jpg" /></span></span></td>
</tr>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích sơn</strong><br />
Tính toán tổng diện tích tường, sàn, trần</span></span></td>
<td>
</td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích / thể tích</strong><br />
Đo diện tích nhà, phòng, diện tích đất.. thể tích vật liệu...</span></span></td>
</tr>
<tr>
<td>
</td>
<td>
</td>
<td>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-2.jpg" /></span></span></td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> </span></span></td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-3.jpg" /></span></span></td>
</tr>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo gián tiếp Pythagoras</strong><br />
với những vị trí khó tiếp cận</span></span></td>
<td>
</td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo ngang thông minh</strong><br />
Khi gặp chướng ngại vật, không thể đo theo phương ngang. Khi đó chỉ cần đo phía trên hoặc phía dưới thiết bị sẽ cho ra khoảng cách ngang chính xác, nhanh chóng.</span></span></td>
</tr>
<tr>
<td>
</td>
<td>
</td>
<td>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-4.jpg" /></span></span></td>
<td>
</td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-5.jpg" /></span></span></td>
</tr>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo chia đều</strong><br />
Việc lắp dựng, xác định các vị trí bằng nhau sẽ nanh chóng hơn</span></span></td>
<td>
</td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo cao liên tục</strong><br />
Với những vị trí trên cao, vị trí không thể tiếp cận trực tiếp...chỉ cẩn đo điểm trên hoặc dưới sau đó hướng laser đến điển còn lại, thiết bị sẽ cho ra khoảng cách chính xác và nhanh nhất</span></span></td>
</tr>
<tr>
<td>
</td>
<td>
</td>
<td>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-do-goc-nghieng.jpg" /></span></span></td>
<td>
</td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_moi/leica_disto_x4/IP65-leica-disto-x4.jpg" /></span></span></td>
</tr>
<tr>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo góc nghiêng 360<sup>o</sup></strong><br />
Xác định độ dốc (nghiêng) của mái nhà, ram đốc, mái dốc, cầu thang, vì kèo...</span></span></td>
<td>
</td>
<td>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Cấp bảo vệ IP65</strong><br />
Cho khả năng chống bụi bặm, môi trường ẩm ướt nơi công trường. Ngoài ra thiết bị có khả năng an toàn khi rơi ở độ cao 2m</span></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <br />
<br />
<br />
<br />
</span></span>',
'images' => '2018111207535647c80092b4d21138b6caefb4b536d2f7.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2018-11-12',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '80760',
'slug' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '925',
'rght' => '926',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
)
)
$tinlq = array(
(int) 0 => array(
'Post' => array(
'id' => '147',
'name' => 'Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Cần 1.000 tỷ để đo đạc đất nông, lâm trường',
'code' => null,
'alias' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Chiều nay (10/11), Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về Báo cáo giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014.<br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/v2-1447147959769.png" style="width: 660px; height: 383px;" /><br />
<br />
<div>
</div>
<div>
Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cho rằng nguyên nhân của những tồn tại của các nông, lâm nghiệp hiện nay là do chúng ta chưa quản lý tốt về chính sách, bên cạnh đó bản thân các nông, lâm trường cũng yếu kém về năng lực quản lý.</div>
<div>
</div>
<div>
Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra hiện nay là nhiều nông, lâm trường có đất nhưng để hoang hóa trong khi người dân lại không có đất để canh tác sản xuất. Đây là nguồn gốc của những mâu thuẫn phát sinh giữa người dân và các nông, lâm trường. Có những mâu thuẫn kéo dài hàng chục năm chưa được giải quyết.</div>
<div>
</div>
<div>
Trước vấn đề này, các đại biểu đều kiến nghị, phải rà soát diện tích đất từng nông, lâm trường, đánh giá kết quả sử dụng đất. Trên cơ sở đó giao đất cho nông, lâm trường và ưu tiên giao thêm đất cho người dân để ổn định sản xuất.</div>
<div>
</div>
<div>
Các đại biểu cũng cho biết, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị quyết quản lý về nông, lâm trường để tránh tình trạng hàng triệu ha đất sử dụng không hiệu quả như hiện nay. Đồng thời, đối với những hộ dân sử dụng đất nông, lâm trường hiệu quả, lâu dài từ năm 1993 trở về trước, các đại biểu cũng kiến nghị giảm tiền sử dụng đất cho các trường hợp này.</div>
<div>
</div>
<div>
Trước những ý kiến của các đại biểu trong buổi thảo luận, Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng cho biết: "Nhiều đại biểu quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất, nhiều nông lâm trường có đóng góp rất quan trọng, một số Lâm nông trường như Tập đoàn Cao Su hàng năm có sản lượng cao hơn bình quân của cả nước. Chính nhờ các nông trường chúng ta mới hình thành được ngành cao su, cà phê. Các nông trường đã hình thành ngành chè ở Miền Bắc, nhiều nông trường nòng cốt bảo vệ rừng, phát triển an ninh xã hội ".</div>
<div>
</div>
<div>
Tại buổi thảo luận Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Minh Quang cũng thừa nhận, thực tế sau 10 năm việc giao đất và sử dụng đất cho các nông lâm trường kết quả đạt được rất thấp.</div>
<div>
</div>
<div>
Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng thẳng thắn thừa nhận, trách nhiệm này một phần thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường, bên cạnh đó các địa phương cũng có một phần trách nhiệm. "Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận khuyết điểm chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn khi Luật đất đai thay đổi, chưa tổ chức thanh tra hết tất cả các đơn vị nông, lâm trường, thiếu quan tâm trong công tác quản lý đất nông, lâm trường dẫn đến các vụ khiếu kiện đất đai kéo dài", Bộ trưởng nói.</div>
<div>
</div>
<div>
Cũng theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trong đó việc đất đai không được đo đạc, hồ sơ đất đai chưa được lập, việc xác định ranh giới giữa các công ty lâm nghiệp chưa được rõ ràng... là một trong những nguyên nhân chính. Tuy nhiên, về vấn đề này thì bản thân các nông, lâm trường cũng không thể lo liệu được vì kinh phí đo đạc rất lớn.</div>
<div>
</div>
<div>
"Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khi đất đã được đo đạc để lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới, cắm mốc. Thực tế, việc đo đạc hiện nay cũng còn nhiều khó khăn, thiếu kinh phí để tiến hành. Đề nghị chính phủ hỗ trợ khoảng 1.000 tỷ đồng để có thể sớm hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận cho các nông, lâm trường", Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.</div>
<div>
</div>
<div>
Thanh Ngà</div>
<div>
Theo Trí thức trẻ</div>
',
'images' => '20160308042539ed5fecdfbf5ed6b6a2b998b9c4a28821.png',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '42558',
'slug' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '251',
'rght' => '252',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 1 => array(
'Post' => array(
'id' => '146',
'name' => 'Cán bộ địa chính 'vòi' tiền dân bị phạt bảy năm tù',
'code' => null,
'alias' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Lợi dụng là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất công, Tuệ làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định, buộc muốn làm nhanh thì phải chi tiền. <br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
</div>
<div>
Ngày 3-11, TAND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) đã xử sơ thẩm và tuyên phạt Phạm Văn Tuệ (32 tuổi, nguyên cán bộ đo đạc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều) bảy năm tù về tội nhận hối lộ. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc bị cáo phải trả lại cho ông S. số tiền 32 triệu đồng (do trước khi đưa tiền cho Tuệ, ông S. đã trình báo công an).</div>
<div>
</div>
<div>
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/plo3-11thuydungnhanhoilo1h_ukgx.jpg" style="width: 448px; height: 301px;" /></div>
<div>
</div>
<div>
Bị cáo Phạm Văn Tuệ nghe tòa tuyên án ngày 3-11. Ảnh: GIA TUỆ</div>
<div>
</div>
<div>
Theo cáo trạng, Phạm Văn Tuệ là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều. Tuệ đã lợi dụng nhiệm vụ này để làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định (Không có hồ sơ đo đạc và biên bản xác định ranh giới và mốc thửa đất thì không thể lập được hồ sơ kỹ thuật và sẽ làm chậm quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân). Do đó, buộc người dân phải đưa tiền để Tuệ sớm thực hiện việc đo đạc địa chính theo yêu cầu.</div>
<div>
</div>
<div>
Tuệ còn lợi dụng mối quan hệ đang công tác tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để ra giá nhận làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với giá 3-5 triệu đồng cho mỗi bộ hồ sơ.</div>
<div>
<br />
Ông S. nộp bốn bộ hồ sơ yêu cầu vẽ hồ sơ kỹ thuật và cả bốn bộ của ông S. đều do Tuệ phụ trách. Tuệ kéo dài việc vẽ hơn một tháng chưa xong, buộc ông S. phải gợi ý đưa cho Tuệ 20 triệu đồng. Tuệ đồng ý và hẹn ông S. 26-5-2014 quay lại lấy hồ sơ kỹ thuật.</div>
<div>
<br />
Đồng thời, sợ bốn bộ hồ sơ này khi ra làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị làm khó dễ nên ông S. đề nghị Tuệ làm thay, Tuệ đồng ý với giá 3 triệu đồng/bộ. Tổng cộng ông S. phải đưa cho Tuệ là 32 triệu đồng.</div>
<div>
<br />
Cùng thời gian này ông S. đã tố cáo Tuệ đến Công an TP Cần Thơ. Đến 27-5-2014, ông S. hẹn Tuệ để đưa trước số tiền 10 triệu đồng. Ngày 21-6-2014, ông S. hẹn Tuệ tại quán cà phê đưa nốt số tiền 22 triệu đồng và nhận hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì công an bắt quả tang Tuệ.</div>
<div>
<br />
Đối với hành vi của ông S., trước khi đưa tiền cho Tuệ thì ông S. đã trình báo vụ việc cho công an để làm rõ. Đồng thời khi đưa số tiền 10 triệu đồng, ông S. có ghi lại gửi cho công an biết nên không xem xét trách nhiệm của ông S. về tội đưa hối lộ.</div>
<div>
</div>
<div style="text-align: right;">
Nhẫn Nam</div>
',
'images' => '20160308042433d4c4b1bf649e78f880648e555af9fcb6.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '44499',
'slug' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '249',
'rght' => '250',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 2 => array(
'Post' => array(
'id' => '145',
'name' => 'Phó giám đốc Sở TN-MT Cà Mau bị đề nghị kiểm điểm vì ký cấp đất sai quy định',
'code' => null,
'alias' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã cố tình bỏ qua diễn biến tranh chấp, cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất để cấp cho doanh nghiệp.<br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
<br />
Chiều 21/10, nguồn tin của phóng viên được biết, UBND tỉnh Cà Mau vừa có kết luận về những nội dung mà người dân tố cáo đối với ông Đặng Hữu Lạc, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Cà Mau. Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc vì đã cấp đất sai cho doanh nghiệp.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/phogiamdocsojpg1445435355.jpg" style="width: 550px; height: 338px;" /><br />
<br />
<div>
Sở TN-MT Cà Mau, nơi ông Lạc công tác</div>
<div>
</div>
<div>
Trước đó, một số hộ dân ở thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng, trong đó có UBND tỉnh với nội dung cho rằng, ông Lạc đã ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho DNTN Toàn Phát (có địa chỉ tại thị trấn Trần Văn Thời) sai quy định.</div>
<div>
</div>
<div>
Theo đó, khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã bỏ qua về diễn biến tranh chấp; cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất; cấp đất cho doanh nghiệp khi có một phần đất đã được bồi thường.</div>
<div>
</div>
<div>
Sau khi vào cuộc xác minh đơn tố cáo của người dân, UBND tỉnh Cà Mau kết luận, hầu hết nội dung đơn tố cáo điều đúng sự thật. Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc và những người có liên quan đến vụ việc nêu trên.</div>
',
'images' => '20160308042313eaa9bf7df753a0756ace3d7553bc11ff.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '43087',
'slug' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '247',
'rght' => '248',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 3 => array(
'Post' => array(
'id' => '144',
'name' => '5 lĩnh vực bị vi phạm lớn nhất trong ngành tài nguyên, môi trường',
'code' => null,
'alias' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất đai, môi trường, khoáng sản, tài nguyên nước, đo đạc và bản đồ là những lĩnh vực có nhiều vi phạm nhất trong năm 2015.<br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
<br />
<div>
<strong>Xử phạt hơn 15,3 tỷ đồng vi phạm về đất đai</strong></div>
<div>
<br />
Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 5/1 cho biết, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 169 tổ chức, cá nhân với số tiền 15 tỷ 381 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 8.525 ha đất, 89 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.</div>
<div>
</div>
<div>
Kết quả thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai thuộc thẩm quyền của địa phương còn chậm.</div>
<div>
<br />
<div>
<strong>Xử phạt hơn 35,4 tỷ đồng vi phạm về môi trường</strong></div>
<div>
<br />
Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 797 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính 602 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 35,4 tỷ đồng, truy thu 1 tỷ 293 triệu đồng.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Xử phạt hơn 14 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên khoáng sản</strong></div>
<div>
<br />
Kết quả thanh, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường cũng cho thấy, trong năm 2015, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Tài nguyên-Môi trường các địa phương đã tiến hành 520 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản.</div>
<div>
</div>
<div>
Qua đó, xử phạt vi phạm hành chính 349 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 14 tỷ đồng, truy thu hơn 1,9 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 22 giấy phép hoạt động khoáng sản.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Xử phạt gần 2,5 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên nước</strong></div>
<div>
<br />
Theo kết quả thanh tra, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 20 tổ chức, cá nhân với số tiền là 2 tỷ 418 triệu đồng.</div>
<div>
</div>
<div>
Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có giấy phép khai thác sử dụng nước dưới đất; không có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; vi phạm các nội dung trong giấy phép đã cấp...</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Xử phạt gần 300 triệu đồng vi phạm về đo đạc và bản đồ<br />
<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ttxvn_ban_do.jpg" style="width: 660px; height: 495px;" /></strong></div>
<div>
<br />
Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 54 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đo đạc và bản đồ của 176 tổ chức. Qua đó đã xử phạt vi phạm hành chính 22 tổ chức với số tiền là 298 triệu đồng.</div>
<div>
</div>
<div>
Kết quả thanh tra, kiểm tra cho thấy công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan chủ quản dự án, ban quản lý dự án tỉnh chưa kiên quyết kịp thời, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm địa chính, tiến độ thực hiện dự án chậm; kết quả đăng ký cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính chưa đạt được mục tiêu của dự án.</div>
</div>
</div>
',
'images' => '2016030804201765a14c964a0d77b3be87e2cdfb9374c4.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '46877',
'slug' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '245',
'rght' => '246',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 4 => array(
'Post' => array(
'id' => '143',
'name' => 'Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang?',
'code' => null,
'alias' => 'ho-‘tu-than’-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
TS. Vũ Bằng cho rằng, chúng ta cần phải đo đạc để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu, phát triển theo hướng nào, thì mới có biện pháp khắc phục.<br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
</div>
<div>
Hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt và người dân ở khu vực đó vô cùng hoang mang.</div>
<div>
</div>
<div>
Để tìm hiểu về nguyên nhân xuất hiện hố “tử thần”, PV báo Người Đưa Tin đã có trao đổi với TS. Vũ Văn Bằng, Phó viện trưởng, Viện Công nghệ nước và môi trường (Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam) về vấn đề này.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 1" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than-1451881244.jpg" /><br />
<br />
<div>
Hố "tử thần" xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Tỉnh Bắc Kạn</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Hố "tử thần" liên quan đến vật thể lạ?</strong></div>
<div>
</div>
<div>
TS. Vũ Văn Bằng cho rằng: “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, có hai nguyên nhân chính là do tự nhiên và nhân tạo. Muốn biết cụ thể nguyên nhân xuất hiện hố tử đó thì chúng ta cần phải đến hiện trường để đo đạc khảo sát trực tiếp.</div>
<div>
</div>
<div>
Thông tin nhanh từ TS. Vũ Bằng cho hay: “Trường hợp hố tử thần xuất hiện do nhân tạo thì nguyên nhân có thể là từ các đường ông thoát nước lớn tại khu vực bị bục, thủng nước tràn ra ngoài làm cho đất xung quanh ẩm ướt, lâu ngày gây ra hiện tượng sụt lún.</div>
<div>
</div>
<div>
Nguyên nhân nhân tạo thì thường có quy mô nhỏ, chúng ta có thể nhận biết được ngay. Sau khi sụt lún, có thể để lộ ra những đoạn ống nước, kênh, rạch ngầm bên dưới mặt đất”.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 2" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than1-1451881352.jpg" /><br />
<br />
<div>
Cận cảnh hố "tử thần" bị xuất hiện</div>
<div>
</div>
<div>
“Trường hợp tự nhiên là do cấu trúc địa chất khu vực hố tử thần. Hiện tượng đất sụt lún là do bên dưới có các hang hốc ngầm. Hang hốc ngầm thường phát triển ở những núi đá vôi, chúng ta phải quan sát xem kho vực hố tử thần ở Bắc Kạn có núi đá vôi không. Nếu có núi đá vôi thì việc bên dưới hố tử thần có hang, hốc ngầm là không thể tránh khỏi. Hang, hốc ngầm phát triển đến một mức nào đó sẽ gây ra hiện tượng sụt lún với quy mô rất lớn”, TS. Vũ Bằng nói.</div>
<div>
</div>
<div>
TS. Vũ Bằng khẳng định: “Hố tử thần tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, với chiều sâu khoảng 15 m, rộng 20 m2 là do yếu tố tự nhiên. Dưới đó chắc chắn sẽ có hang động ngầm phát triển rộng trong đá vôi gốc”.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 3" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than2-1451881421.jpg" /><br />
<br />
<div>
Tuyến đường tỉnh lộ 254 bị tê liệt</div>
<div>
</div>
<div>
TS. Vũ Bằng cũng khẳng định: “Hố tử thần ở Bắc Kạn không liên quan đến vật thể lạ rơi ở Tuyên Quang, bởi vì vật thể lạ nặng có 50kg rơi xuống đất gây ra hố lõm đất chỉ sâu khoảng 20 cm. Người dân không nên hoang mang tin vào những lời đồn đại không có cơ sở”.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Dùng 1.500 khối đất đá để lấp hố "tử thần"</strong></div>
<div>
</div>
<div>
Nói về giải pháp khắc phục hố tử thần TS. Vũ Bằng cho rằng: “Chúng ta cần phải đo đạc chính xác để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu. Phát triển theo hướng nào, từ đó mới có thể đưa ra biện pháp khắc phục, chặn hướng hang động đang phát triển. Từ đó, chúng ta mới lấp được đất đá vào hố tử thần. Nếu không ngăn chặn được hướng phát triển mà cứ lấp thì đất đá sẽ bị trôi đi khi hang động phát triển rộng thêm”.</div>
<div>
</div>
<div>
Được biết, vào khoảng 18h30 tối ngày 2/1, tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện một hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Hố tử thần "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt.</div>
<div>
</div>
<div>
Theo những người dân sống gần hiện trường, khi mới xảy ra sự việc mọi người phát hiện miệng hố còn nhỏ, nhưng sau đó đất sụt xuống và miệng hố loang rộng ra. Một cây xoan cao gần 15m cùng nhiều cây cối xung quanh đã nhanh chóng bị hố sâu nuốt gọn. Có 4 ngôi nhà nằm gần trong khu vực sụt lún đã bị nứt và ảnh hưởng, 9 hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm phải sơ tán.</div>
<div>
</div>
<div>
Ngay sau khi xảy ra sự việc, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cùng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Văn Chí đã có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác xử lý hiện trường, khắc phục sự cố. Đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng theo dõi thường xuyên, báo cáo kịp thời các diễn biến xảy ra, có phương án di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn.</div>
<div>
</div>
<div>
Phải mất hơn 1.500 khối đất đá mới lấp đầy được hố sụt lún.</div>
<div>
</div>
<div>
Hiện tuyến đường 254 từ Chợ Đồn đi Ba Bể đã được lưu thông trở lại. Tuy nhiên chỉ các phương tiện nhỏ, xe máy, xe đạp và người đi bộ đi được, còn xe ô tô và xe tải vẫn phải đi đường khác.</div>
<div>
</div>
<div>
Cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi, khi nào ổn định và nền đất cứng, mới cho thông xe toàn bộ. Các lực lượng vẫn túc trực và theo dõi, phân luồng đảm bảo an toàn giao thông, báo cáo kịp thời nếu có sự cố xảy ra.</div>
<div>
</div>
<div>
Nguyên nhân hiện tượng sụt lún đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tỉnh Bắc Kạn sẽ đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản lên đo đạc, kiểm tra, đánh giá địa chất khu vực. Song để có kết luận nguyên nhân chính xác cần có thêm thời gian. Trước mắt, Bắc Kạn di dời những hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, tiến hành đo đạc thống kê, trấn an dư luận.</div>
<div>
</div>
<div>
Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.</div>
<div>
</div>
<div style="text-align: right;">
Thế Anh</div>
',
'images' => '201603080417200e9f1b15c7f9b9f6a72a4e9a51b35862.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '42002',
'slug' => 'ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '243',
'rght' => '244',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 5 => array(
'Post' => array(
'id' => '142',
'name' => 'Phân bố nhiệt trong bê tông nhựa khu vực Nam bộ',
'code' => null,
'alias' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An.<br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
</div>
<div>
Tóm tắt: Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An. Từ những kết quả thí nghiệm tìm ra mối liên hệ của các tham số liên quan giữa nhiệt độ môi trường, vận tốc gió, độ ẩm với nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>1. Đặt vấn đề</strong></div>
<div>
</div>
<div>
Để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong những năm gần đây, phát triển hạ tầng là điều bức thiết, trong đó GTVT là ngành phải đi đầu với giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn. Kết cấu mặt đường bộ bằng BTN được sử dụng rộng rãi và là sự lựa chọn hàng đầu khi thiết kế các công trình đường cao tốc và đường cấp cao. Tuy nhiên, trong thực tế xây dựng đường ở nước ta hiện nay còn một số tồn tại cần được nghiên cứu giải quyết. Trong đó, nhiệt độ mặt đường là vấn đề cần quan tâm nhằm hạn chế nguyên nhân gây ra hư hỏng mặt đường do nhiệt, trong quá trình khai thác ở khu vực Nam bộ nói riêng và nước ta nói chung.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>2. Đặc điểm về khí hậu Nam bộ</strong></div>
<div>
</div>
<div>
Nam bộ gồm Đông Nam bộ và Tây Nam bộ (đồng bằng sông Cửu Long). Ở Tây Nam bộ nước nhiều và nền nhiệt không cao. Đông Nam bộ, khu vực khí hậu VI gồm các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và TP. Hồ Chí Minh. Khu vực này không có mùa lạnh, nhiệt độ thấp nhất nói chung không dưới 10oC, nhiệt độ cao nhất vượt 40oC ở phía Bắc và đạt 35 - 40oC ở phía Nam. Số giờ nắng trung bình trong ngày 6 giờ đến 8 giờ, lượng bức xạ tương ứng là 368,5Cal/cm2. Hàng năm có hai mùa rõ rệt là mùa nắng, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau và mùa mưa ở các tháng kế tiếp. Cường độ mưa khá lớn, ít chịu ảnh hưởng của bão.</div>
<div>
</div>
<div>
Với đặc điểm khi hậu Nam bộ như trên, lớp BTN mặt đường tiếp xúc trực tiếp nên chịu ảnh hưởng và có mối quan hệ với nhiệt độ khí quyển. Chu kỳ thay đổi nhiệt độ của mặt đường chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ thay đổi nhiệt độ của khí quyển. Ở vùng khí hậu nóng, nhiệt độ của BTN có thể lên đến 70oC. Ở TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến 65oC, mặt đường BTN chịu nhiệt độ cao từ 6 giờ đến 7 giờ mỗi ngày.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>3. Kết quả khảo sát nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ</strong></div>
<div>
</div>
<div>
<strong>3.1. Sơ đồ đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường BTN</strong></div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<img alt="hinh31" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh31-0849.jpg" /><br />
<br />
<div>
Hình 3.1: Vị trí đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường và trong BTN</div>
<div>
<br />
Các vị trí đo nhiệt độ không khí trên mặt đường VT1, nhiệt độ ở độ sâu 2cm cách mặt đường VT2, 5cm cách mặt đường VT3, 7cm cách mặt đường VT4, 12cm cách mặt đường VT5 được thể hiện trên Hình 3.1.</div>
<div>
</div>
<div>
Kết cấu mặt đường 12cm BTN, 30cm - 40cm cấp phối đá dăm loại một, nền đường cũ là BTN xuống cấp.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>3.2. Các đồ thị thể hiện các tham số liên quan: Nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió với nhiệt độ trong BTN, ở độ sâu sâu 2cm, 5cm, 7cm và 12cm cách mặt đường</strong></div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hinh32-0851.jpg" style="width: 680px; height: 323px;" /><br />
<br />
<div>
Hình 3.2: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, mặt đường và trong BTN</div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="hinh33" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh33-0851.jpg" /><br />
<br />
<div>
Hình 3.3: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, nhiệt độ mặt đường, độ ẩm, tốc độ gió</div>
<div>
</div>
<div>
<img alt="hinh34" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh34-0851.jpg" /></div>
<div>
</div>
<br />
<div>
Hình 3.4: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 2cm cách mặt đường</div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="hinh35" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh35-0851.jpg" /><br />
<br />
<div>
Hình 3.5: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 7cm cách mặt đường</div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="hinh36" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh36-0851.jpg" /><br />
<br />
<div>
Hình 3.6: Đồ thị hệ giữa nhiệt độ BTN sâu 2cm so với mặt đường và độ ẩm</div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="hinh37" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh37-0851.jpg" /><br />
<br />
<div>
Hình 3.7: Đồ thị giữa nhiệt độ BTN sâu 7cm so với mặt đường và độ ẩm</div>
<div>
<br />
<strong>4. Biểu thức liên hệ giữa nhiệt độ BTN (T), nhiệt độ không khí (Tkk ), độ ẩm không khí (W) và tốc độ gió (V)</strong></div>
<div>
</div>
<div>
Dựa trên số liệu thực nghiệm, có thể xác định các biểu thức liên quan như sau:</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>4.1. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 2cm</strong></div>
<div>
</div>
<div>
T2cm = 1.946Tkk + 0.005W2 - 0.754W + 1.099V + 9.735 (1)</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>4.2. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 7cm</strong></div>
<div>
</div>
<div>
T7cm = 1.482Tkk - 0.002W + 1,216V -2, 466 (2)</div>
<div>
</div>
<div>
Trong đó:</div>
<div>
</div>
<div>
T2cm - Nhiệt độ cần tính ở độ sâu 2cm cách mặt đường (oC);</div>
<div>
</div>
<div>
T7cm - Nhiệt độ cần tính BTN sâu 7cm cách mặt đường (oC);</div>
<div>
</div>
<div>
Tkk - Nhiệt độ không khí (oC);</div>
<div>
</div>
<div>
W - Độ ẩm không khí (%);</div>
<div>
</div>
<div>
V - Tốc độ gió (m/s).</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>5. Kết luận và kiến nghị</strong></div>
<div>
</div>
<div>
<strong>5.1. Kết luận</strong></div>
<div>
</div>
<div>
- Phân bố nhiệt trong BTN khu vực Nam bộ tương đối lớn trong chu kỳ ngày/đêm. Nhiệt độ cao nhất trong khoảng từ 13 giờ đến 15 giờ, có thời điểm lớn hơn 60oC, nhiệt độ thấp trong khoảng thời gian từ từ 1 giờ đến 7 giờ, thấp hơn 24oC, chênh lệch nhiệt độ rất cao lên đến hơn 36oC.</div>
<div>
</div>
<div>
- Nhiệt độ trong BTN không những phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn phụ thuộc vào độ ẩm và tốc độ gió và nhiều yếu tố khác.</div>
<div>
</div>
<div>
- Các biểu thức (1) và (2) có thể tính nhiệt độ ở 2cm và 7cm cách mặt đường BTN ở khu vực Nam bộ với các dữ liệu là nhiệt độ môi trường, độ ẩm và tốc độ gió.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>5.2. Kiến nghị</strong></div>
<div>
</div>
<div>
- Cần tiếp tục khảo sát nghiên cứu nhiệt trong BTN ở những vùng khí hậu khác nhau trên toàn quốc nhằm đưa ra nhiệt độ tính toán và khai thác mặt đường BTN từng vùng khí hậu khác nhau để mặt đường BTN làm việc hiệu quả nhất.</div>
<div>
</div>
<div>
- Đi đôi với việc xác định nhiệt độ tính toán mặt đường BTN thì việc nghiên cứu sản xuất hỗn hợp BTN tương ứng với nhiệt độ từng vùng là điều cần thiết. Đây chính là bài toán kinh tế - kỹ thuật cho ngành Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng cho mặt đường BTN.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Tài liệu tham khảo</strong></div>
<div>
</div>
<div>
[1]. Số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Nam bộ, 2014 - 2015.</div>
<div>
</div>
<div>
[2]. PGS. TS. Nguyễn Xuân Vinh (1992), Sơ đồ tính toán bề dày mặt đường mềm ứng với mùa nóng bất lợi của Việt Nam, Tạp chí GTVT, số tháng 6.</div>
<div>
</div>
<div>
[3]. PGS. TS. Trịnh Văn Quang (2007), Kỹ thuật nhiệt dành cho sinh viên ngành công trình, NXB. Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.</div>
<div>
</div>
<div>
[4]. PGS. TS. Trần Thị Kim Đăng (2010), Độ bền khai thác và tuổi thọ kết cấu mặt đường BTN, NXB. GTVT, Hà Nội.</div>
<div>
</div>
<div style="text-align: right;">
THỐNG NHẤT - VĂN THIỆN</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
',
'images' => '2016030804143049061f3af2311767c7911ad67d013b14.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '48037',
'slug' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '241',
'rght' => '242',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 6 => array(
'Post' => array(
'id' => '141',
'name' => 'Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ',
'code' => null,
'alias' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Trung Quốc, ngày 19/12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ TN&MT Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức Lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Quảng Châu.</div>
<div>
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br />
<br />
Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Việc khảo sát chung phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ Việt Nam-Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.</div>
<div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/vinh_bac_bo_kjbf.jpg" style="width: 500px; height: 677px;" /></div>
<div>
</div>
<div>
Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ - ảnh 1</div>
<div>
<br />
Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Ảnh: TTXVN</div>
',
'images' => '20160308041041f364a1d9e81d39cf8b39ef670d193e86.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '42740',
'slug' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '239',
'rght' => '240',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 7 => array(
'Post' => array(
'id' => '140',
'name' => 'Việt Nam - Trung Quốc khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc Bộ',
'code' => null,
'alias' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 19-12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ tại TP Đà Nẵng (Việt Nam) và TP Quảng Châu (Trung Quốc).<br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
</div>
<div>
Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (sơ đồ kèm theo). Mục tiêu của việc khảo sát chung là phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này.</div>
<div>
HNM</div>
',
'images' => '',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '44373',
'slug' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '237',
'rght' => '238',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 8 => array(
'Post' => array(
'id' => '139',
'name' => 'Khoảng cách giới toàn cầu: Nhiều vấn đề đã được cải thiện',
'code' => null,
'alias' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Những năm qua, nhiều tổ chức, nhà nghiên cứu cũng đã cố gắng tìm cách đo đạc mức độ bình đẳng giới ở nhiều cấp độ từ quốc gia cho đến quốc tế, hoặc theo từng ngành/lĩnh vực cụ thể. Trong số đó, nổi bật là báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum - WEF) với tên gọi Khoảng cách giới toàn cầu (Global Gender Gap), được công bố hằng năm.<br />
<br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div>
<div>
<br />
Bài viết này tóm tắt một số nội dung chính Báo cáo 2015 của tổ chức này, được xuất bản trung tuần tháng hai vừa qua.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Các chỉ số </strong></div>
<div>
</div>
<div>
Để đo lường vấn đề bình đẳng giới, các nhà nghiên cứu từ WEF đưa ra bốn chỉ số chính bao gồm: Sự tham gia và Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế (Economic Participation and Opportunity), Thành tựu giáo dục (Educational Attainment), Sức khoẻ và sự sống (Health and Survival) và Phân quyền chính trị (Political Empowerment). Bốn chỉ số này lại được cấu thành từ các chỉ số con nhỏ hơn (tổng cộng có 14 chỉ số con), ví dụ Tỷ lệ sinh nữ trên nam (thuộc chỉ số Sức khoẻ và sự sống) hoặc Tỷ lệ tổng số đại biểu nữ trong Quốc hội trên tổng số đại biểu nam (thuộc chỉ số Phân quyền chính trị). Các chỉ số con này có thể do WEF trực tiếp tiến hành lấy dữ liệu hoặc lấy lại dữ liệu từ báo cáo của các tổ chức nghiên cứu/phi chính phủ uy tín khác như UNESCO, tổ chức lao động quốc tế ILO trong 2015 hoặc ở năm gần nhất mà dữ liệu sẵn có. </div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Kết quả 2015 </strong></div>
<div>
</div>
<div>
Để được đưa vào bảng xếp hạng Khoảng cách giới toàn cầu 2015, một nước phải có dữ liệu ở ít nhất 12/14 chỉ số con. Năm 2015, có tổng cộng 145 nước được xếp hạng, tăng ba nước so với 2014 (ba nước mới đều đến từ châu Phi, bao gồm: Benin, Cameroon và Gambia). Kết quả trung bình Khoảng cách giới toàn cầu 2015 được thể hiện trong Hình 1.</div>
<div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image002.jpg" style="width: 257px; height: 232px;" /></div>
<div>
</div>
<div>
Hình 1: Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu 2015 (Nguồn WEF).</div>
<div>
<br />
Từ Hình 1 có thể thấy, sau hơn 100 năm đấu tranh cho bình đằng giới, toàn thể thế giới đã đạt được thành tựu đáng kể trong hai nội dung: giáo dục và sức khoẻ. Kết quả 2015 cho thấy, hai chỉ số này đều đạt mức gần tối đa: Thành tựu giáo dục đạt 0.95/1.00; Sức khoẻ và sự sống đạt 0.96/1.00. Đối với chỉ số giáo dục, có đến 124/145 nước được xếp hạng có kết quả từ 0.90 trở lên. Kết quả đối với điểm Sức khoẻ còn ấn tượng hơn: 100% các nước tham gia xếp hạng đạt điểm trên 0.90. </div>
<div>
</div>
<div>
Ngược lại, với hai chỉ số thành phần: Kinh tế và Chính trị, bất bình đẳng vẫn là vấn đề đáng kể. Cụ thể, điểm trung bình của Khoảng cách giới đối với chỉ số Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế chỉ là 0.59/1.00 và với chỉ số Phân quyền chính trị chỉ là 0.23/1.00. </div>
<div>
</div>
<div>
Tuy vậy, nếu xét cả quá trình 10 năm từ 2006 đến 2015, kết quả hai chỉ số Kinh tế và Chính trị vẫn có những bước tiến rõ rệt (xem Hình 2). </div>
<div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image02.jpg" style="width: 414px; height: 151px;" /></div>
<div>
</div>
<div>
Hình 2. Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu giai đoạn 2006 – 2015.</div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Bắc Âu độc chiếm đầu bảng, Việt Nam đứng thứ 83 </strong></div>
<div>
</div>
<div>
Trong 145 nước được xem xét đánh giá mức độ bình đẳng giới, các nước Bắc Âu bao gồm: Iceland, Na Uy, Phần Lan và Thụy Điển lần lượt chiếm bốn vị trí dẫn đầu. Với Iceland, đây là năm thứ bảy liên tiếp họ đứng đầu thế giới về bình đẳng giới. Na Uy và Phần Lan tráo vị trí cho nhau so với kết quả năm 2014 còn với Thuỵ Điển, đây cũng là năm thứ bảy liên tiếp nước này đứng thứ 4 thế giới. Top 10 còn có sự hiện diện của ba nước châu Âu khác là Ireland (thứ 4), Thuỵ Sỹ (thứ 8) và Slovenia (thứ 9). Cũng trong Top 10, châu Phi đóng góp một đại diện (Rwanda, thứ 6), châu Á đóng góp một đại diện (Philippines, thứ 7), còn lại là đại diện châu Úc (New Zealand, thứ 10). </div>
<div>
</div>
<div>
Việt Nam đứng thứ 83 thế giới, thứ 7 châu Á với 0.687 điểm trung bình và các điểm thành phần tương ứng: Kinh tế 0.731 điểm (thứ 41 thế giới), Giáo dục 0.941 điểm (114 thế giới), Sức khoẻ 0.950 (139 thế giới) và Chính trị 0.124 điểm (88 thế giới). So với 2014, Việt Nam tụt bảy bậc. Theo WEF, nguyên nhân của việc tụt hạng này chủ yếu là do điểm Giáo dục của Việt Nam bị giảm so với năm ngoái. </div>
<div>
</div>
<div>
<strong>Một vài nhận xét sơ bộ </strong></div>
<div>
</div>
<div>
Như vậy, sau hơn 100 năm đấu tranh không ngừng nghỉ, vấn đề bình đẳng giới đã được cải thiện rất nhiều trên toàn thế giới. Từ chỗ bị hạn chế về quyền bầu cử, đi học, việc làm và nhiều quyền căn bản khác, phụ nữ ngày nay đã có nhiều cơ hội, và cơ hội bình đẳng để phát triển, để khẳng định giá trị của mình so với nam giới, đặc biệt trong hai nội dung Giáo dục và Y tế. Mặc dầu vậy, ở nội dung Kinh tế và Chính trị, vẫn còn những “bức trần gương” (ceiling glass – khái niệm do Tạp chí Economist giới thiệu ám chỉ những khó khăn ngầm) ngăn cản sự phát triển của phụ nữ. Điều thú vị, kết quả Khoảng cách giới do WEF công bố cho thấy, các nước có thứ hạng cao về Khoảng cách giới chưa chắc đã là nước phát triển và ngược lại mà trường hợp của Philippines (thứ 6) và Nhật Bản (thứ 101) là hai ví dụ minh hoạ rõ nhất. </div>
<div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image003.jpg" style="width: 410px; height: 154px;" /></div>
<div>
</div>
<div>
Hình 3: Kết quả Khoảng cách giới ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015 (Nguồn: WEF).</div>
<div>
</div>
<div>
Việt Nam năm 2015 đứng thứ 83, vị trí ở vào mức độ trung bình trên thế giới. So với năm 2007 là năm đầu tiên tham gia vào xếp hạng Khoảng cách giới của WEF, Việt Nam tụt đến 41 bậc. Việc tụt hạng này, một phần là vì WEF mở rộng số nước đánh giá; nhưng phần khác cũng vì các chỉ số thành phần của Việt Nam gần như không tăng, thậm chí giảm đôi chút trong gần 10 năm qua trong khi cả thế giới đều có tăng trưởng đáng kể. Mặc dù vẫn biết, không có bảng xếp hạng nào là toàn diện, rõ ràng đây vẫn là vấn đề để các nhà chính sách vĩ mô ở nước ta cần đặc biệt quan tâm trong thời gian tới. </div>
',
'images' => '201603080405157624778793b762d4744afae86485c0b8.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '45555',
'slug' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '235',
'rght' => '236',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 9 => array(
'Post' => array(
'id' => '138',
'name' => 'Người dân Gia Lai liều 'đua nhau' xây nhà... chờ đền bù',
'code' => null,
'alias' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div>
Thấy công nhân đến đo đạc, cắm mốc, nhiều người dân ở xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, Gia Lai) đồn đoán tuyến tránh đường Hồ Chí Minh sẽ đi qua đây nên đua nhau xây dựng để chờ đền bù.</div>
<div>
</div>
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br />
<strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br />
<span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br />
<strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br />
<div>
</div>
<div>
Những ngày này đến tại thôn 3, xã Nghĩa Hòa sẽ thấy cảnh xây dựng tấp nập đang diễn ra. Phần lớn những công trình đang còn dang dở, nhưng đang được đẩy nhanh tiến độ. Điều đáng nói hơn, nhiều vườn cà phê đang trong thời kỳ kết trái được đốn hạ để chuẩn bị cho các ngôi nhà mới mọc lên. Nếu không được người dân giải thích, rất dễ nhầm ở đây đang xây dựng khu dân cư mới.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/a-1457330359.jpg" style="width: 500px; height: 324px;" /><br />
<br />
<div>
Những ngôi nhà liên tiếp được mọc lên tại thôn 3, xã Nghĩa Hoà.</div>
<div>
</div>
<div>
Sau ít phút còn e dè, anh V.H.H. cũng bắt đầu hé lộ nguyên nhân xây dựng ồ ạt của người dân nơi đây: Cách đây mấy ngày, có mấy công nhân đến đo đạc rồi cắm mốc để xây dựng đường tránh ở khu vực này. Nghe nói, đường tránh sẽ đi từ gần Kon Tum đến dốc Hàm Rồng để tránh trung tâm thị trấn Phú Hòa và TP Pleiku. Như nhà tôi con đường sẽ chạy ngay trong vườn. Giờ tranh thủ xây bờ rào, ít ngày nữa “chạy” được giấy xây dựng sẽ xây luôn ngôi nhà chờ sau này đền bù.</div>
<div>
</div>
<div>
Ngay tại UBND xã Nghĩa Hòa, một người dân đang đi xin giấy phép xây dựng cũng cho biết, giờ họ đua nhau xây dựng nên gia đình cũng đi xin giấy phép mở rộng ngôi nhà về phía mặt đường. Mặc dù chưa có cuộc họp hay văn bản nào khẳng định đường sẽ đi qua thôn 3, nhưng dân thấy cắm mốc nên nghĩ đường sẽ đi qua (?!). Trước câu hỏi “nếu giờ xây xong mà đường không đi qua thì cô làm thế nào?”, “phải chấp nhận thôi, làm kiểu này năm ăn năm thua” - một người phụ nữ địa phương trả lời.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/b-1457330535.jpg" style="width: 500px; height: 375px;" /><br />
<br />
<div>
Nhiều cây cà phê được đốn hạ để xây nhà, với mục đích chờ đền bù.</div>
<div>
</div>
<div>
Thấy sự việc có vẻ bất thường, PV đã liên lạc với UBND huyện Chư Păh, tại đây ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh Văn phòng UBND huyện Chư Păh khẳng định, đến nay UBND tỉnh cũng chưa có văn bản nào liên quan đến con đường tránh, do vậy UBND huyện chưa có căn cứ để biết đường đi qua hay không.</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/4-1457330531.jpg" style="width: 500px; height: 340px;" /><br />
<br />
<div>
Người dân đồn đoán không có cơ sở rằng đường tránh sẽ thay thế con đường nhỏ này</div>
<div>
</div>
<div>
Ông Nguyễn Hòa - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng cung cấp thêm, việc người dân đang ồ ạt xây nhà, ông mới biết vào sáng nay, ngay lập tức đã cho cán bộ xuống tìm hiểu. Khi cán bộ đi khảo sát về báo cáo, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng xử lý. Còn về con đường Hồ Chí Minh mới, ông khẳng định: “Địa phương hiện chưa biết đường tránh đi qua địa bàn nào. Còn về đơn vị đi đo đạc, cắm mốc ông cũng không biết đó là ai. Còn nếu người dân xây dựng nhà trái phép thì sẽ có hình thức xử phạt hành chính”.</div>
<div>
</div>
<div style="text-align: right;">
Thúy Hà</div>
',
'images' => '20160308040335d15fa69abab357f1ff01e3bb5f38e88b.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-03-08',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '51259',
'slug' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '233',
'rght' => '234',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
)
)
$detailNews = array(
'Post' => array(
'id' => '430',
'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp',
'code' => null,
'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;">
<div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;">
<span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div>
</div>
<div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;">
<div align="justify">
<p style="font-family: Arial;">
<br />
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br />
<br />
Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br />
<br />
Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br />
<br />
Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br />
<br />
<strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br />
<br />
Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br />
<br />
Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br />
<br />
Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br />
<br />
Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br />
s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br />
<br />
Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br />
<br />
<strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br />
<br />
Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br />
x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br />
(<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br />
<br />
Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br />
<br />
Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br />
<br />
cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br />
<br />
1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br />
<br />
Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br />
<br />
x’ = x chφ - (ct) shφ<br />
<br />
(ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br />
<br />
với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br />
<br />
ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br />
<br />
Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br />
<br />
x = γ (x’ + vt’) (I’)<br />
<br />
ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br />
<br />
Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br />
<br />
Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br />
<br />
Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br />
<br />
Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br />
<br />
Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br />
<br />
Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br />
<br />
Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br />
<br />
Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br />
<br />
Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br />
<br />
Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br />
<br />
<strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br />
<br />
A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br />
<br />
1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br />
<br />
Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br />
<br />
2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br />
<br />
Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br />
<br />
Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br />
<br />
Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br />
<br />
Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br />
<br />
Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br />
</p>
<table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200">
<tbody>
<tr>
<td>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br />
<br />
<em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br />
<br />
Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br />
<br />
Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br />
<br />
Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br />
<br />
Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br />
<br />
<em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br />
<br />
Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br />
<br />
Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br />
<br />
Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br />
<br />
a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br />
<br />
Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br />
<br />
b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br />
<br />
Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br />
<br />
<em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br />
<br />
Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br />
<br />
Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br />
<strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br />
<br />
Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br />
<br />
<strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br />
<br />
Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br />
<br />
Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br />
<br />
Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br />
<em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br />
<br />
Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br />
</span><br />
<table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200">
<tbody>
<tr>
<td>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br />
<br />
<sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br />
<br />
<sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br />
<br />
<table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160">
<tbody>
<tr>
<td>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br />
<br />
<sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br />
Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br />
<br />
<sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br />
<br />
<sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br />
Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br />
http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br />
<br />
<sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br />
<br />
<sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br />
<br />
<sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br />
<br />
<sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br />
<br />
<sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span>
<p>
</p>
</div>
</div>
',
'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg',
'images_multi' => null,
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2016-06-29',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '61189',
'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '749',
'rght' => '750',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
)
$setting = array(
'id' => '1',
'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT',
'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT',
'address_eng' => '<div>
QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div>
<div>
Representative: Le Van</div>
<div>
Position: Director</div>
<div>
Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div>
<div>
Phone number:</div>
<div>
Email:</div>
<div>
Tax code: 0103008064</div>
',
'address' => '<p style="text-align: center;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p>
<h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;">
<a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2>
<div>
<div>
CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div>
<div>
Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div>
<div>
Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br />
Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br />
Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br />
Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br />
Số điện thoại công ty: 02437759534</div>
<div>
<div>
Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div>
<div>
Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div>
</div>
<div>
</div>
<div>
</div>
</div>
',
'contactinfo_eng' => '<div>
CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div>
<div>
Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div>
<div>
Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div>
<div>
Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Email:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div>
',
'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br />
<br />
1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br />
2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br />
3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br />
4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br />
5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội',
'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;">
<div>
CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div>
<div>
Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div>
<div>
Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div>
<div>
Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Email:<span style="white-space:pre"> </span></div>
<div>
Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div>
</div>
<div style="">
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br />
</div>
<div style="position: absolute; left: -10000px;">
<a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div>
',
'telephone' => '01659 014592',
'hotline' => '0913303547',
'email' => '',
'url' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2012-06-05',
'modified' => '1620916032',
'youtube' => 'http://youtube.com',
'twitter' => 'https://twitter.com/',
'myspace' => 'https://myspace.com/',
'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/',
'email2' => 'duycuong7640',
'skype' => 'hothihuyen.hn',
'yahoo' => 'duycuong7640',
'yahoo1' => 'duycuong7640',
'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873',
'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>',
'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux',
'slogan_eng' => '',
'printer' => '',
'googleplus' => '',
'bando' => '<p>
<iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p>
',
'gioithieu' => '<p style="text-align: center;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p>
',
'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà
Sửa máy lạnh tại HCM
Sửa tủ lạnh
Bơm ga máy lạnh ',
'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone
Sua may tinh tai nha
Máy Ozone Z755',
'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh
Bảo dưỡng máy lạnh
Vệ sinh máy lạnh
Lắp đặt máy lạnh',
'bb' => '',
'zing' => '',
'hotline2' => '0912 35 65 75',
'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script>
<script>
(function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){
(i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o),
m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m)
})(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga');
ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto');
ga('send', 'pageview');
</script>
<!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 -->
<script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script>
<script>
window.dataLayer = window.dataLayer || [];
function gtag(){dataLayer.push(arguments);}
gtag('js', new Date());
gtag('config', 'AW-876059345');
</script>
',
'theh1' => '',
'hanoi' => '<div>
<strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div>
<div>
<strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div>
<div>
<strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div>
<div>
<strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div>
',
'tphcm' => '<div>
<strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div>
<div>
<strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div>
<div>
<strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div>
<div>
<strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div>
',
'tt' => '',
'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net',
'tphcm_eng' => '',
'hanoi_eng' => '',
'hotline_eng' => '',
'name_eng' => '',
'chinhsach' => null,
'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>',
'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>',
'gt' => '<p style="text-align: center;">
</p>
<span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" />
<span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span>
<p style="text-align: center;">
<iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p>
',
'gt_eng' => ''
)
$description_for_layout = ''
$keywords_for_layout = ''
$tintucnoibat = array(
(int) 0 => array(
'Post' => array(
'id' => '539',
'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH',
'code' => null,
'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>',
'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br />
<br />
<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br />
<br />
<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br />
<br />
<strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br />
<br />
<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br />
<strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br />
<br />
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br />
<br />
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br />
<br />
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br />
<br />
<p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;">
</p>
',
'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg',
'images_multi' => null,
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-06-10',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '85018',
'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '943',
'rght' => '944',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 1 => array(
'Post' => array(
'id' => '538',
'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?',
'code' => null,
'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>',
'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;">
</h1>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
</p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p>
<ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1>
</li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p>
<ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p>
<ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p>
<ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
</p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p>
<ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p>
<ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p>
<ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p>
<ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<li style="box-sizing: border-box;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li>
</ol>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p>
',
'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-05-20',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '58531',
'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '941',
'rght' => '942',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 2 => array(
'Post' => array(
'id' => '537',
'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách',
'code' => null,
'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>',
'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br />
- Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br />
- Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br />
- Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br />
Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br />
- Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br />
- Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br />
- Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br />
- Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br />
- Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br />
- Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br />
- Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br />
<br />
<img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br />
- Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br />
<br />
Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br />
</span></span>',
'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg',
'images_multi' => '',
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-05-03',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '70097',
'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '939',
'rght' => '940',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 3 => array(
'Post' => array(
'id' => '536',
'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo',
'code' => null,
'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do',
'cat_id' => '40',
'price' => '0',
'type' => 'new',
'shortdes' => '',
'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</p>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</p>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div>
<p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
</p>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div>
<div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div>
<div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;">
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div>
',
'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg',
'images_multi' => null,
'pos' => null,
'new' => null,
'hot' => null,
'saleoff' => null,
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-04-25',
'modified' => '2025-04-21',
'status' => '1',
'view' => '78091',
'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do',
'name_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'content_eng' => '',
'phut' => null,
'shortdes_tq' => null,
'content_tq' => null,
'name_tq' => null,
'nguoilon' => null,
'treem' => null,
'truso' => null,
'don' => null,
'doi' => null,
'lon' => null,
'tour' => null,
'tourtrongnuoc' => null,
'tournuocngoai' => null,
'noiden' => null,
'ngaydi' => null,
'thangdi' => null,
'namdi' => null,
'ngaykhoihanh' => null,
'thoigiandi' => null,
'ngaykhoihanh_eng' => null,
'thoigiandi_eng' => null,
'videoyou' => null,
'nt' => null,
'duration' => null,
'duration_eng' => null,
'twodaypro' => null,
'twodaypro_eng' => null,
'threedaypro' => null,
'threedaypro_eng' => null,
'photo' => null,
'lft' => '937',
'rght' => '938',
'vat' => null,
'hangsx' => null,
'baohanh' => null,
'tinhtrang' => '1',
'tailieu' => null,
'tag' => null
),
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'parent_id' => null,
'alias' => 'tin-tuc',
'images' => '',
'lft' => '119',
'rght' => '120',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2015-12-16',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'tin-tuc',
'cate' => '4',
'link' => 'tin-tuc',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'new',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
)
)
$duandatrienkhai = array(
(int) 0 => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '49',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => null,
'display' => '3',
'created' => '2022-04-13',
'modified' => '2022-04-26',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '11',
'rght' => '12'
)
),
(int) 1 => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '48',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png',
'display' => '3',
'created' => '2019-07-11',
'modified' => '2019-07-11',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '9',
'rght' => '10'
)
),
(int) 2 => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '47',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png',
'display' => '3',
'created' => '2019-06-18',
'modified' => '2019-07-11',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '7',
'rght' => '8'
)
)
)
$slideshow = array(
(int) 0 => array(
'Slideshow' => array(
'id' => '69',
'name' => '',
'images' => null,
'created' => '2019-07-11 10:23:46',
'modified' => '2022-04-16 00:00:00',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'type' => 'intro',
'link' => '',
'content' => '',
'shortdes' => '',
'content_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'shortdes_tq' => '',
'content_tq' => ''
)
),
(int) 1 => array(
'Slideshow' => array(
'id' => '68',
'name' => '',
'images' => '201907111208539ebd41e6cbc1e14780805f6fc0d65867.gif',
'created' => '2019-07-11 10:22:33',
'modified' => '2021-05-13 00:00:00',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'type' => 'intro',
'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Buy <a href="http://contest-sport.com/sport-products/anastrazolos-1/"> Anastrozole directly from the manufacturer in USA </a> and without intermediaries.</div>',
'content' => '',
'shortdes' => '',
'content_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'shortdes_tq' => '',
'content_tq' => ''
)
),
(int) 2 => array(
'Slideshow' => array(
'id' => '66',
'name' => '',
'images' => '2019071110173758daf01bf616370befe2ad36e8391dfa.png',
'created' => '2019-07-11 10:09:25',
'modified' => '2022-04-15 00:00:00',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'type' => 'intro',
'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Play <a href="https://windice.io/plinko">bitcoin plinko</a> to hit the jackpot today!</div>',
'content' => '',
'shortdes' => '',
'content_eng' => '',
'shortdes_eng' => '',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'shortdes_tq' => '',
'content_tq' => ''
)
)
)
$adv_khuyenmai = array(
'Advertisement' => array(
'id' => '1',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png',
'display' => '5',
'created' => '2015-11-12',
'modified' => '2019-06-18',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '1',
'rght' => '2'
)
)
$doitac = array(
(int) 0 => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '47',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png',
'display' => '3',
'created' => '2019-06-18',
'modified' => '2019-07-11',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '7',
'rght' => '8'
)
),
(int) 1 => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '48',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png',
'display' => '3',
'created' => '2019-07-11',
'modified' => '2019-07-11',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '9',
'rght' => '10'
)
),
(int) 2 => array(
'Advertisement' => array(
'id' => '49',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => null,
'display' => '3',
'created' => '2022-04-13',
'modified' => '2022-04-26',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '11',
'rght' => '12'
)
)
)
$chayphai = array(
'Advertisement' => array(
'id' => '3',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png',
'display' => '2',
'created' => '2015-11-13',
'modified' => '2017-02-07',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '5',
'rght' => '6'
)
)
$chaytrai = array(
'Advertisement' => array(
'id' => '2',
'name' => null,
'link' => '',
'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg',
'display' => '1',
'created' => '2015-11-13',
'modified' => '2017-02-07',
'status' => '1',
'pos' => '0',
'content' => null,
'slug' => null,
'lft' => '3',
'rght' => '4'
)
)
$chiasekinhnghiem = array()
$list_menu_footer = array()
$danhmuc_left_parent = array(
(int) 0 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '2',
'name' => 'Sản phẩm',
'slug' => 'san-pham'
)
)
)
$danhmuc = array(
(int) 0 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '1',
'name' => 'Trang chủ',
'slug' => 'trang-chu'
)
),
(int) 1 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '2',
'name' => 'Sản phẩm',
'slug' => 'san-pham'
)
),
(int) 2 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '3',
'name' => 'Giới thiệu',
'slug' => 'gioi-thieu'
)
),
(int) 3 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '5',
'name' => 'Download',
'slug' => 'download'
)
),
(int) 4 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '40',
'name' => 'Tin Tức',
'slug' => 'tin-tuc'
)
),
(int) 5 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '6',
'name' => 'Liên hệ',
'slug' => 'lien-he'
)
)
)
$support = array(
(int) 0 => array(
'Support' => array(
'id' => '13',
'name' => 'Co so Ha noi',
'phone' => '098 987 678',
'yahoo' => 'duycuong7640',
'skype' => 'duycuong7640',
'pos' => '0',
'created' => '2013-09-13',
'modified' => '2015-05-05',
'status' => '1',
'yahoo1' => 'duycuong7640',
'skype1' => '',
'hotline' => '0987 654 999',
'email' => '',
'name1' => ''
)
),
(int) 1 => array(
'Support' => array(
'id' => '16',
'name' => 'Co so TP.HCM',
'phone' => '3252 436 432',
'yahoo' => 'duycuong7640',
'skype' => 'tuvantubep',
'pos' => '0',
'created' => '2014-01-15',
'modified' => '2015-05-05',
'status' => '1',
'yahoo1' => 'duycuong7640',
'skype1' => '',
'hotline' => '0987 654 999',
'email' => '',
'name1' => ''
)
)
)
$content_for_layout = '<div class="bg-cat-danhmuc">
<div class="cat-title-danhmuc">
<a href="" title="">
<h1></h1>
</a>
</div>
</div>
<div class="box-content-detail">
<div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div>
<div class="col-product">
<div class="box-new-content">
<div class="box-new-detail">
<div class="time-date">
12:00:00
<span>29/06/2016</span>
</div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div>
<div class="box-like-share">
<div class="like1">
<div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div>
</div>
</div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div>
<div class="ct-tt">
<div class="clear-main"></div>
</div><!--end ct-tt-->
<!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>-->
<div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div>
</div><!--end box-new-detail-->
<div class="bar-new-detail">
<label>Private same category</label>
<div class="clear-main"></div>
<ul>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
<li>
<a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title="">
<h3> <span>(08-03-2016)</span></h3>
</a>
</li>
</ul>
<div class="clear-main"></div>
</div><!--end bar-new-detail-->
<div class="clear-main"></div>
<div class="pagination">
<span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div>
<div class="clear-main"></div>
</div><!--end box-ctbar-->
</div>
</div>'
$scripts_for_layout = ''
$cap1 = array(
'Catproduct' => array(
'id' => '2',
'name' => 'Sản phẩm',
'slug' => 'san-pham'
)
)
$dm_c2 = array(
(int) 0 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '50',
'name' => 'Ẩm ký tự ghi Fischer 325',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'ảm-ký-tụ-ghi-fischer-325',
'images' => '20190702110514f5998f417e460b6a7ce6824a1984d84d.png',
'lft' => '28',
'rght' => '29',
'pos' => '1',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Ẩm ký tự ghi Fischer 325',
'meta_key' => '',
'meta_des' => 'Model 325
Ẩm ký Fischer, model 325 do hãng Fischer (Germany) sản xuất, là loại máy tự ghi cơ học, được dùng để ghi liên tục giá trị độ ẩm không khí với độ chính xác cao. Máy được sản xuất từ các vật liệu chống lại sự ăn mòn của môi trường nên nó có thời gian làm việc rất lâu.
Máy ẩm ký 325 được trang bị một đồng hồ cơ có thể thay đổi tốc độ quay theo Ngày, Tuần hoặc Tháng.
Đặc tính kỹ thuật
- Kiểu bộ cảm ứng: Chùm tóc
- Giải đo: Từ 0 đến 100%
- Độ chính xác: ±3%
- Độ phân giải: 5%
- Kích thước: 290(R) x 145(S) x 190(C) mm
',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-02',
'slug' => 'a-m-ky-tu-ghi-fischer-325',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 1 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '51',
'name' => 'Nhiệt ký tự ghi 525S',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhiẹt-ký-tụ-ghi-525s',
'images' => '2019070211085423ef43a8ba7034f8b17f26f28a9a3792.png',
'lft' => '30',
'rght' => '31',
'pos' => '2',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Nhiệt ký tự ghi 525S',
'meta_key' => '',
'meta_des' => 'Model 525S
Nhiệt ký Fischer, model 525S do hãng Fischer (Germany) sản xuất, là loại máy tự ghi cơ học, được dùng để ghi liên tục giá trị nhiệt độ không khí với độ chính xác cao. Máy được sản xuất từ các vật liệu chống lại sự ăn mòn của môi trường nên nó có thời gian làm việc rất lâu.
Máy nhiệt ký 525S được trang bị một đồng hồ cơ có thể thay đổi tốc độ quay theo Ngày, Tuần hoặc Tháng.
Đặc tính kỹ thuật
- Kiểu bộ cảm ứng: Lưỡng kim
- Giải đo: Từ -15oC đến +65oC
- Độ chính xác: ±0.5oC
- Độ phân giải: 1oC
- Kích thước: 290(R) x 145(S) x 190(C) mm
',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-02',
'slug' => 'nhie-t-ky-tu-ghi-525s',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 2 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '52',
'name' => 'Áp ký tự ghi 225',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'áp-ký-tụ-ghi-225',
'images' => '2019070211103556032ed73bc73e646d09179b2face0ee.png',
'lft' => '32',
'rght' => '33',
'pos' => '3',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => 'Model 225
Áp ký Fischer, model 225 do hãng Fischer (Germany) sản xuất, là loại máy tự ghi cơ học, được dùng để ghi liên tục sự biến đổi áp suất không khí với độ chính xác cao. Máy được sản xuất từ các vật liệu chống lại sự ăn mòn của môi trường nên nó có thời gian làm việc rất lâu.
Máy áp ký 225 được trang bị một đồng hồ cơ có thể thay đổi tốc độ quay theo Ngày, Tuần hoặc Tháng.
Đặc tính kỹ thuật
- Kiểu bộ cảm ứng: Chồng hộp Aneroid
- Giải đo: Từ 955 đến 1055 hPa (hoặc tùy chọn)
- Độ chính xác: ±0.7 hPa
- Độ phân giải: 1 hPa
- Kích thước: 290(R) x 145(S) x 190(C) mm
- Trọng lượng: 2.5 kg
',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-02',
'slug' => 'a-p-ky-tu-ghi-225',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 3 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '53',
'name' => 'Máy đo gió EL',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'máy-do-gió-el',
'images' => '20190702112336d58b0b5c56b53be76e8104175a15ff97.png',
'lft' => '34',
'rght' => '35',
'pos' => '4',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '
Máy đo gió model EL là loại máy đo gió điện tự báo dùng để đo tốc độ gió và hướng gió tức thời từ xa do nhà máy thiết bị khí tượng Thượng Hải – Trung Quốc sản xuất.
Máy đo gió EL gồm 2 bộ phận chính: Bộ phận cảm ứng đặt ngoài trời và bộ phận chỉ thị đặt trong nhà. Hai bộ phận này được nối với nhau bằng một dây cáp điện nhiều sợi.
Bộ phận cảm ứng tốc độ gió là một chong chóng kiểu gáo. Bộ phận cảm ứng hướng gió là một phong tiêu. Hai bộ phận này được thiết kế gắn liền nhau.
Bộ phận chỉ thị có 2 đồng hồ. Đồng hồ bên trái chỉ thị tốc độ gió, đồng hồ bên phải chỉ thị hướng gió.
Trên mặt đồng hồ chỉ tốc độ, hai thang độ mầu đỏ bên ngoài chỉ tốc độ gió bằng cấp Beaufort. Hai thang độ bên trong chỉ tốc độ gió bằng m/s. Một thang độ từ 0 – 20 m/s và một thang độ từ 0 – 40 m/s.
Trên mặt đồng hồ chỉ hướng gió có 16 hướng và báo bằng đèn chỉ thị.
Đặc tính kỹ thuật
- Giải đo tốc độ: 2 – 40 m/s
- Giải đo hướng: 16 hướng
- Tốc độ khởi động: ≥ 1,5 m/s
- Độ chính xác đo tốc độ: ±(0,5 + 0,05V) m/s
- Độ chính xác đo hướng gió: ±11,15o
- Nguồn điện: 220VAC, 12 VDC
',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-02',
'slug' => 'ma-y-do-gio-el',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 4 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '54',
'name' => 'Vũ lượng ký chao lật SL3-1',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'vũ-luọng-ký-chao-lạt-sl3-1',
'images' => '2019070211520866c4403e2b0403ad0c222c8e1226510c.png',
'lft' => '36',
'rght' => '37',
'pos' => '5',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => 'Vũ lượng ký chao lật SL3-1
Sản xuất tại : Thượng Hải-Trung Quốc
Nguyên lý hoạt động: chao lật
* Miệng hứng 200cm2
* Dải đo : 0,1- 4mm/phút
* Độ chính xác: ±0,4mm(≤ 10mm )
* Khung máy bằng thép
* Vỏ máy bằng inox
* Điện nguồn 220V AC/50Hz hoặc 12VDC
Thiết bị bao gồm :
* Bộ cảm ứng
* Đầu đo mưa SL3-1 vật liệu Inox
* Bộ tự ghi tự báo và cáp số liệu 100m.
* Phụ kiện thay thế và tài liệu kỹ thuật
* Giản đồ sử dụng cho 1 năm
* Chân đế lắp đặt máy
',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-02',
'slug' => 'vu-luo-ng-ky-chao-la-t-sl3-1',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 5 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '55',
'name' => 'Nhật Quang ký CamBell Stokes',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhạt-quang-ký-cambell-stokes',
'images' => '2019070211564976eeed280f64fd4a67c3f0fd6b9f0ada.png',
'lft' => '38',
'rght' => '39',
'pos' => '6',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => 'Máy ghi thời gian nắng
Máy ghi thời gian nắng model 1603 kiểu Campbell Stokes do hãng Lambrecht – Germany sản xuất. Đây là thiết bị tự ghi loại cơ học, dùng để ghi liên tục thời gian nắng trong ngày.
Máy được thiết kế chắc chắn, dễ lắp đặt, dễ sử dụng và hầu như không cần phải chăm sóc, bảo dưỡng, ngoài việc lau bụi.
Máy sử dụng nguyên lý hội tụ ánh sáng mặt trời để đốt cháy giản đồ thành vết theo thời gian có nắng.
Đặc tính kỹ thuật
Phần tử đo: Quả cầu thủy tinh
Dùng cho các vĩ độ từ 0ođến 40ocả Bắc và Nam bán cầu.
Trọng lượng: 5.7 kg
Giản đồ kèm theo: 380 tờ (140 tờ cho mùa Đông, 140 tờ cho mùa Hè và 100 tờ cho mùa Thu và mùa Xuân)
',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-02',
'slug' => 'nha-t-quang-ky-cambell-stokes',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 6 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '56',
'name' => 'Máy đo độ mặn YSI -30',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'máy-do-dọ-mạn-ysi-30',
'images' => '20190702115840249de45b2f39b6a48cdc586688773b3e.png',
'lft' => '40',
'rght' => '41',
'pos' => '7',
'status' => '1',
'title_seo' => '',
'meta_key' => '',
'meta_des' => 'Xuất xứ: Mỹ
* Dải đo:
+ Độ muối: 0 - 80 ppt
+ Độ dẫn: 0mS - 200mS
+ Nhiệt độ: -5 - + 95oC
+ TDS: 0 đến 100g/l
* Độ chính xác:
+ Độ muối: 0.1 ppt
+ Độ dẫn: +/- 0.5% toàn dải
+ Nhiệt độ: +0.1oC
* Bao gồm: Máy chính, đầu dò + cáp dài 3m,
',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-02',
'slug' => 'ma-y-do-do-ma-n-ysi-30',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 7 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '48',
'name' => 'Áp kế hộp hiện số',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'ap-ke-hop-hien-so',
'images' => '2019070207393144f2378f4b0651daf2cb4fa277e4695e.jpg',
'lft' => '26',
'rght' => '27',
'pos' => '8',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Máy đo gió',
'meta_key' => '',
'meta_des' => 'Model PTB330',
'created' => '2019-07-02',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'ap-ke-hop-hien-so',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 8 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '57',
'name' => 'Máy đo tốc độ và hướng gió',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'máy-do-tóc-dọ-và-huóng-gio',
'images' => '2019070402434746227ca5c688200b321f5a8b74982c41.png',
'lft' => '42',
'rght' => '43',
'pos' => '9',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Máy đo tốc độ và hướng gió',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'ma-y-do-to-c-do-va-huo-ng-gio',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 9 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '58',
'name' => 'Máy tự ghi, tự báo mực nước',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'máy-tụ-ghi-tụ-báo-mục-nuóc',
'images' => '20190704024855debca9dbc88ddc0c6108e7e1bbabcc12.png',
'lft' => '44',
'rght' => '45',
'pos' => '10',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Máy tự ghi, tự báo mực nước',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'ma-y-tu-ghi-tu-ba-o-mu-c-nuo-c',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 10 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '59',
'name' => 'Máy lưu tốc kế LS68 + chuông',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'may-luu-toc-ke-ls68-chuong',
'images' => '201907040253294baefbf059489b4794a34aee2c9e3fbd.png',
'lft' => '46',
'rght' => '47',
'pos' => '11',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Máy lưu tốc kế LS68 + chuông',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'may-luu-toc-ke-ls68-chuong',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 11 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '60',
'name' => 'Máy đo mực nước Stevens',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'máy-do-mục-nuóc-stevens',
'images' => '201907040254500acecb86d3b3fab2fea045403bedfb1f.png',
'lft' => '48',
'rght' => '49',
'pos' => '12',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Máy đo mực nước Stevens',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'ma-y-do-mu-c-nuo-c-stevens',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 12 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '61',
'name' => 'Nhiệt kế cong SavinopWQG-16(T.Q)',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhiet-ke-cong-savinopwqg-16-t-q',
'images' => '201907040255588263b1a656f8075154d99a42ee877872.png',
'lft' => '50',
'rght' => '51',
'pos' => '13',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Nhiệt kế cong ',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'nhiet-ke-cong-savinopwqg-16-t-q',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 13 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '62',
'name' => 'Bộ ẩm biểu lều',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'bo-am-bieu-leu',
'images' => '20190704025648375115691c98b7200afab84e7d0250cb.png',
'lft' => '52',
'rght' => '53',
'pos' => '14',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Bộ ẩm biểu lều',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'bo-am-bieu-leu',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 14 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '63',
'name' => 'Nhiệt kế nước WQG -14(T.Q)',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhiet-ke-nuoc-wqg-14-t-q',
'images' => '20190704025730f1017c1c7ca672a0b82961a6d2c5bab8.png',
'lft' => '54',
'rght' => '55',
'pos' => '15',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Nhiệt kế nước ',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'nhiet-ke-nuoc-wqg-14-t-q',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 15 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '64',
'name' => 'Nhiệt biểu nước ',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhiet-bieu-nuoc',
'images' => '20190704025757b88f868b4fbad212e795bc0f88d414a0.png',
'lft' => '56',
'rght' => '57',
'pos' => '16',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Nhiệt biểu nước ',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'nhiet-bieu-nuoc',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 16 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '65',
'name' => 'Thủy chí tráng men',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'thuy-chi-trang-men',
'images' => '2019070402584460e02fd9633a6c2500d5d0fc371f21e0.png',
'lft' => '58',
'rght' => '59',
'pos' => '17',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Thủy chí tráng men',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'thuy-chi-trang-men',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 17 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '66',
'name' => 'Bộ Vũ lượng kế',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'bo-vu-luong-ke',
'images' => '201907040259161485d37437ef53393ba9ed00d132c8ac.png',
'lft' => '60',
'rght' => '61',
'pos' => '18',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Bộ Vũ lượng kế',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-04',
'modified' => '2019-07-04',
'slug' => 'bo-vu-luong-ke',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 18 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '7',
'name' => 'Máy toàn đạc điện tử',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'may-toan-dac-dien-tu',
'images' => '201512310222411933736057242698a51c04e3a09f1e5f.png',
'lft' => '4',
'rght' => '5',
'pos' => '19',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Máy Toàn Đạc điện tử chính hãng tại hà nội',
'meta_key' => 'Máy toàn đạc, may toan dac, máy toàn đạc điện tử, máy toàn đạc điện tử chính hãng, máy toàn đạc điện tử chính hãng tại hà nội',
'meta_des' => 'Máy Toàn Đạc điện tử chính hãng tại hà nội. Thành Đạt chuyên phân phối máy toàn đạc chính hãng với giá rẻ nhất, chất lượng nhất tại Việt Nam',
'created' => '2015-12-02',
'modified' => '2016-01-06',
'slug' => 'may-toan-dac-dien-tu',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => 'May toan dac dien tu',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '1',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 19 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '67',
'name' => 'Nhiệt kế tối cao WQG-13(TQ)',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhiet-ke-toi-cao-wqg-13-tq',
'images' => null,
'lft' => '62',
'rght' => '63',
'pos' => '20',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Nhiệt kế tối cao',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'nhiet-ke-toi-cao-wqg-13-tq',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 20 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '68',
'name' => 'Nhiệt kế tối thấp WQG-18(TQ)',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhiet-ke-toi-thap-wqg-18-tq',
'images' => null,
'lft' => '64',
'rght' => '65',
'pos' => '21',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Nhiệt kế tối thấp ',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'nhiet-ke-toi-thap-wqg-18-tq',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 21 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '69',
'name' => 'Nhiệt kế thường WQG-15(T.Q)',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'nhiet-ke-thuong-wqg-15-t-q',
'images' => null,
'lft' => '66',
'rght' => '67',
'pos' => '22',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Nhiệt kế thường',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'nhiet-ke-thuong-wqg-15-t-q',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 22 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '70',
'name' => 'Giản đồ Stevens',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'gian-do-stevens',
'images' => null,
'lft' => '68',
'rght' => '69',
'pos' => '23',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Giản đồ Stevens',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'gian-do-stevens',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 23 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '71',
'name' => 'Giàn đồ nắng ',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'gian-do-nang',
'images' => null,
'lft' => '70',
'rght' => '71',
'pos' => '24',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Giàn đồ nắng ',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'gian-do-nang',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 24 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '72',
'name' => 'Giản đồ nhiệt ẩm áp ',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'gian-do-nhiet-am-ap',
'images' => null,
'lft' => '72',
'rght' => '73',
'pos' => '25',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Giản đồ nhiệt ẩm áp ',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'gian-do-nhiet-am-ap',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 25 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '73',
'name' => 'Giản đồ mưa ',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'gian-do-mua',
'images' => null,
'lft' => '74',
'rght' => '75',
'pos' => '26',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Giản đồ mưa ',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'gian-do-mua',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
),
(int) 26 => array(
'Catproduct' => array(
'id' => '74',
'name' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn',
'parent_id' => '2',
'alias' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van',
'images' => null,
'lft' => '76',
'rght' => '77',
'pos' => '27',
'status' => '1',
'title_seo' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn',
'meta_key' => '',
'meta_des' => '',
'created' => '2019-07-06',
'modified' => '2019-07-06',
'slug' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van',
'cate' => '4',
'link' => 'san-pham',
'name_eng' => '',
'name_tq' => '',
'type' => 'product',
'hot' => '0',
'content' => '',
'display' => '0',
'content_eng' => null
)
)
)include - APP/View/Elements/menu.ctp, line 22 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::element() - CORE/Cake/View/View.php, line 424 include - APP/View/Layouts/home.ctp, line 107 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::renderLayout() - CORE/Cake/View/View.php, line 539 View::render() - CORE/Cake/View/View.php, line 483 Controller::render() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 957 ProductController::chitiet() - APP/Controller/ProductController.php, line 135 ReflectionMethod::invokeArgs() - [internal], line ?? Controller::invokeAction() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 485 Dispatcher::_invoke() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 186 Dispatcher::dispatch() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 161 [main] - APP/webroot/index.php, line 92
Notice (8): Undefined index: name_eng [APP/View/Elements/menu.ctp, line 23]Code Context<div class="accordion-heading"><a class="accordion-toggle" <?php if(!empty($dm_c2)){?>data-toggle="collapse" data-parent="#accordion2" href="#collapse<?php echo $cap1['Catproduct']['id'];?>" title="<?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>"<?php }else{?>href="<?php echo DOMAIN.$cap1['Catproduct']['slug'];?>"<?php }?>><?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>$viewFile = '/home/quangtayqh/domains/quangtayqht.vn/public_html/app/View/Elements/menu.ctp' $dataForView = array( 'cat12' => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'title_for_layout' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'tinmoiup' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'tinlq' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'detailNews' => array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'setting' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ), 'description_for_layout' => '', 'keywords_for_layout' => '', 'tintucnoibat' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'duandatrienkhai' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'slideshow' => array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'adv_khuyenmai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ), 'doitac' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'chayphai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ), 'chaytrai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ), 'chiasekinhnghiem' => array(), 'list_menu_footer' => array(), 'danhmuc_left_parent' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'danhmuc' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'support' => array( (int) 0 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'content_for_layout' => '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>', 'scripts_for_layout' => '' ) $cat12 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $title_for_layout = 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp' $tinmoiup = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '535', 'name' => 'Hướng dẫn đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay GARMIN ETREX 10/20X ', 'code' => null, 'alias' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(17, 17, 17); font-weight: 700; text-align: justify;">Những năm gần đây việc sử dụng máy định vị cầm tay để đo diện tích đất nông nghiệp, đất rừng… trở nên phổ biến. Người nông dân, thương lái đã ứng dụng thiết bị kỹ thuật vào việc đo diện tích đất để mua bán cao su, tiêu, điều,… một cách rất hiệu quả và chính xác.</span></span></span>', 'content' => '<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Sau đây, chúng tôi xin phép hướng dẫn cách đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay Etrex 10/20x đơn giản và chính xác.<br /> <br /> <strong>Phần 1: Kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích</strong><br /> <br /> Máy định vị cầm tay Etrex 10/20 đo diện tích dựa trên tín hiệu vệ tinh vì vậy để số liệu đo chính xác thì vệ tinh thu được phải nhiều và đầy đủ. Hãy kiểm tra tín hiệu vệ tinh trước khi đo:<br /> <br /> - Nhấn <em>Menu</em> 2 lần để vào màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <br /> - Di chuyển con trỏ vào ô <em>Satellite</em> => nhấn <em>Enter</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3(1).jpg" style="width: 381px; height: 510px;" /><br /> <br /> - Màn hình vệ tinh sẽ hiện ra. Trên góc phải phía trên màn hình thể hiện sai số của máy. Khi hiện ra số từ 3 - 5m tức là vệ tinh đã tốt, chúng ta có thể bắt đầu đo diện tích đất.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4(1).jpg" style="width: 306px; height: 409px;" /><br /> Sau khi kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích sẽ tiến hành đo diện tích đất.<br /> <br /> <strong>Phần 2: Tiến hành đo diện tích đất</strong><br /> <br /> <strong>Bước 1:</strong> Nhấn nút <em>Menu</em> trên máy 2 lần để trở về màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 1 lần 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <em>Hình 1. Nhấn Menu 2 lần để trở về màn hình chính</em><br /> <br /> Bước 2: Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ <em>Area Calculation</em> (chức năng đo diện tích) => nhấn <em>Enter</em><strong>. </strong>Màn hình đo diện tích sẽ hiện ra.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2 lần 2.jpg" style="width: 311px; height: 414px;" /><br /> <em>Hình 2. Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ Area Calculation</em><br /> <br /> Bước 3: Bây giờ hãy vào khu đất cần đo diện tích và nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Start</em>, sau đó đi vòng quanh khu đất cần đo.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3 lần 2.jpg" style="width: 400px; height: 533px;" /><br /> <em>Hình 3. Nhấn Enter vào chữ Start</em><br /> <br /> Bước 4: Sau khi đi vòng quanh khu đất cần đo đến vị trí xuất phát ban đầu nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Calculate.</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4 lần 2.jpg" style="width: 296px; height: 395px;" /><br /> <em>Hình 4. Nhấn Enter vào chữ Calculate</em><br /> <br /> Màn hình hiển thị kết quả đo diện tích sẽ hiện ra:<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 5.jpg" style="width: 309px; height: 412px;" /><br /> <em>Hình 5. Hiển thị kết quả đo</em><br /> <br /> Tùy vào mỗi mục đích công việc khác nhau mà chúng ta lựa chọn đơn vị đo phù hợp.<br /> Để chọn đơn vị đo bạn chỉ cần di chuyển con trỏ vào chữ <em>Change Units</em> và nhấn <em>Enter </em>=> màn hình sẽ hiện ra các đơn vị đo để bạn lựa chọn, thông thường chúng ta sẽ đo diện tích khu đất lớn nên chọn vào đơn vị Hectares<strong> (</strong>Ha<strong>).</strong><br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 6.jpg" style="width: 376px; height: 502px;" /><br /> <em>Hình 6. Chuyển đơn vị đo</em><br /> <br /> <strong>Cần lưu ý là phải đi thành 1 vòng khép kín thì máy mới đo diện tích khu đất một cách chính xác.</strong></span></span><br /> </p> <p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> </p> ', 'images' => '2019042407173039b311cfd409011833b1fdef4dd12cf9.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-24', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '52389', 'slug' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '935', 'rght' => '936', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '534', 'name' => 'Những lưu ý khi dùng máy đo khoảng cách laser', 'code' => null, 'alias' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. </span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Máy đo khoảng cách laser với ưu điểm thiết kế cầm tay nhỏ gọn, đút túi dễ dàng và kết quả phản hồi nhanh. Các tính năng cơ bản bao gồm đo khoảng cách, tính toán theo pitago, diện tích, thể tích, chu vi, đo góc, cộng trừ nhân chia. Ngoài ra, riêng dòng Leica có thêm rất nhiều tính năng vượt trội cho người chuyên nghiệp như đo cạnh trên cao, đo sườn đồi, đo độ nghiêng mái nhà, tính cạnh gián tiếp...<br /> <br /> Trước khi sử dụng bạn cần đọc các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây hại đến người xung quanh. <br /> <br /> - Không để tia laser hướng về phía người hoặc động vật và không nhìn vào tia laser trực tiếp hoặc qua phản chiếu.<br /> - Nếu tia laser hướng vào mắt, bạn phải nhắm mắt lại và ngay lập tức xoay đầu để tránh tia laser.<br /> - Không được sử dụng kính nhìn laser như là kính bảo hộ lao động.<br /> - Không được nhúng dụng cụ đo vào trong nước hay các chất lỏng khác.<br /> - Lau sạch bụi bẩn bằng một mảnh vải mềm và ẩm.<br /> - Không sử dụng bất cứ chất tẩy rửa hay dung môi nào.<br /> - Nếu dụng cụ đo bị trục trặc, vui lòng liên hệ bộ phận kỹ thuật của chúng tôi để được hướng dẫn và bảo hành. Tuyệt đối không tự ý tháo mở dụng cụ đo ra để tránh làm thiết bị hỏng hóc thêm.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H1.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H2.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H3.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /></span></span><br /> <br /> <p style="margin: 6px 0px; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; color: rgb(29, 33, 41); font-size: 14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H7.jpg" style="width: 500px; height: 360px;" /></p> ', 'images' => '20190301033534e604a531789bb8c3cfaceb0b2346fd77.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-03-01', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '64705', 'slug' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '933', 'rght' => '934', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '533', 'name' => 'Cùng tìm hiểu về dòng máy thuỷ bình laser', 'code' => null, 'alias' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người. Các chức năng nổi bật đó có thể bao gồm:<br /> - Là thiết bị đo đạc ở các khoảng cách khác nhau từ gần đến xa, từ địa hình bằng phẳng đến nhưng nơi trắc trở nhiều nguy hiểm. Máy thuỷ bình laser có thể hỗ trợ con người trong việc tính toán và lập sơ đồ công trình rất nhanh chóng và chính xác.<br /> - Sử dụng máy trong việc quét mã vạch laser của ngành công nghiệp thương mại giúp bạn có được những kết quả tuyệt đối và tiện lợi hơn.<br /> - Ngoài ra, máy thuỷ bình laser còn là một thiết bị có ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, giáo dục, t tế và giao thông, công nghiệp vận chuyển.<br /> <br /> <strong>Một số cách phân loại máy thuỷ bình laser nổi bật nhất</strong></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua màu sắc</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Màu sắc máy thuỷ bình laser sẽ tương ứng với màu sắc tia laser được tích hợp bên trong máy và những dòng máy có màu sắc khác nhau sẽ có các đặc tính sử dụng cũng như nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Một số dòng máy thuỷ bình laser chính được phân loại theo hình thức này đó chính là máy tia xanh, tia đỏ, tia cam, tia xanh ngọc, tia hồng. Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là hai dòng máy chính tia xanh và tia đỏ. Chúng được xuất hiện phổ biến trên thị trường với những vai trò vô cùng hữu ích, khả năng ứng dụng đa dạng và linh hoạt cho người dùng.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1539914884-may can bang2 (1).JPG" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser theo nhà sản xuất</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Có rất nhiều đơn vị khác nhau gia nhập vào lĩnh vực thiết kế, sản xuất và phân phối máy thuỷ bình laser ra thị trường. Một số thương hiệu nổi bật có thể kể đến như dòng máy thuỷ bình laser thương hiệu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức: Sincon, Bosch, Fukuda, Laisai,...<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1512013048_may-can-bang-laser-sincon-sl-333.jpg" style="width: 455px; height: 481px;" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua số tia được tích hợp</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Số tia của máy thuỷ bình laser có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả ứng dụng, đến mức độ phổ biến và khả năng sử dụng thực tế của máy cho các nhu cầu của người dùng. Tùy từng mục đích khác nhau bạn có thể chọn lựa dòng máy thuỷ bình laser với số tia vừa phải như 2 tia, 3 tia, 4 tia, 5 tia. Số lượng tia càng lớn thì giá thành máy càng cao, tuy nhiên hiệu quả và các chức năng máy mang lại sẽ càng lớn.<br /> <br /> <strong>Đánh giá một số ưu điểm của máy thuỷ bình laser trên thị trường hiện nay:</strong><br /> - Sử dụng máy thuỷ bình laser có thể thay thế hoàn toàn các phương thức đo đạc truyền thống với các kết quả đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng và rất tiện lợi. Bạn có thể tránh đi được các thao tác phức tạp cần phải thực hiện, ngoài ra là còn tránh được các sai lệch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến những công trình thực tế đang nghiên cứu hoặc thi công.<br /> - Việc sử dụng các dòng máy thuỷ bình laser hiện đại ngày nay rất đơn giản, chỉ cần nhấn nút và kiểm tra kết quả đo. Việc băn khoăn về những công việc cần làm cũng được giảm đi đáng kể. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều.<br /> - Các thiết kế máy thuỷ bình laser hiện nay đều rất hiện đại, sang trọng với khả năng thu hút, bắt mắt, thể hiện cho sự cập nhật xu hướng cho chính người dùng, người chủ của máy.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/images(1).jpg" style="width: 225px; height: 225px;" /><br /> <br /> <strong>Một số nhược điểm của máy thuỷ bình laser:</strong><br /> Tuy mang trong mình nhiều ưu điểm nhưng vẫn không thể phủ nhận được một số khuyết điểm mà máy thuỷ bình laser vẫn còn gặp phải. Việc sử dụng máy tuy đơn giản nhưng luôn cần phải đảm bảo đúng và đủ các thao tác cần thiết. Nếu không sẽ không thể thu được kết quả đo. Ngoài ra, khi ứng dụng máy thuỷ bình laser trong một số điều kiện về địa hình trắc trở hay có nhiều vật cản, kết quả đo đạc thu được có thể sẽ không đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối.<br /> Mức giá của các dòng máy thuỷ bình laser khá lớn, thường cao hơn so với các lựa chọn của phương pháp đo đạc truyền thống. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu cần bỏ ra cho phương pháp cần phải xác định là sẽ tốn kém hơn. Tuy nhiên, so với những hiệu quả mà máy có thể mang lại thì đây hoàn toàn là những con số có thể chấp nhận được.<br /> </span></span>', 'images' => '20190213030954ce4c7d18ea6c8d4e032f065a283c7634.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-02-13', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61876', 'slug' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '931', 'rght' => '932', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '532', 'name' => 'Đo đạc khảo sát bằng công nghệ RTK - TRIMBLE R8S ', 'code' => null, 'alias' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghệ GPS RTK trong đo đạc khảo sát địa hình giúp rút ngắn thời gian đo đạc ngoài thực địa.<br /> Phương pháp đo vẽ bằng công nghệ RTK rất đơn giản.Khả năng đo chi tiết ở khoảng cách khá lớn.Trạm máy ít phải di chuyển nên tốc độ đo nhanh hơn. Với công nghệ RTK, nhân lực giảm, mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100541-r8s-4 (1)(1).JPG" style="width: 841px; height: 329px;" /><br /> Cùng với đó, để nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc đo đạc khảo sát, bạn cần kết hợp với thiết bị máy toàn đạc điện tử để đo đạc.<br /> <br /> Để bắt kịp xu thế, Trimble – hãng sản xuất của Mỹ cho ra đời dòng máy định vị vệ tinh GNSS 02 tần số R8s. Máy có thiết kế nhỏ gọn và các tính năng nổi bật, đặc biệt là độ chính xác cao.Chuyên dùng trong công tác khảo sát thành lập lưới khống chế tọa độ với độ chính xác cao;<br /> Ngoài ra Trimble R8s cũng có thể được dùng trong việc khảo sát, thi công công trình như một chiếc máy đo đạc thông minh.Có thể thực hiện được tất cả các công việc trắc địa như giao hội, bố trí đường cong, tính diện tích.<br /> <br /> <strong>Các tính năng nổi bật của Trimble R8s GNSS:</strong><br /> + Bộ thu vệ tinh có thể lập cấu hình và tùy chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu của người dùng<br /> + Có cấu hình xử lý hậu kỳ, cấu hình chỉ gồm trạm Base hoặc trạm Rover.Hoặc cấu hình bao gồm cả hai trạm Base và Rover<br /> + Khả năng dò tìm vệ tinh tiên tiến với công nghệ thu vệ tinh Trimble 360<br /> + Gồm bộ vi mạch Trimble Maxwell 6 với 440 kênh<br /> + Tích hợp đơn giản với dòng máy toàn đạc Trimble S-series và trạm Rover V10 Imaging<br /> + Phần mềm hiện trường Trimble Access và phần mềm nội nghiệp Trimble Business Center đầy trực quan<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100540-r8s-2(1).jpg" style="width: 426px; height: 600px;" /></span></span><br /> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">Với những tính năng nổi trội như trên, Trimble R8s sẽ là một giải pháp hoàn thiện cho công tác đo đạc khảo sát thành lập bản đồ.</span> </span></span></div> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> </div> ', 'images' => '20181225030718344e0b16ef2063800ec3d36fa19f99b7.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-12-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '62482', 'slug' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '929', 'rght' => '930', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '531', 'name' => 'Công nghệ DGPS và ứng dụng của nó.', 'code' => null, 'alias' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span>', 'content' => '<p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span><br /> </p> <p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">DGPS sử dụng thêm một mạng lưới các trạm mặt đất cố định để phát tín hiệu. Làm căn cứ cho thiết bị định vị nhận biết khác biệt giữa các vị trí của các trạm đo. Phân biệt theo hai cách: được chỉ định bởi hệ thống vệ tinh và số liệu đo đạc chính xác đã biết từ trước. Từ sai khác giữa vị trí đo bởi vệ tinh và vị trí chính xác đã biết. Các thiết bị định vị có thể hiệu chỉnh vị trí chính xác của chúng.</span></span></p> <p style="text-align: center;"> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939579-DPGS-2.jpg" style="width: 507px; height: 347px;" /></span></span></p> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Các tín hiệu hiệu chỉnh thường được phát ở dạng sóng radio UHF.<br /> <br /> Hệ thống DGPS:<br /> - Một là chủ yếu cho hàng hải, phát tín hiệu trên dải sóng dài;<br /> - Một hệ thống khác được sử dụng cho điều tra đất đai và di chuyển trên mặt đất, sử dụng băng tần FM radio thương mại.<br /> <br /> Ở Việt Nam hiện có 6 trạm DGPS: Đồ Sơn, Vũng Tàu, Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Quảng Nam.<br /> <br /> Các ứng dụng hệ thống DGPS: <br /> <br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ mặt Đất<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ biển<br /> - Ứng dụng trong giao thông và hải dương học trên biển<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ hàng không<br /> - Ứng dụng trong giao thông hàng không<br /> - Ứng dụng trong thám hiểm không gian<br /> - Ứng dụng trong quân đội<br /> <br /> <strong>GPS và DGPS khác nhau như thế nào?</strong> </span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> GPS là tín hiệu được phát trực tiếp từ các vệ tinh toàn cầu GPS. GPS có độ sai số trong phạm vi tiêu chuẩn là 15m.</span></span></li> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> DGPS là tín hiệu vô tuyến được phát từ các trạm DGPS sau khi nhận GPS và sửa đổi chúng cho tín hiệu chính xác hơn. Với phạm vi tiêu chuẩn dưới 5m. Tuy nhiên nhược điểm của DGPS là phải sử dụng nhiều trạm phát dưới mặt đất. Sai số sẽ càng cao khi khoảng cách từ trạm DGPS đến thiết bị thu sóng càng lớn.</span></span></li> </ul> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-11.jpg" style="width: 421px; height: 245px;" /></span></span></p> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-12.jpg" /></span></span></p> ', 'images' => '20181123080947be329442040732a45e4832bf54eaf382.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-23', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '63273', 'slug' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '927', 'rght' => '928', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '530', 'name' => 'Chức năng của máy đo khoảng cách laser Disto X4', 'code' => null, 'alias' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Máy đo khoảng cách laser Leica DISTO X4 - 150m</strong> là Model mới nhất của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. </span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410<br /> <br /> * Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> ', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(51, 51, 51); font-weight: 700; text-transform: uppercase;">MÁY ĐO KHOẢNG CÁCH LASER LEICA DISTO X4_150M</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"> là Model mới nhất (cùng với Leica DISTO X3) của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. Disto X4 đã có mặt tại thị trường Việt nam vào tháng 8/2018</span></span></span> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Điểm khác biệt lớn nhất của Model X4 lần này không thể không kể đến là màn hình của Máy, tuy màn hình không được trang bị cỡ lớn như các dòng D seriel nhưng màn hình X4 được thiết kế dạng LED TFT sắc nét giống như các màn hình trên smartphone hiện nay.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Giao diện truy cập được thiết kế mới giúp cho việc truy cập các chức năng cũng như quan sát kết quả được dễ dàng và thuận lợi nhất.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Thân máy được thiết kế rất chắc chắn, cầm vừa vặn trên tay, cùng với đó là X4 được trang bị IP65 cho khả năng kháng bụi nước rất cao nơi công trường cũng như có khả năng an toàn khi rơi từ độ cao 2m.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <table border="0" cellpadding="0" style="width:700px;" width="700"> <tbody> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-painter-function.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-1.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích sơn</strong><br /> Tính toán tổng diện tích tường, sàn, trần</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích / thể tích</strong><br /> Đo diện tích nhà, phòng, diện tích đất.. thể tích vật liệu...</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-2.jpg" /></span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> </span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-3.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo gián tiếp Pythagoras</strong><br /> với những vị trí khó tiếp cận</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo ngang thông minh</strong><br /> Khi gặp chướng ngại vật, không thể đo theo phương ngang. Khi đó chỉ cần đo phía trên hoặc phía dưới thiết bị sẽ cho ra khoảng cách ngang chính xác, nhanh chóng.</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-4.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-5.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo chia đều</strong><br /> Việc lắp dựng, xác định các vị trí bằng nhau sẽ nanh chóng hơn</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo cao liên tục</strong><br /> Với những vị trí trên cao, vị trí không thể tiếp cận trực tiếp...chỉ cẩn đo điểm trên hoặc dưới sau đó hướng laser đến điển còn lại, thiết bị sẽ cho ra khoảng cách chính xác và nhanh nhất</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-do-goc-nghieng.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_moi/leica_disto_x4/IP65-leica-disto-x4.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo góc nghiêng 360<sup>o</sup></strong><br /> Xác định độ dốc (nghiêng) của mái nhà, ram đốc, mái dốc, cầu thang, vì kèo...</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Cấp bảo vệ IP65</strong><br /> Cho khả năng chống bụi bặm, môi trường ẩm ướt nơi công trường. Ngoài ra thiết bị có khả năng an toàn khi rơi ở độ cao 2m</span></span></td> </tr> </tbody> </table> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <br /> <br /> <br /> <br /> </span></span>', 'images' => '2018111207535647c80092b4d21138b6caefb4b536d2f7.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-12', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '80760', 'slug' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '925', 'rght' => '926', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $tinlq = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '147', 'name' => 'Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Cần 1.000 tỷ để đo đạc đất nông, lâm trường', 'code' => null, 'alias' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Chiều nay (10/11), Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về Báo cáo giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/v2-1447147959769.png" style="width: 660px; height: 383px;" /><br /> <br /> <div> </div> <div> Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cho rằng nguyên nhân của những tồn tại của các nông, lâm nghiệp hiện nay là do chúng ta chưa quản lý tốt về chính sách, bên cạnh đó bản thân các nông, lâm trường cũng yếu kém về năng lực quản lý.</div> <div> </div> <div> Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra hiện nay là nhiều nông, lâm trường có đất nhưng để hoang hóa trong khi người dân lại không có đất để canh tác sản xuất. Đây là nguồn gốc của những mâu thuẫn phát sinh giữa người dân và các nông, lâm trường. Có những mâu thuẫn kéo dài hàng chục năm chưa được giải quyết.</div> <div> </div> <div> Trước vấn đề này, các đại biểu đều kiến nghị, phải rà soát diện tích đất từng nông, lâm trường, đánh giá kết quả sử dụng đất. Trên cơ sở đó giao đất cho nông, lâm trường và ưu tiên giao thêm đất cho người dân để ổn định sản xuất.</div> <div> </div> <div> Các đại biểu cũng cho biết, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị quyết quản lý về nông, lâm trường để tránh tình trạng hàng triệu ha đất sử dụng không hiệu quả như hiện nay. Đồng thời, đối với những hộ dân sử dụng đất nông, lâm trường hiệu quả, lâu dài từ năm 1993 trở về trước, các đại biểu cũng kiến nghị giảm tiền sử dụng đất cho các trường hợp này.</div> <div> </div> <div> Trước những ý kiến của các đại biểu trong buổi thảo luận, Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng cho biết: "Nhiều đại biểu quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất, nhiều nông lâm trường có đóng góp rất quan trọng, một số Lâm nông trường như Tập đoàn Cao Su hàng năm có sản lượng cao hơn bình quân của cả nước. Chính nhờ các nông trường chúng ta mới hình thành được ngành cao su, cà phê. Các nông trường đã hình thành ngành chè ở Miền Bắc, nhiều nông trường nòng cốt bảo vệ rừng, phát triển an ninh xã hội ".</div> <div> </div> <div> Tại buổi thảo luận Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Minh Quang cũng thừa nhận, thực tế sau 10 năm việc giao đất và sử dụng đất cho các nông lâm trường kết quả đạt được rất thấp.</div> <div> </div> <div> Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng thẳng thắn thừa nhận, trách nhiệm này một phần thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường, bên cạnh đó các địa phương cũng có một phần trách nhiệm. "Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận khuyết điểm chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn khi Luật đất đai thay đổi, chưa tổ chức thanh tra hết tất cả các đơn vị nông, lâm trường, thiếu quan tâm trong công tác quản lý đất nông, lâm trường dẫn đến các vụ khiếu kiện đất đai kéo dài", Bộ trưởng nói.</div> <div> </div> <div> Cũng theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trong đó việc đất đai không được đo đạc, hồ sơ đất đai chưa được lập, việc xác định ranh giới giữa các công ty lâm nghiệp chưa được rõ ràng... là một trong những nguyên nhân chính. Tuy nhiên, về vấn đề này thì bản thân các nông, lâm trường cũng không thể lo liệu được vì kinh phí đo đạc rất lớn.</div> <div> </div> <div> "Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khi đất đã được đo đạc để lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới, cắm mốc. Thực tế, việc đo đạc hiện nay cũng còn nhiều khó khăn, thiếu kinh phí để tiến hành. Đề nghị chính phủ hỗ trợ khoảng 1.000 tỷ đồng để có thể sớm hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận cho các nông, lâm trường", Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.</div> <div> </div> <div> Thanh Ngà</div> <div> Theo Trí thức trẻ</div> ', 'images' => '20160308042539ed5fecdfbf5ed6b6a2b998b9c4a28821.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42558', 'slug' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '251', 'rght' => '252', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '146', 'name' => 'Cán bộ địa chính 'vòi' tiền dân bị phạt bảy năm tù', 'code' => null, 'alias' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Lợi dụng là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất công, Tuệ làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định, buộc muốn làm nhanh thì phải chi tiền. <br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Ngày 3-11, TAND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) đã xử sơ thẩm và tuyên phạt Phạm Văn Tuệ (32 tuổi, nguyên cán bộ đo đạc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều) bảy năm tù về tội nhận hối lộ. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc bị cáo phải trả lại cho ông S. số tiền 32 triệu đồng (do trước khi đưa tiền cho Tuệ, ông S. đã trình báo công an).</div> <div> </div> <div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/plo3-11thuydungnhanhoilo1h_ukgx.jpg" style="width: 448px; height: 301px;" /></div> <div> </div> <div> Bị cáo Phạm Văn Tuệ nghe tòa tuyên án ngày 3-11. Ảnh: GIA TUỆ</div> <div> </div> <div> Theo cáo trạng, Phạm Văn Tuệ là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều. Tuệ đã lợi dụng nhiệm vụ này để làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định (Không có hồ sơ đo đạc và biên bản xác định ranh giới và mốc thửa đất thì không thể lập được hồ sơ kỹ thuật và sẽ làm chậm quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân). Do đó, buộc người dân phải đưa tiền để Tuệ sớm thực hiện việc đo đạc địa chính theo yêu cầu.</div> <div> </div> <div> Tuệ còn lợi dụng mối quan hệ đang công tác tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để ra giá nhận làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với giá 3-5 triệu đồng cho mỗi bộ hồ sơ.</div> <div> <br /> Ông S. nộp bốn bộ hồ sơ yêu cầu vẽ hồ sơ kỹ thuật và cả bốn bộ của ông S. đều do Tuệ phụ trách. Tuệ kéo dài việc vẽ hơn một tháng chưa xong, buộc ông S. phải gợi ý đưa cho Tuệ 20 triệu đồng. Tuệ đồng ý và hẹn ông S. 26-5-2014 quay lại lấy hồ sơ kỹ thuật.</div> <div> <br /> Đồng thời, sợ bốn bộ hồ sơ này khi ra làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị làm khó dễ nên ông S. đề nghị Tuệ làm thay, Tuệ đồng ý với giá 3 triệu đồng/bộ. Tổng cộng ông S. phải đưa cho Tuệ là 32 triệu đồng.</div> <div> <br /> Cùng thời gian này ông S. đã tố cáo Tuệ đến Công an TP Cần Thơ. Đến 27-5-2014, ông S. hẹn Tuệ để đưa trước số tiền 10 triệu đồng. Ngày 21-6-2014, ông S. hẹn Tuệ tại quán cà phê đưa nốt số tiền 22 triệu đồng và nhận hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì công an bắt quả tang Tuệ.</div> <div> <br /> Đối với hành vi của ông S., trước khi đưa tiền cho Tuệ thì ông S. đã trình báo vụ việc cho công an để làm rõ. Đồng thời khi đưa số tiền 10 triệu đồng, ông S. có ghi lại gửi cho công an biết nên không xem xét trách nhiệm của ông S. về tội đưa hối lộ.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Nhẫn Nam</div> ', 'images' => '20160308042433d4c4b1bf649e78f880648e555af9fcb6.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44499', 'slug' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '249', 'rght' => '250', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '145', 'name' => 'Phó giám đốc Sở TN-MT Cà Mau bị đề nghị kiểm điểm vì ký cấp đất sai quy định', 'code' => null, 'alias' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã cố tình bỏ qua diễn biến tranh chấp, cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất để cấp cho doanh nghiệp.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Chiều 21/10, nguồn tin của phóng viên được biết, UBND tỉnh Cà Mau vừa có kết luận về những nội dung mà người dân tố cáo đối với ông Đặng Hữu Lạc, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Cà Mau. Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc vì đã cấp đất sai cho doanh nghiệp.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/phogiamdocsojpg1445435355.jpg" style="width: 550px; height: 338px;" /><br /> <br /> <div> Sở TN-MT Cà Mau, nơi ông Lạc công tác</div> <div> </div> <div> Trước đó, một số hộ dân ở thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng, trong đó có UBND tỉnh với nội dung cho rằng, ông Lạc đã ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho DNTN Toàn Phát (có địa chỉ tại thị trấn Trần Văn Thời) sai quy định.</div> <div> </div> <div> Theo đó, khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã bỏ qua về diễn biến tranh chấp; cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất; cấp đất cho doanh nghiệp khi có một phần đất đã được bồi thường.</div> <div> </div> <div> Sau khi vào cuộc xác minh đơn tố cáo của người dân, UBND tỉnh Cà Mau kết luận, hầu hết nội dung đơn tố cáo điều đúng sự thật. Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc và những người có liên quan đến vụ việc nêu trên.</div> ', 'images' => '20160308042313eaa9bf7df753a0756ace3d7553bc11ff.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '43087', 'slug' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '247', 'rght' => '248', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '144', 'name' => '5 lĩnh vực bị vi phạm lớn nhất trong ngành tài nguyên, môi trường', 'code' => null, 'alias' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất đai, môi trường, khoáng sản, tài nguyên nước, đo đạc và bản đồ là những lĩnh vực có nhiều vi phạm nhất trong năm 2015.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 15,3 tỷ đồng vi phạm về đất đai</strong></div> <div> <br /> Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 5/1 cho biết, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 169 tổ chức, cá nhân với số tiền 15 tỷ 381 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 8.525 ha đất, 89 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai thuộc thẩm quyền của địa phương còn chậm.</div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 35,4 tỷ đồng vi phạm về môi trường</strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 797 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính 602 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 35,4 tỷ đồng, truy thu 1 tỷ 293 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt hơn 14 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên khoáng sản</strong></div> <div> <br /> Kết quả thanh, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường cũng cho thấy, trong năm 2015, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Tài nguyên-Môi trường các địa phương đã tiến hành 520 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản.</div> <div> </div> <div> Qua đó, xử phạt vi phạm hành chính 349 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 14 tỷ đồng, truy thu hơn 1,9 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 22 giấy phép hoạt động khoáng sản.</div> <div> </div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 2,5 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên nước</strong></div> <div> <br /> Theo kết quả thanh tra, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 20 tổ chức, cá nhân với số tiền là 2 tỷ 418 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có giấy phép khai thác sử dụng nước dưới đất; không có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; vi phạm các nội dung trong giấy phép đã cấp...</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 300 triệu đồng vi phạm về đo đạc và bản đồ<br /> <br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ttxvn_ban_do.jpg" style="width: 660px; height: 495px;" /></strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 54 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đo đạc và bản đồ của 176 tổ chức. Qua đó đã xử phạt vi phạm hành chính 22 tổ chức với số tiền là 298 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cho thấy công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan chủ quản dự án, ban quản lý dự án tỉnh chưa kiên quyết kịp thời, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm địa chính, tiến độ thực hiện dự án chậm; kết quả đăng ký cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính chưa đạt được mục tiêu của dự án.</div> </div> </div> ', 'images' => '2016030804201765a14c964a0d77b3be87e2cdfb9374c4.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '46877', 'slug' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '245', 'rght' => '246', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '143', 'name' => 'Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang?', 'code' => null, 'alias' => 'ho-‘tu-than’-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> TS. Vũ Bằng cho rằng, chúng ta cần phải đo đạc để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu, phát triển theo hướng nào, thì mới có biện pháp khắc phục.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt và người dân ở khu vực đó vô cùng hoang mang.</div> <div> </div> <div> Để tìm hiểu về nguyên nhân xuất hiện hố “tử thần”, PV báo Người Đưa Tin đã có trao đổi với TS. Vũ Văn Bằng, Phó viện trưởng, Viện Công nghệ nước và môi trường (Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam) về vấn đề này.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 1" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than-1451881244.jpg" /><br /> <br /> <div> Hố "tử thần" xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Tỉnh Bắc Kạn</div> <div> </div> <div> <strong>Hố "tử thần" liên quan đến vật thể lạ?</strong></div> <div> </div> <div> TS. Vũ Văn Bằng cho rằng: “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, có hai nguyên nhân chính là do tự nhiên và nhân tạo. Muốn biết cụ thể nguyên nhân xuất hiện hố tử đó thì chúng ta cần phải đến hiện trường để đo đạc khảo sát trực tiếp.</div> <div> </div> <div> Thông tin nhanh từ TS. Vũ Bằng cho hay: “Trường hợp hố tử thần xuất hiện do nhân tạo thì nguyên nhân có thể là từ các đường ông thoát nước lớn tại khu vực bị bục, thủng nước tràn ra ngoài làm cho đất xung quanh ẩm ướt, lâu ngày gây ra hiện tượng sụt lún.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân nhân tạo thì thường có quy mô nhỏ, chúng ta có thể nhận biết được ngay. Sau khi sụt lún, có thể để lộ ra những đoạn ống nước, kênh, rạch ngầm bên dưới mặt đất”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 2" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than1-1451881352.jpg" /><br /> <br /> <div> Cận cảnh hố "tử thần" bị xuất hiện</div> <div> </div> <div> “Trường hợp tự nhiên là do cấu trúc địa chất khu vực hố tử thần. Hiện tượng đất sụt lún là do bên dưới có các hang hốc ngầm. Hang hốc ngầm thường phát triển ở những núi đá vôi, chúng ta phải quan sát xem kho vực hố tử thần ở Bắc Kạn có núi đá vôi không. Nếu có núi đá vôi thì việc bên dưới hố tử thần có hang, hốc ngầm là không thể tránh khỏi. Hang, hốc ngầm phát triển đến một mức nào đó sẽ gây ra hiện tượng sụt lún với quy mô rất lớn”, TS. Vũ Bằng nói.</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng khẳng định: “Hố tử thần tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, với chiều sâu khoảng 15 m, rộng 20 m2 là do yếu tố tự nhiên. Dưới đó chắc chắn sẽ có hang động ngầm phát triển rộng trong đá vôi gốc”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 3" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than2-1451881421.jpg" /><br /> <br /> <div> Tuyến đường tỉnh lộ 254 bị tê liệt</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng cũng khẳng định: “Hố tử thần ở Bắc Kạn không liên quan đến vật thể lạ rơi ở Tuyên Quang, bởi vì vật thể lạ nặng có 50kg rơi xuống đất gây ra hố lõm đất chỉ sâu khoảng 20 cm. Người dân không nên hoang mang tin vào những lời đồn đại không có cơ sở”.</div> <div> </div> <div> <strong>Dùng 1.500 khối đất đá để lấp hố "tử thần"</strong></div> <div> </div> <div> Nói về giải pháp khắc phục hố tử thần TS. Vũ Bằng cho rằng: “Chúng ta cần phải đo đạc chính xác để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu. Phát triển theo hướng nào, từ đó mới có thể đưa ra biện pháp khắc phục, chặn hướng hang động đang phát triển. Từ đó, chúng ta mới lấp được đất đá vào hố tử thần. Nếu không ngăn chặn được hướng phát triển mà cứ lấp thì đất đá sẽ bị trôi đi khi hang động phát triển rộng thêm”.</div> <div> </div> <div> Được biết, vào khoảng 18h30 tối ngày 2/1, tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện một hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Hố tử thần "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt.</div> <div> </div> <div> Theo những người dân sống gần hiện trường, khi mới xảy ra sự việc mọi người phát hiện miệng hố còn nhỏ, nhưng sau đó đất sụt xuống và miệng hố loang rộng ra. Một cây xoan cao gần 15m cùng nhiều cây cối xung quanh đã nhanh chóng bị hố sâu nuốt gọn. Có 4 ngôi nhà nằm gần trong khu vực sụt lún đã bị nứt và ảnh hưởng, 9 hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm phải sơ tán.</div> <div> </div> <div> Ngay sau khi xảy ra sự việc, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cùng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Văn Chí đã có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác xử lý hiện trường, khắc phục sự cố. Đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng theo dõi thường xuyên, báo cáo kịp thời các diễn biến xảy ra, có phương án di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn.</div> <div> </div> <div> Phải mất hơn 1.500 khối đất đá mới lấp đầy được hố sụt lún.</div> <div> </div> <div> Hiện tuyến đường 254 từ Chợ Đồn đi Ba Bể đã được lưu thông trở lại. Tuy nhiên chỉ các phương tiện nhỏ, xe máy, xe đạp và người đi bộ đi được, còn xe ô tô và xe tải vẫn phải đi đường khác.</div> <div> </div> <div> Cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi, khi nào ổn định và nền đất cứng, mới cho thông xe toàn bộ. Các lực lượng vẫn túc trực và theo dõi, phân luồng đảm bảo an toàn giao thông, báo cáo kịp thời nếu có sự cố xảy ra.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân hiện tượng sụt lún đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tỉnh Bắc Kạn sẽ đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản lên đo đạc, kiểm tra, đánh giá địa chất khu vực. Song để có kết luận nguyên nhân chính xác cần có thêm thời gian. Trước mắt, Bắc Kạn di dời những hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, tiến hành đo đạc thống kê, trấn an dư luận.</div> <div> </div> <div> Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thế Anh</div> ', 'images' => '201603080417200e9f1b15c7f9b9f6a72a4e9a51b35862.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42002', 'slug' => 'ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '243', 'rght' => '244', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '142', 'name' => 'Phân bố nhiệt trong bê tông nhựa khu vực Nam bộ', 'code' => null, 'alias' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Tóm tắt: Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An. Từ những kết quả thí nghiệm tìm ra mối liên hệ của các tham số liên quan giữa nhiệt độ môi trường, vận tốc gió, độ ẩm với nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ.</div> <div> </div> <div> <strong>1. Đặt vấn đề</strong></div> <div> </div> <div> Để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong những năm gần đây, phát triển hạ tầng là điều bức thiết, trong đó GTVT là ngành phải đi đầu với giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn. Kết cấu mặt đường bộ bằng BTN được sử dụng rộng rãi và là sự lựa chọn hàng đầu khi thiết kế các công trình đường cao tốc và đường cấp cao. Tuy nhiên, trong thực tế xây dựng đường ở nước ta hiện nay còn một số tồn tại cần được nghiên cứu giải quyết. Trong đó, nhiệt độ mặt đường là vấn đề cần quan tâm nhằm hạn chế nguyên nhân gây ra hư hỏng mặt đường do nhiệt, trong quá trình khai thác ở khu vực Nam bộ nói riêng và nước ta nói chung.</div> <div> </div> <div> <strong>2. Đặc điểm về khí hậu Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> Nam bộ gồm Đông Nam bộ và Tây Nam bộ (đồng bằng sông Cửu Long). Ở Tây Nam bộ nước nhiều và nền nhiệt không cao. Đông Nam bộ, khu vực khí hậu VI gồm các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và TP. Hồ Chí Minh. Khu vực này không có mùa lạnh, nhiệt độ thấp nhất nói chung không dưới 10oC, nhiệt độ cao nhất vượt 40oC ở phía Bắc và đạt 35 - 40oC ở phía Nam. Số giờ nắng trung bình trong ngày 6 giờ đến 8 giờ, lượng bức xạ tương ứng là 368,5Cal/cm2. Hàng năm có hai mùa rõ rệt là mùa nắng, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau và mùa mưa ở các tháng kế tiếp. Cường độ mưa khá lớn, ít chịu ảnh hưởng của bão.</div> <div> </div> <div> Với đặc điểm khi hậu Nam bộ như trên, lớp BTN mặt đường tiếp xúc trực tiếp nên chịu ảnh hưởng và có mối quan hệ với nhiệt độ khí quyển. Chu kỳ thay đổi nhiệt độ của mặt đường chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ thay đổi nhiệt độ của khí quyển. Ở vùng khí hậu nóng, nhiệt độ của BTN có thể lên đến 70oC. Ở TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến 65oC, mặt đường BTN chịu nhiệt độ cao từ 6 giờ đến 7 giờ mỗi ngày.</div> <div> </div> <div> <strong>3. Kết quả khảo sát nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> <strong>3.1. Sơ đồ đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường BTN</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="hinh31" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh31-0849.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.1: Vị trí đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường và trong BTN</div> <div> <br /> Các vị trí đo nhiệt độ không khí trên mặt đường VT1, nhiệt độ ở độ sâu 2cm cách mặt đường VT2, 5cm cách mặt đường VT3, 7cm cách mặt đường VT4, 12cm cách mặt đường VT5 được thể hiện trên Hình 3.1.</div> <div> </div> <div> Kết cấu mặt đường 12cm BTN, 30cm - 40cm cấp phối đá dăm loại một, nền đường cũ là BTN xuống cấp.</div> <div> </div> <div> <strong>3.2. Các đồ thị thể hiện các tham số liên quan: Nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió với nhiệt độ trong BTN, ở độ sâu sâu 2cm, 5cm, 7cm và 12cm cách mặt đường</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hinh32-0851.jpg" style="width: 680px; height: 323px;" /><br /> <br /> <div> Hình 3.2: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, mặt đường và trong BTN</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh33" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh33-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.3: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, nhiệt độ mặt đường, độ ẩm, tốc độ gió</div> <div> </div> <div> <img alt="hinh34" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh34-0851.jpg" /></div> <div> </div> <br /> <div> Hình 3.4: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 2cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh35" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh35-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.5: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 7cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh36" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh36-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.6: Đồ thị hệ giữa nhiệt độ BTN sâu 2cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh37" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh37-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.7: Đồ thị giữa nhiệt độ BTN sâu 7cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> <br /> <strong>4. Biểu thức liên hệ giữa nhiệt độ BTN (T), nhiệt độ không khí (Tkk ), độ ẩm không khí (W) và tốc độ gió (V)</strong></div> <div> </div> <div> Dựa trên số liệu thực nghiệm, có thể xác định các biểu thức liên quan như sau:</div> <div> </div> <div> <strong>4.1. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 2cm</strong></div> <div> </div> <div> T2cm = 1.946Tkk + 0.005W2 - 0.754W + 1.099V + 9.735 (1)</div> <div> </div> <div> <strong>4.2. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 7cm</strong></div> <div> </div> <div> T7cm = 1.482Tkk - 0.002W + 1,216V -2, 466 (2)</div> <div> </div> <div> Trong đó:</div> <div> </div> <div> T2cm - Nhiệt độ cần tính ở độ sâu 2cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> T7cm - Nhiệt độ cần tính BTN sâu 7cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> Tkk - Nhiệt độ không khí (oC);</div> <div> </div> <div> W - Độ ẩm không khí (%);</div> <div> </div> <div> V - Tốc độ gió (m/s).</div> <div> </div> <div> <strong>5. Kết luận và kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> <strong>5.1. Kết luận</strong></div> <div> </div> <div> - Phân bố nhiệt trong BTN khu vực Nam bộ tương đối lớn trong chu kỳ ngày/đêm. Nhiệt độ cao nhất trong khoảng từ 13 giờ đến 15 giờ, có thời điểm lớn hơn 60oC, nhiệt độ thấp trong khoảng thời gian từ từ 1 giờ đến 7 giờ, thấp hơn 24oC, chênh lệch nhiệt độ rất cao lên đến hơn 36oC.</div> <div> </div> <div> - Nhiệt độ trong BTN không những phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn phụ thuộc vào độ ẩm và tốc độ gió và nhiều yếu tố khác.</div> <div> </div> <div> - Các biểu thức (1) và (2) có thể tính nhiệt độ ở 2cm và 7cm cách mặt đường BTN ở khu vực Nam bộ với các dữ liệu là nhiệt độ môi trường, độ ẩm và tốc độ gió.</div> <div> </div> <div> <strong>5.2. Kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> - Cần tiếp tục khảo sát nghiên cứu nhiệt trong BTN ở những vùng khí hậu khác nhau trên toàn quốc nhằm đưa ra nhiệt độ tính toán và khai thác mặt đường BTN từng vùng khí hậu khác nhau để mặt đường BTN làm việc hiệu quả nhất.</div> <div> </div> <div> - Đi đôi với việc xác định nhiệt độ tính toán mặt đường BTN thì việc nghiên cứu sản xuất hỗn hợp BTN tương ứng với nhiệt độ từng vùng là điều cần thiết. Đây chính là bài toán kinh tế - kỹ thuật cho ngành Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng cho mặt đường BTN.</div> <div> </div> <div> <strong>Tài liệu tham khảo</strong></div> <div> </div> <div> [1]. Số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Nam bộ, 2014 - 2015.</div> <div> </div> <div> [2]. PGS. TS. Nguyễn Xuân Vinh (1992), Sơ đồ tính toán bề dày mặt đường mềm ứng với mùa nóng bất lợi của Việt Nam, Tạp chí GTVT, số tháng 6.</div> <div> </div> <div> [3]. PGS. TS. Trịnh Văn Quang (2007), Kỹ thuật nhiệt dành cho sinh viên ngành công trình, NXB. Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.</div> <div> </div> <div> [4]. PGS. TS. Trần Thị Kim Đăng (2010), Độ bền khai thác và tuổi thọ kết cấu mặt đường BTN, NXB. GTVT, Hà Nội.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> THỐNG NHẤT - VĂN THIỆN</div> <div> </div> <div> </div> ', 'images' => '2016030804143049061f3af2311767c7911ad67d013b14.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '48037', 'slug' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '241', 'rght' => '242', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '141', 'name' => 'Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ', 'code' => null, 'alias' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Trung Quốc, ngày 19/12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ TN&MT Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức Lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Quảng Châu.</div> <div> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Việc khảo sát chung phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ Việt Nam-Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/vinh_bac_bo_kjbf.jpg" style="width: 500px; height: 677px;" /></div> <div> </div> <div> Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ - ảnh 1</div> <div> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Ảnh: TTXVN</div> ', 'images' => '20160308041041f364a1d9e81d39cf8b39ef670d193e86.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42740', 'slug' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '239', 'rght' => '240', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '140', 'name' => 'Việt Nam - Trung Quốc khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc Bộ', 'code' => null, 'alias' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 19-12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ tại TP Đà Nẵng (Việt Nam) và TP Quảng Châu (Trung Quốc).<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (sơ đồ kèm theo). Mục tiêu của việc khảo sát chung là phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này.</div> <div> HNM</div> ', 'images' => '', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44373', 'slug' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '237', 'rght' => '238', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '139', 'name' => 'Khoảng cách giới toàn cầu: Nhiều vấn đề đã được cải thiện', 'code' => null, 'alias' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Những năm qua, nhiều tổ chức, nhà nghiên cứu cũng đã cố gắng tìm cách đo đạc mức độ bình đẳng giới ở nhiều cấp độ từ quốc gia cho đến quốc tế, hoặc theo từng ngành/lĩnh vực cụ thể. Trong số đó, nổi bật là báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum - WEF) với tên gọi Khoảng cách giới toàn cầu (Global Gender Gap), được công bố hằng năm.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Bài viết này tóm tắt một số nội dung chính Báo cáo 2015 của tổ chức này, được xuất bản trung tuần tháng hai vừa qua.</div> <div> </div> <div> <strong>Các chỉ số </strong></div> <div> </div> <div> Để đo lường vấn đề bình đẳng giới, các nhà nghiên cứu từ WEF đưa ra bốn chỉ số chính bao gồm: Sự tham gia và Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế (Economic Participation and Opportunity), Thành tựu giáo dục (Educational Attainment), Sức khoẻ và sự sống (Health and Survival) và Phân quyền chính trị (Political Empowerment). Bốn chỉ số này lại được cấu thành từ các chỉ số con nhỏ hơn (tổng cộng có 14 chỉ số con), ví dụ Tỷ lệ sinh nữ trên nam (thuộc chỉ số Sức khoẻ và sự sống) hoặc Tỷ lệ tổng số đại biểu nữ trong Quốc hội trên tổng số đại biểu nam (thuộc chỉ số Phân quyền chính trị). Các chỉ số con này có thể do WEF trực tiếp tiến hành lấy dữ liệu hoặc lấy lại dữ liệu từ báo cáo của các tổ chức nghiên cứu/phi chính phủ uy tín khác như UNESCO, tổ chức lao động quốc tế ILO trong 2015 hoặc ở năm gần nhất mà dữ liệu sẵn có. </div> <div> </div> <div> <strong>Kết quả 2015 </strong></div> <div> </div> <div> Để được đưa vào bảng xếp hạng Khoảng cách giới toàn cầu 2015, một nước phải có dữ liệu ở ít nhất 12/14 chỉ số con. Năm 2015, có tổng cộng 145 nước được xếp hạng, tăng ba nước so với 2014 (ba nước mới đều đến từ châu Phi, bao gồm: Benin, Cameroon và Gambia). Kết quả trung bình Khoảng cách giới toàn cầu 2015 được thể hiện trong Hình 1.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image002.jpg" style="width: 257px; height: 232px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 1: Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu 2015 (Nguồn WEF).</div> <div> <br /> Từ Hình 1 có thể thấy, sau hơn 100 năm đấu tranh cho bình đằng giới, toàn thể thế giới đã đạt được thành tựu đáng kể trong hai nội dung: giáo dục và sức khoẻ. Kết quả 2015 cho thấy, hai chỉ số này đều đạt mức gần tối đa: Thành tựu giáo dục đạt 0.95/1.00; Sức khoẻ và sự sống đạt 0.96/1.00. Đối với chỉ số giáo dục, có đến 124/145 nước được xếp hạng có kết quả từ 0.90 trở lên. Kết quả đối với điểm Sức khoẻ còn ấn tượng hơn: 100% các nước tham gia xếp hạng đạt điểm trên 0.90. </div> <div> </div> <div> Ngược lại, với hai chỉ số thành phần: Kinh tế và Chính trị, bất bình đẳng vẫn là vấn đề đáng kể. Cụ thể, điểm trung bình của Khoảng cách giới đối với chỉ số Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế chỉ là 0.59/1.00 và với chỉ số Phân quyền chính trị chỉ là 0.23/1.00. </div> <div> </div> <div> Tuy vậy, nếu xét cả quá trình 10 năm từ 2006 đến 2015, kết quả hai chỉ số Kinh tế và Chính trị vẫn có những bước tiến rõ rệt (xem Hình 2). </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image02.jpg" style="width: 414px; height: 151px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 2. Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu giai đoạn 2006 – 2015.</div> <div> </div> <div> <strong>Bắc Âu độc chiếm đầu bảng, Việt Nam đứng thứ 83 </strong></div> <div> </div> <div> Trong 145 nước được xem xét đánh giá mức độ bình đẳng giới, các nước Bắc Âu bao gồm: Iceland, Na Uy, Phần Lan và Thụy Điển lần lượt chiếm bốn vị trí dẫn đầu. Với Iceland, đây là năm thứ bảy liên tiếp họ đứng đầu thế giới về bình đẳng giới. Na Uy và Phần Lan tráo vị trí cho nhau so với kết quả năm 2014 còn với Thuỵ Điển, đây cũng là năm thứ bảy liên tiếp nước này đứng thứ 4 thế giới. Top 10 còn có sự hiện diện của ba nước châu Âu khác là Ireland (thứ 4), Thuỵ Sỹ (thứ 8) và Slovenia (thứ 9). Cũng trong Top 10, châu Phi đóng góp một đại diện (Rwanda, thứ 6), châu Á đóng góp một đại diện (Philippines, thứ 7), còn lại là đại diện châu Úc (New Zealand, thứ 10). </div> <div> </div> <div> Việt Nam đứng thứ 83 thế giới, thứ 7 châu Á với 0.687 điểm trung bình và các điểm thành phần tương ứng: Kinh tế 0.731 điểm (thứ 41 thế giới), Giáo dục 0.941 điểm (114 thế giới), Sức khoẻ 0.950 (139 thế giới) và Chính trị 0.124 điểm (88 thế giới). So với 2014, Việt Nam tụt bảy bậc. Theo WEF, nguyên nhân của việc tụt hạng này chủ yếu là do điểm Giáo dục của Việt Nam bị giảm so với năm ngoái. </div> <div> </div> <div> <strong>Một vài nhận xét sơ bộ </strong></div> <div> </div> <div> Như vậy, sau hơn 100 năm đấu tranh không ngừng nghỉ, vấn đề bình đẳng giới đã được cải thiện rất nhiều trên toàn thế giới. Từ chỗ bị hạn chế về quyền bầu cử, đi học, việc làm và nhiều quyền căn bản khác, phụ nữ ngày nay đã có nhiều cơ hội, và cơ hội bình đẳng để phát triển, để khẳng định giá trị của mình so với nam giới, đặc biệt trong hai nội dung Giáo dục và Y tế. Mặc dầu vậy, ở nội dung Kinh tế và Chính trị, vẫn còn những “bức trần gương” (ceiling glass – khái niệm do Tạp chí Economist giới thiệu ám chỉ những khó khăn ngầm) ngăn cản sự phát triển của phụ nữ. Điều thú vị, kết quả Khoảng cách giới do WEF công bố cho thấy, các nước có thứ hạng cao về Khoảng cách giới chưa chắc đã là nước phát triển và ngược lại mà trường hợp của Philippines (thứ 6) và Nhật Bản (thứ 101) là hai ví dụ minh hoạ rõ nhất. </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image003.jpg" style="width: 410px; height: 154px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 3: Kết quả Khoảng cách giới ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015 (Nguồn: WEF).</div> <div> </div> <div> Việt Nam năm 2015 đứng thứ 83, vị trí ở vào mức độ trung bình trên thế giới. So với năm 2007 là năm đầu tiên tham gia vào xếp hạng Khoảng cách giới của WEF, Việt Nam tụt đến 41 bậc. Việc tụt hạng này, một phần là vì WEF mở rộng số nước đánh giá; nhưng phần khác cũng vì các chỉ số thành phần của Việt Nam gần như không tăng, thậm chí giảm đôi chút trong gần 10 năm qua trong khi cả thế giới đều có tăng trưởng đáng kể. Mặc dù vẫn biết, không có bảng xếp hạng nào là toàn diện, rõ ràng đây vẫn là vấn đề để các nhà chính sách vĩ mô ở nước ta cần đặc biệt quan tâm trong thời gian tới. </div> ', 'images' => '201603080405157624778793b762d4744afae86485c0b8.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '45555', 'slug' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '235', 'rght' => '236', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '138', 'name' => 'Người dân Gia Lai liều 'đua nhau' xây nhà... chờ đền bù', 'code' => null, 'alias' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thấy công nhân đến đo đạc, cắm mốc, nhiều người dân ở xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, Gia Lai) đồn đoán tuyến tránh đường Hồ Chí Minh sẽ đi qua đây nên đua nhau xây dựng để chờ đền bù.</div> <div> </div> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <div> </div> <div> Những ngày này đến tại thôn 3, xã Nghĩa Hòa sẽ thấy cảnh xây dựng tấp nập đang diễn ra. Phần lớn những công trình đang còn dang dở, nhưng đang được đẩy nhanh tiến độ. Điều đáng nói hơn, nhiều vườn cà phê đang trong thời kỳ kết trái được đốn hạ để chuẩn bị cho các ngôi nhà mới mọc lên. Nếu không được người dân giải thích, rất dễ nhầm ở đây đang xây dựng khu dân cư mới.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/a-1457330359.jpg" style="width: 500px; height: 324px;" /><br /> <br /> <div> Những ngôi nhà liên tiếp được mọc lên tại thôn 3, xã Nghĩa Hoà.</div> <div> </div> <div> Sau ít phút còn e dè, anh V.H.H. cũng bắt đầu hé lộ nguyên nhân xây dựng ồ ạt của người dân nơi đây: Cách đây mấy ngày, có mấy công nhân đến đo đạc rồi cắm mốc để xây dựng đường tránh ở khu vực này. Nghe nói, đường tránh sẽ đi từ gần Kon Tum đến dốc Hàm Rồng để tránh trung tâm thị trấn Phú Hòa và TP Pleiku. Như nhà tôi con đường sẽ chạy ngay trong vườn. Giờ tranh thủ xây bờ rào, ít ngày nữa “chạy” được giấy xây dựng sẽ xây luôn ngôi nhà chờ sau này đền bù.</div> <div> </div> <div> Ngay tại UBND xã Nghĩa Hòa, một người dân đang đi xin giấy phép xây dựng cũng cho biết, giờ họ đua nhau xây dựng nên gia đình cũng đi xin giấy phép mở rộng ngôi nhà về phía mặt đường. Mặc dù chưa có cuộc họp hay văn bản nào khẳng định đường sẽ đi qua thôn 3, nhưng dân thấy cắm mốc nên nghĩ đường sẽ đi qua (?!). Trước câu hỏi “nếu giờ xây xong mà đường không đi qua thì cô làm thế nào?”, “phải chấp nhận thôi, làm kiểu này năm ăn năm thua” - một người phụ nữ địa phương trả lời.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/b-1457330535.jpg" style="width: 500px; height: 375px;" /><br /> <br /> <div> Nhiều cây cà phê được đốn hạ để xây nhà, với mục đích chờ đền bù.</div> <div> </div> <div> Thấy sự việc có vẻ bất thường, PV đã liên lạc với UBND huyện Chư Păh, tại đây ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh Văn phòng UBND huyện Chư Păh khẳng định, đến nay UBND tỉnh cũng chưa có văn bản nào liên quan đến con đường tránh, do vậy UBND huyện chưa có căn cứ để biết đường đi qua hay không.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/4-1457330531.jpg" style="width: 500px; height: 340px;" /><br /> <br /> <div> Người dân đồn đoán không có cơ sở rằng đường tránh sẽ thay thế con đường nhỏ này</div> <div> </div> <div> Ông Nguyễn Hòa - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng cung cấp thêm, việc người dân đang ồ ạt xây nhà, ông mới biết vào sáng nay, ngay lập tức đã cho cán bộ xuống tìm hiểu. Khi cán bộ đi khảo sát về báo cáo, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng xử lý. Còn về con đường Hồ Chí Minh mới, ông khẳng định: “Địa phương hiện chưa biết đường tránh đi qua địa bàn nào. Còn về đơn vị đi đo đạc, cắm mốc ông cũng không biết đó là ai. Còn nếu người dân xây dựng nhà trái phép thì sẽ có hình thức xử phạt hành chính”.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thúy Hà</div> ', 'images' => '20160308040335d15fa69abab357f1ff01e3bb5f38e88b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '51259', 'slug' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '233', 'rght' => '234', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $detailNews = array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $setting = array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ) $description_for_layout = '' $keywords_for_layout = '' $tintucnoibat = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $duandatrienkhai = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ) ) $slideshow = array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '69', 'name' => '', 'images' => null, 'created' => '2019-07-11 10:23:46', 'modified' => '2022-04-16 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '68', 'name' => '', 'images' => '201907111208539ebd41e6cbc1e14780805f6fc0d65867.gif', 'created' => '2019-07-11 10:22:33', 'modified' => '2021-05-13 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Buy <a href="http://contest-sport.com/sport-products/anastrazolos-1/"> Anastrozole directly from the manufacturer in USA </a> and without intermediaries.</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '66', 'name' => '', 'images' => '2019071110173758daf01bf616370befe2ad36e8391dfa.png', 'created' => '2019-07-11 10:09:25', 'modified' => '2022-04-15 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Play <a href="https://windice.io/plinko">bitcoin plinko</a> to hit the jackpot today!</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ) ) $adv_khuyenmai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ) $doitac = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ) ) $chayphai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ) $chaytrai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ) $chiasekinhnghiem = array() $list_menu_footer = array() $danhmuc_left_parent = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ) ) $danhmuc = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Trang chủ', 'slug' => 'trang-chu' ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '3', 'name' => 'Giới thiệu', 'slug' => 'gioi-thieu' ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '5', 'name' => 'Download', 'slug' => 'download' ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'slug' => 'tin-tuc' ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '6', 'name' => 'Liên hệ', 'slug' => 'lien-he' ) ) ) $support = array( (int) 0 => array( 'Support' => array( 'id' => '13', 'name' => 'Co so Ha noi', 'phone' => '098 987 678', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'duycuong7640', 'pos' => '0', 'created' => '2013-09-13', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( 'id' => '16', 'name' => 'Co so TP.HCM', 'phone' => '3252 436 432', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'tuvantubep', 'pos' => '0', 'created' => '2014-01-15', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ) ) $content_for_layout = '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>' $scripts_for_layout = '' $cap1 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ) $dm_c2 = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '50', 'name' => 'Ẩm ký tự ghi Fischer 325', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'ảm-ký-tụ-ghi-fischer-325', 'images' => '20190702110514f5998f417e460b6a7ce6824a1984d84d.png', 'lft' => '28', 'rght' => '29', 'pos' => '1', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Ẩm ký tự ghi Fischer 325', 'meta_key' => '', 'meta_des' => 'Model 325 Ẩm ký Fischer, model 325 do hãng Fischer (Germany) sản xuất, là loại máy tự ghi cơ học, được dùng để ghi liên tục giá trị độ ẩm không khí với độ chính xác cao. Máy được sản xuất từ các vật liệu chống lại sự ăn mòn của môi trường nên nó có thời gian làm việc rất lâu. Máy ẩm ký 325 được trang bị một đồng hồ cơ có thể thay đổi tốc độ quay theo Ngày, Tuần hoặc Tháng. Đặc tính kỹ thuật - Kiểu bộ cảm ứng: Chùm tóc - Giải đo: Từ 0 đến 100% - Độ chính xác: ±3% - Độ phân giải: 5% - Kích thước: 290(R) x 145(S) x 190(C) mm ', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-02', 'slug' => 'a-m-ky-tu-ghi-fischer-325', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '51', 'name' => 'Nhiệt ký tự ghi 525S', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhiẹt-ký-tụ-ghi-525s', 'images' => '2019070211085423ef43a8ba7034f8b17f26f28a9a3792.png', 'lft' => '30', 'rght' => '31', 'pos' => '2', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Nhiệt ký tự ghi 525S', 'meta_key' => '', 'meta_des' => 'Model 525S Nhiệt ký Fischer, model 525S do hãng Fischer (Germany) sản xuất, là loại máy tự ghi cơ học, được dùng để ghi liên tục giá trị nhiệt độ không khí với độ chính xác cao. Máy được sản xuất từ các vật liệu chống lại sự ăn mòn của môi trường nên nó có thời gian làm việc rất lâu. Máy nhiệt ký 525S được trang bị một đồng hồ cơ có thể thay đổi tốc độ quay theo Ngày, Tuần hoặc Tháng. Đặc tính kỹ thuật - Kiểu bộ cảm ứng: Lưỡng kim - Giải đo: Từ -15oC đến +65oC - Độ chính xác: ±0.5oC - Độ phân giải: 1oC - Kích thước: 290(R) x 145(S) x 190(C) mm ', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-02', 'slug' => 'nhie-t-ky-tu-ghi-525s', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '52', 'name' => 'Áp ký tự ghi 225', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'áp-ký-tụ-ghi-225', 'images' => '2019070211103556032ed73bc73e646d09179b2face0ee.png', 'lft' => '32', 'rght' => '33', 'pos' => '3', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => 'Model 225 Áp ký Fischer, model 225 do hãng Fischer (Germany) sản xuất, là loại máy tự ghi cơ học, được dùng để ghi liên tục sự biến đổi áp suất không khí với độ chính xác cao. Máy được sản xuất từ các vật liệu chống lại sự ăn mòn của môi trường nên nó có thời gian làm việc rất lâu. Máy áp ký 225 được trang bị một đồng hồ cơ có thể thay đổi tốc độ quay theo Ngày, Tuần hoặc Tháng. Đặc tính kỹ thuật - Kiểu bộ cảm ứng: Chồng hộp Aneroid - Giải đo: Từ 955 đến 1055 hPa (hoặc tùy chọn) - Độ chính xác: ±0.7 hPa - Độ phân giải: 1 hPa - Kích thước: 290(R) x 145(S) x 190(C) mm - Trọng lượng: 2.5 kg ', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-02', 'slug' => 'a-p-ky-tu-ghi-225', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '53', 'name' => 'Máy đo gió EL', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'máy-do-gió-el', 'images' => '20190702112336d58b0b5c56b53be76e8104175a15ff97.png', 'lft' => '34', 'rght' => '35', 'pos' => '4', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => ' Máy đo gió model EL là loại máy đo gió điện tự báo dùng để đo tốc độ gió và hướng gió tức thời từ xa do nhà máy thiết bị khí tượng Thượng Hải – Trung Quốc sản xuất. Máy đo gió EL gồm 2 bộ phận chính: Bộ phận cảm ứng đặt ngoài trời và bộ phận chỉ thị đặt trong nhà. Hai bộ phận này được nối với nhau bằng một dây cáp điện nhiều sợi. Bộ phận cảm ứng tốc độ gió là một chong chóng kiểu gáo. Bộ phận cảm ứng hướng gió là một phong tiêu. Hai bộ phận này được thiết kế gắn liền nhau. Bộ phận chỉ thị có 2 đồng hồ. Đồng hồ bên trái chỉ thị tốc độ gió, đồng hồ bên phải chỉ thị hướng gió. Trên mặt đồng hồ chỉ tốc độ, hai thang độ mầu đỏ bên ngoài chỉ tốc độ gió bằng cấp Beaufort. Hai thang độ bên trong chỉ tốc độ gió bằng m/s. Một thang độ từ 0 – 20 m/s và một thang độ từ 0 – 40 m/s. Trên mặt đồng hồ chỉ hướng gió có 16 hướng và báo bằng đèn chỉ thị. Đặc tính kỹ thuật - Giải đo tốc độ: 2 – 40 m/s - Giải đo hướng: 16 hướng - Tốc độ khởi động: ≥ 1,5 m/s - Độ chính xác đo tốc độ: ±(0,5 + 0,05V) m/s - Độ chính xác đo hướng gió: ±11,15o - Nguồn điện: 220VAC, 12 VDC ', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-02', 'slug' => 'ma-y-do-gio-el', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '54', 'name' => 'Vũ lượng ký chao lật SL3-1', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'vũ-luọng-ký-chao-lạt-sl3-1', 'images' => '2019070211520866c4403e2b0403ad0c222c8e1226510c.png', 'lft' => '36', 'rght' => '37', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => 'Vũ lượng ký chao lật SL3-1 Sản xuất tại : Thượng Hải-Trung Quốc Nguyên lý hoạt động: chao lật * Miệng hứng 200cm2 * Dải đo : 0,1- 4mm/phút * Độ chính xác: ±0,4mm(≤ 10mm ) * Khung máy bằng thép * Vỏ máy bằng inox * Điện nguồn 220V AC/50Hz hoặc 12VDC Thiết bị bao gồm : * Bộ cảm ứng * Đầu đo mưa SL3-1 vật liệu Inox * Bộ tự ghi tự báo và cáp số liệu 100m. * Phụ kiện thay thế và tài liệu kỹ thuật * Giản đồ sử dụng cho 1 năm * Chân đế lắp đặt máy ', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-02', 'slug' => 'vu-luo-ng-ky-chao-la-t-sl3-1', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '55', 'name' => 'Nhật Quang ký CamBell Stokes', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhạt-quang-ký-cambell-stokes', 'images' => '2019070211564976eeed280f64fd4a67c3f0fd6b9f0ada.png', 'lft' => '38', 'rght' => '39', 'pos' => '6', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => 'Máy ghi thời gian nắng Máy ghi thời gian nắng model 1603 kiểu Campbell Stokes do hãng Lambrecht – Germany sản xuất. Đây là thiết bị tự ghi loại cơ học, dùng để ghi liên tục thời gian nắng trong ngày. Máy được thiết kế chắc chắn, dễ lắp đặt, dễ sử dụng và hầu như không cần phải chăm sóc, bảo dưỡng, ngoài việc lau bụi. Máy sử dụng nguyên lý hội tụ ánh sáng mặt trời để đốt cháy giản đồ thành vết theo thời gian có nắng. Đặc tính kỹ thuật Phần tử đo: Quả cầu thủy tinh Dùng cho các vĩ độ từ 0ođến 40ocả Bắc và Nam bán cầu. Trọng lượng: 5.7 kg Giản đồ kèm theo: 380 tờ (140 tờ cho mùa Đông, 140 tờ cho mùa Hè và 100 tờ cho mùa Thu và mùa Xuân) ', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-02', 'slug' => 'nha-t-quang-ky-cambell-stokes', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '56', 'name' => 'Máy đo độ mặn YSI -30', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'máy-do-dọ-mạn-ysi-30', 'images' => '20190702115840249de45b2f39b6a48cdc586688773b3e.png', 'lft' => '40', 'rght' => '41', 'pos' => '7', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => 'Xuất xứ: Mỹ * Dải đo: + Độ muối: 0 - 80 ppt + Độ dẫn: 0mS - 200mS + Nhiệt độ: -5 - + 95oC + TDS: 0 đến 100g/l * Độ chính xác: + Độ muối: 0.1 ppt + Độ dẫn: +/- 0.5% toàn dải + Nhiệt độ: +0.1oC * Bao gồm: Máy chính, đầu dò + cáp dài 3m, ', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-02', 'slug' => 'ma-y-do-do-ma-n-ysi-30', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '48', 'name' => 'Áp kế hộp hiện số', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'ap-ke-hop-hien-so', 'images' => '2019070207393144f2378f4b0651daf2cb4fa277e4695e.jpg', 'lft' => '26', 'rght' => '27', 'pos' => '8', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Máy đo gió', 'meta_key' => '', 'meta_des' => 'Model PTB330', 'created' => '2019-07-02', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'ap-ke-hop-hien-so', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '57', 'name' => 'Máy đo tốc độ và hướng gió', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'máy-do-tóc-dọ-và-huóng-gio', 'images' => '2019070402434746227ca5c688200b321f5a8b74982c41.png', 'lft' => '42', 'rght' => '43', 'pos' => '9', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Máy đo tốc độ và hướng gió', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'ma-y-do-to-c-do-va-huo-ng-gio', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '58', 'name' => 'Máy tự ghi, tự báo mực nước', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'máy-tụ-ghi-tụ-báo-mục-nuóc', 'images' => '20190704024855debca9dbc88ddc0c6108e7e1bbabcc12.png', 'lft' => '44', 'rght' => '45', 'pos' => '10', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Máy tự ghi, tự báo mực nước', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'ma-y-tu-ghi-tu-ba-o-mu-c-nuo-c', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 10 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '59', 'name' => 'Máy lưu tốc kế LS68 + chuông', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'may-luu-toc-ke-ls68-chuong', 'images' => '201907040253294baefbf059489b4794a34aee2c9e3fbd.png', 'lft' => '46', 'rght' => '47', 'pos' => '11', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Máy lưu tốc kế LS68 + chuông', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'may-luu-toc-ke-ls68-chuong', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 11 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '60', 'name' => 'Máy đo mực nước Stevens', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'máy-do-mục-nuóc-stevens', 'images' => '201907040254500acecb86d3b3fab2fea045403bedfb1f.png', 'lft' => '48', 'rght' => '49', 'pos' => '12', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Máy đo mực nước Stevens', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'ma-y-do-mu-c-nuo-c-stevens', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 12 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '61', 'name' => 'Nhiệt kế cong SavinopWQG-16(T.Q)', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhiet-ke-cong-savinopwqg-16-t-q', 'images' => '201907040255588263b1a656f8075154d99a42ee877872.png', 'lft' => '50', 'rght' => '51', 'pos' => '13', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Nhiệt kế cong ', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'nhiet-ke-cong-savinopwqg-16-t-q', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 13 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '62', 'name' => 'Bộ ẩm biểu lều', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'bo-am-bieu-leu', 'images' => '20190704025648375115691c98b7200afab84e7d0250cb.png', 'lft' => '52', 'rght' => '53', 'pos' => '14', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Bộ ẩm biểu lều', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'bo-am-bieu-leu', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 14 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '63', 'name' => 'Nhiệt kế nước WQG -14(T.Q)', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhiet-ke-nuoc-wqg-14-t-q', 'images' => '20190704025730f1017c1c7ca672a0b82961a6d2c5bab8.png', 'lft' => '54', 'rght' => '55', 'pos' => '15', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Nhiệt kế nước ', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'nhiet-ke-nuoc-wqg-14-t-q', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 15 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '64', 'name' => 'Nhiệt biểu nước ', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhiet-bieu-nuoc', 'images' => '20190704025757b88f868b4fbad212e795bc0f88d414a0.png', 'lft' => '56', 'rght' => '57', 'pos' => '16', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Nhiệt biểu nước ', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'nhiet-bieu-nuoc', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 16 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '65', 'name' => 'Thủy chí tráng men', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'thuy-chi-trang-men', 'images' => '2019070402584460e02fd9633a6c2500d5d0fc371f21e0.png', 'lft' => '58', 'rght' => '59', 'pos' => '17', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Thủy chí tráng men', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'thuy-chi-trang-men', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 17 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '66', 'name' => 'Bộ Vũ lượng kế', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'bo-vu-luong-ke', 'images' => '201907040259161485d37437ef53393ba9ed00d132c8ac.png', 'lft' => '60', 'rght' => '61', 'pos' => '18', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Bộ Vũ lượng kế', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-04', 'modified' => '2019-07-04', 'slug' => 'bo-vu-luong-ke', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 18 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '7', 'name' => 'Máy toàn đạc điện tử', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'may-toan-dac-dien-tu', 'images' => '201512310222411933736057242698a51c04e3a09f1e5f.png', 'lft' => '4', 'rght' => '5', 'pos' => '19', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Máy Toàn Đạc điện tử chính hãng tại hà nội', 'meta_key' => 'Máy toàn đạc, may toan dac, máy toàn đạc điện tử, máy toàn đạc điện tử chính hãng, máy toàn đạc điện tử chính hãng tại hà nội', 'meta_des' => 'Máy Toàn Đạc điện tử chính hãng tại hà nội. Thành Đạt chuyên phân phối máy toàn đạc chính hãng với giá rẻ nhất, chất lượng nhất tại Việt Nam', 'created' => '2015-12-02', 'modified' => '2016-01-06', 'slug' => 'may-toan-dac-dien-tu', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => 'May toan dac dien tu', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '1', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 19 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '67', 'name' => 'Nhiệt kế tối cao WQG-13(TQ)', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhiet-ke-toi-cao-wqg-13-tq', 'images' => null, 'lft' => '62', 'rght' => '63', 'pos' => '20', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Nhiệt kế tối cao', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'nhiet-ke-toi-cao-wqg-13-tq', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 20 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '68', 'name' => 'Nhiệt kế tối thấp WQG-18(TQ)', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhiet-ke-toi-thap-wqg-18-tq', 'images' => null, 'lft' => '64', 'rght' => '65', 'pos' => '21', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Nhiệt kế tối thấp ', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'nhiet-ke-toi-thap-wqg-18-tq', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 21 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '69', 'name' => 'Nhiệt kế thường WQG-15(T.Q)', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'nhiet-ke-thuong-wqg-15-t-q', 'images' => null, 'lft' => '66', 'rght' => '67', 'pos' => '22', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Nhiệt kế thường', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'nhiet-ke-thuong-wqg-15-t-q', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 22 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '70', 'name' => 'Giản đồ Stevens', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'gian-do-stevens', 'images' => null, 'lft' => '68', 'rght' => '69', 'pos' => '23', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Giản đồ Stevens', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'gian-do-stevens', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 23 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '71', 'name' => 'Giàn đồ nắng ', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'gian-do-nang', 'images' => null, 'lft' => '70', 'rght' => '71', 'pos' => '24', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Giàn đồ nắng ', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'gian-do-nang', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 24 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '72', 'name' => 'Giản đồ nhiệt ẩm áp ', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'gian-do-nhiet-am-ap', 'images' => null, 'lft' => '72', 'rght' => '73', 'pos' => '25', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Giản đồ nhiệt ẩm áp ', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'gian-do-nhiet-am-ap', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 25 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '73', 'name' => 'Giản đồ mưa ', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'gian-do-mua', 'images' => null, 'lft' => '74', 'rght' => '75', 'pos' => '26', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Giản đồ mưa ', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'gian-do-mua', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 26 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '74', 'name' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'images' => null, 'lft' => '76', 'rght' => '77', 'pos' => '27', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) )include - APP/View/Elements/menu.ctp, line 23 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::element() - CORE/Cake/View/View.php, line 424 include - APP/View/Layouts/home.ctp, line 107 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::renderLayout() - CORE/Cake/View/View.php, line 539 View::render() - CORE/Cake/View/View.php, line 483 Controller::render() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 957 ProductController::chitiet() - APP/Controller/ProductController.php, line 135 ReflectionMethod::invokeArgs() - [internal], line ?? Controller::invokeAction() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 485 Dispatcher::_invoke() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 186 Dispatcher::dispatch() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 161 [main] - APP/webroot/index.php, line 92
Notice (8): Undefined index: name_eng [APP/View/Elements/menu.ctp, line 23]Code Context<div class="accordion-heading"><a class="accordion-toggle" <?php if(!empty($dm_c2)){?>data-toggle="collapse" data-parent="#accordion2" href="#collapse<?php echo $cap1['Catproduct']['id'];?>" title="<?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>"<?php }else{?>href="<?php echo DOMAIN.$cap1['Catproduct']['slug'];?>"<?php }?>><?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>$viewFile = '/home/quangtayqh/domains/quangtayqht.vn/public_html/app/View/Elements/menu.ctp' $dataForView = array( 'cat12' => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'title_for_layout' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'tinmoiup' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'tinlq' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'detailNews' => array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'setting' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ), 'description_for_layout' => '', 'keywords_for_layout' => '', 'tintucnoibat' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'duandatrienkhai' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'slideshow' => array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'adv_khuyenmai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ), 'doitac' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'chayphai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ), 'chaytrai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ), 'chiasekinhnghiem' => array(), 'list_menu_footer' => array(), 'danhmuc_left_parent' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'danhmuc' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'support' => array( (int) 0 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'content_for_layout' => '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>', 'scripts_for_layout' => '' ) $cat12 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $title_for_layout = 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp' $tinmoiup = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '535', 'name' => 'Hướng dẫn đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay GARMIN ETREX 10/20X ', 'code' => null, 'alias' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(17, 17, 17); font-weight: 700; text-align: justify;">Những năm gần đây việc sử dụng máy định vị cầm tay để đo diện tích đất nông nghiệp, đất rừng… trở nên phổ biến. Người nông dân, thương lái đã ứng dụng thiết bị kỹ thuật vào việc đo diện tích đất để mua bán cao su, tiêu, điều,… một cách rất hiệu quả và chính xác.</span></span></span>', 'content' => '<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Sau đây, chúng tôi xin phép hướng dẫn cách đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay Etrex 10/20x đơn giản và chính xác.<br /> <br /> <strong>Phần 1: Kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích</strong><br /> <br /> Máy định vị cầm tay Etrex 10/20 đo diện tích dựa trên tín hiệu vệ tinh vì vậy để số liệu đo chính xác thì vệ tinh thu được phải nhiều và đầy đủ. Hãy kiểm tra tín hiệu vệ tinh trước khi đo:<br /> <br /> - Nhấn <em>Menu</em> 2 lần để vào màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <br /> - Di chuyển con trỏ vào ô <em>Satellite</em> => nhấn <em>Enter</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3(1).jpg" style="width: 381px; height: 510px;" /><br /> <br /> - Màn hình vệ tinh sẽ hiện ra. Trên góc phải phía trên màn hình thể hiện sai số của máy. Khi hiện ra số từ 3 - 5m tức là vệ tinh đã tốt, chúng ta có thể bắt đầu đo diện tích đất.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4(1).jpg" style="width: 306px; height: 409px;" /><br /> Sau khi kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích sẽ tiến hành đo diện tích đất.<br /> <br /> <strong>Phần 2: Tiến hành đo diện tích đất</strong><br /> <br /> <strong>Bước 1:</strong> Nhấn nút <em>Menu</em> trên máy 2 lần để trở về màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 1 lần 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <em>Hình 1. Nhấn Menu 2 lần để trở về màn hình chính</em><br /> <br /> Bước 2: Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ <em>Area Calculation</em> (chức năng đo diện tích) => nhấn <em>Enter</em><strong>. </strong>Màn hình đo diện tích sẽ hiện ra.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2 lần 2.jpg" style="width: 311px; height: 414px;" /><br /> <em>Hình 2. Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ Area Calculation</em><br /> <br /> Bước 3: Bây giờ hãy vào khu đất cần đo diện tích và nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Start</em>, sau đó đi vòng quanh khu đất cần đo.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3 lần 2.jpg" style="width: 400px; height: 533px;" /><br /> <em>Hình 3. Nhấn Enter vào chữ Start</em><br /> <br /> Bước 4: Sau khi đi vòng quanh khu đất cần đo đến vị trí xuất phát ban đầu nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Calculate.</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4 lần 2.jpg" style="width: 296px; height: 395px;" /><br /> <em>Hình 4. Nhấn Enter vào chữ Calculate</em><br /> <br /> Màn hình hiển thị kết quả đo diện tích sẽ hiện ra:<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 5.jpg" style="width: 309px; height: 412px;" /><br /> <em>Hình 5. Hiển thị kết quả đo</em><br /> <br /> Tùy vào mỗi mục đích công việc khác nhau mà chúng ta lựa chọn đơn vị đo phù hợp.<br /> Để chọn đơn vị đo bạn chỉ cần di chuyển con trỏ vào chữ <em>Change Units</em> và nhấn <em>Enter </em>=> màn hình sẽ hiện ra các đơn vị đo để bạn lựa chọn, thông thường chúng ta sẽ đo diện tích khu đất lớn nên chọn vào đơn vị Hectares<strong> (</strong>Ha<strong>).</strong><br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 6.jpg" style="width: 376px; height: 502px;" /><br /> <em>Hình 6. Chuyển đơn vị đo</em><br /> <br /> <strong>Cần lưu ý là phải đi thành 1 vòng khép kín thì máy mới đo diện tích khu đất một cách chính xác.</strong></span></span><br /> </p> <p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> </p> ', 'images' => '2019042407173039b311cfd409011833b1fdef4dd12cf9.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-24', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '52389', 'slug' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '935', 'rght' => '936', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '534', 'name' => 'Những lưu ý khi dùng máy đo khoảng cách laser', 'code' => null, 'alias' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. </span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Máy đo khoảng cách laser với ưu điểm thiết kế cầm tay nhỏ gọn, đút túi dễ dàng và kết quả phản hồi nhanh. Các tính năng cơ bản bao gồm đo khoảng cách, tính toán theo pitago, diện tích, thể tích, chu vi, đo góc, cộng trừ nhân chia. Ngoài ra, riêng dòng Leica có thêm rất nhiều tính năng vượt trội cho người chuyên nghiệp như đo cạnh trên cao, đo sườn đồi, đo độ nghiêng mái nhà, tính cạnh gián tiếp...<br /> <br /> Trước khi sử dụng bạn cần đọc các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây hại đến người xung quanh. <br /> <br /> - Không để tia laser hướng về phía người hoặc động vật và không nhìn vào tia laser trực tiếp hoặc qua phản chiếu.<br /> - Nếu tia laser hướng vào mắt, bạn phải nhắm mắt lại và ngay lập tức xoay đầu để tránh tia laser.<br /> - Không được sử dụng kính nhìn laser như là kính bảo hộ lao động.<br /> - Không được nhúng dụng cụ đo vào trong nước hay các chất lỏng khác.<br /> - Lau sạch bụi bẩn bằng một mảnh vải mềm và ẩm.<br /> - Không sử dụng bất cứ chất tẩy rửa hay dung môi nào.<br /> - Nếu dụng cụ đo bị trục trặc, vui lòng liên hệ bộ phận kỹ thuật của chúng tôi để được hướng dẫn và bảo hành. Tuyệt đối không tự ý tháo mở dụng cụ đo ra để tránh làm thiết bị hỏng hóc thêm.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H1.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H2.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H3.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /></span></span><br /> <br /> <p style="margin: 6px 0px; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; color: rgb(29, 33, 41); font-size: 14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H7.jpg" style="width: 500px; height: 360px;" /></p> ', 'images' => '20190301033534e604a531789bb8c3cfaceb0b2346fd77.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-03-01', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '64705', 'slug' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '933', 'rght' => '934', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '533', 'name' => 'Cùng tìm hiểu về dòng máy thuỷ bình laser', 'code' => null, 'alias' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người. Các chức năng nổi bật đó có thể bao gồm:<br /> - Là thiết bị đo đạc ở các khoảng cách khác nhau từ gần đến xa, từ địa hình bằng phẳng đến nhưng nơi trắc trở nhiều nguy hiểm. Máy thuỷ bình laser có thể hỗ trợ con người trong việc tính toán và lập sơ đồ công trình rất nhanh chóng và chính xác.<br /> - Sử dụng máy trong việc quét mã vạch laser của ngành công nghiệp thương mại giúp bạn có được những kết quả tuyệt đối và tiện lợi hơn.<br /> - Ngoài ra, máy thuỷ bình laser còn là một thiết bị có ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, giáo dục, t tế và giao thông, công nghiệp vận chuyển.<br /> <br /> <strong>Một số cách phân loại máy thuỷ bình laser nổi bật nhất</strong></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua màu sắc</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Màu sắc máy thuỷ bình laser sẽ tương ứng với màu sắc tia laser được tích hợp bên trong máy và những dòng máy có màu sắc khác nhau sẽ có các đặc tính sử dụng cũng như nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Một số dòng máy thuỷ bình laser chính được phân loại theo hình thức này đó chính là máy tia xanh, tia đỏ, tia cam, tia xanh ngọc, tia hồng. Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là hai dòng máy chính tia xanh và tia đỏ. Chúng được xuất hiện phổ biến trên thị trường với những vai trò vô cùng hữu ích, khả năng ứng dụng đa dạng và linh hoạt cho người dùng.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1539914884-may can bang2 (1).JPG" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser theo nhà sản xuất</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Có rất nhiều đơn vị khác nhau gia nhập vào lĩnh vực thiết kế, sản xuất và phân phối máy thuỷ bình laser ra thị trường. Một số thương hiệu nổi bật có thể kể đến như dòng máy thuỷ bình laser thương hiệu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức: Sincon, Bosch, Fukuda, Laisai,...<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1512013048_may-can-bang-laser-sincon-sl-333.jpg" style="width: 455px; height: 481px;" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua số tia được tích hợp</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Số tia của máy thuỷ bình laser có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả ứng dụng, đến mức độ phổ biến và khả năng sử dụng thực tế của máy cho các nhu cầu của người dùng. Tùy từng mục đích khác nhau bạn có thể chọn lựa dòng máy thuỷ bình laser với số tia vừa phải như 2 tia, 3 tia, 4 tia, 5 tia. Số lượng tia càng lớn thì giá thành máy càng cao, tuy nhiên hiệu quả và các chức năng máy mang lại sẽ càng lớn.<br /> <br /> <strong>Đánh giá một số ưu điểm của máy thuỷ bình laser trên thị trường hiện nay:</strong><br /> - Sử dụng máy thuỷ bình laser có thể thay thế hoàn toàn các phương thức đo đạc truyền thống với các kết quả đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng và rất tiện lợi. Bạn có thể tránh đi được các thao tác phức tạp cần phải thực hiện, ngoài ra là còn tránh được các sai lệch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến những công trình thực tế đang nghiên cứu hoặc thi công.<br /> - Việc sử dụng các dòng máy thuỷ bình laser hiện đại ngày nay rất đơn giản, chỉ cần nhấn nút và kiểm tra kết quả đo. Việc băn khoăn về những công việc cần làm cũng được giảm đi đáng kể. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều.<br /> - Các thiết kế máy thuỷ bình laser hiện nay đều rất hiện đại, sang trọng với khả năng thu hút, bắt mắt, thể hiện cho sự cập nhật xu hướng cho chính người dùng, người chủ của máy.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/images(1).jpg" style="width: 225px; height: 225px;" /><br /> <br /> <strong>Một số nhược điểm của máy thuỷ bình laser:</strong><br /> Tuy mang trong mình nhiều ưu điểm nhưng vẫn không thể phủ nhận được một số khuyết điểm mà máy thuỷ bình laser vẫn còn gặp phải. Việc sử dụng máy tuy đơn giản nhưng luôn cần phải đảm bảo đúng và đủ các thao tác cần thiết. Nếu không sẽ không thể thu được kết quả đo. Ngoài ra, khi ứng dụng máy thuỷ bình laser trong một số điều kiện về địa hình trắc trở hay có nhiều vật cản, kết quả đo đạc thu được có thể sẽ không đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối.<br /> Mức giá của các dòng máy thuỷ bình laser khá lớn, thường cao hơn so với các lựa chọn của phương pháp đo đạc truyền thống. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu cần bỏ ra cho phương pháp cần phải xác định là sẽ tốn kém hơn. Tuy nhiên, so với những hiệu quả mà máy có thể mang lại thì đây hoàn toàn là những con số có thể chấp nhận được.<br /> </span></span>', 'images' => '20190213030954ce4c7d18ea6c8d4e032f065a283c7634.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-02-13', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61876', 'slug' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '931', 'rght' => '932', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '532', 'name' => 'Đo đạc khảo sát bằng công nghệ RTK - TRIMBLE R8S ', 'code' => null, 'alias' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghệ GPS RTK trong đo đạc khảo sát địa hình giúp rút ngắn thời gian đo đạc ngoài thực địa.<br /> Phương pháp đo vẽ bằng công nghệ RTK rất đơn giản.Khả năng đo chi tiết ở khoảng cách khá lớn.Trạm máy ít phải di chuyển nên tốc độ đo nhanh hơn. Với công nghệ RTK, nhân lực giảm, mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100541-r8s-4 (1)(1).JPG" style="width: 841px; height: 329px;" /><br /> Cùng với đó, để nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc đo đạc khảo sát, bạn cần kết hợp với thiết bị máy toàn đạc điện tử để đo đạc.<br /> <br /> Để bắt kịp xu thế, Trimble – hãng sản xuất của Mỹ cho ra đời dòng máy định vị vệ tinh GNSS 02 tần số R8s. Máy có thiết kế nhỏ gọn và các tính năng nổi bật, đặc biệt là độ chính xác cao.Chuyên dùng trong công tác khảo sát thành lập lưới khống chế tọa độ với độ chính xác cao;<br /> Ngoài ra Trimble R8s cũng có thể được dùng trong việc khảo sát, thi công công trình như một chiếc máy đo đạc thông minh.Có thể thực hiện được tất cả các công việc trắc địa như giao hội, bố trí đường cong, tính diện tích.<br /> <br /> <strong>Các tính năng nổi bật của Trimble R8s GNSS:</strong><br /> + Bộ thu vệ tinh có thể lập cấu hình và tùy chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu của người dùng<br /> + Có cấu hình xử lý hậu kỳ, cấu hình chỉ gồm trạm Base hoặc trạm Rover.Hoặc cấu hình bao gồm cả hai trạm Base và Rover<br /> + Khả năng dò tìm vệ tinh tiên tiến với công nghệ thu vệ tinh Trimble 360<br /> + Gồm bộ vi mạch Trimble Maxwell 6 với 440 kênh<br /> + Tích hợp đơn giản với dòng máy toàn đạc Trimble S-series và trạm Rover V10 Imaging<br /> + Phần mềm hiện trường Trimble Access và phần mềm nội nghiệp Trimble Business Center đầy trực quan<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100540-r8s-2(1).jpg" style="width: 426px; height: 600px;" /></span></span><br /> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">Với những tính năng nổi trội như trên, Trimble R8s sẽ là một giải pháp hoàn thiện cho công tác đo đạc khảo sát thành lập bản đồ.</span> </span></span></div> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> </div> ', 'images' => '20181225030718344e0b16ef2063800ec3d36fa19f99b7.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-12-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '62482', 'slug' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '929', 'rght' => '930', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '531', 'name' => 'Công nghệ DGPS và ứng dụng của nó.', 'code' => null, 'alias' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span>', 'content' => '<p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span><br /> </p> <p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">DGPS sử dụng thêm một mạng lưới các trạm mặt đất cố định để phát tín hiệu. Làm căn cứ cho thiết bị định vị nhận biết khác biệt giữa các vị trí của các trạm đo. Phân biệt theo hai cách: được chỉ định bởi hệ thống vệ tinh và số liệu đo đạc chính xác đã biết từ trước. Từ sai khác giữa vị trí đo bởi vệ tinh và vị trí chính xác đã biết. Các thiết bị định vị có thể hiệu chỉnh vị trí chính xác của chúng.</span></span></p> <p style="text-align: center;"> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939579-DPGS-2.jpg" style="width: 507px; height: 347px;" /></span></span></p> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Các tín hiệu hiệu chỉnh thường được phát ở dạng sóng radio UHF.<br /> <br /> Hệ thống DGPS:<br /> - Một là chủ yếu cho hàng hải, phát tín hiệu trên dải sóng dài;<br /> - Một hệ thống khác được sử dụng cho điều tra đất đai và di chuyển trên mặt đất, sử dụng băng tần FM radio thương mại.<br /> <br /> Ở Việt Nam hiện có 6 trạm DGPS: Đồ Sơn, Vũng Tàu, Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Quảng Nam.<br /> <br /> Các ứng dụng hệ thống DGPS: <br /> <br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ mặt Đất<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ biển<br /> - Ứng dụng trong giao thông và hải dương học trên biển<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ hàng không<br /> - Ứng dụng trong giao thông hàng không<br /> - Ứng dụng trong thám hiểm không gian<br /> - Ứng dụng trong quân đội<br /> <br /> <strong>GPS và DGPS khác nhau như thế nào?</strong> </span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> GPS là tín hiệu được phát trực tiếp từ các vệ tinh toàn cầu GPS. GPS có độ sai số trong phạm vi tiêu chuẩn là 15m.</span></span></li> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> DGPS là tín hiệu vô tuyến được phát từ các trạm DGPS sau khi nhận GPS và sửa đổi chúng cho tín hiệu chính xác hơn. Với phạm vi tiêu chuẩn dưới 5m. Tuy nhiên nhược điểm của DGPS là phải sử dụng nhiều trạm phát dưới mặt đất. Sai số sẽ càng cao khi khoảng cách từ trạm DGPS đến thiết bị thu sóng càng lớn.</span></span></li> </ul> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-11.jpg" style="width: 421px; height: 245px;" /></span></span></p> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-12.jpg" /></span></span></p> ', 'images' => '20181123080947be329442040732a45e4832bf54eaf382.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-23', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '63273', 'slug' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '927', 'rght' => '928', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '530', 'name' => 'Chức năng của máy đo khoảng cách laser Disto X4', 'code' => null, 'alias' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Máy đo khoảng cách laser Leica DISTO X4 - 150m</strong> là Model mới nhất của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. </span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410<br /> <br /> * Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> ', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(51, 51, 51); font-weight: 700; text-transform: uppercase;">MÁY ĐO KHOẢNG CÁCH LASER LEICA DISTO X4_150M</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"> là Model mới nhất (cùng với Leica DISTO X3) của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. Disto X4 đã có mặt tại thị trường Việt nam vào tháng 8/2018</span></span></span> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Điểm khác biệt lớn nhất của Model X4 lần này không thể không kể đến là màn hình của Máy, tuy màn hình không được trang bị cỡ lớn như các dòng D seriel nhưng màn hình X4 được thiết kế dạng LED TFT sắc nét giống như các màn hình trên smartphone hiện nay.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Giao diện truy cập được thiết kế mới giúp cho việc truy cập các chức năng cũng như quan sát kết quả được dễ dàng và thuận lợi nhất.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Thân máy được thiết kế rất chắc chắn, cầm vừa vặn trên tay, cùng với đó là X4 được trang bị IP65 cho khả năng kháng bụi nước rất cao nơi công trường cũng như có khả năng an toàn khi rơi từ độ cao 2m.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <table border="0" cellpadding="0" style="width:700px;" width="700"> <tbody> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-painter-function.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-1.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích sơn</strong><br /> Tính toán tổng diện tích tường, sàn, trần</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích / thể tích</strong><br /> Đo diện tích nhà, phòng, diện tích đất.. thể tích vật liệu...</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-2.jpg" /></span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> </span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-3.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo gián tiếp Pythagoras</strong><br /> với những vị trí khó tiếp cận</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo ngang thông minh</strong><br /> Khi gặp chướng ngại vật, không thể đo theo phương ngang. Khi đó chỉ cần đo phía trên hoặc phía dưới thiết bị sẽ cho ra khoảng cách ngang chính xác, nhanh chóng.</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-4.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-5.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo chia đều</strong><br /> Việc lắp dựng, xác định các vị trí bằng nhau sẽ nanh chóng hơn</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo cao liên tục</strong><br /> Với những vị trí trên cao, vị trí không thể tiếp cận trực tiếp...chỉ cẩn đo điểm trên hoặc dưới sau đó hướng laser đến điển còn lại, thiết bị sẽ cho ra khoảng cách chính xác và nhanh nhất</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-do-goc-nghieng.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_moi/leica_disto_x4/IP65-leica-disto-x4.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo góc nghiêng 360<sup>o</sup></strong><br /> Xác định độ dốc (nghiêng) của mái nhà, ram đốc, mái dốc, cầu thang, vì kèo...</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Cấp bảo vệ IP65</strong><br /> Cho khả năng chống bụi bặm, môi trường ẩm ướt nơi công trường. Ngoài ra thiết bị có khả năng an toàn khi rơi ở độ cao 2m</span></span></td> </tr> </tbody> </table> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <br /> <br /> <br /> <br /> </span></span>', 'images' => '2018111207535647c80092b4d21138b6caefb4b536d2f7.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-12', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '80760', 'slug' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '925', 'rght' => '926', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $tinlq = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '147', 'name' => 'Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Cần 1.000 tỷ để đo đạc đất nông, lâm trường', 'code' => null, 'alias' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Chiều nay (10/11), Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về Báo cáo giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/v2-1447147959769.png" style="width: 660px; height: 383px;" /><br /> <br /> <div> </div> <div> Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cho rằng nguyên nhân của những tồn tại của các nông, lâm nghiệp hiện nay là do chúng ta chưa quản lý tốt về chính sách, bên cạnh đó bản thân các nông, lâm trường cũng yếu kém về năng lực quản lý.</div> <div> </div> <div> Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra hiện nay là nhiều nông, lâm trường có đất nhưng để hoang hóa trong khi người dân lại không có đất để canh tác sản xuất. Đây là nguồn gốc của những mâu thuẫn phát sinh giữa người dân và các nông, lâm trường. Có những mâu thuẫn kéo dài hàng chục năm chưa được giải quyết.</div> <div> </div> <div> Trước vấn đề này, các đại biểu đều kiến nghị, phải rà soát diện tích đất từng nông, lâm trường, đánh giá kết quả sử dụng đất. Trên cơ sở đó giao đất cho nông, lâm trường và ưu tiên giao thêm đất cho người dân để ổn định sản xuất.</div> <div> </div> <div> Các đại biểu cũng cho biết, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị quyết quản lý về nông, lâm trường để tránh tình trạng hàng triệu ha đất sử dụng không hiệu quả như hiện nay. Đồng thời, đối với những hộ dân sử dụng đất nông, lâm trường hiệu quả, lâu dài từ năm 1993 trở về trước, các đại biểu cũng kiến nghị giảm tiền sử dụng đất cho các trường hợp này.</div> <div> </div> <div> Trước những ý kiến của các đại biểu trong buổi thảo luận, Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng cho biết: "Nhiều đại biểu quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất, nhiều nông lâm trường có đóng góp rất quan trọng, một số Lâm nông trường như Tập đoàn Cao Su hàng năm có sản lượng cao hơn bình quân của cả nước. Chính nhờ các nông trường chúng ta mới hình thành được ngành cao su, cà phê. Các nông trường đã hình thành ngành chè ở Miền Bắc, nhiều nông trường nòng cốt bảo vệ rừng, phát triển an ninh xã hội ".</div> <div> </div> <div> Tại buổi thảo luận Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Minh Quang cũng thừa nhận, thực tế sau 10 năm việc giao đất và sử dụng đất cho các nông lâm trường kết quả đạt được rất thấp.</div> <div> </div> <div> Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng thẳng thắn thừa nhận, trách nhiệm này một phần thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường, bên cạnh đó các địa phương cũng có một phần trách nhiệm. "Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận khuyết điểm chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn khi Luật đất đai thay đổi, chưa tổ chức thanh tra hết tất cả các đơn vị nông, lâm trường, thiếu quan tâm trong công tác quản lý đất nông, lâm trường dẫn đến các vụ khiếu kiện đất đai kéo dài", Bộ trưởng nói.</div> <div> </div> <div> Cũng theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trong đó việc đất đai không được đo đạc, hồ sơ đất đai chưa được lập, việc xác định ranh giới giữa các công ty lâm nghiệp chưa được rõ ràng... là một trong những nguyên nhân chính. Tuy nhiên, về vấn đề này thì bản thân các nông, lâm trường cũng không thể lo liệu được vì kinh phí đo đạc rất lớn.</div> <div> </div> <div> "Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khi đất đã được đo đạc để lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới, cắm mốc. Thực tế, việc đo đạc hiện nay cũng còn nhiều khó khăn, thiếu kinh phí để tiến hành. Đề nghị chính phủ hỗ trợ khoảng 1.000 tỷ đồng để có thể sớm hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận cho các nông, lâm trường", Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.</div> <div> </div> <div> Thanh Ngà</div> <div> Theo Trí thức trẻ</div> ', 'images' => '20160308042539ed5fecdfbf5ed6b6a2b998b9c4a28821.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42558', 'slug' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '251', 'rght' => '252', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '146', 'name' => 'Cán bộ địa chính 'vòi' tiền dân bị phạt bảy năm tù', 'code' => null, 'alias' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Lợi dụng là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất công, Tuệ làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định, buộc muốn làm nhanh thì phải chi tiền. <br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Ngày 3-11, TAND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) đã xử sơ thẩm và tuyên phạt Phạm Văn Tuệ (32 tuổi, nguyên cán bộ đo đạc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều) bảy năm tù về tội nhận hối lộ. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc bị cáo phải trả lại cho ông S. số tiền 32 triệu đồng (do trước khi đưa tiền cho Tuệ, ông S. đã trình báo công an).</div> <div> </div> <div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/plo3-11thuydungnhanhoilo1h_ukgx.jpg" style="width: 448px; height: 301px;" /></div> <div> </div> <div> Bị cáo Phạm Văn Tuệ nghe tòa tuyên án ngày 3-11. Ảnh: GIA TUỆ</div> <div> </div> <div> Theo cáo trạng, Phạm Văn Tuệ là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều. Tuệ đã lợi dụng nhiệm vụ này để làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định (Không có hồ sơ đo đạc và biên bản xác định ranh giới và mốc thửa đất thì không thể lập được hồ sơ kỹ thuật và sẽ làm chậm quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân). Do đó, buộc người dân phải đưa tiền để Tuệ sớm thực hiện việc đo đạc địa chính theo yêu cầu.</div> <div> </div> <div> Tuệ còn lợi dụng mối quan hệ đang công tác tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để ra giá nhận làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với giá 3-5 triệu đồng cho mỗi bộ hồ sơ.</div> <div> <br /> Ông S. nộp bốn bộ hồ sơ yêu cầu vẽ hồ sơ kỹ thuật và cả bốn bộ của ông S. đều do Tuệ phụ trách. Tuệ kéo dài việc vẽ hơn một tháng chưa xong, buộc ông S. phải gợi ý đưa cho Tuệ 20 triệu đồng. Tuệ đồng ý và hẹn ông S. 26-5-2014 quay lại lấy hồ sơ kỹ thuật.</div> <div> <br /> Đồng thời, sợ bốn bộ hồ sơ này khi ra làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị làm khó dễ nên ông S. đề nghị Tuệ làm thay, Tuệ đồng ý với giá 3 triệu đồng/bộ. Tổng cộng ông S. phải đưa cho Tuệ là 32 triệu đồng.</div> <div> <br /> Cùng thời gian này ông S. đã tố cáo Tuệ đến Công an TP Cần Thơ. Đến 27-5-2014, ông S. hẹn Tuệ để đưa trước số tiền 10 triệu đồng. Ngày 21-6-2014, ông S. hẹn Tuệ tại quán cà phê đưa nốt số tiền 22 triệu đồng và nhận hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì công an bắt quả tang Tuệ.</div> <div> <br /> Đối với hành vi của ông S., trước khi đưa tiền cho Tuệ thì ông S. đã trình báo vụ việc cho công an để làm rõ. Đồng thời khi đưa số tiền 10 triệu đồng, ông S. có ghi lại gửi cho công an biết nên không xem xét trách nhiệm của ông S. về tội đưa hối lộ.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Nhẫn Nam</div> ', 'images' => '20160308042433d4c4b1bf649e78f880648e555af9fcb6.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44499', 'slug' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '249', 'rght' => '250', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '145', 'name' => 'Phó giám đốc Sở TN-MT Cà Mau bị đề nghị kiểm điểm vì ký cấp đất sai quy định', 'code' => null, 'alias' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã cố tình bỏ qua diễn biến tranh chấp, cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất để cấp cho doanh nghiệp.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Chiều 21/10, nguồn tin của phóng viên được biết, UBND tỉnh Cà Mau vừa có kết luận về những nội dung mà người dân tố cáo đối với ông Đặng Hữu Lạc, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Cà Mau. Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc vì đã cấp đất sai cho doanh nghiệp.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/phogiamdocsojpg1445435355.jpg" style="width: 550px; height: 338px;" /><br /> <br /> <div> Sở TN-MT Cà Mau, nơi ông Lạc công tác</div> <div> </div> <div> Trước đó, một số hộ dân ở thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng, trong đó có UBND tỉnh với nội dung cho rằng, ông Lạc đã ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho DNTN Toàn Phát (có địa chỉ tại thị trấn Trần Văn Thời) sai quy định.</div> <div> </div> <div> Theo đó, khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã bỏ qua về diễn biến tranh chấp; cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất; cấp đất cho doanh nghiệp khi có một phần đất đã được bồi thường.</div> <div> </div> <div> Sau khi vào cuộc xác minh đơn tố cáo của người dân, UBND tỉnh Cà Mau kết luận, hầu hết nội dung đơn tố cáo điều đúng sự thật. Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc và những người có liên quan đến vụ việc nêu trên.</div> ', 'images' => '20160308042313eaa9bf7df753a0756ace3d7553bc11ff.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '43087', 'slug' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '247', 'rght' => '248', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '144', 'name' => '5 lĩnh vực bị vi phạm lớn nhất trong ngành tài nguyên, môi trường', 'code' => null, 'alias' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất đai, môi trường, khoáng sản, tài nguyên nước, đo đạc và bản đồ là những lĩnh vực có nhiều vi phạm nhất trong năm 2015.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 15,3 tỷ đồng vi phạm về đất đai</strong></div> <div> <br /> Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 5/1 cho biết, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 169 tổ chức, cá nhân với số tiền 15 tỷ 381 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 8.525 ha đất, 89 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai thuộc thẩm quyền của địa phương còn chậm.</div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 35,4 tỷ đồng vi phạm về môi trường</strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 797 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính 602 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 35,4 tỷ đồng, truy thu 1 tỷ 293 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt hơn 14 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên khoáng sản</strong></div> <div> <br /> Kết quả thanh, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường cũng cho thấy, trong năm 2015, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Tài nguyên-Môi trường các địa phương đã tiến hành 520 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản.</div> <div> </div> <div> Qua đó, xử phạt vi phạm hành chính 349 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 14 tỷ đồng, truy thu hơn 1,9 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 22 giấy phép hoạt động khoáng sản.</div> <div> </div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 2,5 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên nước</strong></div> <div> <br /> Theo kết quả thanh tra, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 20 tổ chức, cá nhân với số tiền là 2 tỷ 418 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có giấy phép khai thác sử dụng nước dưới đất; không có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; vi phạm các nội dung trong giấy phép đã cấp...</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 300 triệu đồng vi phạm về đo đạc và bản đồ<br /> <br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ttxvn_ban_do.jpg" style="width: 660px; height: 495px;" /></strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 54 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đo đạc và bản đồ của 176 tổ chức. Qua đó đã xử phạt vi phạm hành chính 22 tổ chức với số tiền là 298 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cho thấy công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan chủ quản dự án, ban quản lý dự án tỉnh chưa kiên quyết kịp thời, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm địa chính, tiến độ thực hiện dự án chậm; kết quả đăng ký cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính chưa đạt được mục tiêu của dự án.</div> </div> </div> ', 'images' => '2016030804201765a14c964a0d77b3be87e2cdfb9374c4.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '46877', 'slug' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '245', 'rght' => '246', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '143', 'name' => 'Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang?', 'code' => null, 'alias' => 'ho-‘tu-than’-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> TS. Vũ Bằng cho rằng, chúng ta cần phải đo đạc để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu, phát triển theo hướng nào, thì mới có biện pháp khắc phục.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt và người dân ở khu vực đó vô cùng hoang mang.</div> <div> </div> <div> Để tìm hiểu về nguyên nhân xuất hiện hố “tử thần”, PV báo Người Đưa Tin đã có trao đổi với TS. Vũ Văn Bằng, Phó viện trưởng, Viện Công nghệ nước và môi trường (Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam) về vấn đề này.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 1" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than-1451881244.jpg" /><br /> <br /> <div> Hố "tử thần" xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Tỉnh Bắc Kạn</div> <div> </div> <div> <strong>Hố "tử thần" liên quan đến vật thể lạ?</strong></div> <div> </div> <div> TS. Vũ Văn Bằng cho rằng: “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, có hai nguyên nhân chính là do tự nhiên và nhân tạo. Muốn biết cụ thể nguyên nhân xuất hiện hố tử đó thì chúng ta cần phải đến hiện trường để đo đạc khảo sát trực tiếp.</div> <div> </div> <div> Thông tin nhanh từ TS. Vũ Bằng cho hay: “Trường hợp hố tử thần xuất hiện do nhân tạo thì nguyên nhân có thể là từ các đường ông thoát nước lớn tại khu vực bị bục, thủng nước tràn ra ngoài làm cho đất xung quanh ẩm ướt, lâu ngày gây ra hiện tượng sụt lún.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân nhân tạo thì thường có quy mô nhỏ, chúng ta có thể nhận biết được ngay. Sau khi sụt lún, có thể để lộ ra những đoạn ống nước, kênh, rạch ngầm bên dưới mặt đất”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 2" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than1-1451881352.jpg" /><br /> <br /> <div> Cận cảnh hố "tử thần" bị xuất hiện</div> <div> </div> <div> “Trường hợp tự nhiên là do cấu trúc địa chất khu vực hố tử thần. Hiện tượng đất sụt lún là do bên dưới có các hang hốc ngầm. Hang hốc ngầm thường phát triển ở những núi đá vôi, chúng ta phải quan sát xem kho vực hố tử thần ở Bắc Kạn có núi đá vôi không. Nếu có núi đá vôi thì việc bên dưới hố tử thần có hang, hốc ngầm là không thể tránh khỏi. Hang, hốc ngầm phát triển đến một mức nào đó sẽ gây ra hiện tượng sụt lún với quy mô rất lớn”, TS. Vũ Bằng nói.</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng khẳng định: “Hố tử thần tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, với chiều sâu khoảng 15 m, rộng 20 m2 là do yếu tố tự nhiên. Dưới đó chắc chắn sẽ có hang động ngầm phát triển rộng trong đá vôi gốc”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 3" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than2-1451881421.jpg" /><br /> <br /> <div> Tuyến đường tỉnh lộ 254 bị tê liệt</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng cũng khẳng định: “Hố tử thần ở Bắc Kạn không liên quan đến vật thể lạ rơi ở Tuyên Quang, bởi vì vật thể lạ nặng có 50kg rơi xuống đất gây ra hố lõm đất chỉ sâu khoảng 20 cm. Người dân không nên hoang mang tin vào những lời đồn đại không có cơ sở”.</div> <div> </div> <div> <strong>Dùng 1.500 khối đất đá để lấp hố "tử thần"</strong></div> <div> </div> <div> Nói về giải pháp khắc phục hố tử thần TS. Vũ Bằng cho rằng: “Chúng ta cần phải đo đạc chính xác để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu. Phát triển theo hướng nào, từ đó mới có thể đưa ra biện pháp khắc phục, chặn hướng hang động đang phát triển. Từ đó, chúng ta mới lấp được đất đá vào hố tử thần. Nếu không ngăn chặn được hướng phát triển mà cứ lấp thì đất đá sẽ bị trôi đi khi hang động phát triển rộng thêm”.</div> <div> </div> <div> Được biết, vào khoảng 18h30 tối ngày 2/1, tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện một hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Hố tử thần "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt.</div> <div> </div> <div> Theo những người dân sống gần hiện trường, khi mới xảy ra sự việc mọi người phát hiện miệng hố còn nhỏ, nhưng sau đó đất sụt xuống và miệng hố loang rộng ra. Một cây xoan cao gần 15m cùng nhiều cây cối xung quanh đã nhanh chóng bị hố sâu nuốt gọn. Có 4 ngôi nhà nằm gần trong khu vực sụt lún đã bị nứt và ảnh hưởng, 9 hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm phải sơ tán.</div> <div> </div> <div> Ngay sau khi xảy ra sự việc, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cùng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Văn Chí đã có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác xử lý hiện trường, khắc phục sự cố. Đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng theo dõi thường xuyên, báo cáo kịp thời các diễn biến xảy ra, có phương án di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn.</div> <div> </div> <div> Phải mất hơn 1.500 khối đất đá mới lấp đầy được hố sụt lún.</div> <div> </div> <div> Hiện tuyến đường 254 từ Chợ Đồn đi Ba Bể đã được lưu thông trở lại. Tuy nhiên chỉ các phương tiện nhỏ, xe máy, xe đạp và người đi bộ đi được, còn xe ô tô và xe tải vẫn phải đi đường khác.</div> <div> </div> <div> Cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi, khi nào ổn định và nền đất cứng, mới cho thông xe toàn bộ. Các lực lượng vẫn túc trực và theo dõi, phân luồng đảm bảo an toàn giao thông, báo cáo kịp thời nếu có sự cố xảy ra.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân hiện tượng sụt lún đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tỉnh Bắc Kạn sẽ đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản lên đo đạc, kiểm tra, đánh giá địa chất khu vực. Song để có kết luận nguyên nhân chính xác cần có thêm thời gian. Trước mắt, Bắc Kạn di dời những hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, tiến hành đo đạc thống kê, trấn an dư luận.</div> <div> </div> <div> Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thế Anh</div> ', 'images' => '201603080417200e9f1b15c7f9b9f6a72a4e9a51b35862.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42002', 'slug' => 'ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '243', 'rght' => '244', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '142', 'name' => 'Phân bố nhiệt trong bê tông nhựa khu vực Nam bộ', 'code' => null, 'alias' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Tóm tắt: Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An. Từ những kết quả thí nghiệm tìm ra mối liên hệ của các tham số liên quan giữa nhiệt độ môi trường, vận tốc gió, độ ẩm với nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ.</div> <div> </div> <div> <strong>1. Đặt vấn đề</strong></div> <div> </div> <div> Để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong những năm gần đây, phát triển hạ tầng là điều bức thiết, trong đó GTVT là ngành phải đi đầu với giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn. Kết cấu mặt đường bộ bằng BTN được sử dụng rộng rãi và là sự lựa chọn hàng đầu khi thiết kế các công trình đường cao tốc và đường cấp cao. Tuy nhiên, trong thực tế xây dựng đường ở nước ta hiện nay còn một số tồn tại cần được nghiên cứu giải quyết. Trong đó, nhiệt độ mặt đường là vấn đề cần quan tâm nhằm hạn chế nguyên nhân gây ra hư hỏng mặt đường do nhiệt, trong quá trình khai thác ở khu vực Nam bộ nói riêng và nước ta nói chung.</div> <div> </div> <div> <strong>2. Đặc điểm về khí hậu Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> Nam bộ gồm Đông Nam bộ và Tây Nam bộ (đồng bằng sông Cửu Long). Ở Tây Nam bộ nước nhiều và nền nhiệt không cao. Đông Nam bộ, khu vực khí hậu VI gồm các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và TP. Hồ Chí Minh. Khu vực này không có mùa lạnh, nhiệt độ thấp nhất nói chung không dưới 10oC, nhiệt độ cao nhất vượt 40oC ở phía Bắc và đạt 35 - 40oC ở phía Nam. Số giờ nắng trung bình trong ngày 6 giờ đến 8 giờ, lượng bức xạ tương ứng là 368,5Cal/cm2. Hàng năm có hai mùa rõ rệt là mùa nắng, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau và mùa mưa ở các tháng kế tiếp. Cường độ mưa khá lớn, ít chịu ảnh hưởng của bão.</div> <div> </div> <div> Với đặc điểm khi hậu Nam bộ như trên, lớp BTN mặt đường tiếp xúc trực tiếp nên chịu ảnh hưởng và có mối quan hệ với nhiệt độ khí quyển. Chu kỳ thay đổi nhiệt độ của mặt đường chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ thay đổi nhiệt độ của khí quyển. Ở vùng khí hậu nóng, nhiệt độ của BTN có thể lên đến 70oC. Ở TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến 65oC, mặt đường BTN chịu nhiệt độ cao từ 6 giờ đến 7 giờ mỗi ngày.</div> <div> </div> <div> <strong>3. Kết quả khảo sát nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> <strong>3.1. Sơ đồ đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường BTN</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="hinh31" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh31-0849.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.1: Vị trí đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường và trong BTN</div> <div> <br /> Các vị trí đo nhiệt độ không khí trên mặt đường VT1, nhiệt độ ở độ sâu 2cm cách mặt đường VT2, 5cm cách mặt đường VT3, 7cm cách mặt đường VT4, 12cm cách mặt đường VT5 được thể hiện trên Hình 3.1.</div> <div> </div> <div> Kết cấu mặt đường 12cm BTN, 30cm - 40cm cấp phối đá dăm loại một, nền đường cũ là BTN xuống cấp.</div> <div> </div> <div> <strong>3.2. Các đồ thị thể hiện các tham số liên quan: Nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió với nhiệt độ trong BTN, ở độ sâu sâu 2cm, 5cm, 7cm và 12cm cách mặt đường</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hinh32-0851.jpg" style="width: 680px; height: 323px;" /><br /> <br /> <div> Hình 3.2: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, mặt đường và trong BTN</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh33" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh33-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.3: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, nhiệt độ mặt đường, độ ẩm, tốc độ gió</div> <div> </div> <div> <img alt="hinh34" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh34-0851.jpg" /></div> <div> </div> <br /> <div> Hình 3.4: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 2cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh35" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh35-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.5: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 7cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh36" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh36-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.6: Đồ thị hệ giữa nhiệt độ BTN sâu 2cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh37" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh37-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.7: Đồ thị giữa nhiệt độ BTN sâu 7cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> <br /> <strong>4. Biểu thức liên hệ giữa nhiệt độ BTN (T), nhiệt độ không khí (Tkk ), độ ẩm không khí (W) và tốc độ gió (V)</strong></div> <div> </div> <div> Dựa trên số liệu thực nghiệm, có thể xác định các biểu thức liên quan như sau:</div> <div> </div> <div> <strong>4.1. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 2cm</strong></div> <div> </div> <div> T2cm = 1.946Tkk + 0.005W2 - 0.754W + 1.099V + 9.735 (1)</div> <div> </div> <div> <strong>4.2. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 7cm</strong></div> <div> </div> <div> T7cm = 1.482Tkk - 0.002W + 1,216V -2, 466 (2)</div> <div> </div> <div> Trong đó:</div> <div> </div> <div> T2cm - Nhiệt độ cần tính ở độ sâu 2cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> T7cm - Nhiệt độ cần tính BTN sâu 7cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> Tkk - Nhiệt độ không khí (oC);</div> <div> </div> <div> W - Độ ẩm không khí (%);</div> <div> </div> <div> V - Tốc độ gió (m/s).</div> <div> </div> <div> <strong>5. Kết luận và kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> <strong>5.1. Kết luận</strong></div> <div> </div> <div> - Phân bố nhiệt trong BTN khu vực Nam bộ tương đối lớn trong chu kỳ ngày/đêm. Nhiệt độ cao nhất trong khoảng từ 13 giờ đến 15 giờ, có thời điểm lớn hơn 60oC, nhiệt độ thấp trong khoảng thời gian từ từ 1 giờ đến 7 giờ, thấp hơn 24oC, chênh lệch nhiệt độ rất cao lên đến hơn 36oC.</div> <div> </div> <div> - Nhiệt độ trong BTN không những phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn phụ thuộc vào độ ẩm và tốc độ gió và nhiều yếu tố khác.</div> <div> </div> <div> - Các biểu thức (1) và (2) có thể tính nhiệt độ ở 2cm và 7cm cách mặt đường BTN ở khu vực Nam bộ với các dữ liệu là nhiệt độ môi trường, độ ẩm và tốc độ gió.</div> <div> </div> <div> <strong>5.2. Kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> - Cần tiếp tục khảo sát nghiên cứu nhiệt trong BTN ở những vùng khí hậu khác nhau trên toàn quốc nhằm đưa ra nhiệt độ tính toán và khai thác mặt đường BTN từng vùng khí hậu khác nhau để mặt đường BTN làm việc hiệu quả nhất.</div> <div> </div> <div> - Đi đôi với việc xác định nhiệt độ tính toán mặt đường BTN thì việc nghiên cứu sản xuất hỗn hợp BTN tương ứng với nhiệt độ từng vùng là điều cần thiết. Đây chính là bài toán kinh tế - kỹ thuật cho ngành Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng cho mặt đường BTN.</div> <div> </div> <div> <strong>Tài liệu tham khảo</strong></div> <div> </div> <div> [1]. Số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Nam bộ, 2014 - 2015.</div> <div> </div> <div> [2]. PGS. TS. Nguyễn Xuân Vinh (1992), Sơ đồ tính toán bề dày mặt đường mềm ứng với mùa nóng bất lợi của Việt Nam, Tạp chí GTVT, số tháng 6.</div> <div> </div> <div> [3]. PGS. TS. Trịnh Văn Quang (2007), Kỹ thuật nhiệt dành cho sinh viên ngành công trình, NXB. Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.</div> <div> </div> <div> [4]. PGS. TS. Trần Thị Kim Đăng (2010), Độ bền khai thác và tuổi thọ kết cấu mặt đường BTN, NXB. GTVT, Hà Nội.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> THỐNG NHẤT - VĂN THIỆN</div> <div> </div> <div> </div> ', 'images' => '2016030804143049061f3af2311767c7911ad67d013b14.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '48037', 'slug' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '241', 'rght' => '242', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '141', 'name' => 'Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ', 'code' => null, 'alias' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Trung Quốc, ngày 19/12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ TN&MT Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức Lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Quảng Châu.</div> <div> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Việc khảo sát chung phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ Việt Nam-Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/vinh_bac_bo_kjbf.jpg" style="width: 500px; height: 677px;" /></div> <div> </div> <div> Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ - ảnh 1</div> <div> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Ảnh: TTXVN</div> ', 'images' => '20160308041041f364a1d9e81d39cf8b39ef670d193e86.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42740', 'slug' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '239', 'rght' => '240', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '140', 'name' => 'Việt Nam - Trung Quốc khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc Bộ', 'code' => null, 'alias' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 19-12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ tại TP Đà Nẵng (Việt Nam) và TP Quảng Châu (Trung Quốc).<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (sơ đồ kèm theo). Mục tiêu của việc khảo sát chung là phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này.</div> <div> HNM</div> ', 'images' => '', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44373', 'slug' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '237', 'rght' => '238', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '139', 'name' => 'Khoảng cách giới toàn cầu: Nhiều vấn đề đã được cải thiện', 'code' => null, 'alias' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Những năm qua, nhiều tổ chức, nhà nghiên cứu cũng đã cố gắng tìm cách đo đạc mức độ bình đẳng giới ở nhiều cấp độ từ quốc gia cho đến quốc tế, hoặc theo từng ngành/lĩnh vực cụ thể. Trong số đó, nổi bật là báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum - WEF) với tên gọi Khoảng cách giới toàn cầu (Global Gender Gap), được công bố hằng năm.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Bài viết này tóm tắt một số nội dung chính Báo cáo 2015 của tổ chức này, được xuất bản trung tuần tháng hai vừa qua.</div> <div> </div> <div> <strong>Các chỉ số </strong></div> <div> </div> <div> Để đo lường vấn đề bình đẳng giới, các nhà nghiên cứu từ WEF đưa ra bốn chỉ số chính bao gồm: Sự tham gia và Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế (Economic Participation and Opportunity), Thành tựu giáo dục (Educational Attainment), Sức khoẻ và sự sống (Health and Survival) và Phân quyền chính trị (Political Empowerment). Bốn chỉ số này lại được cấu thành từ các chỉ số con nhỏ hơn (tổng cộng có 14 chỉ số con), ví dụ Tỷ lệ sinh nữ trên nam (thuộc chỉ số Sức khoẻ và sự sống) hoặc Tỷ lệ tổng số đại biểu nữ trong Quốc hội trên tổng số đại biểu nam (thuộc chỉ số Phân quyền chính trị). Các chỉ số con này có thể do WEF trực tiếp tiến hành lấy dữ liệu hoặc lấy lại dữ liệu từ báo cáo của các tổ chức nghiên cứu/phi chính phủ uy tín khác như UNESCO, tổ chức lao động quốc tế ILO trong 2015 hoặc ở năm gần nhất mà dữ liệu sẵn có. </div> <div> </div> <div> <strong>Kết quả 2015 </strong></div> <div> </div> <div> Để được đưa vào bảng xếp hạng Khoảng cách giới toàn cầu 2015, một nước phải có dữ liệu ở ít nhất 12/14 chỉ số con. Năm 2015, có tổng cộng 145 nước được xếp hạng, tăng ba nước so với 2014 (ba nước mới đều đến từ châu Phi, bao gồm: Benin, Cameroon và Gambia). Kết quả trung bình Khoảng cách giới toàn cầu 2015 được thể hiện trong Hình 1.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image002.jpg" style="width: 257px; height: 232px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 1: Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu 2015 (Nguồn WEF).</div> <div> <br /> Từ Hình 1 có thể thấy, sau hơn 100 năm đấu tranh cho bình đằng giới, toàn thể thế giới đã đạt được thành tựu đáng kể trong hai nội dung: giáo dục và sức khoẻ. Kết quả 2015 cho thấy, hai chỉ số này đều đạt mức gần tối đa: Thành tựu giáo dục đạt 0.95/1.00; Sức khoẻ và sự sống đạt 0.96/1.00. Đối với chỉ số giáo dục, có đến 124/145 nước được xếp hạng có kết quả từ 0.90 trở lên. Kết quả đối với điểm Sức khoẻ còn ấn tượng hơn: 100% các nước tham gia xếp hạng đạt điểm trên 0.90. </div> <div> </div> <div> Ngược lại, với hai chỉ số thành phần: Kinh tế và Chính trị, bất bình đẳng vẫn là vấn đề đáng kể. Cụ thể, điểm trung bình của Khoảng cách giới đối với chỉ số Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế chỉ là 0.59/1.00 và với chỉ số Phân quyền chính trị chỉ là 0.23/1.00. </div> <div> </div> <div> Tuy vậy, nếu xét cả quá trình 10 năm từ 2006 đến 2015, kết quả hai chỉ số Kinh tế và Chính trị vẫn có những bước tiến rõ rệt (xem Hình 2). </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image02.jpg" style="width: 414px; height: 151px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 2. Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu giai đoạn 2006 – 2015.</div> <div> </div> <div> <strong>Bắc Âu độc chiếm đầu bảng, Việt Nam đứng thứ 83 </strong></div> <div> </div> <div> Trong 145 nước được xem xét đánh giá mức độ bình đẳng giới, các nước Bắc Âu bao gồm: Iceland, Na Uy, Phần Lan và Thụy Điển lần lượt chiếm bốn vị trí dẫn đầu. Với Iceland, đây là năm thứ bảy liên tiếp họ đứng đầu thế giới về bình đẳng giới. Na Uy và Phần Lan tráo vị trí cho nhau so với kết quả năm 2014 còn với Thuỵ Điển, đây cũng là năm thứ bảy liên tiếp nước này đứng thứ 4 thế giới. Top 10 còn có sự hiện diện của ba nước châu Âu khác là Ireland (thứ 4), Thuỵ Sỹ (thứ 8) và Slovenia (thứ 9). Cũng trong Top 10, châu Phi đóng góp một đại diện (Rwanda, thứ 6), châu Á đóng góp một đại diện (Philippines, thứ 7), còn lại là đại diện châu Úc (New Zealand, thứ 10). </div> <div> </div> <div> Việt Nam đứng thứ 83 thế giới, thứ 7 châu Á với 0.687 điểm trung bình và các điểm thành phần tương ứng: Kinh tế 0.731 điểm (thứ 41 thế giới), Giáo dục 0.941 điểm (114 thế giới), Sức khoẻ 0.950 (139 thế giới) và Chính trị 0.124 điểm (88 thế giới). So với 2014, Việt Nam tụt bảy bậc. Theo WEF, nguyên nhân của việc tụt hạng này chủ yếu là do điểm Giáo dục của Việt Nam bị giảm so với năm ngoái. </div> <div> </div> <div> <strong>Một vài nhận xét sơ bộ </strong></div> <div> </div> <div> Như vậy, sau hơn 100 năm đấu tranh không ngừng nghỉ, vấn đề bình đẳng giới đã được cải thiện rất nhiều trên toàn thế giới. Từ chỗ bị hạn chế về quyền bầu cử, đi học, việc làm và nhiều quyền căn bản khác, phụ nữ ngày nay đã có nhiều cơ hội, và cơ hội bình đẳng để phát triển, để khẳng định giá trị của mình so với nam giới, đặc biệt trong hai nội dung Giáo dục và Y tế. Mặc dầu vậy, ở nội dung Kinh tế và Chính trị, vẫn còn những “bức trần gương” (ceiling glass – khái niệm do Tạp chí Economist giới thiệu ám chỉ những khó khăn ngầm) ngăn cản sự phát triển của phụ nữ. Điều thú vị, kết quả Khoảng cách giới do WEF công bố cho thấy, các nước có thứ hạng cao về Khoảng cách giới chưa chắc đã là nước phát triển và ngược lại mà trường hợp của Philippines (thứ 6) và Nhật Bản (thứ 101) là hai ví dụ minh hoạ rõ nhất. </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image003.jpg" style="width: 410px; height: 154px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 3: Kết quả Khoảng cách giới ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015 (Nguồn: WEF).</div> <div> </div> <div> Việt Nam năm 2015 đứng thứ 83, vị trí ở vào mức độ trung bình trên thế giới. So với năm 2007 là năm đầu tiên tham gia vào xếp hạng Khoảng cách giới của WEF, Việt Nam tụt đến 41 bậc. Việc tụt hạng này, một phần là vì WEF mở rộng số nước đánh giá; nhưng phần khác cũng vì các chỉ số thành phần của Việt Nam gần như không tăng, thậm chí giảm đôi chút trong gần 10 năm qua trong khi cả thế giới đều có tăng trưởng đáng kể. Mặc dù vẫn biết, không có bảng xếp hạng nào là toàn diện, rõ ràng đây vẫn là vấn đề để các nhà chính sách vĩ mô ở nước ta cần đặc biệt quan tâm trong thời gian tới. </div> ', 'images' => '201603080405157624778793b762d4744afae86485c0b8.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '45555', 'slug' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '235', 'rght' => '236', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '138', 'name' => 'Người dân Gia Lai liều 'đua nhau' xây nhà... chờ đền bù', 'code' => null, 'alias' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thấy công nhân đến đo đạc, cắm mốc, nhiều người dân ở xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, Gia Lai) đồn đoán tuyến tránh đường Hồ Chí Minh sẽ đi qua đây nên đua nhau xây dựng để chờ đền bù.</div> <div> </div> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <div> </div> <div> Những ngày này đến tại thôn 3, xã Nghĩa Hòa sẽ thấy cảnh xây dựng tấp nập đang diễn ra. Phần lớn những công trình đang còn dang dở, nhưng đang được đẩy nhanh tiến độ. Điều đáng nói hơn, nhiều vườn cà phê đang trong thời kỳ kết trái được đốn hạ để chuẩn bị cho các ngôi nhà mới mọc lên. Nếu không được người dân giải thích, rất dễ nhầm ở đây đang xây dựng khu dân cư mới.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/a-1457330359.jpg" style="width: 500px; height: 324px;" /><br /> <br /> <div> Những ngôi nhà liên tiếp được mọc lên tại thôn 3, xã Nghĩa Hoà.</div> <div> </div> <div> Sau ít phút còn e dè, anh V.H.H. cũng bắt đầu hé lộ nguyên nhân xây dựng ồ ạt của người dân nơi đây: Cách đây mấy ngày, có mấy công nhân đến đo đạc rồi cắm mốc để xây dựng đường tránh ở khu vực này. Nghe nói, đường tránh sẽ đi từ gần Kon Tum đến dốc Hàm Rồng để tránh trung tâm thị trấn Phú Hòa và TP Pleiku. Như nhà tôi con đường sẽ chạy ngay trong vườn. Giờ tranh thủ xây bờ rào, ít ngày nữa “chạy” được giấy xây dựng sẽ xây luôn ngôi nhà chờ sau này đền bù.</div> <div> </div> <div> Ngay tại UBND xã Nghĩa Hòa, một người dân đang đi xin giấy phép xây dựng cũng cho biết, giờ họ đua nhau xây dựng nên gia đình cũng đi xin giấy phép mở rộng ngôi nhà về phía mặt đường. Mặc dù chưa có cuộc họp hay văn bản nào khẳng định đường sẽ đi qua thôn 3, nhưng dân thấy cắm mốc nên nghĩ đường sẽ đi qua (?!). Trước câu hỏi “nếu giờ xây xong mà đường không đi qua thì cô làm thế nào?”, “phải chấp nhận thôi, làm kiểu này năm ăn năm thua” - một người phụ nữ địa phương trả lời.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/b-1457330535.jpg" style="width: 500px; height: 375px;" /><br /> <br /> <div> Nhiều cây cà phê được đốn hạ để xây nhà, với mục đích chờ đền bù.</div> <div> </div> <div> Thấy sự việc có vẻ bất thường, PV đã liên lạc với UBND huyện Chư Păh, tại đây ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh Văn phòng UBND huyện Chư Păh khẳng định, đến nay UBND tỉnh cũng chưa có văn bản nào liên quan đến con đường tránh, do vậy UBND huyện chưa có căn cứ để biết đường đi qua hay không.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/4-1457330531.jpg" style="width: 500px; height: 340px;" /><br /> <br /> <div> Người dân đồn đoán không có cơ sở rằng đường tránh sẽ thay thế con đường nhỏ này</div> <div> </div> <div> Ông Nguyễn Hòa - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng cung cấp thêm, việc người dân đang ồ ạt xây nhà, ông mới biết vào sáng nay, ngay lập tức đã cho cán bộ xuống tìm hiểu. Khi cán bộ đi khảo sát về báo cáo, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng xử lý. Còn về con đường Hồ Chí Minh mới, ông khẳng định: “Địa phương hiện chưa biết đường tránh đi qua địa bàn nào. Còn về đơn vị đi đo đạc, cắm mốc ông cũng không biết đó là ai. Còn nếu người dân xây dựng nhà trái phép thì sẽ có hình thức xử phạt hành chính”.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thúy Hà</div> ', 'images' => '20160308040335d15fa69abab357f1ff01e3bb5f38e88b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '51259', 'slug' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '233', 'rght' => '234', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $detailNews = array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $setting = array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ) $description_for_layout = '' $keywords_for_layout = '' $tintucnoibat = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $duandatrienkhai = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ) ) $slideshow = array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '69', 'name' => '', 'images' => null, 'created' => '2019-07-11 10:23:46', 'modified' => '2022-04-16 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '68', 'name' => '', 'images' => '201907111208539ebd41e6cbc1e14780805f6fc0d65867.gif', 'created' => '2019-07-11 10:22:33', 'modified' => '2021-05-13 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Buy <a href="http://contest-sport.com/sport-products/anastrazolos-1/"> Anastrozole directly from the manufacturer in USA </a> and without intermediaries.</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '66', 'name' => '', 'images' => '2019071110173758daf01bf616370befe2ad36e8391dfa.png', 'created' => '2019-07-11 10:09:25', 'modified' => '2022-04-15 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Play <a href="https://windice.io/plinko">bitcoin plinko</a> to hit the jackpot today!</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ) ) $adv_khuyenmai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ) $doitac = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ) ) $chayphai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ) $chaytrai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ) $chiasekinhnghiem = array() $list_menu_footer = array() $danhmuc_left_parent = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ) ) $danhmuc = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Trang chủ', 'slug' => 'trang-chu' ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '3', 'name' => 'Giới thiệu', 'slug' => 'gioi-thieu' ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '5', 'name' => 'Download', 'slug' => 'download' ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'slug' => 'tin-tuc' ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '6', 'name' => 'Liên hệ', 'slug' => 'lien-he' ) ) ) $support = array( (int) 0 => array( 'Support' => array( 'id' => '13', 'name' => 'Co so Ha noi', 'phone' => '098 987 678', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'duycuong7640', 'pos' => '0', 'created' => '2013-09-13', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( 'id' => '16', 'name' => 'Co so TP.HCM', 'phone' => '3252 436 432', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'tuvantubep', 'pos' => '0', 'created' => '2014-01-15', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ) ) $content_for_layout = '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>' $scripts_for_layout = '' $cap1 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '3', 'name' => 'Giới thiệu', 'slug' => 'gioi-thieu' ) ) $dm_c2 = array() $cap2 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '74', 'name' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'images' => null, 'lft' => '76', 'rght' => '77', 'pos' => '27', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $dm_c3 = array()include - APP/View/Elements/menu.ctp, line 23 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::element() - CORE/Cake/View/View.php, line 424 include - APP/View/Layouts/home.ctp, line 107 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::renderLayout() - CORE/Cake/View/View.php, line 539 View::render() - CORE/Cake/View/View.php, line 483 Controller::render() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 957 ProductController::chitiet() - APP/Controller/ProductController.php, line 135 ReflectionMethod::invokeArgs() - [internal], line ?? Controller::invokeAction() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 485 Dispatcher::_invoke() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 186 Dispatcher::dispatch() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 161 [main] - APP/webroot/index.php, line 92
Notice (8): Undefined index: name_eng [APP/View/Elements/menu.ctp, line 23]Code Context<div class="accordion-heading"><a class="accordion-toggle" <?php if(!empty($dm_c2)){?>data-toggle="collapse" data-parent="#accordion2" href="#collapse<?php echo $cap1['Catproduct']['id'];?>" title="<?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>"<?php }else{?>href="<?php echo DOMAIN.$cap1['Catproduct']['slug'];?>"<?php }?>><?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>$viewFile = '/home/quangtayqh/domains/quangtayqht.vn/public_html/app/View/Elements/menu.ctp' $dataForView = array( 'cat12' => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'title_for_layout' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'tinmoiup' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'tinlq' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'detailNews' => array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'setting' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ), 'description_for_layout' => '', 'keywords_for_layout' => '', 'tintucnoibat' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'duandatrienkhai' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'slideshow' => array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'adv_khuyenmai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ), 'doitac' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'chayphai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ), 'chaytrai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ), 'chiasekinhnghiem' => array(), 'list_menu_footer' => array(), 'danhmuc_left_parent' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'danhmuc' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'support' => array( (int) 0 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'content_for_layout' => '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>', 'scripts_for_layout' => '' ) $cat12 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $title_for_layout = 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp' $tinmoiup = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '535', 'name' => 'Hướng dẫn đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay GARMIN ETREX 10/20X ', 'code' => null, 'alias' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(17, 17, 17); font-weight: 700; text-align: justify;">Những năm gần đây việc sử dụng máy định vị cầm tay để đo diện tích đất nông nghiệp, đất rừng… trở nên phổ biến. Người nông dân, thương lái đã ứng dụng thiết bị kỹ thuật vào việc đo diện tích đất để mua bán cao su, tiêu, điều,… một cách rất hiệu quả và chính xác.</span></span></span>', 'content' => '<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Sau đây, chúng tôi xin phép hướng dẫn cách đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay Etrex 10/20x đơn giản và chính xác.<br /> <br /> <strong>Phần 1: Kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích</strong><br /> <br /> Máy định vị cầm tay Etrex 10/20 đo diện tích dựa trên tín hiệu vệ tinh vì vậy để số liệu đo chính xác thì vệ tinh thu được phải nhiều và đầy đủ. Hãy kiểm tra tín hiệu vệ tinh trước khi đo:<br /> <br /> - Nhấn <em>Menu</em> 2 lần để vào màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <br /> - Di chuyển con trỏ vào ô <em>Satellite</em> => nhấn <em>Enter</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3(1).jpg" style="width: 381px; height: 510px;" /><br /> <br /> - Màn hình vệ tinh sẽ hiện ra. Trên góc phải phía trên màn hình thể hiện sai số của máy. Khi hiện ra số từ 3 - 5m tức là vệ tinh đã tốt, chúng ta có thể bắt đầu đo diện tích đất.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4(1).jpg" style="width: 306px; height: 409px;" /><br /> Sau khi kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích sẽ tiến hành đo diện tích đất.<br /> <br /> <strong>Phần 2: Tiến hành đo diện tích đất</strong><br /> <br /> <strong>Bước 1:</strong> Nhấn nút <em>Menu</em> trên máy 2 lần để trở về màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 1 lần 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <em>Hình 1. Nhấn Menu 2 lần để trở về màn hình chính</em><br /> <br /> Bước 2: Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ <em>Area Calculation</em> (chức năng đo diện tích) => nhấn <em>Enter</em><strong>. </strong>Màn hình đo diện tích sẽ hiện ra.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2 lần 2.jpg" style="width: 311px; height: 414px;" /><br /> <em>Hình 2. Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ Area Calculation</em><br /> <br /> Bước 3: Bây giờ hãy vào khu đất cần đo diện tích và nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Start</em>, sau đó đi vòng quanh khu đất cần đo.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3 lần 2.jpg" style="width: 400px; height: 533px;" /><br /> <em>Hình 3. Nhấn Enter vào chữ Start</em><br /> <br /> Bước 4: Sau khi đi vòng quanh khu đất cần đo đến vị trí xuất phát ban đầu nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Calculate.</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4 lần 2.jpg" style="width: 296px; height: 395px;" /><br /> <em>Hình 4. Nhấn Enter vào chữ Calculate</em><br /> <br /> Màn hình hiển thị kết quả đo diện tích sẽ hiện ra:<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 5.jpg" style="width: 309px; height: 412px;" /><br /> <em>Hình 5. Hiển thị kết quả đo</em><br /> <br /> Tùy vào mỗi mục đích công việc khác nhau mà chúng ta lựa chọn đơn vị đo phù hợp.<br /> Để chọn đơn vị đo bạn chỉ cần di chuyển con trỏ vào chữ <em>Change Units</em> và nhấn <em>Enter </em>=> màn hình sẽ hiện ra các đơn vị đo để bạn lựa chọn, thông thường chúng ta sẽ đo diện tích khu đất lớn nên chọn vào đơn vị Hectares<strong> (</strong>Ha<strong>).</strong><br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 6.jpg" style="width: 376px; height: 502px;" /><br /> <em>Hình 6. Chuyển đơn vị đo</em><br /> <br /> <strong>Cần lưu ý là phải đi thành 1 vòng khép kín thì máy mới đo diện tích khu đất một cách chính xác.</strong></span></span><br /> </p> <p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> </p> ', 'images' => '2019042407173039b311cfd409011833b1fdef4dd12cf9.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-24', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '52389', 'slug' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '935', 'rght' => '936', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '534', 'name' => 'Những lưu ý khi dùng máy đo khoảng cách laser', 'code' => null, 'alias' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. </span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Máy đo khoảng cách laser với ưu điểm thiết kế cầm tay nhỏ gọn, đút túi dễ dàng và kết quả phản hồi nhanh. Các tính năng cơ bản bao gồm đo khoảng cách, tính toán theo pitago, diện tích, thể tích, chu vi, đo góc, cộng trừ nhân chia. Ngoài ra, riêng dòng Leica có thêm rất nhiều tính năng vượt trội cho người chuyên nghiệp như đo cạnh trên cao, đo sườn đồi, đo độ nghiêng mái nhà, tính cạnh gián tiếp...<br /> <br /> Trước khi sử dụng bạn cần đọc các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây hại đến người xung quanh. <br /> <br /> - Không để tia laser hướng về phía người hoặc động vật và không nhìn vào tia laser trực tiếp hoặc qua phản chiếu.<br /> - Nếu tia laser hướng vào mắt, bạn phải nhắm mắt lại và ngay lập tức xoay đầu để tránh tia laser.<br /> - Không được sử dụng kính nhìn laser như là kính bảo hộ lao động.<br /> - Không được nhúng dụng cụ đo vào trong nước hay các chất lỏng khác.<br /> - Lau sạch bụi bẩn bằng một mảnh vải mềm và ẩm.<br /> - Không sử dụng bất cứ chất tẩy rửa hay dung môi nào.<br /> - Nếu dụng cụ đo bị trục trặc, vui lòng liên hệ bộ phận kỹ thuật của chúng tôi để được hướng dẫn và bảo hành. Tuyệt đối không tự ý tháo mở dụng cụ đo ra để tránh làm thiết bị hỏng hóc thêm.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H1.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H2.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H3.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /></span></span><br /> <br /> <p style="margin: 6px 0px; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; color: rgb(29, 33, 41); font-size: 14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H7.jpg" style="width: 500px; height: 360px;" /></p> ', 'images' => '20190301033534e604a531789bb8c3cfaceb0b2346fd77.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-03-01', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '64705', 'slug' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '933', 'rght' => '934', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '533', 'name' => 'Cùng tìm hiểu về dòng máy thuỷ bình laser', 'code' => null, 'alias' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người. Các chức năng nổi bật đó có thể bao gồm:<br /> - Là thiết bị đo đạc ở các khoảng cách khác nhau từ gần đến xa, từ địa hình bằng phẳng đến nhưng nơi trắc trở nhiều nguy hiểm. Máy thuỷ bình laser có thể hỗ trợ con người trong việc tính toán và lập sơ đồ công trình rất nhanh chóng và chính xác.<br /> - Sử dụng máy trong việc quét mã vạch laser của ngành công nghiệp thương mại giúp bạn có được những kết quả tuyệt đối và tiện lợi hơn.<br /> - Ngoài ra, máy thuỷ bình laser còn là một thiết bị có ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, giáo dục, t tế và giao thông, công nghiệp vận chuyển.<br /> <br /> <strong>Một số cách phân loại máy thuỷ bình laser nổi bật nhất</strong></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua màu sắc</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Màu sắc máy thuỷ bình laser sẽ tương ứng với màu sắc tia laser được tích hợp bên trong máy và những dòng máy có màu sắc khác nhau sẽ có các đặc tính sử dụng cũng như nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Một số dòng máy thuỷ bình laser chính được phân loại theo hình thức này đó chính là máy tia xanh, tia đỏ, tia cam, tia xanh ngọc, tia hồng. Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là hai dòng máy chính tia xanh và tia đỏ. Chúng được xuất hiện phổ biến trên thị trường với những vai trò vô cùng hữu ích, khả năng ứng dụng đa dạng và linh hoạt cho người dùng.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1539914884-may can bang2 (1).JPG" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser theo nhà sản xuất</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Có rất nhiều đơn vị khác nhau gia nhập vào lĩnh vực thiết kế, sản xuất và phân phối máy thuỷ bình laser ra thị trường. Một số thương hiệu nổi bật có thể kể đến như dòng máy thuỷ bình laser thương hiệu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức: Sincon, Bosch, Fukuda, Laisai,...<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1512013048_may-can-bang-laser-sincon-sl-333.jpg" style="width: 455px; height: 481px;" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua số tia được tích hợp</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Số tia của máy thuỷ bình laser có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả ứng dụng, đến mức độ phổ biến và khả năng sử dụng thực tế của máy cho các nhu cầu của người dùng. Tùy từng mục đích khác nhau bạn có thể chọn lựa dòng máy thuỷ bình laser với số tia vừa phải như 2 tia, 3 tia, 4 tia, 5 tia. Số lượng tia càng lớn thì giá thành máy càng cao, tuy nhiên hiệu quả và các chức năng máy mang lại sẽ càng lớn.<br /> <br /> <strong>Đánh giá một số ưu điểm của máy thuỷ bình laser trên thị trường hiện nay:</strong><br /> - Sử dụng máy thuỷ bình laser có thể thay thế hoàn toàn các phương thức đo đạc truyền thống với các kết quả đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng và rất tiện lợi. Bạn có thể tránh đi được các thao tác phức tạp cần phải thực hiện, ngoài ra là còn tránh được các sai lệch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến những công trình thực tế đang nghiên cứu hoặc thi công.<br /> - Việc sử dụng các dòng máy thuỷ bình laser hiện đại ngày nay rất đơn giản, chỉ cần nhấn nút và kiểm tra kết quả đo. Việc băn khoăn về những công việc cần làm cũng được giảm đi đáng kể. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều.<br /> - Các thiết kế máy thuỷ bình laser hiện nay đều rất hiện đại, sang trọng với khả năng thu hút, bắt mắt, thể hiện cho sự cập nhật xu hướng cho chính người dùng, người chủ của máy.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/images(1).jpg" style="width: 225px; height: 225px;" /><br /> <br /> <strong>Một số nhược điểm của máy thuỷ bình laser:</strong><br /> Tuy mang trong mình nhiều ưu điểm nhưng vẫn không thể phủ nhận được một số khuyết điểm mà máy thuỷ bình laser vẫn còn gặp phải. Việc sử dụng máy tuy đơn giản nhưng luôn cần phải đảm bảo đúng và đủ các thao tác cần thiết. Nếu không sẽ không thể thu được kết quả đo. Ngoài ra, khi ứng dụng máy thuỷ bình laser trong một số điều kiện về địa hình trắc trở hay có nhiều vật cản, kết quả đo đạc thu được có thể sẽ không đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối.<br /> Mức giá của các dòng máy thuỷ bình laser khá lớn, thường cao hơn so với các lựa chọn của phương pháp đo đạc truyền thống. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu cần bỏ ra cho phương pháp cần phải xác định là sẽ tốn kém hơn. Tuy nhiên, so với những hiệu quả mà máy có thể mang lại thì đây hoàn toàn là những con số có thể chấp nhận được.<br /> </span></span>', 'images' => '20190213030954ce4c7d18ea6c8d4e032f065a283c7634.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-02-13', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61876', 'slug' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '931', 'rght' => '932', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '532', 'name' => 'Đo đạc khảo sát bằng công nghệ RTK - TRIMBLE R8S ', 'code' => null, 'alias' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghệ GPS RTK trong đo đạc khảo sát địa hình giúp rút ngắn thời gian đo đạc ngoài thực địa.<br /> Phương pháp đo vẽ bằng công nghệ RTK rất đơn giản.Khả năng đo chi tiết ở khoảng cách khá lớn.Trạm máy ít phải di chuyển nên tốc độ đo nhanh hơn. Với công nghệ RTK, nhân lực giảm, mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100541-r8s-4 (1)(1).JPG" style="width: 841px; height: 329px;" /><br /> Cùng với đó, để nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc đo đạc khảo sát, bạn cần kết hợp với thiết bị máy toàn đạc điện tử để đo đạc.<br /> <br /> Để bắt kịp xu thế, Trimble – hãng sản xuất của Mỹ cho ra đời dòng máy định vị vệ tinh GNSS 02 tần số R8s. Máy có thiết kế nhỏ gọn và các tính năng nổi bật, đặc biệt là độ chính xác cao.Chuyên dùng trong công tác khảo sát thành lập lưới khống chế tọa độ với độ chính xác cao;<br /> Ngoài ra Trimble R8s cũng có thể được dùng trong việc khảo sát, thi công công trình như một chiếc máy đo đạc thông minh.Có thể thực hiện được tất cả các công việc trắc địa như giao hội, bố trí đường cong, tính diện tích.<br /> <br /> <strong>Các tính năng nổi bật của Trimble R8s GNSS:</strong><br /> + Bộ thu vệ tinh có thể lập cấu hình và tùy chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu của người dùng<br /> + Có cấu hình xử lý hậu kỳ, cấu hình chỉ gồm trạm Base hoặc trạm Rover.Hoặc cấu hình bao gồm cả hai trạm Base và Rover<br /> + Khả năng dò tìm vệ tinh tiên tiến với công nghệ thu vệ tinh Trimble 360<br /> + Gồm bộ vi mạch Trimble Maxwell 6 với 440 kênh<br /> + Tích hợp đơn giản với dòng máy toàn đạc Trimble S-series và trạm Rover V10 Imaging<br /> + Phần mềm hiện trường Trimble Access và phần mềm nội nghiệp Trimble Business Center đầy trực quan<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100540-r8s-2(1).jpg" style="width: 426px; height: 600px;" /></span></span><br /> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">Với những tính năng nổi trội như trên, Trimble R8s sẽ là một giải pháp hoàn thiện cho công tác đo đạc khảo sát thành lập bản đồ.</span> </span></span></div> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> </div> ', 'images' => '20181225030718344e0b16ef2063800ec3d36fa19f99b7.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-12-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '62482', 'slug' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '929', 'rght' => '930', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '531', 'name' => 'Công nghệ DGPS và ứng dụng của nó.', 'code' => null, 'alias' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span>', 'content' => '<p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span><br /> </p> <p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">DGPS sử dụng thêm một mạng lưới các trạm mặt đất cố định để phát tín hiệu. Làm căn cứ cho thiết bị định vị nhận biết khác biệt giữa các vị trí của các trạm đo. Phân biệt theo hai cách: được chỉ định bởi hệ thống vệ tinh và số liệu đo đạc chính xác đã biết từ trước. Từ sai khác giữa vị trí đo bởi vệ tinh và vị trí chính xác đã biết. Các thiết bị định vị có thể hiệu chỉnh vị trí chính xác của chúng.</span></span></p> <p style="text-align: center;"> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939579-DPGS-2.jpg" style="width: 507px; height: 347px;" /></span></span></p> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Các tín hiệu hiệu chỉnh thường được phát ở dạng sóng radio UHF.<br /> <br /> Hệ thống DGPS:<br /> - Một là chủ yếu cho hàng hải, phát tín hiệu trên dải sóng dài;<br /> - Một hệ thống khác được sử dụng cho điều tra đất đai và di chuyển trên mặt đất, sử dụng băng tần FM radio thương mại.<br /> <br /> Ở Việt Nam hiện có 6 trạm DGPS: Đồ Sơn, Vũng Tàu, Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Quảng Nam.<br /> <br /> Các ứng dụng hệ thống DGPS: <br /> <br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ mặt Đất<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ biển<br /> - Ứng dụng trong giao thông và hải dương học trên biển<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ hàng không<br /> - Ứng dụng trong giao thông hàng không<br /> - Ứng dụng trong thám hiểm không gian<br /> - Ứng dụng trong quân đội<br /> <br /> <strong>GPS và DGPS khác nhau như thế nào?</strong> </span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> GPS là tín hiệu được phát trực tiếp từ các vệ tinh toàn cầu GPS. GPS có độ sai số trong phạm vi tiêu chuẩn là 15m.</span></span></li> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> DGPS là tín hiệu vô tuyến được phát từ các trạm DGPS sau khi nhận GPS và sửa đổi chúng cho tín hiệu chính xác hơn. Với phạm vi tiêu chuẩn dưới 5m. Tuy nhiên nhược điểm của DGPS là phải sử dụng nhiều trạm phát dưới mặt đất. Sai số sẽ càng cao khi khoảng cách từ trạm DGPS đến thiết bị thu sóng càng lớn.</span></span></li> </ul> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-11.jpg" style="width: 421px; height: 245px;" /></span></span></p> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-12.jpg" /></span></span></p> ', 'images' => '20181123080947be329442040732a45e4832bf54eaf382.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-23', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '63273', 'slug' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '927', 'rght' => '928', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '530', 'name' => 'Chức năng của máy đo khoảng cách laser Disto X4', 'code' => null, 'alias' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Máy đo khoảng cách laser Leica DISTO X4 - 150m</strong> là Model mới nhất của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. </span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410<br /> <br /> * Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> ', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(51, 51, 51); font-weight: 700; text-transform: uppercase;">MÁY ĐO KHOẢNG CÁCH LASER LEICA DISTO X4_150M</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"> là Model mới nhất (cùng với Leica DISTO X3) của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. Disto X4 đã có mặt tại thị trường Việt nam vào tháng 8/2018</span></span></span> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Điểm khác biệt lớn nhất của Model X4 lần này không thể không kể đến là màn hình của Máy, tuy màn hình không được trang bị cỡ lớn như các dòng D seriel nhưng màn hình X4 được thiết kế dạng LED TFT sắc nét giống như các màn hình trên smartphone hiện nay.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Giao diện truy cập được thiết kế mới giúp cho việc truy cập các chức năng cũng như quan sát kết quả được dễ dàng và thuận lợi nhất.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Thân máy được thiết kế rất chắc chắn, cầm vừa vặn trên tay, cùng với đó là X4 được trang bị IP65 cho khả năng kháng bụi nước rất cao nơi công trường cũng như có khả năng an toàn khi rơi từ độ cao 2m.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <table border="0" cellpadding="0" style="width:700px;" width="700"> <tbody> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-painter-function.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-1.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích sơn</strong><br /> Tính toán tổng diện tích tường, sàn, trần</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích / thể tích</strong><br /> Đo diện tích nhà, phòng, diện tích đất.. thể tích vật liệu...</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-2.jpg" /></span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> </span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-3.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo gián tiếp Pythagoras</strong><br /> với những vị trí khó tiếp cận</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo ngang thông minh</strong><br /> Khi gặp chướng ngại vật, không thể đo theo phương ngang. Khi đó chỉ cần đo phía trên hoặc phía dưới thiết bị sẽ cho ra khoảng cách ngang chính xác, nhanh chóng.</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-4.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-5.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo chia đều</strong><br /> Việc lắp dựng, xác định các vị trí bằng nhau sẽ nanh chóng hơn</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo cao liên tục</strong><br /> Với những vị trí trên cao, vị trí không thể tiếp cận trực tiếp...chỉ cẩn đo điểm trên hoặc dưới sau đó hướng laser đến điển còn lại, thiết bị sẽ cho ra khoảng cách chính xác và nhanh nhất</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-do-goc-nghieng.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_moi/leica_disto_x4/IP65-leica-disto-x4.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo góc nghiêng 360<sup>o</sup></strong><br /> Xác định độ dốc (nghiêng) của mái nhà, ram đốc, mái dốc, cầu thang, vì kèo...</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Cấp bảo vệ IP65</strong><br /> Cho khả năng chống bụi bặm, môi trường ẩm ướt nơi công trường. Ngoài ra thiết bị có khả năng an toàn khi rơi ở độ cao 2m</span></span></td> </tr> </tbody> </table> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <br /> <br /> <br /> <br /> </span></span>', 'images' => '2018111207535647c80092b4d21138b6caefb4b536d2f7.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-12', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '80760', 'slug' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '925', 'rght' => '926', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $tinlq = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '147', 'name' => 'Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Cần 1.000 tỷ để đo đạc đất nông, lâm trường', 'code' => null, 'alias' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Chiều nay (10/11), Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về Báo cáo giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/v2-1447147959769.png" style="width: 660px; height: 383px;" /><br /> <br /> <div> </div> <div> Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cho rằng nguyên nhân của những tồn tại của các nông, lâm nghiệp hiện nay là do chúng ta chưa quản lý tốt về chính sách, bên cạnh đó bản thân các nông, lâm trường cũng yếu kém về năng lực quản lý.</div> <div> </div> <div> Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra hiện nay là nhiều nông, lâm trường có đất nhưng để hoang hóa trong khi người dân lại không có đất để canh tác sản xuất. Đây là nguồn gốc của những mâu thuẫn phát sinh giữa người dân và các nông, lâm trường. Có những mâu thuẫn kéo dài hàng chục năm chưa được giải quyết.</div> <div> </div> <div> Trước vấn đề này, các đại biểu đều kiến nghị, phải rà soát diện tích đất từng nông, lâm trường, đánh giá kết quả sử dụng đất. Trên cơ sở đó giao đất cho nông, lâm trường và ưu tiên giao thêm đất cho người dân để ổn định sản xuất.</div> <div> </div> <div> Các đại biểu cũng cho biết, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị quyết quản lý về nông, lâm trường để tránh tình trạng hàng triệu ha đất sử dụng không hiệu quả như hiện nay. Đồng thời, đối với những hộ dân sử dụng đất nông, lâm trường hiệu quả, lâu dài từ năm 1993 trở về trước, các đại biểu cũng kiến nghị giảm tiền sử dụng đất cho các trường hợp này.</div> <div> </div> <div> Trước những ý kiến của các đại biểu trong buổi thảo luận, Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng cho biết: "Nhiều đại biểu quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất, nhiều nông lâm trường có đóng góp rất quan trọng, một số Lâm nông trường như Tập đoàn Cao Su hàng năm có sản lượng cao hơn bình quân của cả nước. Chính nhờ các nông trường chúng ta mới hình thành được ngành cao su, cà phê. Các nông trường đã hình thành ngành chè ở Miền Bắc, nhiều nông trường nòng cốt bảo vệ rừng, phát triển an ninh xã hội ".</div> <div> </div> <div> Tại buổi thảo luận Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Minh Quang cũng thừa nhận, thực tế sau 10 năm việc giao đất và sử dụng đất cho các nông lâm trường kết quả đạt được rất thấp.</div> <div> </div> <div> Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng thẳng thắn thừa nhận, trách nhiệm này một phần thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường, bên cạnh đó các địa phương cũng có một phần trách nhiệm. "Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận khuyết điểm chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn khi Luật đất đai thay đổi, chưa tổ chức thanh tra hết tất cả các đơn vị nông, lâm trường, thiếu quan tâm trong công tác quản lý đất nông, lâm trường dẫn đến các vụ khiếu kiện đất đai kéo dài", Bộ trưởng nói.</div> <div> </div> <div> Cũng theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trong đó việc đất đai không được đo đạc, hồ sơ đất đai chưa được lập, việc xác định ranh giới giữa các công ty lâm nghiệp chưa được rõ ràng... là một trong những nguyên nhân chính. Tuy nhiên, về vấn đề này thì bản thân các nông, lâm trường cũng không thể lo liệu được vì kinh phí đo đạc rất lớn.</div> <div> </div> <div> "Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khi đất đã được đo đạc để lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới, cắm mốc. Thực tế, việc đo đạc hiện nay cũng còn nhiều khó khăn, thiếu kinh phí để tiến hành. Đề nghị chính phủ hỗ trợ khoảng 1.000 tỷ đồng để có thể sớm hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận cho các nông, lâm trường", Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.</div> <div> </div> <div> Thanh Ngà</div> <div> Theo Trí thức trẻ</div> ', 'images' => '20160308042539ed5fecdfbf5ed6b6a2b998b9c4a28821.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42558', 'slug' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '251', 'rght' => '252', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '146', 'name' => 'Cán bộ địa chính 'vòi' tiền dân bị phạt bảy năm tù', 'code' => null, 'alias' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Lợi dụng là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất công, Tuệ làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định, buộc muốn làm nhanh thì phải chi tiền. <br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Ngày 3-11, TAND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) đã xử sơ thẩm và tuyên phạt Phạm Văn Tuệ (32 tuổi, nguyên cán bộ đo đạc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều) bảy năm tù về tội nhận hối lộ. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc bị cáo phải trả lại cho ông S. số tiền 32 triệu đồng (do trước khi đưa tiền cho Tuệ, ông S. đã trình báo công an).</div> <div> </div> <div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/plo3-11thuydungnhanhoilo1h_ukgx.jpg" style="width: 448px; height: 301px;" /></div> <div> </div> <div> Bị cáo Phạm Văn Tuệ nghe tòa tuyên án ngày 3-11. Ảnh: GIA TUỆ</div> <div> </div> <div> Theo cáo trạng, Phạm Văn Tuệ là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều. Tuệ đã lợi dụng nhiệm vụ này để làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định (Không có hồ sơ đo đạc và biên bản xác định ranh giới và mốc thửa đất thì không thể lập được hồ sơ kỹ thuật và sẽ làm chậm quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân). Do đó, buộc người dân phải đưa tiền để Tuệ sớm thực hiện việc đo đạc địa chính theo yêu cầu.</div> <div> </div> <div> Tuệ còn lợi dụng mối quan hệ đang công tác tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để ra giá nhận làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với giá 3-5 triệu đồng cho mỗi bộ hồ sơ.</div> <div> <br /> Ông S. nộp bốn bộ hồ sơ yêu cầu vẽ hồ sơ kỹ thuật và cả bốn bộ của ông S. đều do Tuệ phụ trách. Tuệ kéo dài việc vẽ hơn một tháng chưa xong, buộc ông S. phải gợi ý đưa cho Tuệ 20 triệu đồng. Tuệ đồng ý và hẹn ông S. 26-5-2014 quay lại lấy hồ sơ kỹ thuật.</div> <div> <br /> Đồng thời, sợ bốn bộ hồ sơ này khi ra làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị làm khó dễ nên ông S. đề nghị Tuệ làm thay, Tuệ đồng ý với giá 3 triệu đồng/bộ. Tổng cộng ông S. phải đưa cho Tuệ là 32 triệu đồng.</div> <div> <br /> Cùng thời gian này ông S. đã tố cáo Tuệ đến Công an TP Cần Thơ. Đến 27-5-2014, ông S. hẹn Tuệ để đưa trước số tiền 10 triệu đồng. Ngày 21-6-2014, ông S. hẹn Tuệ tại quán cà phê đưa nốt số tiền 22 triệu đồng và nhận hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì công an bắt quả tang Tuệ.</div> <div> <br /> Đối với hành vi của ông S., trước khi đưa tiền cho Tuệ thì ông S. đã trình báo vụ việc cho công an để làm rõ. Đồng thời khi đưa số tiền 10 triệu đồng, ông S. có ghi lại gửi cho công an biết nên không xem xét trách nhiệm của ông S. về tội đưa hối lộ.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Nhẫn Nam</div> ', 'images' => '20160308042433d4c4b1bf649e78f880648e555af9fcb6.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44499', 'slug' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '249', 'rght' => '250', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '145', 'name' => 'Phó giám đốc Sở TN-MT Cà Mau bị đề nghị kiểm điểm vì ký cấp đất sai quy định', 'code' => null, 'alias' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã cố tình bỏ qua diễn biến tranh chấp, cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất để cấp cho doanh nghiệp.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Chiều 21/10, nguồn tin của phóng viên được biết, UBND tỉnh Cà Mau vừa có kết luận về những nội dung mà người dân tố cáo đối với ông Đặng Hữu Lạc, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Cà Mau. Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc vì đã cấp đất sai cho doanh nghiệp.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/phogiamdocsojpg1445435355.jpg" style="width: 550px; height: 338px;" /><br /> <br /> <div> Sở TN-MT Cà Mau, nơi ông Lạc công tác</div> <div> </div> <div> Trước đó, một số hộ dân ở thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng, trong đó có UBND tỉnh với nội dung cho rằng, ông Lạc đã ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho DNTN Toàn Phát (có địa chỉ tại thị trấn Trần Văn Thời) sai quy định.</div> <div> </div> <div> Theo đó, khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã bỏ qua về diễn biến tranh chấp; cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất; cấp đất cho doanh nghiệp khi có một phần đất đã được bồi thường.</div> <div> </div> <div> Sau khi vào cuộc xác minh đơn tố cáo của người dân, UBND tỉnh Cà Mau kết luận, hầu hết nội dung đơn tố cáo điều đúng sự thật. Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc và những người có liên quan đến vụ việc nêu trên.</div> ', 'images' => '20160308042313eaa9bf7df753a0756ace3d7553bc11ff.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '43087', 'slug' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '247', 'rght' => '248', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '144', 'name' => '5 lĩnh vực bị vi phạm lớn nhất trong ngành tài nguyên, môi trường', 'code' => null, 'alias' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất đai, môi trường, khoáng sản, tài nguyên nước, đo đạc và bản đồ là những lĩnh vực có nhiều vi phạm nhất trong năm 2015.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 15,3 tỷ đồng vi phạm về đất đai</strong></div> <div> <br /> Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 5/1 cho biết, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 169 tổ chức, cá nhân với số tiền 15 tỷ 381 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 8.525 ha đất, 89 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai thuộc thẩm quyền của địa phương còn chậm.</div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 35,4 tỷ đồng vi phạm về môi trường</strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 797 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính 602 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 35,4 tỷ đồng, truy thu 1 tỷ 293 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt hơn 14 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên khoáng sản</strong></div> <div> <br /> Kết quả thanh, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường cũng cho thấy, trong năm 2015, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Tài nguyên-Môi trường các địa phương đã tiến hành 520 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản.</div> <div> </div> <div> Qua đó, xử phạt vi phạm hành chính 349 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 14 tỷ đồng, truy thu hơn 1,9 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 22 giấy phép hoạt động khoáng sản.</div> <div> </div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 2,5 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên nước</strong></div> <div> <br /> Theo kết quả thanh tra, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 20 tổ chức, cá nhân với số tiền là 2 tỷ 418 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có giấy phép khai thác sử dụng nước dưới đất; không có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; vi phạm các nội dung trong giấy phép đã cấp...</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 300 triệu đồng vi phạm về đo đạc và bản đồ<br /> <br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ttxvn_ban_do.jpg" style="width: 660px; height: 495px;" /></strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 54 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đo đạc và bản đồ của 176 tổ chức. Qua đó đã xử phạt vi phạm hành chính 22 tổ chức với số tiền là 298 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cho thấy công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan chủ quản dự án, ban quản lý dự án tỉnh chưa kiên quyết kịp thời, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm địa chính, tiến độ thực hiện dự án chậm; kết quả đăng ký cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính chưa đạt được mục tiêu của dự án.</div> </div> </div> ', 'images' => '2016030804201765a14c964a0d77b3be87e2cdfb9374c4.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '46877', 'slug' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '245', 'rght' => '246', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '143', 'name' => 'Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang?', 'code' => null, 'alias' => 'ho-‘tu-than’-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> TS. Vũ Bằng cho rằng, chúng ta cần phải đo đạc để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu, phát triển theo hướng nào, thì mới có biện pháp khắc phục.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt và người dân ở khu vực đó vô cùng hoang mang.</div> <div> </div> <div> Để tìm hiểu về nguyên nhân xuất hiện hố “tử thần”, PV báo Người Đưa Tin đã có trao đổi với TS. Vũ Văn Bằng, Phó viện trưởng, Viện Công nghệ nước và môi trường (Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam) về vấn đề này.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 1" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than-1451881244.jpg" /><br /> <br /> <div> Hố "tử thần" xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Tỉnh Bắc Kạn</div> <div> </div> <div> <strong>Hố "tử thần" liên quan đến vật thể lạ?</strong></div> <div> </div> <div> TS. Vũ Văn Bằng cho rằng: “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, có hai nguyên nhân chính là do tự nhiên và nhân tạo. Muốn biết cụ thể nguyên nhân xuất hiện hố tử đó thì chúng ta cần phải đến hiện trường để đo đạc khảo sát trực tiếp.</div> <div> </div> <div> Thông tin nhanh từ TS. Vũ Bằng cho hay: “Trường hợp hố tử thần xuất hiện do nhân tạo thì nguyên nhân có thể là từ các đường ông thoát nước lớn tại khu vực bị bục, thủng nước tràn ra ngoài làm cho đất xung quanh ẩm ướt, lâu ngày gây ra hiện tượng sụt lún.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân nhân tạo thì thường có quy mô nhỏ, chúng ta có thể nhận biết được ngay. Sau khi sụt lún, có thể để lộ ra những đoạn ống nước, kênh, rạch ngầm bên dưới mặt đất”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 2" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than1-1451881352.jpg" /><br /> <br /> <div> Cận cảnh hố "tử thần" bị xuất hiện</div> <div> </div> <div> “Trường hợp tự nhiên là do cấu trúc địa chất khu vực hố tử thần. Hiện tượng đất sụt lún là do bên dưới có các hang hốc ngầm. Hang hốc ngầm thường phát triển ở những núi đá vôi, chúng ta phải quan sát xem kho vực hố tử thần ở Bắc Kạn có núi đá vôi không. Nếu có núi đá vôi thì việc bên dưới hố tử thần có hang, hốc ngầm là không thể tránh khỏi. Hang, hốc ngầm phát triển đến một mức nào đó sẽ gây ra hiện tượng sụt lún với quy mô rất lớn”, TS. Vũ Bằng nói.</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng khẳng định: “Hố tử thần tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, với chiều sâu khoảng 15 m, rộng 20 m2 là do yếu tố tự nhiên. Dưới đó chắc chắn sẽ có hang động ngầm phát triển rộng trong đá vôi gốc”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 3" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than2-1451881421.jpg" /><br /> <br /> <div> Tuyến đường tỉnh lộ 254 bị tê liệt</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng cũng khẳng định: “Hố tử thần ở Bắc Kạn không liên quan đến vật thể lạ rơi ở Tuyên Quang, bởi vì vật thể lạ nặng có 50kg rơi xuống đất gây ra hố lõm đất chỉ sâu khoảng 20 cm. Người dân không nên hoang mang tin vào những lời đồn đại không có cơ sở”.</div> <div> </div> <div> <strong>Dùng 1.500 khối đất đá để lấp hố "tử thần"</strong></div> <div> </div> <div> Nói về giải pháp khắc phục hố tử thần TS. Vũ Bằng cho rằng: “Chúng ta cần phải đo đạc chính xác để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu. Phát triển theo hướng nào, từ đó mới có thể đưa ra biện pháp khắc phục, chặn hướng hang động đang phát triển. Từ đó, chúng ta mới lấp được đất đá vào hố tử thần. Nếu không ngăn chặn được hướng phát triển mà cứ lấp thì đất đá sẽ bị trôi đi khi hang động phát triển rộng thêm”.</div> <div> </div> <div> Được biết, vào khoảng 18h30 tối ngày 2/1, tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện một hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Hố tử thần "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt.</div> <div> </div> <div> Theo những người dân sống gần hiện trường, khi mới xảy ra sự việc mọi người phát hiện miệng hố còn nhỏ, nhưng sau đó đất sụt xuống và miệng hố loang rộng ra. Một cây xoan cao gần 15m cùng nhiều cây cối xung quanh đã nhanh chóng bị hố sâu nuốt gọn. Có 4 ngôi nhà nằm gần trong khu vực sụt lún đã bị nứt và ảnh hưởng, 9 hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm phải sơ tán.</div> <div> </div> <div> Ngay sau khi xảy ra sự việc, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cùng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Văn Chí đã có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác xử lý hiện trường, khắc phục sự cố. Đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng theo dõi thường xuyên, báo cáo kịp thời các diễn biến xảy ra, có phương án di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn.</div> <div> </div> <div> Phải mất hơn 1.500 khối đất đá mới lấp đầy được hố sụt lún.</div> <div> </div> <div> Hiện tuyến đường 254 từ Chợ Đồn đi Ba Bể đã được lưu thông trở lại. Tuy nhiên chỉ các phương tiện nhỏ, xe máy, xe đạp và người đi bộ đi được, còn xe ô tô và xe tải vẫn phải đi đường khác.</div> <div> </div> <div> Cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi, khi nào ổn định và nền đất cứng, mới cho thông xe toàn bộ. Các lực lượng vẫn túc trực và theo dõi, phân luồng đảm bảo an toàn giao thông, báo cáo kịp thời nếu có sự cố xảy ra.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân hiện tượng sụt lún đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tỉnh Bắc Kạn sẽ đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản lên đo đạc, kiểm tra, đánh giá địa chất khu vực. Song để có kết luận nguyên nhân chính xác cần có thêm thời gian. Trước mắt, Bắc Kạn di dời những hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, tiến hành đo đạc thống kê, trấn an dư luận.</div> <div> </div> <div> Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thế Anh</div> ', 'images' => '201603080417200e9f1b15c7f9b9f6a72a4e9a51b35862.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42002', 'slug' => 'ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '243', 'rght' => '244', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '142', 'name' => 'Phân bố nhiệt trong bê tông nhựa khu vực Nam bộ', 'code' => null, 'alias' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Tóm tắt: Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An. Từ những kết quả thí nghiệm tìm ra mối liên hệ của các tham số liên quan giữa nhiệt độ môi trường, vận tốc gió, độ ẩm với nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ.</div> <div> </div> <div> <strong>1. Đặt vấn đề</strong></div> <div> </div> <div> Để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong những năm gần đây, phát triển hạ tầng là điều bức thiết, trong đó GTVT là ngành phải đi đầu với giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn. Kết cấu mặt đường bộ bằng BTN được sử dụng rộng rãi và là sự lựa chọn hàng đầu khi thiết kế các công trình đường cao tốc và đường cấp cao. Tuy nhiên, trong thực tế xây dựng đường ở nước ta hiện nay còn một số tồn tại cần được nghiên cứu giải quyết. Trong đó, nhiệt độ mặt đường là vấn đề cần quan tâm nhằm hạn chế nguyên nhân gây ra hư hỏng mặt đường do nhiệt, trong quá trình khai thác ở khu vực Nam bộ nói riêng và nước ta nói chung.</div> <div> </div> <div> <strong>2. Đặc điểm về khí hậu Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> Nam bộ gồm Đông Nam bộ và Tây Nam bộ (đồng bằng sông Cửu Long). Ở Tây Nam bộ nước nhiều và nền nhiệt không cao. Đông Nam bộ, khu vực khí hậu VI gồm các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và TP. Hồ Chí Minh. Khu vực này không có mùa lạnh, nhiệt độ thấp nhất nói chung không dưới 10oC, nhiệt độ cao nhất vượt 40oC ở phía Bắc và đạt 35 - 40oC ở phía Nam. Số giờ nắng trung bình trong ngày 6 giờ đến 8 giờ, lượng bức xạ tương ứng là 368,5Cal/cm2. Hàng năm có hai mùa rõ rệt là mùa nắng, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau và mùa mưa ở các tháng kế tiếp. Cường độ mưa khá lớn, ít chịu ảnh hưởng của bão.</div> <div> </div> <div> Với đặc điểm khi hậu Nam bộ như trên, lớp BTN mặt đường tiếp xúc trực tiếp nên chịu ảnh hưởng và có mối quan hệ với nhiệt độ khí quyển. Chu kỳ thay đổi nhiệt độ của mặt đường chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ thay đổi nhiệt độ của khí quyển. Ở vùng khí hậu nóng, nhiệt độ của BTN có thể lên đến 70oC. Ở TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến 65oC, mặt đường BTN chịu nhiệt độ cao từ 6 giờ đến 7 giờ mỗi ngày.</div> <div> </div> <div> <strong>3. Kết quả khảo sát nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> <strong>3.1. Sơ đồ đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường BTN</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="hinh31" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh31-0849.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.1: Vị trí đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường và trong BTN</div> <div> <br /> Các vị trí đo nhiệt độ không khí trên mặt đường VT1, nhiệt độ ở độ sâu 2cm cách mặt đường VT2, 5cm cách mặt đường VT3, 7cm cách mặt đường VT4, 12cm cách mặt đường VT5 được thể hiện trên Hình 3.1.</div> <div> </div> <div> Kết cấu mặt đường 12cm BTN, 30cm - 40cm cấp phối đá dăm loại một, nền đường cũ là BTN xuống cấp.</div> <div> </div> <div> <strong>3.2. Các đồ thị thể hiện các tham số liên quan: Nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió với nhiệt độ trong BTN, ở độ sâu sâu 2cm, 5cm, 7cm và 12cm cách mặt đường</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hinh32-0851.jpg" style="width: 680px; height: 323px;" /><br /> <br /> <div> Hình 3.2: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, mặt đường và trong BTN</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh33" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh33-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.3: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, nhiệt độ mặt đường, độ ẩm, tốc độ gió</div> <div> </div> <div> <img alt="hinh34" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh34-0851.jpg" /></div> <div> </div> <br /> <div> Hình 3.4: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 2cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh35" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh35-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.5: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 7cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh36" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh36-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.6: Đồ thị hệ giữa nhiệt độ BTN sâu 2cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh37" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh37-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.7: Đồ thị giữa nhiệt độ BTN sâu 7cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> <br /> <strong>4. Biểu thức liên hệ giữa nhiệt độ BTN (T), nhiệt độ không khí (Tkk ), độ ẩm không khí (W) và tốc độ gió (V)</strong></div> <div> </div> <div> Dựa trên số liệu thực nghiệm, có thể xác định các biểu thức liên quan như sau:</div> <div> </div> <div> <strong>4.1. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 2cm</strong></div> <div> </div> <div> T2cm = 1.946Tkk + 0.005W2 - 0.754W + 1.099V + 9.735 (1)</div> <div> </div> <div> <strong>4.2. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 7cm</strong></div> <div> </div> <div> T7cm = 1.482Tkk - 0.002W + 1,216V -2, 466 (2)</div> <div> </div> <div> Trong đó:</div> <div> </div> <div> T2cm - Nhiệt độ cần tính ở độ sâu 2cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> T7cm - Nhiệt độ cần tính BTN sâu 7cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> Tkk - Nhiệt độ không khí (oC);</div> <div> </div> <div> W - Độ ẩm không khí (%);</div> <div> </div> <div> V - Tốc độ gió (m/s).</div> <div> </div> <div> <strong>5. Kết luận và kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> <strong>5.1. Kết luận</strong></div> <div> </div> <div> - Phân bố nhiệt trong BTN khu vực Nam bộ tương đối lớn trong chu kỳ ngày/đêm. Nhiệt độ cao nhất trong khoảng từ 13 giờ đến 15 giờ, có thời điểm lớn hơn 60oC, nhiệt độ thấp trong khoảng thời gian từ từ 1 giờ đến 7 giờ, thấp hơn 24oC, chênh lệch nhiệt độ rất cao lên đến hơn 36oC.</div> <div> </div> <div> - Nhiệt độ trong BTN không những phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn phụ thuộc vào độ ẩm và tốc độ gió và nhiều yếu tố khác.</div> <div> </div> <div> - Các biểu thức (1) và (2) có thể tính nhiệt độ ở 2cm và 7cm cách mặt đường BTN ở khu vực Nam bộ với các dữ liệu là nhiệt độ môi trường, độ ẩm và tốc độ gió.</div> <div> </div> <div> <strong>5.2. Kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> - Cần tiếp tục khảo sát nghiên cứu nhiệt trong BTN ở những vùng khí hậu khác nhau trên toàn quốc nhằm đưa ra nhiệt độ tính toán và khai thác mặt đường BTN từng vùng khí hậu khác nhau để mặt đường BTN làm việc hiệu quả nhất.</div> <div> </div> <div> - Đi đôi với việc xác định nhiệt độ tính toán mặt đường BTN thì việc nghiên cứu sản xuất hỗn hợp BTN tương ứng với nhiệt độ từng vùng là điều cần thiết. Đây chính là bài toán kinh tế - kỹ thuật cho ngành Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng cho mặt đường BTN.</div> <div> </div> <div> <strong>Tài liệu tham khảo</strong></div> <div> </div> <div> [1]. Số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Nam bộ, 2014 - 2015.</div> <div> </div> <div> [2]. PGS. TS. Nguyễn Xuân Vinh (1992), Sơ đồ tính toán bề dày mặt đường mềm ứng với mùa nóng bất lợi của Việt Nam, Tạp chí GTVT, số tháng 6.</div> <div> </div> <div> [3]. PGS. TS. Trịnh Văn Quang (2007), Kỹ thuật nhiệt dành cho sinh viên ngành công trình, NXB. Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.</div> <div> </div> <div> [4]. PGS. TS. Trần Thị Kim Đăng (2010), Độ bền khai thác và tuổi thọ kết cấu mặt đường BTN, NXB. GTVT, Hà Nội.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> THỐNG NHẤT - VĂN THIỆN</div> <div> </div> <div> </div> ', 'images' => '2016030804143049061f3af2311767c7911ad67d013b14.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '48037', 'slug' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '241', 'rght' => '242', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '141', 'name' => 'Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ', 'code' => null, 'alias' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Trung Quốc, ngày 19/12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ TN&MT Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức Lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Quảng Châu.</div> <div> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Việc khảo sát chung phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ Việt Nam-Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/vinh_bac_bo_kjbf.jpg" style="width: 500px; height: 677px;" /></div> <div> </div> <div> Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ - ảnh 1</div> <div> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Ảnh: TTXVN</div> ', 'images' => '20160308041041f364a1d9e81d39cf8b39ef670d193e86.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42740', 'slug' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '239', 'rght' => '240', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '140', 'name' => 'Việt Nam - Trung Quốc khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc Bộ', 'code' => null, 'alias' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 19-12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ tại TP Đà Nẵng (Việt Nam) và TP Quảng Châu (Trung Quốc).<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (sơ đồ kèm theo). Mục tiêu của việc khảo sát chung là phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này.</div> <div> HNM</div> ', 'images' => '', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44373', 'slug' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '237', 'rght' => '238', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '139', 'name' => 'Khoảng cách giới toàn cầu: Nhiều vấn đề đã được cải thiện', 'code' => null, 'alias' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Những năm qua, nhiều tổ chức, nhà nghiên cứu cũng đã cố gắng tìm cách đo đạc mức độ bình đẳng giới ở nhiều cấp độ từ quốc gia cho đến quốc tế, hoặc theo từng ngành/lĩnh vực cụ thể. Trong số đó, nổi bật là báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum - WEF) với tên gọi Khoảng cách giới toàn cầu (Global Gender Gap), được công bố hằng năm.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Bài viết này tóm tắt một số nội dung chính Báo cáo 2015 của tổ chức này, được xuất bản trung tuần tháng hai vừa qua.</div> <div> </div> <div> <strong>Các chỉ số </strong></div> <div> </div> <div> Để đo lường vấn đề bình đẳng giới, các nhà nghiên cứu từ WEF đưa ra bốn chỉ số chính bao gồm: Sự tham gia và Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế (Economic Participation and Opportunity), Thành tựu giáo dục (Educational Attainment), Sức khoẻ và sự sống (Health and Survival) và Phân quyền chính trị (Political Empowerment). Bốn chỉ số này lại được cấu thành từ các chỉ số con nhỏ hơn (tổng cộng có 14 chỉ số con), ví dụ Tỷ lệ sinh nữ trên nam (thuộc chỉ số Sức khoẻ và sự sống) hoặc Tỷ lệ tổng số đại biểu nữ trong Quốc hội trên tổng số đại biểu nam (thuộc chỉ số Phân quyền chính trị). Các chỉ số con này có thể do WEF trực tiếp tiến hành lấy dữ liệu hoặc lấy lại dữ liệu từ báo cáo của các tổ chức nghiên cứu/phi chính phủ uy tín khác như UNESCO, tổ chức lao động quốc tế ILO trong 2015 hoặc ở năm gần nhất mà dữ liệu sẵn có. </div> <div> </div> <div> <strong>Kết quả 2015 </strong></div> <div> </div> <div> Để được đưa vào bảng xếp hạng Khoảng cách giới toàn cầu 2015, một nước phải có dữ liệu ở ít nhất 12/14 chỉ số con. Năm 2015, có tổng cộng 145 nước được xếp hạng, tăng ba nước so với 2014 (ba nước mới đều đến từ châu Phi, bao gồm: Benin, Cameroon và Gambia). Kết quả trung bình Khoảng cách giới toàn cầu 2015 được thể hiện trong Hình 1.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image002.jpg" style="width: 257px; height: 232px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 1: Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu 2015 (Nguồn WEF).</div> <div> <br /> Từ Hình 1 có thể thấy, sau hơn 100 năm đấu tranh cho bình đằng giới, toàn thể thế giới đã đạt được thành tựu đáng kể trong hai nội dung: giáo dục và sức khoẻ. Kết quả 2015 cho thấy, hai chỉ số này đều đạt mức gần tối đa: Thành tựu giáo dục đạt 0.95/1.00; Sức khoẻ và sự sống đạt 0.96/1.00. Đối với chỉ số giáo dục, có đến 124/145 nước được xếp hạng có kết quả từ 0.90 trở lên. Kết quả đối với điểm Sức khoẻ còn ấn tượng hơn: 100% các nước tham gia xếp hạng đạt điểm trên 0.90. </div> <div> </div> <div> Ngược lại, với hai chỉ số thành phần: Kinh tế và Chính trị, bất bình đẳng vẫn là vấn đề đáng kể. Cụ thể, điểm trung bình của Khoảng cách giới đối với chỉ số Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế chỉ là 0.59/1.00 và với chỉ số Phân quyền chính trị chỉ là 0.23/1.00. </div> <div> </div> <div> Tuy vậy, nếu xét cả quá trình 10 năm từ 2006 đến 2015, kết quả hai chỉ số Kinh tế và Chính trị vẫn có những bước tiến rõ rệt (xem Hình 2). </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image02.jpg" style="width: 414px; height: 151px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 2. Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu giai đoạn 2006 – 2015.</div> <div> </div> <div> <strong>Bắc Âu độc chiếm đầu bảng, Việt Nam đứng thứ 83 </strong></div> <div> </div> <div> Trong 145 nước được xem xét đánh giá mức độ bình đẳng giới, các nước Bắc Âu bao gồm: Iceland, Na Uy, Phần Lan và Thụy Điển lần lượt chiếm bốn vị trí dẫn đầu. Với Iceland, đây là năm thứ bảy liên tiếp họ đứng đầu thế giới về bình đẳng giới. Na Uy và Phần Lan tráo vị trí cho nhau so với kết quả năm 2014 còn với Thuỵ Điển, đây cũng là năm thứ bảy liên tiếp nước này đứng thứ 4 thế giới. Top 10 còn có sự hiện diện của ba nước châu Âu khác là Ireland (thứ 4), Thuỵ Sỹ (thứ 8) và Slovenia (thứ 9). Cũng trong Top 10, châu Phi đóng góp một đại diện (Rwanda, thứ 6), châu Á đóng góp một đại diện (Philippines, thứ 7), còn lại là đại diện châu Úc (New Zealand, thứ 10). </div> <div> </div> <div> Việt Nam đứng thứ 83 thế giới, thứ 7 châu Á với 0.687 điểm trung bình và các điểm thành phần tương ứng: Kinh tế 0.731 điểm (thứ 41 thế giới), Giáo dục 0.941 điểm (114 thế giới), Sức khoẻ 0.950 (139 thế giới) và Chính trị 0.124 điểm (88 thế giới). So với 2014, Việt Nam tụt bảy bậc. Theo WEF, nguyên nhân của việc tụt hạng này chủ yếu là do điểm Giáo dục của Việt Nam bị giảm so với năm ngoái. </div> <div> </div> <div> <strong>Một vài nhận xét sơ bộ </strong></div> <div> </div> <div> Như vậy, sau hơn 100 năm đấu tranh không ngừng nghỉ, vấn đề bình đẳng giới đã được cải thiện rất nhiều trên toàn thế giới. Từ chỗ bị hạn chế về quyền bầu cử, đi học, việc làm và nhiều quyền căn bản khác, phụ nữ ngày nay đã có nhiều cơ hội, và cơ hội bình đẳng để phát triển, để khẳng định giá trị của mình so với nam giới, đặc biệt trong hai nội dung Giáo dục và Y tế. Mặc dầu vậy, ở nội dung Kinh tế và Chính trị, vẫn còn những “bức trần gương” (ceiling glass – khái niệm do Tạp chí Economist giới thiệu ám chỉ những khó khăn ngầm) ngăn cản sự phát triển của phụ nữ. Điều thú vị, kết quả Khoảng cách giới do WEF công bố cho thấy, các nước có thứ hạng cao về Khoảng cách giới chưa chắc đã là nước phát triển và ngược lại mà trường hợp của Philippines (thứ 6) và Nhật Bản (thứ 101) là hai ví dụ minh hoạ rõ nhất. </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image003.jpg" style="width: 410px; height: 154px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 3: Kết quả Khoảng cách giới ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015 (Nguồn: WEF).</div> <div> </div> <div> Việt Nam năm 2015 đứng thứ 83, vị trí ở vào mức độ trung bình trên thế giới. So với năm 2007 là năm đầu tiên tham gia vào xếp hạng Khoảng cách giới của WEF, Việt Nam tụt đến 41 bậc. Việc tụt hạng này, một phần là vì WEF mở rộng số nước đánh giá; nhưng phần khác cũng vì các chỉ số thành phần của Việt Nam gần như không tăng, thậm chí giảm đôi chút trong gần 10 năm qua trong khi cả thế giới đều có tăng trưởng đáng kể. Mặc dù vẫn biết, không có bảng xếp hạng nào là toàn diện, rõ ràng đây vẫn là vấn đề để các nhà chính sách vĩ mô ở nước ta cần đặc biệt quan tâm trong thời gian tới. </div> ', 'images' => '201603080405157624778793b762d4744afae86485c0b8.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '45555', 'slug' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '235', 'rght' => '236', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '138', 'name' => 'Người dân Gia Lai liều 'đua nhau' xây nhà... chờ đền bù', 'code' => null, 'alias' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thấy công nhân đến đo đạc, cắm mốc, nhiều người dân ở xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, Gia Lai) đồn đoán tuyến tránh đường Hồ Chí Minh sẽ đi qua đây nên đua nhau xây dựng để chờ đền bù.</div> <div> </div> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <div> </div> <div> Những ngày này đến tại thôn 3, xã Nghĩa Hòa sẽ thấy cảnh xây dựng tấp nập đang diễn ra. Phần lớn những công trình đang còn dang dở, nhưng đang được đẩy nhanh tiến độ. Điều đáng nói hơn, nhiều vườn cà phê đang trong thời kỳ kết trái được đốn hạ để chuẩn bị cho các ngôi nhà mới mọc lên. Nếu không được người dân giải thích, rất dễ nhầm ở đây đang xây dựng khu dân cư mới.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/a-1457330359.jpg" style="width: 500px; height: 324px;" /><br /> <br /> <div> Những ngôi nhà liên tiếp được mọc lên tại thôn 3, xã Nghĩa Hoà.</div> <div> </div> <div> Sau ít phút còn e dè, anh V.H.H. cũng bắt đầu hé lộ nguyên nhân xây dựng ồ ạt của người dân nơi đây: Cách đây mấy ngày, có mấy công nhân đến đo đạc rồi cắm mốc để xây dựng đường tránh ở khu vực này. Nghe nói, đường tránh sẽ đi từ gần Kon Tum đến dốc Hàm Rồng để tránh trung tâm thị trấn Phú Hòa và TP Pleiku. Như nhà tôi con đường sẽ chạy ngay trong vườn. Giờ tranh thủ xây bờ rào, ít ngày nữa “chạy” được giấy xây dựng sẽ xây luôn ngôi nhà chờ sau này đền bù.</div> <div> </div> <div> Ngay tại UBND xã Nghĩa Hòa, một người dân đang đi xin giấy phép xây dựng cũng cho biết, giờ họ đua nhau xây dựng nên gia đình cũng đi xin giấy phép mở rộng ngôi nhà về phía mặt đường. Mặc dù chưa có cuộc họp hay văn bản nào khẳng định đường sẽ đi qua thôn 3, nhưng dân thấy cắm mốc nên nghĩ đường sẽ đi qua (?!). Trước câu hỏi “nếu giờ xây xong mà đường không đi qua thì cô làm thế nào?”, “phải chấp nhận thôi, làm kiểu này năm ăn năm thua” - một người phụ nữ địa phương trả lời.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/b-1457330535.jpg" style="width: 500px; height: 375px;" /><br /> <br /> <div> Nhiều cây cà phê được đốn hạ để xây nhà, với mục đích chờ đền bù.</div> <div> </div> <div> Thấy sự việc có vẻ bất thường, PV đã liên lạc với UBND huyện Chư Păh, tại đây ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh Văn phòng UBND huyện Chư Păh khẳng định, đến nay UBND tỉnh cũng chưa có văn bản nào liên quan đến con đường tránh, do vậy UBND huyện chưa có căn cứ để biết đường đi qua hay không.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/4-1457330531.jpg" style="width: 500px; height: 340px;" /><br /> <br /> <div> Người dân đồn đoán không có cơ sở rằng đường tránh sẽ thay thế con đường nhỏ này</div> <div> </div> <div> Ông Nguyễn Hòa - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng cung cấp thêm, việc người dân đang ồ ạt xây nhà, ông mới biết vào sáng nay, ngay lập tức đã cho cán bộ xuống tìm hiểu. Khi cán bộ đi khảo sát về báo cáo, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng xử lý. Còn về con đường Hồ Chí Minh mới, ông khẳng định: “Địa phương hiện chưa biết đường tránh đi qua địa bàn nào. Còn về đơn vị đi đo đạc, cắm mốc ông cũng không biết đó là ai. Còn nếu người dân xây dựng nhà trái phép thì sẽ có hình thức xử phạt hành chính”.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thúy Hà</div> ', 'images' => '20160308040335d15fa69abab357f1ff01e3bb5f38e88b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '51259', 'slug' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '233', 'rght' => '234', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $detailNews = array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $setting = array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ) $description_for_layout = '' $keywords_for_layout = '' $tintucnoibat = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $duandatrienkhai = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ) ) $slideshow = array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '69', 'name' => '', 'images' => null, 'created' => '2019-07-11 10:23:46', 'modified' => '2022-04-16 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '68', 'name' => '', 'images' => '201907111208539ebd41e6cbc1e14780805f6fc0d65867.gif', 'created' => '2019-07-11 10:22:33', 'modified' => '2021-05-13 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Buy <a href="http://contest-sport.com/sport-products/anastrazolos-1/"> Anastrozole directly from the manufacturer in USA </a> and without intermediaries.</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '66', 'name' => '', 'images' => '2019071110173758daf01bf616370befe2ad36e8391dfa.png', 'created' => '2019-07-11 10:09:25', 'modified' => '2022-04-15 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Play <a href="https://windice.io/plinko">bitcoin plinko</a> to hit the jackpot today!</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ) ) $adv_khuyenmai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ) $doitac = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ) ) $chayphai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ) $chaytrai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ) $chiasekinhnghiem = array() $list_menu_footer = array() $danhmuc_left_parent = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ) ) $danhmuc = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Trang chủ', 'slug' => 'trang-chu' ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '3', 'name' => 'Giới thiệu', 'slug' => 'gioi-thieu' ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '5', 'name' => 'Download', 'slug' => 'download' ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'slug' => 'tin-tuc' ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '6', 'name' => 'Liên hệ', 'slug' => 'lien-he' ) ) ) $support = array( (int) 0 => array( 'Support' => array( 'id' => '13', 'name' => 'Co so Ha noi', 'phone' => '098 987 678', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'duycuong7640', 'pos' => '0', 'created' => '2013-09-13', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( 'id' => '16', 'name' => 'Co so TP.HCM', 'phone' => '3252 436 432', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'tuvantubep', 'pos' => '0', 'created' => '2014-01-15', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ) ) $content_for_layout = '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>' $scripts_for_layout = '' $cap1 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '5', 'name' => 'Download', 'slug' => 'download' ) ) $dm_c2 = array() $cap2 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '74', 'name' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'images' => null, 'lft' => '76', 'rght' => '77', 'pos' => '27', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $dm_c3 = array()include - APP/View/Elements/menu.ctp, line 23 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::element() - CORE/Cake/View/View.php, line 424 include - APP/View/Layouts/home.ctp, line 107 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::renderLayout() - CORE/Cake/View/View.php, line 539 View::render() - CORE/Cake/View/View.php, line 483 Controller::render() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 957 ProductController::chitiet() - APP/Controller/ProductController.php, line 135 ReflectionMethod::invokeArgs() - [internal], line ?? Controller::invokeAction() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 485 Dispatcher::_invoke() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 186 Dispatcher::dispatch() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 161 [main] - APP/webroot/index.php, line 92
Notice (8): Undefined index: name_eng [APP/View/Elements/menu.ctp, line 23]Code Context<div class="accordion-heading"><a class="accordion-toggle" <?php if(!empty($dm_c2)){?>data-toggle="collapse" data-parent="#accordion2" href="#collapse<?php echo $cap1['Catproduct']['id'];?>" title="<?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>"<?php }else{?>href="<?php echo DOMAIN.$cap1['Catproduct']['slug'];?>"<?php }?>><?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>$viewFile = '/home/quangtayqh/domains/quangtayqht.vn/public_html/app/View/Elements/menu.ctp' $dataForView = array( 'cat12' => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'title_for_layout' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'tinmoiup' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'tinlq' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'detailNews' => array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'setting' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ), 'description_for_layout' => '', 'keywords_for_layout' => '', 'tintucnoibat' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'duandatrienkhai' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'slideshow' => array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'adv_khuyenmai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ), 'doitac' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'chayphai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ), 'chaytrai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ), 'chiasekinhnghiem' => array(), 'list_menu_footer' => array(), 'danhmuc_left_parent' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'danhmuc' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'support' => array( (int) 0 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'content_for_layout' => '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>', 'scripts_for_layout' => '' ) $cat12 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $title_for_layout = 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp' $tinmoiup = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '535', 'name' => 'Hướng dẫn đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay GARMIN ETREX 10/20X ', 'code' => null, 'alias' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(17, 17, 17); font-weight: 700; text-align: justify;">Những năm gần đây việc sử dụng máy định vị cầm tay để đo diện tích đất nông nghiệp, đất rừng… trở nên phổ biến. Người nông dân, thương lái đã ứng dụng thiết bị kỹ thuật vào việc đo diện tích đất để mua bán cao su, tiêu, điều,… một cách rất hiệu quả và chính xác.</span></span></span>', 'content' => '<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Sau đây, chúng tôi xin phép hướng dẫn cách đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay Etrex 10/20x đơn giản và chính xác.<br /> <br /> <strong>Phần 1: Kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích</strong><br /> <br /> Máy định vị cầm tay Etrex 10/20 đo diện tích dựa trên tín hiệu vệ tinh vì vậy để số liệu đo chính xác thì vệ tinh thu được phải nhiều và đầy đủ. Hãy kiểm tra tín hiệu vệ tinh trước khi đo:<br /> <br /> - Nhấn <em>Menu</em> 2 lần để vào màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <br /> - Di chuyển con trỏ vào ô <em>Satellite</em> => nhấn <em>Enter</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3(1).jpg" style="width: 381px; height: 510px;" /><br /> <br /> - Màn hình vệ tinh sẽ hiện ra. Trên góc phải phía trên màn hình thể hiện sai số của máy. Khi hiện ra số từ 3 - 5m tức là vệ tinh đã tốt, chúng ta có thể bắt đầu đo diện tích đất.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4(1).jpg" style="width: 306px; height: 409px;" /><br /> Sau khi kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích sẽ tiến hành đo diện tích đất.<br /> <br /> <strong>Phần 2: Tiến hành đo diện tích đất</strong><br /> <br /> <strong>Bước 1:</strong> Nhấn nút <em>Menu</em> trên máy 2 lần để trở về màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 1 lần 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <em>Hình 1. Nhấn Menu 2 lần để trở về màn hình chính</em><br /> <br /> Bước 2: Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ <em>Area Calculation</em> (chức năng đo diện tích) => nhấn <em>Enter</em><strong>. </strong>Màn hình đo diện tích sẽ hiện ra.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2 lần 2.jpg" style="width: 311px; height: 414px;" /><br /> <em>Hình 2. Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ Area Calculation</em><br /> <br /> Bước 3: Bây giờ hãy vào khu đất cần đo diện tích và nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Start</em>, sau đó đi vòng quanh khu đất cần đo.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3 lần 2.jpg" style="width: 400px; height: 533px;" /><br /> <em>Hình 3. Nhấn Enter vào chữ Start</em><br /> <br /> Bước 4: Sau khi đi vòng quanh khu đất cần đo đến vị trí xuất phát ban đầu nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Calculate.</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4 lần 2.jpg" style="width: 296px; height: 395px;" /><br /> <em>Hình 4. Nhấn Enter vào chữ Calculate</em><br /> <br /> Màn hình hiển thị kết quả đo diện tích sẽ hiện ra:<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 5.jpg" style="width: 309px; height: 412px;" /><br /> <em>Hình 5. Hiển thị kết quả đo</em><br /> <br /> Tùy vào mỗi mục đích công việc khác nhau mà chúng ta lựa chọn đơn vị đo phù hợp.<br /> Để chọn đơn vị đo bạn chỉ cần di chuyển con trỏ vào chữ <em>Change Units</em> và nhấn <em>Enter </em>=> màn hình sẽ hiện ra các đơn vị đo để bạn lựa chọn, thông thường chúng ta sẽ đo diện tích khu đất lớn nên chọn vào đơn vị Hectares<strong> (</strong>Ha<strong>).</strong><br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 6.jpg" style="width: 376px; height: 502px;" /><br /> <em>Hình 6. Chuyển đơn vị đo</em><br /> <br /> <strong>Cần lưu ý là phải đi thành 1 vòng khép kín thì máy mới đo diện tích khu đất một cách chính xác.</strong></span></span><br /> </p> <p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> </p> ', 'images' => '2019042407173039b311cfd409011833b1fdef4dd12cf9.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-24', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '52389', 'slug' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '935', 'rght' => '936', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '534', 'name' => 'Những lưu ý khi dùng máy đo khoảng cách laser', 'code' => null, 'alias' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. </span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Máy đo khoảng cách laser với ưu điểm thiết kế cầm tay nhỏ gọn, đút túi dễ dàng và kết quả phản hồi nhanh. Các tính năng cơ bản bao gồm đo khoảng cách, tính toán theo pitago, diện tích, thể tích, chu vi, đo góc, cộng trừ nhân chia. Ngoài ra, riêng dòng Leica có thêm rất nhiều tính năng vượt trội cho người chuyên nghiệp như đo cạnh trên cao, đo sườn đồi, đo độ nghiêng mái nhà, tính cạnh gián tiếp...<br /> <br /> Trước khi sử dụng bạn cần đọc các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây hại đến người xung quanh. <br /> <br /> - Không để tia laser hướng về phía người hoặc động vật và không nhìn vào tia laser trực tiếp hoặc qua phản chiếu.<br /> - Nếu tia laser hướng vào mắt, bạn phải nhắm mắt lại và ngay lập tức xoay đầu để tránh tia laser.<br /> - Không được sử dụng kính nhìn laser như là kính bảo hộ lao động.<br /> - Không được nhúng dụng cụ đo vào trong nước hay các chất lỏng khác.<br /> - Lau sạch bụi bẩn bằng một mảnh vải mềm và ẩm.<br /> - Không sử dụng bất cứ chất tẩy rửa hay dung môi nào.<br /> - Nếu dụng cụ đo bị trục trặc, vui lòng liên hệ bộ phận kỹ thuật của chúng tôi để được hướng dẫn và bảo hành. Tuyệt đối không tự ý tháo mở dụng cụ đo ra để tránh làm thiết bị hỏng hóc thêm.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H1.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H2.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H3.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /></span></span><br /> <br /> <p style="margin: 6px 0px; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; color: rgb(29, 33, 41); font-size: 14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H7.jpg" style="width: 500px; height: 360px;" /></p> ', 'images' => '20190301033534e604a531789bb8c3cfaceb0b2346fd77.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-03-01', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '64705', 'slug' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '933', 'rght' => '934', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '533', 'name' => 'Cùng tìm hiểu về dòng máy thuỷ bình laser', 'code' => null, 'alias' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người. Các chức năng nổi bật đó có thể bao gồm:<br /> - Là thiết bị đo đạc ở các khoảng cách khác nhau từ gần đến xa, từ địa hình bằng phẳng đến nhưng nơi trắc trở nhiều nguy hiểm. Máy thuỷ bình laser có thể hỗ trợ con người trong việc tính toán và lập sơ đồ công trình rất nhanh chóng và chính xác.<br /> - Sử dụng máy trong việc quét mã vạch laser của ngành công nghiệp thương mại giúp bạn có được những kết quả tuyệt đối và tiện lợi hơn.<br /> - Ngoài ra, máy thuỷ bình laser còn là một thiết bị có ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, giáo dục, t tế và giao thông, công nghiệp vận chuyển.<br /> <br /> <strong>Một số cách phân loại máy thuỷ bình laser nổi bật nhất</strong></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua màu sắc</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Màu sắc máy thuỷ bình laser sẽ tương ứng với màu sắc tia laser được tích hợp bên trong máy và những dòng máy có màu sắc khác nhau sẽ có các đặc tính sử dụng cũng như nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Một số dòng máy thuỷ bình laser chính được phân loại theo hình thức này đó chính là máy tia xanh, tia đỏ, tia cam, tia xanh ngọc, tia hồng. Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là hai dòng máy chính tia xanh và tia đỏ. Chúng được xuất hiện phổ biến trên thị trường với những vai trò vô cùng hữu ích, khả năng ứng dụng đa dạng và linh hoạt cho người dùng.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1539914884-may can bang2 (1).JPG" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser theo nhà sản xuất</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Có rất nhiều đơn vị khác nhau gia nhập vào lĩnh vực thiết kế, sản xuất và phân phối máy thuỷ bình laser ra thị trường. Một số thương hiệu nổi bật có thể kể đến như dòng máy thuỷ bình laser thương hiệu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức: Sincon, Bosch, Fukuda, Laisai,...<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1512013048_may-can-bang-laser-sincon-sl-333.jpg" style="width: 455px; height: 481px;" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua số tia được tích hợp</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Số tia của máy thuỷ bình laser có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả ứng dụng, đến mức độ phổ biến và khả năng sử dụng thực tế của máy cho các nhu cầu của người dùng. Tùy từng mục đích khác nhau bạn có thể chọn lựa dòng máy thuỷ bình laser với số tia vừa phải như 2 tia, 3 tia, 4 tia, 5 tia. Số lượng tia càng lớn thì giá thành máy càng cao, tuy nhiên hiệu quả và các chức năng máy mang lại sẽ càng lớn.<br /> <br /> <strong>Đánh giá một số ưu điểm của máy thuỷ bình laser trên thị trường hiện nay:</strong><br /> - Sử dụng máy thuỷ bình laser có thể thay thế hoàn toàn các phương thức đo đạc truyền thống với các kết quả đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng và rất tiện lợi. Bạn có thể tránh đi được các thao tác phức tạp cần phải thực hiện, ngoài ra là còn tránh được các sai lệch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến những công trình thực tế đang nghiên cứu hoặc thi công.<br /> - Việc sử dụng các dòng máy thuỷ bình laser hiện đại ngày nay rất đơn giản, chỉ cần nhấn nút và kiểm tra kết quả đo. Việc băn khoăn về những công việc cần làm cũng được giảm đi đáng kể. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều.<br /> - Các thiết kế máy thuỷ bình laser hiện nay đều rất hiện đại, sang trọng với khả năng thu hút, bắt mắt, thể hiện cho sự cập nhật xu hướng cho chính người dùng, người chủ của máy.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/images(1).jpg" style="width: 225px; height: 225px;" /><br /> <br /> <strong>Một số nhược điểm của máy thuỷ bình laser:</strong><br /> Tuy mang trong mình nhiều ưu điểm nhưng vẫn không thể phủ nhận được một số khuyết điểm mà máy thuỷ bình laser vẫn còn gặp phải. Việc sử dụng máy tuy đơn giản nhưng luôn cần phải đảm bảo đúng và đủ các thao tác cần thiết. Nếu không sẽ không thể thu được kết quả đo. Ngoài ra, khi ứng dụng máy thuỷ bình laser trong một số điều kiện về địa hình trắc trở hay có nhiều vật cản, kết quả đo đạc thu được có thể sẽ không đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối.<br /> Mức giá của các dòng máy thuỷ bình laser khá lớn, thường cao hơn so với các lựa chọn của phương pháp đo đạc truyền thống. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu cần bỏ ra cho phương pháp cần phải xác định là sẽ tốn kém hơn. Tuy nhiên, so với những hiệu quả mà máy có thể mang lại thì đây hoàn toàn là những con số có thể chấp nhận được.<br /> </span></span>', 'images' => '20190213030954ce4c7d18ea6c8d4e032f065a283c7634.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-02-13', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61876', 'slug' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '931', 'rght' => '932', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '532', 'name' => 'Đo đạc khảo sát bằng công nghệ RTK - TRIMBLE R8S ', 'code' => null, 'alias' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghệ GPS RTK trong đo đạc khảo sát địa hình giúp rút ngắn thời gian đo đạc ngoài thực địa.<br /> Phương pháp đo vẽ bằng công nghệ RTK rất đơn giản.Khả năng đo chi tiết ở khoảng cách khá lớn.Trạm máy ít phải di chuyển nên tốc độ đo nhanh hơn. Với công nghệ RTK, nhân lực giảm, mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100541-r8s-4 (1)(1).JPG" style="width: 841px; height: 329px;" /><br /> Cùng với đó, để nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc đo đạc khảo sát, bạn cần kết hợp với thiết bị máy toàn đạc điện tử để đo đạc.<br /> <br /> Để bắt kịp xu thế, Trimble – hãng sản xuất của Mỹ cho ra đời dòng máy định vị vệ tinh GNSS 02 tần số R8s. Máy có thiết kế nhỏ gọn và các tính năng nổi bật, đặc biệt là độ chính xác cao.Chuyên dùng trong công tác khảo sát thành lập lưới khống chế tọa độ với độ chính xác cao;<br /> Ngoài ra Trimble R8s cũng có thể được dùng trong việc khảo sát, thi công công trình như một chiếc máy đo đạc thông minh.Có thể thực hiện được tất cả các công việc trắc địa như giao hội, bố trí đường cong, tính diện tích.<br /> <br /> <strong>Các tính năng nổi bật của Trimble R8s GNSS:</strong><br /> + Bộ thu vệ tinh có thể lập cấu hình và tùy chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu của người dùng<br /> + Có cấu hình xử lý hậu kỳ, cấu hình chỉ gồm trạm Base hoặc trạm Rover.Hoặc cấu hình bao gồm cả hai trạm Base và Rover<br /> + Khả năng dò tìm vệ tinh tiên tiến với công nghệ thu vệ tinh Trimble 360<br /> + Gồm bộ vi mạch Trimble Maxwell 6 với 440 kênh<br /> + Tích hợp đơn giản với dòng máy toàn đạc Trimble S-series và trạm Rover V10 Imaging<br /> + Phần mềm hiện trường Trimble Access và phần mềm nội nghiệp Trimble Business Center đầy trực quan<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100540-r8s-2(1).jpg" style="width: 426px; height: 600px;" /></span></span><br /> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">Với những tính năng nổi trội như trên, Trimble R8s sẽ là một giải pháp hoàn thiện cho công tác đo đạc khảo sát thành lập bản đồ.</span> </span></span></div> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> </div> ', 'images' => '20181225030718344e0b16ef2063800ec3d36fa19f99b7.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-12-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '62482', 'slug' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '929', 'rght' => '930', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '531', 'name' => 'Công nghệ DGPS và ứng dụng của nó.', 'code' => null, 'alias' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span>', 'content' => '<p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span><br /> </p> <p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">DGPS sử dụng thêm một mạng lưới các trạm mặt đất cố định để phát tín hiệu. Làm căn cứ cho thiết bị định vị nhận biết khác biệt giữa các vị trí của các trạm đo. Phân biệt theo hai cách: được chỉ định bởi hệ thống vệ tinh và số liệu đo đạc chính xác đã biết từ trước. Từ sai khác giữa vị trí đo bởi vệ tinh và vị trí chính xác đã biết. Các thiết bị định vị có thể hiệu chỉnh vị trí chính xác của chúng.</span></span></p> <p style="text-align: center;"> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939579-DPGS-2.jpg" style="width: 507px; height: 347px;" /></span></span></p> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Các tín hiệu hiệu chỉnh thường được phát ở dạng sóng radio UHF.<br /> <br /> Hệ thống DGPS:<br /> - Một là chủ yếu cho hàng hải, phát tín hiệu trên dải sóng dài;<br /> - Một hệ thống khác được sử dụng cho điều tra đất đai và di chuyển trên mặt đất, sử dụng băng tần FM radio thương mại.<br /> <br /> Ở Việt Nam hiện có 6 trạm DGPS: Đồ Sơn, Vũng Tàu, Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Quảng Nam.<br /> <br /> Các ứng dụng hệ thống DGPS: <br /> <br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ mặt Đất<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ biển<br /> - Ứng dụng trong giao thông và hải dương học trên biển<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ hàng không<br /> - Ứng dụng trong giao thông hàng không<br /> - Ứng dụng trong thám hiểm không gian<br /> - Ứng dụng trong quân đội<br /> <br /> <strong>GPS và DGPS khác nhau như thế nào?</strong> </span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> GPS là tín hiệu được phát trực tiếp từ các vệ tinh toàn cầu GPS. GPS có độ sai số trong phạm vi tiêu chuẩn là 15m.</span></span></li> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> DGPS là tín hiệu vô tuyến được phát từ các trạm DGPS sau khi nhận GPS và sửa đổi chúng cho tín hiệu chính xác hơn. Với phạm vi tiêu chuẩn dưới 5m. Tuy nhiên nhược điểm của DGPS là phải sử dụng nhiều trạm phát dưới mặt đất. Sai số sẽ càng cao khi khoảng cách từ trạm DGPS đến thiết bị thu sóng càng lớn.</span></span></li> </ul> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-11.jpg" style="width: 421px; height: 245px;" /></span></span></p> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-12.jpg" /></span></span></p> ', 'images' => '20181123080947be329442040732a45e4832bf54eaf382.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-23', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '63273', 'slug' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '927', 'rght' => '928', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '530', 'name' => 'Chức năng của máy đo khoảng cách laser Disto X4', 'code' => null, 'alias' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Máy đo khoảng cách laser Leica DISTO X4 - 150m</strong> là Model mới nhất của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. </span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410<br /> <br /> * Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> ', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(51, 51, 51); font-weight: 700; text-transform: uppercase;">MÁY ĐO KHOẢNG CÁCH LASER LEICA DISTO X4_150M</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"> là Model mới nhất (cùng với Leica DISTO X3) của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. Disto X4 đã có mặt tại thị trường Việt nam vào tháng 8/2018</span></span></span> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Điểm khác biệt lớn nhất của Model X4 lần này không thể không kể đến là màn hình của Máy, tuy màn hình không được trang bị cỡ lớn như các dòng D seriel nhưng màn hình X4 được thiết kế dạng LED TFT sắc nét giống như các màn hình trên smartphone hiện nay.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Giao diện truy cập được thiết kế mới giúp cho việc truy cập các chức năng cũng như quan sát kết quả được dễ dàng và thuận lợi nhất.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Thân máy được thiết kế rất chắc chắn, cầm vừa vặn trên tay, cùng với đó là X4 được trang bị IP65 cho khả năng kháng bụi nước rất cao nơi công trường cũng như có khả năng an toàn khi rơi từ độ cao 2m.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <table border="0" cellpadding="0" style="width:700px;" width="700"> <tbody> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-painter-function.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-1.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích sơn</strong><br /> Tính toán tổng diện tích tường, sàn, trần</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích / thể tích</strong><br /> Đo diện tích nhà, phòng, diện tích đất.. thể tích vật liệu...</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-2.jpg" /></span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> </span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-3.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo gián tiếp Pythagoras</strong><br /> với những vị trí khó tiếp cận</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo ngang thông minh</strong><br /> Khi gặp chướng ngại vật, không thể đo theo phương ngang. Khi đó chỉ cần đo phía trên hoặc phía dưới thiết bị sẽ cho ra khoảng cách ngang chính xác, nhanh chóng.</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-4.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-5.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo chia đều</strong><br /> Việc lắp dựng, xác định các vị trí bằng nhau sẽ nanh chóng hơn</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo cao liên tục</strong><br /> Với những vị trí trên cao, vị trí không thể tiếp cận trực tiếp...chỉ cẩn đo điểm trên hoặc dưới sau đó hướng laser đến điển còn lại, thiết bị sẽ cho ra khoảng cách chính xác và nhanh nhất</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-do-goc-nghieng.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_moi/leica_disto_x4/IP65-leica-disto-x4.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo góc nghiêng 360<sup>o</sup></strong><br /> Xác định độ dốc (nghiêng) của mái nhà, ram đốc, mái dốc, cầu thang, vì kèo...</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Cấp bảo vệ IP65</strong><br /> Cho khả năng chống bụi bặm, môi trường ẩm ướt nơi công trường. Ngoài ra thiết bị có khả năng an toàn khi rơi ở độ cao 2m</span></span></td> </tr> </tbody> </table> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <br /> <br /> <br /> <br /> </span></span>', 'images' => '2018111207535647c80092b4d21138b6caefb4b536d2f7.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-12', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '80760', 'slug' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '925', 'rght' => '926', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $tinlq = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '147', 'name' => 'Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Cần 1.000 tỷ để đo đạc đất nông, lâm trường', 'code' => null, 'alias' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Chiều nay (10/11), Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về Báo cáo giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/v2-1447147959769.png" style="width: 660px; height: 383px;" /><br /> <br /> <div> </div> <div> Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cho rằng nguyên nhân của những tồn tại của các nông, lâm nghiệp hiện nay là do chúng ta chưa quản lý tốt về chính sách, bên cạnh đó bản thân các nông, lâm trường cũng yếu kém về năng lực quản lý.</div> <div> </div> <div> Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra hiện nay là nhiều nông, lâm trường có đất nhưng để hoang hóa trong khi người dân lại không có đất để canh tác sản xuất. Đây là nguồn gốc của những mâu thuẫn phát sinh giữa người dân và các nông, lâm trường. Có những mâu thuẫn kéo dài hàng chục năm chưa được giải quyết.</div> <div> </div> <div> Trước vấn đề này, các đại biểu đều kiến nghị, phải rà soát diện tích đất từng nông, lâm trường, đánh giá kết quả sử dụng đất. Trên cơ sở đó giao đất cho nông, lâm trường và ưu tiên giao thêm đất cho người dân để ổn định sản xuất.</div> <div> </div> <div> Các đại biểu cũng cho biết, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị quyết quản lý về nông, lâm trường để tránh tình trạng hàng triệu ha đất sử dụng không hiệu quả như hiện nay. Đồng thời, đối với những hộ dân sử dụng đất nông, lâm trường hiệu quả, lâu dài từ năm 1993 trở về trước, các đại biểu cũng kiến nghị giảm tiền sử dụng đất cho các trường hợp này.</div> <div> </div> <div> Trước những ý kiến của các đại biểu trong buổi thảo luận, Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng cho biết: "Nhiều đại biểu quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất, nhiều nông lâm trường có đóng góp rất quan trọng, một số Lâm nông trường như Tập đoàn Cao Su hàng năm có sản lượng cao hơn bình quân của cả nước. Chính nhờ các nông trường chúng ta mới hình thành được ngành cao su, cà phê. Các nông trường đã hình thành ngành chè ở Miền Bắc, nhiều nông trường nòng cốt bảo vệ rừng, phát triển an ninh xã hội ".</div> <div> </div> <div> Tại buổi thảo luận Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Minh Quang cũng thừa nhận, thực tế sau 10 năm việc giao đất và sử dụng đất cho các nông lâm trường kết quả đạt được rất thấp.</div> <div> </div> <div> Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng thẳng thắn thừa nhận, trách nhiệm này một phần thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường, bên cạnh đó các địa phương cũng có một phần trách nhiệm. "Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận khuyết điểm chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn khi Luật đất đai thay đổi, chưa tổ chức thanh tra hết tất cả các đơn vị nông, lâm trường, thiếu quan tâm trong công tác quản lý đất nông, lâm trường dẫn đến các vụ khiếu kiện đất đai kéo dài", Bộ trưởng nói.</div> <div> </div> <div> Cũng theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trong đó việc đất đai không được đo đạc, hồ sơ đất đai chưa được lập, việc xác định ranh giới giữa các công ty lâm nghiệp chưa được rõ ràng... là một trong những nguyên nhân chính. Tuy nhiên, về vấn đề này thì bản thân các nông, lâm trường cũng không thể lo liệu được vì kinh phí đo đạc rất lớn.</div> <div> </div> <div> "Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khi đất đã được đo đạc để lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới, cắm mốc. Thực tế, việc đo đạc hiện nay cũng còn nhiều khó khăn, thiếu kinh phí để tiến hành. Đề nghị chính phủ hỗ trợ khoảng 1.000 tỷ đồng để có thể sớm hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận cho các nông, lâm trường", Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.</div> <div> </div> <div> Thanh Ngà</div> <div> Theo Trí thức trẻ</div> ', 'images' => '20160308042539ed5fecdfbf5ed6b6a2b998b9c4a28821.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42558', 'slug' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '251', 'rght' => '252', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '146', 'name' => 'Cán bộ địa chính 'vòi' tiền dân bị phạt bảy năm tù', 'code' => null, 'alias' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Lợi dụng là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất công, Tuệ làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định, buộc muốn làm nhanh thì phải chi tiền. <br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Ngày 3-11, TAND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) đã xử sơ thẩm và tuyên phạt Phạm Văn Tuệ (32 tuổi, nguyên cán bộ đo đạc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều) bảy năm tù về tội nhận hối lộ. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc bị cáo phải trả lại cho ông S. số tiền 32 triệu đồng (do trước khi đưa tiền cho Tuệ, ông S. đã trình báo công an).</div> <div> </div> <div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/plo3-11thuydungnhanhoilo1h_ukgx.jpg" style="width: 448px; height: 301px;" /></div> <div> </div> <div> Bị cáo Phạm Văn Tuệ nghe tòa tuyên án ngày 3-11. Ảnh: GIA TUỆ</div> <div> </div> <div> Theo cáo trạng, Phạm Văn Tuệ là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều. Tuệ đã lợi dụng nhiệm vụ này để làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định (Không có hồ sơ đo đạc và biên bản xác định ranh giới và mốc thửa đất thì không thể lập được hồ sơ kỹ thuật và sẽ làm chậm quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân). Do đó, buộc người dân phải đưa tiền để Tuệ sớm thực hiện việc đo đạc địa chính theo yêu cầu.</div> <div> </div> <div> Tuệ còn lợi dụng mối quan hệ đang công tác tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để ra giá nhận làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với giá 3-5 triệu đồng cho mỗi bộ hồ sơ.</div> <div> <br /> Ông S. nộp bốn bộ hồ sơ yêu cầu vẽ hồ sơ kỹ thuật và cả bốn bộ của ông S. đều do Tuệ phụ trách. Tuệ kéo dài việc vẽ hơn một tháng chưa xong, buộc ông S. phải gợi ý đưa cho Tuệ 20 triệu đồng. Tuệ đồng ý và hẹn ông S. 26-5-2014 quay lại lấy hồ sơ kỹ thuật.</div> <div> <br /> Đồng thời, sợ bốn bộ hồ sơ này khi ra làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị làm khó dễ nên ông S. đề nghị Tuệ làm thay, Tuệ đồng ý với giá 3 triệu đồng/bộ. Tổng cộng ông S. phải đưa cho Tuệ là 32 triệu đồng.</div> <div> <br /> Cùng thời gian này ông S. đã tố cáo Tuệ đến Công an TP Cần Thơ. Đến 27-5-2014, ông S. hẹn Tuệ để đưa trước số tiền 10 triệu đồng. Ngày 21-6-2014, ông S. hẹn Tuệ tại quán cà phê đưa nốt số tiền 22 triệu đồng và nhận hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì công an bắt quả tang Tuệ.</div> <div> <br /> Đối với hành vi của ông S., trước khi đưa tiền cho Tuệ thì ông S. đã trình báo vụ việc cho công an để làm rõ. Đồng thời khi đưa số tiền 10 triệu đồng, ông S. có ghi lại gửi cho công an biết nên không xem xét trách nhiệm của ông S. về tội đưa hối lộ.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Nhẫn Nam</div> ', 'images' => '20160308042433d4c4b1bf649e78f880648e555af9fcb6.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44499', 'slug' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '249', 'rght' => '250', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '145', 'name' => 'Phó giám đốc Sở TN-MT Cà Mau bị đề nghị kiểm điểm vì ký cấp đất sai quy định', 'code' => null, 'alias' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã cố tình bỏ qua diễn biến tranh chấp, cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất để cấp cho doanh nghiệp.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Chiều 21/10, nguồn tin của phóng viên được biết, UBND tỉnh Cà Mau vừa có kết luận về những nội dung mà người dân tố cáo đối với ông Đặng Hữu Lạc, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Cà Mau. Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc vì đã cấp đất sai cho doanh nghiệp.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/phogiamdocsojpg1445435355.jpg" style="width: 550px; height: 338px;" /><br /> <br /> <div> Sở TN-MT Cà Mau, nơi ông Lạc công tác</div> <div> </div> <div> Trước đó, một số hộ dân ở thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng, trong đó có UBND tỉnh với nội dung cho rằng, ông Lạc đã ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho DNTN Toàn Phát (có địa chỉ tại thị trấn Trần Văn Thời) sai quy định.</div> <div> </div> <div> Theo đó, khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã bỏ qua về diễn biến tranh chấp; cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất; cấp đất cho doanh nghiệp khi có một phần đất đã được bồi thường.</div> <div> </div> <div> Sau khi vào cuộc xác minh đơn tố cáo của người dân, UBND tỉnh Cà Mau kết luận, hầu hết nội dung đơn tố cáo điều đúng sự thật. Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc và những người có liên quan đến vụ việc nêu trên.</div> ', 'images' => '20160308042313eaa9bf7df753a0756ace3d7553bc11ff.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '43087', 'slug' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '247', 'rght' => '248', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '144', 'name' => '5 lĩnh vực bị vi phạm lớn nhất trong ngành tài nguyên, môi trường', 'code' => null, 'alias' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất đai, môi trường, khoáng sản, tài nguyên nước, đo đạc và bản đồ là những lĩnh vực có nhiều vi phạm nhất trong năm 2015.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 15,3 tỷ đồng vi phạm về đất đai</strong></div> <div> <br /> Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 5/1 cho biết, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 169 tổ chức, cá nhân với số tiền 15 tỷ 381 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 8.525 ha đất, 89 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai thuộc thẩm quyền của địa phương còn chậm.</div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 35,4 tỷ đồng vi phạm về môi trường</strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 797 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính 602 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 35,4 tỷ đồng, truy thu 1 tỷ 293 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt hơn 14 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên khoáng sản</strong></div> <div> <br /> Kết quả thanh, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường cũng cho thấy, trong năm 2015, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Tài nguyên-Môi trường các địa phương đã tiến hành 520 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản.</div> <div> </div> <div> Qua đó, xử phạt vi phạm hành chính 349 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 14 tỷ đồng, truy thu hơn 1,9 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 22 giấy phép hoạt động khoáng sản.</div> <div> </div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 2,5 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên nước</strong></div> <div> <br /> Theo kết quả thanh tra, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 20 tổ chức, cá nhân với số tiền là 2 tỷ 418 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có giấy phép khai thác sử dụng nước dưới đất; không có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; vi phạm các nội dung trong giấy phép đã cấp...</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 300 triệu đồng vi phạm về đo đạc và bản đồ<br /> <br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ttxvn_ban_do.jpg" style="width: 660px; height: 495px;" /></strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 54 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đo đạc và bản đồ của 176 tổ chức. Qua đó đã xử phạt vi phạm hành chính 22 tổ chức với số tiền là 298 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cho thấy công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan chủ quản dự án, ban quản lý dự án tỉnh chưa kiên quyết kịp thời, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm địa chính, tiến độ thực hiện dự án chậm; kết quả đăng ký cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính chưa đạt được mục tiêu của dự án.</div> </div> </div> ', 'images' => '2016030804201765a14c964a0d77b3be87e2cdfb9374c4.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '46877', 'slug' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '245', 'rght' => '246', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '143', 'name' => 'Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang?', 'code' => null, 'alias' => 'ho-‘tu-than’-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> TS. Vũ Bằng cho rằng, chúng ta cần phải đo đạc để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu, phát triển theo hướng nào, thì mới có biện pháp khắc phục.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt và người dân ở khu vực đó vô cùng hoang mang.</div> <div> </div> <div> Để tìm hiểu về nguyên nhân xuất hiện hố “tử thần”, PV báo Người Đưa Tin đã có trao đổi với TS. Vũ Văn Bằng, Phó viện trưởng, Viện Công nghệ nước và môi trường (Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam) về vấn đề này.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 1" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than-1451881244.jpg" /><br /> <br /> <div> Hố "tử thần" xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Tỉnh Bắc Kạn</div> <div> </div> <div> <strong>Hố "tử thần" liên quan đến vật thể lạ?</strong></div> <div> </div> <div> TS. Vũ Văn Bằng cho rằng: “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, có hai nguyên nhân chính là do tự nhiên và nhân tạo. Muốn biết cụ thể nguyên nhân xuất hiện hố tử đó thì chúng ta cần phải đến hiện trường để đo đạc khảo sát trực tiếp.</div> <div> </div> <div> Thông tin nhanh từ TS. Vũ Bằng cho hay: “Trường hợp hố tử thần xuất hiện do nhân tạo thì nguyên nhân có thể là từ các đường ông thoát nước lớn tại khu vực bị bục, thủng nước tràn ra ngoài làm cho đất xung quanh ẩm ướt, lâu ngày gây ra hiện tượng sụt lún.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân nhân tạo thì thường có quy mô nhỏ, chúng ta có thể nhận biết được ngay. Sau khi sụt lún, có thể để lộ ra những đoạn ống nước, kênh, rạch ngầm bên dưới mặt đất”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 2" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than1-1451881352.jpg" /><br /> <br /> <div> Cận cảnh hố "tử thần" bị xuất hiện</div> <div> </div> <div> “Trường hợp tự nhiên là do cấu trúc địa chất khu vực hố tử thần. Hiện tượng đất sụt lún là do bên dưới có các hang hốc ngầm. Hang hốc ngầm thường phát triển ở những núi đá vôi, chúng ta phải quan sát xem kho vực hố tử thần ở Bắc Kạn có núi đá vôi không. Nếu có núi đá vôi thì việc bên dưới hố tử thần có hang, hốc ngầm là không thể tránh khỏi. Hang, hốc ngầm phát triển đến một mức nào đó sẽ gây ra hiện tượng sụt lún với quy mô rất lớn”, TS. Vũ Bằng nói.</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng khẳng định: “Hố tử thần tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, với chiều sâu khoảng 15 m, rộng 20 m2 là do yếu tố tự nhiên. Dưới đó chắc chắn sẽ có hang động ngầm phát triển rộng trong đá vôi gốc”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 3" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than2-1451881421.jpg" /><br /> <br /> <div> Tuyến đường tỉnh lộ 254 bị tê liệt</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng cũng khẳng định: “Hố tử thần ở Bắc Kạn không liên quan đến vật thể lạ rơi ở Tuyên Quang, bởi vì vật thể lạ nặng có 50kg rơi xuống đất gây ra hố lõm đất chỉ sâu khoảng 20 cm. Người dân không nên hoang mang tin vào những lời đồn đại không có cơ sở”.</div> <div> </div> <div> <strong>Dùng 1.500 khối đất đá để lấp hố "tử thần"</strong></div> <div> </div> <div> Nói về giải pháp khắc phục hố tử thần TS. Vũ Bằng cho rằng: “Chúng ta cần phải đo đạc chính xác để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu. Phát triển theo hướng nào, từ đó mới có thể đưa ra biện pháp khắc phục, chặn hướng hang động đang phát triển. Từ đó, chúng ta mới lấp được đất đá vào hố tử thần. Nếu không ngăn chặn được hướng phát triển mà cứ lấp thì đất đá sẽ bị trôi đi khi hang động phát triển rộng thêm”.</div> <div> </div> <div> Được biết, vào khoảng 18h30 tối ngày 2/1, tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện một hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Hố tử thần "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt.</div> <div> </div> <div> Theo những người dân sống gần hiện trường, khi mới xảy ra sự việc mọi người phát hiện miệng hố còn nhỏ, nhưng sau đó đất sụt xuống và miệng hố loang rộng ra. Một cây xoan cao gần 15m cùng nhiều cây cối xung quanh đã nhanh chóng bị hố sâu nuốt gọn. Có 4 ngôi nhà nằm gần trong khu vực sụt lún đã bị nứt và ảnh hưởng, 9 hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm phải sơ tán.</div> <div> </div> <div> Ngay sau khi xảy ra sự việc, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cùng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Văn Chí đã có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác xử lý hiện trường, khắc phục sự cố. Đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng theo dõi thường xuyên, báo cáo kịp thời các diễn biến xảy ra, có phương án di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn.</div> <div> </div> <div> Phải mất hơn 1.500 khối đất đá mới lấp đầy được hố sụt lún.</div> <div> </div> <div> Hiện tuyến đường 254 từ Chợ Đồn đi Ba Bể đã được lưu thông trở lại. Tuy nhiên chỉ các phương tiện nhỏ, xe máy, xe đạp và người đi bộ đi được, còn xe ô tô và xe tải vẫn phải đi đường khác.</div> <div> </div> <div> Cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi, khi nào ổn định và nền đất cứng, mới cho thông xe toàn bộ. Các lực lượng vẫn túc trực và theo dõi, phân luồng đảm bảo an toàn giao thông, báo cáo kịp thời nếu có sự cố xảy ra.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân hiện tượng sụt lún đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tỉnh Bắc Kạn sẽ đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản lên đo đạc, kiểm tra, đánh giá địa chất khu vực. Song để có kết luận nguyên nhân chính xác cần có thêm thời gian. Trước mắt, Bắc Kạn di dời những hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, tiến hành đo đạc thống kê, trấn an dư luận.</div> <div> </div> <div> Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thế Anh</div> ', 'images' => '201603080417200e9f1b15c7f9b9f6a72a4e9a51b35862.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42002', 'slug' => 'ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '243', 'rght' => '244', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '142', 'name' => 'Phân bố nhiệt trong bê tông nhựa khu vực Nam bộ', 'code' => null, 'alias' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Tóm tắt: Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An. Từ những kết quả thí nghiệm tìm ra mối liên hệ của các tham số liên quan giữa nhiệt độ môi trường, vận tốc gió, độ ẩm với nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ.</div> <div> </div> <div> <strong>1. Đặt vấn đề</strong></div> <div> </div> <div> Để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong những năm gần đây, phát triển hạ tầng là điều bức thiết, trong đó GTVT là ngành phải đi đầu với giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn. Kết cấu mặt đường bộ bằng BTN được sử dụng rộng rãi và là sự lựa chọn hàng đầu khi thiết kế các công trình đường cao tốc và đường cấp cao. Tuy nhiên, trong thực tế xây dựng đường ở nước ta hiện nay còn một số tồn tại cần được nghiên cứu giải quyết. Trong đó, nhiệt độ mặt đường là vấn đề cần quan tâm nhằm hạn chế nguyên nhân gây ra hư hỏng mặt đường do nhiệt, trong quá trình khai thác ở khu vực Nam bộ nói riêng và nước ta nói chung.</div> <div> </div> <div> <strong>2. Đặc điểm về khí hậu Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> Nam bộ gồm Đông Nam bộ và Tây Nam bộ (đồng bằng sông Cửu Long). Ở Tây Nam bộ nước nhiều và nền nhiệt không cao. Đông Nam bộ, khu vực khí hậu VI gồm các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và TP. Hồ Chí Minh. Khu vực này không có mùa lạnh, nhiệt độ thấp nhất nói chung không dưới 10oC, nhiệt độ cao nhất vượt 40oC ở phía Bắc và đạt 35 - 40oC ở phía Nam. Số giờ nắng trung bình trong ngày 6 giờ đến 8 giờ, lượng bức xạ tương ứng là 368,5Cal/cm2. Hàng năm có hai mùa rõ rệt là mùa nắng, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau và mùa mưa ở các tháng kế tiếp. Cường độ mưa khá lớn, ít chịu ảnh hưởng của bão.</div> <div> </div> <div> Với đặc điểm khi hậu Nam bộ như trên, lớp BTN mặt đường tiếp xúc trực tiếp nên chịu ảnh hưởng và có mối quan hệ với nhiệt độ khí quyển. Chu kỳ thay đổi nhiệt độ của mặt đường chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ thay đổi nhiệt độ của khí quyển. Ở vùng khí hậu nóng, nhiệt độ của BTN có thể lên đến 70oC. Ở TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến 65oC, mặt đường BTN chịu nhiệt độ cao từ 6 giờ đến 7 giờ mỗi ngày.</div> <div> </div> <div> <strong>3. Kết quả khảo sát nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> <strong>3.1. Sơ đồ đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường BTN</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="hinh31" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh31-0849.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.1: Vị trí đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường và trong BTN</div> <div> <br /> Các vị trí đo nhiệt độ không khí trên mặt đường VT1, nhiệt độ ở độ sâu 2cm cách mặt đường VT2, 5cm cách mặt đường VT3, 7cm cách mặt đường VT4, 12cm cách mặt đường VT5 được thể hiện trên Hình 3.1.</div> <div> </div> <div> Kết cấu mặt đường 12cm BTN, 30cm - 40cm cấp phối đá dăm loại một, nền đường cũ là BTN xuống cấp.</div> <div> </div> <div> <strong>3.2. Các đồ thị thể hiện các tham số liên quan: Nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió với nhiệt độ trong BTN, ở độ sâu sâu 2cm, 5cm, 7cm và 12cm cách mặt đường</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hinh32-0851.jpg" style="width: 680px; height: 323px;" /><br /> <br /> <div> Hình 3.2: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, mặt đường và trong BTN</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh33" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh33-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.3: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, nhiệt độ mặt đường, độ ẩm, tốc độ gió</div> <div> </div> <div> <img alt="hinh34" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh34-0851.jpg" /></div> <div> </div> <br /> <div> Hình 3.4: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 2cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh35" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh35-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.5: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 7cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh36" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh36-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.6: Đồ thị hệ giữa nhiệt độ BTN sâu 2cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh37" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh37-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.7: Đồ thị giữa nhiệt độ BTN sâu 7cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> <br /> <strong>4. Biểu thức liên hệ giữa nhiệt độ BTN (T), nhiệt độ không khí (Tkk ), độ ẩm không khí (W) và tốc độ gió (V)</strong></div> <div> </div> <div> Dựa trên số liệu thực nghiệm, có thể xác định các biểu thức liên quan như sau:</div> <div> </div> <div> <strong>4.1. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 2cm</strong></div> <div> </div> <div> T2cm = 1.946Tkk + 0.005W2 - 0.754W + 1.099V + 9.735 (1)</div> <div> </div> <div> <strong>4.2. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 7cm</strong></div> <div> </div> <div> T7cm = 1.482Tkk - 0.002W + 1,216V -2, 466 (2)</div> <div> </div> <div> Trong đó:</div> <div> </div> <div> T2cm - Nhiệt độ cần tính ở độ sâu 2cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> T7cm - Nhiệt độ cần tính BTN sâu 7cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> Tkk - Nhiệt độ không khí (oC);</div> <div> </div> <div> W - Độ ẩm không khí (%);</div> <div> </div> <div> V - Tốc độ gió (m/s).</div> <div> </div> <div> <strong>5. Kết luận và kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> <strong>5.1. Kết luận</strong></div> <div> </div> <div> - Phân bố nhiệt trong BTN khu vực Nam bộ tương đối lớn trong chu kỳ ngày/đêm. Nhiệt độ cao nhất trong khoảng từ 13 giờ đến 15 giờ, có thời điểm lớn hơn 60oC, nhiệt độ thấp trong khoảng thời gian từ từ 1 giờ đến 7 giờ, thấp hơn 24oC, chênh lệch nhiệt độ rất cao lên đến hơn 36oC.</div> <div> </div> <div> - Nhiệt độ trong BTN không những phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn phụ thuộc vào độ ẩm và tốc độ gió và nhiều yếu tố khác.</div> <div> </div> <div> - Các biểu thức (1) và (2) có thể tính nhiệt độ ở 2cm và 7cm cách mặt đường BTN ở khu vực Nam bộ với các dữ liệu là nhiệt độ môi trường, độ ẩm và tốc độ gió.</div> <div> </div> <div> <strong>5.2. Kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> - Cần tiếp tục khảo sát nghiên cứu nhiệt trong BTN ở những vùng khí hậu khác nhau trên toàn quốc nhằm đưa ra nhiệt độ tính toán và khai thác mặt đường BTN từng vùng khí hậu khác nhau để mặt đường BTN làm việc hiệu quả nhất.</div> <div> </div> <div> - Đi đôi với việc xác định nhiệt độ tính toán mặt đường BTN thì việc nghiên cứu sản xuất hỗn hợp BTN tương ứng với nhiệt độ từng vùng là điều cần thiết. Đây chính là bài toán kinh tế - kỹ thuật cho ngành Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng cho mặt đường BTN.</div> <div> </div> <div> <strong>Tài liệu tham khảo</strong></div> <div> </div> <div> [1]. Số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Nam bộ, 2014 - 2015.</div> <div> </div> <div> [2]. PGS. TS. Nguyễn Xuân Vinh (1992), Sơ đồ tính toán bề dày mặt đường mềm ứng với mùa nóng bất lợi của Việt Nam, Tạp chí GTVT, số tháng 6.</div> <div> </div> <div> [3]. PGS. TS. Trịnh Văn Quang (2007), Kỹ thuật nhiệt dành cho sinh viên ngành công trình, NXB. Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.</div> <div> </div> <div> [4]. PGS. TS. Trần Thị Kim Đăng (2010), Độ bền khai thác và tuổi thọ kết cấu mặt đường BTN, NXB. GTVT, Hà Nội.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> THỐNG NHẤT - VĂN THIỆN</div> <div> </div> <div> </div> ', 'images' => '2016030804143049061f3af2311767c7911ad67d013b14.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '48037', 'slug' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '241', 'rght' => '242', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '141', 'name' => 'Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ', 'code' => null, 'alias' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Trung Quốc, ngày 19/12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ TN&MT Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức Lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Quảng Châu.</div> <div> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Việc khảo sát chung phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ Việt Nam-Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/vinh_bac_bo_kjbf.jpg" style="width: 500px; height: 677px;" /></div> <div> </div> <div> Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ - ảnh 1</div> <div> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Ảnh: TTXVN</div> ', 'images' => '20160308041041f364a1d9e81d39cf8b39ef670d193e86.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42740', 'slug' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '239', 'rght' => '240', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '140', 'name' => 'Việt Nam - Trung Quốc khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc Bộ', 'code' => null, 'alias' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 19-12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ tại TP Đà Nẵng (Việt Nam) và TP Quảng Châu (Trung Quốc).<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (sơ đồ kèm theo). Mục tiêu của việc khảo sát chung là phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này.</div> <div> HNM</div> ', 'images' => '', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44373', 'slug' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '237', 'rght' => '238', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '139', 'name' => 'Khoảng cách giới toàn cầu: Nhiều vấn đề đã được cải thiện', 'code' => null, 'alias' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Những năm qua, nhiều tổ chức, nhà nghiên cứu cũng đã cố gắng tìm cách đo đạc mức độ bình đẳng giới ở nhiều cấp độ từ quốc gia cho đến quốc tế, hoặc theo từng ngành/lĩnh vực cụ thể. Trong số đó, nổi bật là báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum - WEF) với tên gọi Khoảng cách giới toàn cầu (Global Gender Gap), được công bố hằng năm.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Bài viết này tóm tắt một số nội dung chính Báo cáo 2015 của tổ chức này, được xuất bản trung tuần tháng hai vừa qua.</div> <div> </div> <div> <strong>Các chỉ số </strong></div> <div> </div> <div> Để đo lường vấn đề bình đẳng giới, các nhà nghiên cứu từ WEF đưa ra bốn chỉ số chính bao gồm: Sự tham gia và Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế (Economic Participation and Opportunity), Thành tựu giáo dục (Educational Attainment), Sức khoẻ và sự sống (Health and Survival) và Phân quyền chính trị (Political Empowerment). Bốn chỉ số này lại được cấu thành từ các chỉ số con nhỏ hơn (tổng cộng có 14 chỉ số con), ví dụ Tỷ lệ sinh nữ trên nam (thuộc chỉ số Sức khoẻ và sự sống) hoặc Tỷ lệ tổng số đại biểu nữ trong Quốc hội trên tổng số đại biểu nam (thuộc chỉ số Phân quyền chính trị). Các chỉ số con này có thể do WEF trực tiếp tiến hành lấy dữ liệu hoặc lấy lại dữ liệu từ báo cáo của các tổ chức nghiên cứu/phi chính phủ uy tín khác như UNESCO, tổ chức lao động quốc tế ILO trong 2015 hoặc ở năm gần nhất mà dữ liệu sẵn có. </div> <div> </div> <div> <strong>Kết quả 2015 </strong></div> <div> </div> <div> Để được đưa vào bảng xếp hạng Khoảng cách giới toàn cầu 2015, một nước phải có dữ liệu ở ít nhất 12/14 chỉ số con. Năm 2015, có tổng cộng 145 nước được xếp hạng, tăng ba nước so với 2014 (ba nước mới đều đến từ châu Phi, bao gồm: Benin, Cameroon và Gambia). Kết quả trung bình Khoảng cách giới toàn cầu 2015 được thể hiện trong Hình 1.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image002.jpg" style="width: 257px; height: 232px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 1: Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu 2015 (Nguồn WEF).</div> <div> <br /> Từ Hình 1 có thể thấy, sau hơn 100 năm đấu tranh cho bình đằng giới, toàn thể thế giới đã đạt được thành tựu đáng kể trong hai nội dung: giáo dục và sức khoẻ. Kết quả 2015 cho thấy, hai chỉ số này đều đạt mức gần tối đa: Thành tựu giáo dục đạt 0.95/1.00; Sức khoẻ và sự sống đạt 0.96/1.00. Đối với chỉ số giáo dục, có đến 124/145 nước được xếp hạng có kết quả từ 0.90 trở lên. Kết quả đối với điểm Sức khoẻ còn ấn tượng hơn: 100% các nước tham gia xếp hạng đạt điểm trên 0.90. </div> <div> </div> <div> Ngược lại, với hai chỉ số thành phần: Kinh tế và Chính trị, bất bình đẳng vẫn là vấn đề đáng kể. Cụ thể, điểm trung bình của Khoảng cách giới đối với chỉ số Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế chỉ là 0.59/1.00 và với chỉ số Phân quyền chính trị chỉ là 0.23/1.00. </div> <div> </div> <div> Tuy vậy, nếu xét cả quá trình 10 năm từ 2006 đến 2015, kết quả hai chỉ số Kinh tế và Chính trị vẫn có những bước tiến rõ rệt (xem Hình 2). </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image02.jpg" style="width: 414px; height: 151px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 2. Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu giai đoạn 2006 – 2015.</div> <div> </div> <div> <strong>Bắc Âu độc chiếm đầu bảng, Việt Nam đứng thứ 83 </strong></div> <div> </div> <div> Trong 145 nước được xem xét đánh giá mức độ bình đẳng giới, các nước Bắc Âu bao gồm: Iceland, Na Uy, Phần Lan và Thụy Điển lần lượt chiếm bốn vị trí dẫn đầu. Với Iceland, đây là năm thứ bảy liên tiếp họ đứng đầu thế giới về bình đẳng giới. Na Uy và Phần Lan tráo vị trí cho nhau so với kết quả năm 2014 còn với Thuỵ Điển, đây cũng là năm thứ bảy liên tiếp nước này đứng thứ 4 thế giới. Top 10 còn có sự hiện diện của ba nước châu Âu khác là Ireland (thứ 4), Thuỵ Sỹ (thứ 8) và Slovenia (thứ 9). Cũng trong Top 10, châu Phi đóng góp một đại diện (Rwanda, thứ 6), châu Á đóng góp một đại diện (Philippines, thứ 7), còn lại là đại diện châu Úc (New Zealand, thứ 10). </div> <div> </div> <div> Việt Nam đứng thứ 83 thế giới, thứ 7 châu Á với 0.687 điểm trung bình và các điểm thành phần tương ứng: Kinh tế 0.731 điểm (thứ 41 thế giới), Giáo dục 0.941 điểm (114 thế giới), Sức khoẻ 0.950 (139 thế giới) và Chính trị 0.124 điểm (88 thế giới). So với 2014, Việt Nam tụt bảy bậc. Theo WEF, nguyên nhân của việc tụt hạng này chủ yếu là do điểm Giáo dục của Việt Nam bị giảm so với năm ngoái. </div> <div> </div> <div> <strong>Một vài nhận xét sơ bộ </strong></div> <div> </div> <div> Như vậy, sau hơn 100 năm đấu tranh không ngừng nghỉ, vấn đề bình đẳng giới đã được cải thiện rất nhiều trên toàn thế giới. Từ chỗ bị hạn chế về quyền bầu cử, đi học, việc làm và nhiều quyền căn bản khác, phụ nữ ngày nay đã có nhiều cơ hội, và cơ hội bình đẳng để phát triển, để khẳng định giá trị của mình so với nam giới, đặc biệt trong hai nội dung Giáo dục và Y tế. Mặc dầu vậy, ở nội dung Kinh tế và Chính trị, vẫn còn những “bức trần gương” (ceiling glass – khái niệm do Tạp chí Economist giới thiệu ám chỉ những khó khăn ngầm) ngăn cản sự phát triển của phụ nữ. Điều thú vị, kết quả Khoảng cách giới do WEF công bố cho thấy, các nước có thứ hạng cao về Khoảng cách giới chưa chắc đã là nước phát triển và ngược lại mà trường hợp của Philippines (thứ 6) và Nhật Bản (thứ 101) là hai ví dụ minh hoạ rõ nhất. </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image003.jpg" style="width: 410px; height: 154px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 3: Kết quả Khoảng cách giới ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015 (Nguồn: WEF).</div> <div> </div> <div> Việt Nam năm 2015 đứng thứ 83, vị trí ở vào mức độ trung bình trên thế giới. So với năm 2007 là năm đầu tiên tham gia vào xếp hạng Khoảng cách giới của WEF, Việt Nam tụt đến 41 bậc. Việc tụt hạng này, một phần là vì WEF mở rộng số nước đánh giá; nhưng phần khác cũng vì các chỉ số thành phần của Việt Nam gần như không tăng, thậm chí giảm đôi chút trong gần 10 năm qua trong khi cả thế giới đều có tăng trưởng đáng kể. Mặc dù vẫn biết, không có bảng xếp hạng nào là toàn diện, rõ ràng đây vẫn là vấn đề để các nhà chính sách vĩ mô ở nước ta cần đặc biệt quan tâm trong thời gian tới. </div> ', 'images' => '201603080405157624778793b762d4744afae86485c0b8.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '45555', 'slug' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '235', 'rght' => '236', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '138', 'name' => 'Người dân Gia Lai liều 'đua nhau' xây nhà... chờ đền bù', 'code' => null, 'alias' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thấy công nhân đến đo đạc, cắm mốc, nhiều người dân ở xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, Gia Lai) đồn đoán tuyến tránh đường Hồ Chí Minh sẽ đi qua đây nên đua nhau xây dựng để chờ đền bù.</div> <div> </div> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <div> </div> <div> Những ngày này đến tại thôn 3, xã Nghĩa Hòa sẽ thấy cảnh xây dựng tấp nập đang diễn ra. Phần lớn những công trình đang còn dang dở, nhưng đang được đẩy nhanh tiến độ. Điều đáng nói hơn, nhiều vườn cà phê đang trong thời kỳ kết trái được đốn hạ để chuẩn bị cho các ngôi nhà mới mọc lên. Nếu không được người dân giải thích, rất dễ nhầm ở đây đang xây dựng khu dân cư mới.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/a-1457330359.jpg" style="width: 500px; height: 324px;" /><br /> <br /> <div> Những ngôi nhà liên tiếp được mọc lên tại thôn 3, xã Nghĩa Hoà.</div> <div> </div> <div> Sau ít phút còn e dè, anh V.H.H. cũng bắt đầu hé lộ nguyên nhân xây dựng ồ ạt của người dân nơi đây: Cách đây mấy ngày, có mấy công nhân đến đo đạc rồi cắm mốc để xây dựng đường tránh ở khu vực này. Nghe nói, đường tránh sẽ đi từ gần Kon Tum đến dốc Hàm Rồng để tránh trung tâm thị trấn Phú Hòa và TP Pleiku. Như nhà tôi con đường sẽ chạy ngay trong vườn. Giờ tranh thủ xây bờ rào, ít ngày nữa “chạy” được giấy xây dựng sẽ xây luôn ngôi nhà chờ sau này đền bù.</div> <div> </div> <div> Ngay tại UBND xã Nghĩa Hòa, một người dân đang đi xin giấy phép xây dựng cũng cho biết, giờ họ đua nhau xây dựng nên gia đình cũng đi xin giấy phép mở rộng ngôi nhà về phía mặt đường. Mặc dù chưa có cuộc họp hay văn bản nào khẳng định đường sẽ đi qua thôn 3, nhưng dân thấy cắm mốc nên nghĩ đường sẽ đi qua (?!). Trước câu hỏi “nếu giờ xây xong mà đường không đi qua thì cô làm thế nào?”, “phải chấp nhận thôi, làm kiểu này năm ăn năm thua” - một người phụ nữ địa phương trả lời.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/b-1457330535.jpg" style="width: 500px; height: 375px;" /><br /> <br /> <div> Nhiều cây cà phê được đốn hạ để xây nhà, với mục đích chờ đền bù.</div> <div> </div> <div> Thấy sự việc có vẻ bất thường, PV đã liên lạc với UBND huyện Chư Păh, tại đây ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh Văn phòng UBND huyện Chư Păh khẳng định, đến nay UBND tỉnh cũng chưa có văn bản nào liên quan đến con đường tránh, do vậy UBND huyện chưa có căn cứ để biết đường đi qua hay không.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/4-1457330531.jpg" style="width: 500px; height: 340px;" /><br /> <br /> <div> Người dân đồn đoán không có cơ sở rằng đường tránh sẽ thay thế con đường nhỏ này</div> <div> </div> <div> Ông Nguyễn Hòa - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng cung cấp thêm, việc người dân đang ồ ạt xây nhà, ông mới biết vào sáng nay, ngay lập tức đã cho cán bộ xuống tìm hiểu. Khi cán bộ đi khảo sát về báo cáo, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng xử lý. Còn về con đường Hồ Chí Minh mới, ông khẳng định: “Địa phương hiện chưa biết đường tránh đi qua địa bàn nào. Còn về đơn vị đi đo đạc, cắm mốc ông cũng không biết đó là ai. Còn nếu người dân xây dựng nhà trái phép thì sẽ có hình thức xử phạt hành chính”.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thúy Hà</div> ', 'images' => '20160308040335d15fa69abab357f1ff01e3bb5f38e88b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '51259', 'slug' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '233', 'rght' => '234', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $detailNews = array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $setting = array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ) $description_for_layout = '' $keywords_for_layout = '' $tintucnoibat = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $duandatrienkhai = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ) ) $slideshow = array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '69', 'name' => '', 'images' => null, 'created' => '2019-07-11 10:23:46', 'modified' => '2022-04-16 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '68', 'name' => '', 'images' => '201907111208539ebd41e6cbc1e14780805f6fc0d65867.gif', 'created' => '2019-07-11 10:22:33', 'modified' => '2021-05-13 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Buy <a href="http://contest-sport.com/sport-products/anastrazolos-1/"> Anastrozole directly from the manufacturer in USA </a> and without intermediaries.</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '66', 'name' => '', 'images' => '2019071110173758daf01bf616370befe2ad36e8391dfa.png', 'created' => '2019-07-11 10:09:25', 'modified' => '2022-04-15 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Play <a href="https://windice.io/plinko">bitcoin plinko</a> to hit the jackpot today!</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ) ) $adv_khuyenmai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ) $doitac = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ) ) $chayphai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ) $chaytrai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ) $chiasekinhnghiem = array() $list_menu_footer = array() $danhmuc_left_parent = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ) ) $danhmuc = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Trang chủ', 'slug' => 'trang-chu' ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '3', 'name' => 'Giới thiệu', 'slug' => 'gioi-thieu' ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '5', 'name' => 'Download', 'slug' => 'download' ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'slug' => 'tin-tuc' ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '6', 'name' => 'Liên hệ', 'slug' => 'lien-he' ) ) ) $support = array( (int) 0 => array( 'Support' => array( 'id' => '13', 'name' => 'Co so Ha noi', 'phone' => '098 987 678', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'duycuong7640', 'pos' => '0', 'created' => '2013-09-13', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( 'id' => '16', 'name' => 'Co so TP.HCM', 'phone' => '3252 436 432', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'tuvantubep', 'pos' => '0', 'created' => '2014-01-15', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ) ) $content_for_layout = '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>' $scripts_for_layout = '' $cap1 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'slug' => 'tin-tuc' ) ) $dm_c2 = array() $cap2 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '74', 'name' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'images' => null, 'lft' => '76', 'rght' => '77', 'pos' => '27', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $dm_c3 = array()include - APP/View/Elements/menu.ctp, line 23 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::element() - CORE/Cake/View/View.php, line 424 include - APP/View/Layouts/home.ctp, line 107 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::renderLayout() - CORE/Cake/View/View.php, line 539 View::render() - CORE/Cake/View/View.php, line 483 Controller::render() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 957 ProductController::chitiet() - APP/Controller/ProductController.php, line 135 ReflectionMethod::invokeArgs() - [internal], line ?? Controller::invokeAction() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 485 Dispatcher::_invoke() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 186 Dispatcher::dispatch() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 161 [main] - APP/webroot/index.php, line 92
Notice (8): Undefined index: name_eng [APP/View/Elements/menu.ctp, line 23]Code Context<div class="accordion-heading"><a class="accordion-toggle" <?php if(!empty($dm_c2)){?>data-toggle="collapse" data-parent="#accordion2" href="#collapse<?php echo $cap1['Catproduct']['id'];?>" title="<?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>"<?php }else{?>href="<?php echo DOMAIN.$cap1['Catproduct']['slug'];?>"<?php }?>><?php echo $cap1['Catproduct']['name'.LANGUAGE];?>$viewFile = '/home/quangtayqh/domains/quangtayqht.vn/public_html/app/View/Elements/menu.ctp' $dataForView = array( 'cat12' => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'title_for_layout' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'tinmoiup' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'tinlq' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'detailNews' => array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), 'setting' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ), 'description_for_layout' => '', 'keywords_for_layout' => '', 'tintucnoibat' => array( (int) 0 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( [maximum depth reached] ), 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'duandatrienkhai' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'slideshow' => array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'adv_khuyenmai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ), 'doitac' => array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'chayphai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ), 'chaytrai' => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ), 'chiasekinhnghiem' => array(), 'list_menu_footer' => array(), 'danhmuc_left_parent' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'danhmuc' => array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'support' => array( (int) 0 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( [maximum depth reached] ) ) ), 'content_for_layout' => '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>', 'scripts_for_layout' => '' ) $cat12 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $title_for_layout = 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp' $tinmoiup = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '535', 'name' => 'Hướng dẫn đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay GARMIN ETREX 10/20X ', 'code' => null, 'alias' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(17, 17, 17); font-weight: 700; text-align: justify;">Những năm gần đây việc sử dụng máy định vị cầm tay để đo diện tích đất nông nghiệp, đất rừng… trở nên phổ biến. Người nông dân, thương lái đã ứng dụng thiết bị kỹ thuật vào việc đo diện tích đất để mua bán cao su, tiêu, điều,… một cách rất hiệu quả và chính xác.</span></span></span>', 'content' => '<p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Sau đây, chúng tôi xin phép hướng dẫn cách đo diện tích đất bằng máy định vị cầm tay Etrex 10/20x đơn giản và chính xác.<br /> <br /> <strong>Phần 1: Kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích</strong><br /> <br /> Máy định vị cầm tay Etrex 10/20 đo diện tích dựa trên tín hiệu vệ tinh vì vậy để số liệu đo chính xác thì vệ tinh thu được phải nhiều và đầy đủ. Hãy kiểm tra tín hiệu vệ tinh trước khi đo:<br /> <br /> - Nhấn <em>Menu</em> 2 lần để vào màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <br /> - Di chuyển con trỏ vào ô <em>Satellite</em> => nhấn <em>Enter</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3(1).jpg" style="width: 381px; height: 510px;" /><br /> <br /> - Màn hình vệ tinh sẽ hiện ra. Trên góc phải phía trên màn hình thể hiện sai số của máy. Khi hiện ra số từ 3 - 5m tức là vệ tinh đã tốt, chúng ta có thể bắt đầu đo diện tích đất.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4(1).jpg" style="width: 306px; height: 409px;" /><br /> Sau khi kiểm tra tín hiệu vệ tinh và sai số của máy định vị trước khi đo diện tích sẽ tiến hành đo diện tích đất.<br /> <br /> <strong>Phần 2: Tiến hành đo diện tích đất</strong><br /> <br /> <strong>Bước 1:</strong> Nhấn nút <em>Menu</em> trên máy 2 lần để trở về màn hình menu chính<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 1 lần 2.jpg" style="width: 300px; height: 300px;" /><br /> <em>Hình 1. Nhấn Menu 2 lần để trở về màn hình chính</em><br /> <br /> Bước 2: Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ <em>Area Calculation</em> (chức năng đo diện tích) => nhấn <em>Enter</em><strong>. </strong>Màn hình đo diện tích sẽ hiện ra.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 2 lần 2.jpg" style="width: 311px; height: 414px;" /><br /> <em>Hình 2. Di chuyển con trỏ vào biểu tượng có chữ Area Calculation</em><br /> <br /> Bước 3: Bây giờ hãy vào khu đất cần đo diện tích và nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Start</em>, sau đó đi vòng quanh khu đất cần đo.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 3 lần 2.jpg" style="width: 400px; height: 533px;" /><br /> <em>Hình 3. Nhấn Enter vào chữ Start</em><br /> <br /> Bước 4: Sau khi đi vòng quanh khu đất cần đo đến vị trí xuất phát ban đầu nhấn <em>Enter</em> vào chữ <em>Calculate.</em><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 4 lần 2.jpg" style="width: 296px; height: 395px;" /><br /> <em>Hình 4. Nhấn Enter vào chữ Calculate</em><br /> <br /> Màn hình hiển thị kết quả đo diện tích sẽ hiện ra:<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 5.jpg" style="width: 309px; height: 412px;" /><br /> <em>Hình 5. Hiển thị kết quả đo</em><br /> <br /> Tùy vào mỗi mục đích công việc khác nhau mà chúng ta lựa chọn đơn vị đo phù hợp.<br /> Để chọn đơn vị đo bạn chỉ cần di chuyển con trỏ vào chữ <em>Change Units</em> và nhấn <em>Enter </em>=> màn hình sẽ hiện ra các đơn vị đo để bạn lựa chọn, thông thường chúng ta sẽ đo diện tích khu đất lớn nên chọn vào đơn vị Hectares<strong> (</strong>Ha<strong>).</strong><br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Hình 6.jpg" style="width: 376px; height: 502px;" /><br /> <em>Hình 6. Chuyển đơn vị đo</em><br /> <br /> <strong>Cần lưu ý là phải đi thành 1 vòng khép kín thì máy mới đo diện tích khu đất một cách chính xác.</strong></span></span><br /> </p> <p style="margin: 0px auto; padding: 5px 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, sans-serif; background-image: initial !important; background-position: initial !important; background-size: initial !important; background-repeat: initial !important; background-attachment: initial !important; background-origin: initial !important; background-clip: initial !important;"> </p> ', 'images' => '2019042407173039b311cfd409011833b1fdef4dd12cf9.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-24', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '52389', 'slug' => 'huong-dan-do-dien-tich-dat-bang-may-dinh-vi-cam-tay-garmin-etrex-10-20x', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '935', 'rght' => '936', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '534', 'name' => 'Những lưu ý khi dùng máy đo khoảng cách laser', 'code' => null, 'alias' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. Ứng dụng máy đo khoảng cách laser trong đời sống hàng ngày không còn là quá mới mẻ. Đặc biệt là với các nhà thiết kế và thi công nội ngoại thất, kỹ sư trắc địa, kỹ sư công trình. Nhưng việc sử dụng thiết bị này thế nào đúng cách để tránh gây hỏng thiết bị và gây hại tới người xung quanh là vấn đề cần được quan tâm hơn cả trước khi sử dụng máy. </span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Máy đo khoảng cách laser với ưu điểm thiết kế cầm tay nhỏ gọn, đút túi dễ dàng và kết quả phản hồi nhanh. Các tính năng cơ bản bao gồm đo khoảng cách, tính toán theo pitago, diện tích, thể tích, chu vi, đo góc, cộng trừ nhân chia. Ngoài ra, riêng dòng Leica có thêm rất nhiều tính năng vượt trội cho người chuyên nghiệp như đo cạnh trên cao, đo sườn đồi, đo độ nghiêng mái nhà, tính cạnh gián tiếp...<br /> <br /> Trước khi sử dụng bạn cần đọc các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh làm hỏng thiết bị hoặc gây hại đến người xung quanh. <br /> <br /> - Không để tia laser hướng về phía người hoặc động vật và không nhìn vào tia laser trực tiếp hoặc qua phản chiếu.<br /> - Nếu tia laser hướng vào mắt, bạn phải nhắm mắt lại và ngay lập tức xoay đầu để tránh tia laser.<br /> - Không được sử dụng kính nhìn laser như là kính bảo hộ lao động.<br /> - Không được nhúng dụng cụ đo vào trong nước hay các chất lỏng khác.<br /> - Lau sạch bụi bẩn bằng một mảnh vải mềm và ẩm.<br /> - Không sử dụng bất cứ chất tẩy rửa hay dung môi nào.<br /> - Nếu dụng cụ đo bị trục trặc, vui lòng liên hệ bộ phận kỹ thuật của chúng tôi để được hướng dẫn và bảo hành. Tuyệt đối không tự ý tháo mở dụng cụ đo ra để tránh làm thiết bị hỏng hóc thêm.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H1.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H2.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H3.jpg" style="width: 236px; height: 138px;" /></span></span><br /> <br /> <p style="margin: 6px 0px; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; color: rgb(29, 33, 41); font-size: 14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/H7.jpg" style="width: 500px; height: 360px;" /></p> ', 'images' => '20190301033534e604a531789bb8c3cfaceb0b2346fd77.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-03-01', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '64705', 'slug' => 'nhung-luu-y-khi-dung-may-do-khoang-cach-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '933', 'rght' => '934', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '533', 'name' => 'Cùng tìm hiểu về dòng máy thuỷ bình laser', 'code' => null, 'alias' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Với những định hướng ban đầu từ quá trình nghiên cứu, sản xuất và thiết kế, máy thuỷ bình laser dường như đã được tích hợp trong mình những chức năng rất đa dạng, có thể phục vụ nhiều nhu cầu khác nhau của con người. Các chức năng nổi bật đó có thể bao gồm:<br /> - Là thiết bị đo đạc ở các khoảng cách khác nhau từ gần đến xa, từ địa hình bằng phẳng đến nhưng nơi trắc trở nhiều nguy hiểm. Máy thuỷ bình laser có thể hỗ trợ con người trong việc tính toán và lập sơ đồ công trình rất nhanh chóng và chính xác.<br /> - Sử dụng máy trong việc quét mã vạch laser của ngành công nghiệp thương mại giúp bạn có được những kết quả tuyệt đối và tiện lợi hơn.<br /> - Ngoài ra, máy thuỷ bình laser còn là một thiết bị có ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, giáo dục, t tế và giao thông, công nghiệp vận chuyển.<br /> <br /> <strong>Một số cách phân loại máy thuỷ bình laser nổi bật nhất</strong></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua màu sắc</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Màu sắc máy thuỷ bình laser sẽ tương ứng với màu sắc tia laser được tích hợp bên trong máy và những dòng máy có màu sắc khác nhau sẽ có các đặc tính sử dụng cũng như nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Một số dòng máy thuỷ bình laser chính được phân loại theo hình thức này đó chính là máy tia xanh, tia đỏ, tia cam, tia xanh ngọc, tia hồng. Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là hai dòng máy chính tia xanh và tia đỏ. Chúng được xuất hiện phổ biến trên thị trường với những vai trò vô cùng hữu ích, khả năng ứng dụng đa dạng và linh hoạt cho người dùng.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1539914884-may can bang2 (1).JPG" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser theo nhà sản xuất</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Có rất nhiều đơn vị khác nhau gia nhập vào lĩnh vực thiết kế, sản xuất và phân phối máy thuỷ bình laser ra thị trường. Một số thương hiệu nổi bật có thể kể đến như dòng máy thuỷ bình laser thương hiệu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức: Sincon, Bosch, Fukuda, Laisai,...<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1512013048_may-can-bang-laser-sincon-sl-333.jpg" style="width: 455px; height: 481px;" /></span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Phân loại máy thuỷ bình laser qua số tia được tích hợp</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Số tia của máy thuỷ bình laser có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả ứng dụng, đến mức độ phổ biến và khả năng sử dụng thực tế của máy cho các nhu cầu của người dùng. Tùy từng mục đích khác nhau bạn có thể chọn lựa dòng máy thuỷ bình laser với số tia vừa phải như 2 tia, 3 tia, 4 tia, 5 tia. Số lượng tia càng lớn thì giá thành máy càng cao, tuy nhiên hiệu quả và các chức năng máy mang lại sẽ càng lớn.<br /> <br /> <strong>Đánh giá một số ưu điểm của máy thuỷ bình laser trên thị trường hiện nay:</strong><br /> - Sử dụng máy thuỷ bình laser có thể thay thế hoàn toàn các phương thức đo đạc truyền thống với các kết quả đảm bảo độ chính xác, nhanh chóng và rất tiện lợi. Bạn có thể tránh đi được các thao tác phức tạp cần phải thực hiện, ngoài ra là còn tránh được các sai lệch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến những công trình thực tế đang nghiên cứu hoặc thi công.<br /> - Việc sử dụng các dòng máy thuỷ bình laser hiện đại ngày nay rất đơn giản, chỉ cần nhấn nút và kiểm tra kết quả đo. Việc băn khoăn về những công việc cần làm cũng được giảm đi đáng kể. Từ đó giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều.<br /> - Các thiết kế máy thuỷ bình laser hiện nay đều rất hiện đại, sang trọng với khả năng thu hút, bắt mắt, thể hiện cho sự cập nhật xu hướng cho chính người dùng, người chủ của máy.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/images(1).jpg" style="width: 225px; height: 225px;" /><br /> <br /> <strong>Một số nhược điểm của máy thuỷ bình laser:</strong><br /> Tuy mang trong mình nhiều ưu điểm nhưng vẫn không thể phủ nhận được một số khuyết điểm mà máy thuỷ bình laser vẫn còn gặp phải. Việc sử dụng máy tuy đơn giản nhưng luôn cần phải đảm bảo đúng và đủ các thao tác cần thiết. Nếu không sẽ không thể thu được kết quả đo. Ngoài ra, khi ứng dụng máy thuỷ bình laser trong một số điều kiện về địa hình trắc trở hay có nhiều vật cản, kết quả đo đạc thu được có thể sẽ không đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối.<br /> Mức giá của các dòng máy thuỷ bình laser khá lớn, thường cao hơn so với các lựa chọn của phương pháp đo đạc truyền thống. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu cần bỏ ra cho phương pháp cần phải xác định là sẽ tốn kém hơn. Tuy nhiên, so với những hiệu quả mà máy có thể mang lại thì đây hoàn toàn là những con số có thể chấp nhận được.<br /> </span></span>', 'images' => '20190213030954ce4c7d18ea6c8d4e032f065a283c7634.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-02-13', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61876', 'slug' => 'cung-tim-hieu-ve-dong-may-thuy-binh-laser', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '931', 'rght' => '932', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '532', 'name' => 'Đo đạc khảo sát bằng công nghệ RTK - TRIMBLE R8S ', 'code' => null, 'alias' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghệ GPS RTK trong đo đạc khảo sát địa hình giúp rút ngắn thời gian đo đạc ngoài thực địa.<br /> Phương pháp đo vẽ bằng công nghệ RTK rất đơn giản.Khả năng đo chi tiết ở khoảng cách khá lớn.Trạm máy ít phải di chuyển nên tốc độ đo nhanh hơn. Với công nghệ RTK, nhân lực giảm, mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100541-r8s-4 (1)(1).JPG" style="width: 841px; height: 329px;" /><br /> Cùng với đó, để nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc đo đạc khảo sát, bạn cần kết hợp với thiết bị máy toàn đạc điện tử để đo đạc.<br /> <br /> Để bắt kịp xu thế, Trimble – hãng sản xuất của Mỹ cho ra đời dòng máy định vị vệ tinh GNSS 02 tần số R8s. Máy có thiết kế nhỏ gọn và các tính năng nổi bật, đặc biệt là độ chính xác cao.Chuyên dùng trong công tác khảo sát thành lập lưới khống chế tọa độ với độ chính xác cao;<br /> Ngoài ra Trimble R8s cũng có thể được dùng trong việc khảo sát, thi công công trình như một chiếc máy đo đạc thông minh.Có thể thực hiện được tất cả các công việc trắc địa như giao hội, bố trí đường cong, tính diện tích.<br /> <br /> <strong>Các tính năng nổi bật của Trimble R8s GNSS:</strong><br /> + Bộ thu vệ tinh có thể lập cấu hình và tùy chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu của người dùng<br /> + Có cấu hình xử lý hậu kỳ, cấu hình chỉ gồm trạm Base hoặc trạm Rover.Hoặc cấu hình bao gồm cả hai trạm Base và Rover<br /> + Khả năng dò tìm vệ tinh tiên tiến với công nghệ thu vệ tinh Trimble 360<br /> + Gồm bộ vi mạch Trimble Maxwell 6 với 440 kênh<br /> + Tích hợp đơn giản với dòng máy toàn đạc Trimble S-series và trạm Rover V10 Imaging<br /> + Phần mềm hiện trường Trimble Access và phần mềm nội nghiệp Trimble Business Center đầy trực quan<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1545100540-r8s-2(1).jpg" style="width: 426px; height: 600px;" /></span></span><br /> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">Với những tính năng nổi trội như trên, Trimble R8s sẽ là một giải pháp hoàn thiện cho công tác đo đạc khảo sát thành lập bản đồ.</span> </span></span></div> <div class="mota" style="margin: 10px 0px; font-weight: bold; color: rgb(17, 17, 17); position: relative; z-index: 999; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial; text-align: justify; line-height: 20px; font-family: Arial, sans-serif;"> </div> ', 'images' => '20181225030718344e0b16ef2063800ec3d36fa19f99b7.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-12-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '62482', 'slug' => 'do-dac-khao-sat-bang-cong-nghe-rtk-trimble-r8s', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '929', 'rght' => '930', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '531', 'name' => 'Công nghệ DGPS và ứng dụng của nó.', 'code' => null, 'alias' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span>', 'content' => '<p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>DGPS có tên gọi chính xác là Hệ thống Định vị Toàn cầu vi sai (Differential - GPS). Là một dạng nâng cao của Hệ thống Định vị Toàn cầu.</strong></span></span><br /> </p> <p> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">DGPS sử dụng thêm một mạng lưới các trạm mặt đất cố định để phát tín hiệu. Làm căn cứ cho thiết bị định vị nhận biết khác biệt giữa các vị trí của các trạm đo. Phân biệt theo hai cách: được chỉ định bởi hệ thống vệ tinh và số liệu đo đạc chính xác đã biết từ trước. Từ sai khác giữa vị trí đo bởi vệ tinh và vị trí chính xác đã biết. Các thiết bị định vị có thể hiệu chỉnh vị trí chính xác của chúng.</span></span></p> <p style="text-align: center;"> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939579-DPGS-2.jpg" style="width: 507px; height: 347px;" /></span></span></p> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Các tín hiệu hiệu chỉnh thường được phát ở dạng sóng radio UHF.<br /> <br /> Hệ thống DGPS:<br /> - Một là chủ yếu cho hàng hải, phát tín hiệu trên dải sóng dài;<br /> - Một hệ thống khác được sử dụng cho điều tra đất đai và di chuyển trên mặt đất, sử dụng băng tần FM radio thương mại.<br /> <br /> Ở Việt Nam hiện có 6 trạm DGPS: Đồ Sơn, Vũng Tàu, Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Quảng Nam.<br /> <br /> Các ứng dụng hệ thống DGPS: <br /> <br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ mặt Đất<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ biển<br /> - Ứng dụng trong giao thông và hải dương học trên biển<br /> - Ứng dụng trong trắc địa và bản đồ hàng không<br /> - Ứng dụng trong giao thông hàng không<br /> - Ứng dụng trong thám hiểm không gian<br /> - Ứng dụng trong quân đội<br /> <br /> <strong>GPS và DGPS khác nhau như thế nào?</strong> </span></span><br /> <ul> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> GPS là tín hiệu được phát trực tiếp từ các vệ tinh toàn cầu GPS. GPS có độ sai số trong phạm vi tiêu chuẩn là 15m.</span></span></li> <li> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> DGPS là tín hiệu vô tuyến được phát từ các trạm DGPS sau khi nhận GPS và sửa đổi chúng cho tín hiệu chính xác hơn. Với phạm vi tiêu chuẩn dưới 5m. Tuy nhiên nhược điểm của DGPS là phải sử dụng nhiều trạm phát dưới mặt đất. Sai số sẽ càng cao khi khoảng cách từ trạm DGPS đến thiết bị thu sóng càng lớn.</span></span></li> </ul> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-11.jpg" style="width: 421px; height: 245px;" /></span></span></p> <p style="text-align: center;"> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/1542939580-DPGS-12.jpg" /></span></span></p> ', 'images' => '20181123080947be329442040732a45e4832bf54eaf382.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-23', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '63273', 'slug' => 'cong-nghe-dgps-va-ung-dung-cua-no', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '927', 'rght' => '928', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '530', 'name' => 'Chức năng của máy đo khoảng cách laser Disto X4', 'code' => null, 'alias' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Máy đo khoảng cách laser Leica DISTO X4 - 150m</strong> là Model mới nhất của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. </span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410<br /> <br /> * Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> ', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(51, 51, 51); font-weight: 700; text-transform: uppercase;">MÁY ĐO KHOẢNG CÁCH LASER LEICA DISTO X4_150M</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"> là Model mới nhất (cùng với Leica DISTO X3) của hãng Leica Geosystems - Thụy Sĩ tại thị trường thế giới cũng như ở Việt Nam. Disto X4 đã có mặt tại thị trường Việt nam vào tháng 8/2018</span></span></span> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Được thiết kế với mẫu mã mới hoàn toàn so với các Model tiền nhiệm, Leica đang hướng tới sự đơn giản, chắc chắc, tinh tế cùng với các chức năng ngày càng tiên tiến hơn. Đặc biệt độ bền bỉ cực cao như Model tiền nhiệm X410</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Điểm khác biệt lớn nhất của Model X4 lần này không thể không kể đến là màn hình của Máy, tuy màn hình không được trang bị cỡ lớn như các dòng D seriel nhưng màn hình X4 được thiết kế dạng LED TFT sắc nét giống như các màn hình trên smartphone hiện nay.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Giao diện truy cập được thiết kế mới giúp cho việc truy cập các chức năng cũng như quan sát kết quả được dễ dàng và thuận lợi nhất.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Thân máy được thiết kế rất chắc chắn, cầm vừa vặn trên tay, cùng với đó là X4 được trang bị IP65 cho khả năng kháng bụi nước rất cao nơi công trường cũng như có khả năng an toàn khi rơi từ độ cao 2m.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="margin: 0px; padding: 15px 5px 0px 0px;">* Các công việc đo đạc khảo sát công trình bên ngoài trời nắng sẽ không còn là trở ngại lớn khi camera kỹ thuật số Zoom 4X được tích hợp trên Disto X4, camera này giúp cho việc định vị mục tiêu đo bên ngoài trời nắng được dễ dàng, nhanh chóng,thuận lợi và chính xác hơn so với các Model không được trang bị camera. Kết quả đo đạc sẽ chính xác và tin cậy hơn rất nhiều.</span></span></span></p> <p style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; text-align: justify;"> </p> <table border="0" cellpadding="0" style="width:700px;" width="700"> <tbody> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-painter-function.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-1.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích sơn</strong><br /> Tính toán tổng diện tích tường, sàn, trần</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo diện tích / thể tích</strong><br /> Đo diện tích nhà, phòng, diện tích đất.. thể tích vật liệu...</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-2.jpg" /></span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> </span></span></td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-3.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo gián tiếp Pythagoras</strong><br /> với những vị trí khó tiếp cận</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo ngang thông minh</strong><br /> Khi gặp chướng ngại vật, không thể đo theo phương ngang. Khi đó chỉ cần đo phía trên hoặc phía dưới thiết bị sẽ cho ra khoảng cách ngang chính xác, nhanh chóng.</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-4.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/may-do-khoang-cach-laser-leica-5.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo chia đều</strong><br /> Việc lắp dựng, xác định các vị trí bằng nhau sẽ nanh chóng hơn</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo cao liên tục</strong><br /> Với những vị trí trên cao, vị trí không thể tiếp cận trực tiếp...chỉ cẩn đo điểm trên hoặc dưới sau đó hướng laser đến điển còn lại, thiết bị sẽ cho ra khoảng cách chính xác và nhanh nhất</span></span></td> </tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td> </td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_disto_x3/leica-disto-x3-do-goc-nghieng.jpg" /></span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><img src="http://www.legendtech.com.vn/media/upload/leica_moi/leica_disto_x4/IP65-leica-disto-x4.jpg" /></span></span></td> </tr> <tr> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Đo góc nghiêng 360<sup>o</sup></strong><br /> Xác định độ dốc (nghiêng) của mái nhà, ram đốc, mái dốc, cầu thang, vì kèo...</span></span></td> <td> </td> <td> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Cấp bảo vệ IP65</strong><br /> Cho khả năng chống bụi bặm, môi trường ẩm ướt nơi công trường. Ngoài ra thiết bị có khả năng an toàn khi rơi ở độ cao 2m</span></span></td> </tr> </tbody> </table> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <br /> <br /> <br /> <br /> </span></span>', 'images' => '2018111207535647c80092b4d21138b6caefb4b536d2f7.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2018-11-12', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '80760', 'slug' => 'chuc-nang-cua-may-do-khoang-cach-laser-disto-x4', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '925', 'rght' => '926', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $tinlq = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '147', 'name' => 'Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Cần 1.000 tỷ để đo đạc đất nông, lâm trường', 'code' => null, 'alias' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Chiều nay (10/11), Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về Báo cáo giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/v2-1447147959769.png" style="width: 660px; height: 383px;" /><br /> <br /> <div> </div> <div> Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cho rằng nguyên nhân của những tồn tại của các nông, lâm nghiệp hiện nay là do chúng ta chưa quản lý tốt về chính sách, bên cạnh đó bản thân các nông, lâm trường cũng yếu kém về năng lực quản lý.</div> <div> </div> <div> Bên cạnh đó, vấn đề đặt ra hiện nay là nhiều nông, lâm trường có đất nhưng để hoang hóa trong khi người dân lại không có đất để canh tác sản xuất. Đây là nguồn gốc của những mâu thuẫn phát sinh giữa người dân và các nông, lâm trường. Có những mâu thuẫn kéo dài hàng chục năm chưa được giải quyết.</div> <div> </div> <div> Trước vấn đề này, các đại biểu đều kiến nghị, phải rà soát diện tích đất từng nông, lâm trường, đánh giá kết quả sử dụng đất. Trên cơ sở đó giao đất cho nông, lâm trường và ưu tiên giao thêm đất cho người dân để ổn định sản xuất.</div> <div> </div> <div> Các đại biểu cũng cho biết, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị quyết quản lý về nông, lâm trường để tránh tình trạng hàng triệu ha đất sử dụng không hiệu quả như hiện nay. Đồng thời, đối với những hộ dân sử dụng đất nông, lâm trường hiệu quả, lâu dài từ năm 1993 trở về trước, các đại biểu cũng kiến nghị giảm tiền sử dụng đất cho các trường hợp này.</div> <div> </div> <div> Trước những ý kiến của các đại biểu trong buổi thảo luận, Bộ Trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cũng cho biết: "Nhiều đại biểu quan tâm đến hiệu quả sử dụng đất, nhiều nông lâm trường có đóng góp rất quan trọng, một số Lâm nông trường như Tập đoàn Cao Su hàng năm có sản lượng cao hơn bình quân của cả nước. Chính nhờ các nông trường chúng ta mới hình thành được ngành cao su, cà phê. Các nông trường đã hình thành ngành chè ở Miền Bắc, nhiều nông trường nòng cốt bảo vệ rừng, phát triển an ninh xã hội ".</div> <div> </div> <div> Tại buổi thảo luận Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Minh Quang cũng thừa nhận, thực tế sau 10 năm việc giao đất và sử dụng đất cho các nông lâm trường kết quả đạt được rất thấp.</div> <div> </div> <div> Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng thẳng thắn thừa nhận, trách nhiệm này một phần thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường, bên cạnh đó các địa phương cũng có một phần trách nhiệm. "Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận khuyết điểm chậm ban hành một số văn bản hướng dẫn khi Luật đất đai thay đổi, chưa tổ chức thanh tra hết tất cả các đơn vị nông, lâm trường, thiếu quan tâm trong công tác quản lý đất nông, lâm trường dẫn đến các vụ khiếu kiện đất đai kéo dài", Bộ trưởng nói.</div> <div> </div> <div> Cũng theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trong đó việc đất đai không được đo đạc, hồ sơ đất đai chưa được lập, việc xác định ranh giới giữa các công ty lâm nghiệp chưa được rõ ràng... là một trong những nguyên nhân chính. Tuy nhiên, về vấn đề này thì bản thân các nông, lâm trường cũng không thể lo liệu được vì kinh phí đo đạc rất lớn.</div> <div> </div> <div> "Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ được thực hiện khi đất đã được đo đạc để lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới, cắm mốc. Thực tế, việc đo đạc hiện nay cũng còn nhiều khó khăn, thiếu kinh phí để tiến hành. Đề nghị chính phủ hỗ trợ khoảng 1.000 tỷ đồng để có thể sớm hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận cho các nông, lâm trường", Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.</div> <div> </div> <div> Thanh Ngà</div> <div> Theo Trí thức trẻ</div> ', 'images' => '20160308042539ed5fecdfbf5ed6b6a2b998b9c4a28821.png', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42558', 'slug' => 'bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '251', 'rght' => '252', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '146', 'name' => 'Cán bộ địa chính 'vòi' tiền dân bị phạt bảy năm tù', 'code' => null, 'alias' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Lợi dụng là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất công, Tuệ làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định, buộc muốn làm nhanh thì phải chi tiền. <br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Ngày 3-11, TAND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) đã xử sơ thẩm và tuyên phạt Phạm Văn Tuệ (32 tuổi, nguyên cán bộ đo đạc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều) bảy năm tù về tội nhận hối lộ. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc bị cáo phải trả lại cho ông S. số tiền 32 triệu đồng (do trước khi đưa tiền cho Tuệ, ông S. đã trình báo công an).</div> <div> </div> <div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/plo3-11thuydungnhanhoilo1h_ukgx.jpg" style="width: 448px; height: 301px;" /></div> <div> </div> <div> Bị cáo Phạm Văn Tuệ nghe tòa tuyên án ngày 3-11. Ảnh: GIA TUỆ</div> <div> </div> <div> Theo cáo trạng, Phạm Văn Tuệ là nhân viên đo đạc địa chính và quản lý đất của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT quận Ninh Kiều. Tuệ đã lợi dụng nhiệm vụ này để làm khó người dân bằng cách kéo dài thời gian đo đạc so với quy định (Không có hồ sơ đo đạc và biên bản xác định ranh giới và mốc thửa đất thì không thể lập được hồ sơ kỹ thuật và sẽ làm chậm quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân). Do đó, buộc người dân phải đưa tiền để Tuệ sớm thực hiện việc đo đạc địa chính theo yêu cầu.</div> <div> </div> <div> Tuệ còn lợi dụng mối quan hệ đang công tác tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để ra giá nhận làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với giá 3-5 triệu đồng cho mỗi bộ hồ sơ.</div> <div> <br /> Ông S. nộp bốn bộ hồ sơ yêu cầu vẽ hồ sơ kỹ thuật và cả bốn bộ của ông S. đều do Tuệ phụ trách. Tuệ kéo dài việc vẽ hơn một tháng chưa xong, buộc ông S. phải gợi ý đưa cho Tuệ 20 triệu đồng. Tuệ đồng ý và hẹn ông S. 26-5-2014 quay lại lấy hồ sơ kỹ thuật.</div> <div> <br /> Đồng thời, sợ bốn bộ hồ sơ này khi ra làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ bị làm khó dễ nên ông S. đề nghị Tuệ làm thay, Tuệ đồng ý với giá 3 triệu đồng/bộ. Tổng cộng ông S. phải đưa cho Tuệ là 32 triệu đồng.</div> <div> <br /> Cùng thời gian này ông S. đã tố cáo Tuệ đến Công an TP Cần Thơ. Đến 27-5-2014, ông S. hẹn Tuệ để đưa trước số tiền 10 triệu đồng. Ngày 21-6-2014, ông S. hẹn Tuệ tại quán cà phê đưa nốt số tiền 22 triệu đồng và nhận hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì công an bắt quả tang Tuệ.</div> <div> <br /> Đối với hành vi của ông S., trước khi đưa tiền cho Tuệ thì ông S. đã trình báo vụ việc cho công an để làm rõ. Đồng thời khi đưa số tiền 10 triệu đồng, ông S. có ghi lại gửi cho công an biết nên không xem xét trách nhiệm của ông S. về tội đưa hối lộ.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Nhẫn Nam</div> ', 'images' => '20160308042433d4c4b1bf649e78f880648e555af9fcb6.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44499', 'slug' => 'can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '249', 'rght' => '250', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '145', 'name' => 'Phó giám đốc Sở TN-MT Cà Mau bị đề nghị kiểm điểm vì ký cấp đất sai quy định', 'code' => null, 'alias' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã cố tình bỏ qua diễn biến tranh chấp, cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất để cấp cho doanh nghiệp.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Chiều 21/10, nguồn tin của phóng viên được biết, UBND tỉnh Cà Mau vừa có kết luận về những nội dung mà người dân tố cáo đối với ông Đặng Hữu Lạc, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Cà Mau. Theo đó, UBND tỉnh Cà Mau đã chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc vì đã cấp đất sai cho doanh nghiệp.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/phogiamdocsojpg1445435355.jpg" style="width: 550px; height: 338px;" /><br /> <br /> <div> Sở TN-MT Cà Mau, nơi ông Lạc công tác</div> <div> </div> <div> Trước đó, một số hộ dân ở thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau) đã gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng, trong đó có UBND tỉnh với nội dung cho rằng, ông Lạc đã ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho DNTN Toàn Phát (có địa chỉ tại thị trấn Trần Văn Thời) sai quy định.</div> <div> </div> <div> Theo đó, khi tiến hành đo đạc, xác minh hiện trạng đất, lực lượng làm nhiệm vụ đã bỏ qua về diễn biến tranh chấp; cố ý làm sai lệch ranh giới, mốc giới hai thửa đất; cấp đất cho doanh nghiệp khi có một phần đất đã được bồi thường.</div> <div> </div> <div> Sau khi vào cuộc xác minh đơn tố cáo của người dân, UBND tỉnh Cà Mau kết luận, hầu hết nội dung đơn tố cáo điều đúng sự thật. Đồng thời chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với ông Lạc và những người có liên quan đến vụ việc nêu trên.</div> ', 'images' => '20160308042313eaa9bf7df753a0756ace3d7553bc11ff.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '43087', 'slug' => 'pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '247', 'rght' => '248', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '144', 'name' => '5 lĩnh vực bị vi phạm lớn nhất trong ngành tài nguyên, môi trường', 'code' => null, 'alias' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất đai, môi trường, khoáng sản, tài nguyên nước, đo đạc và bản đồ là những lĩnh vực có nhiều vi phạm nhất trong năm 2015.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 15,3 tỷ đồng vi phạm về đất đai</strong></div> <div> <br /> Thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 5/1 cho biết, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 169 tổ chức, cá nhân với số tiền 15 tỷ 381 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 8.525 ha đất, 89 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cũng cho thấy việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai thuộc thẩm quyền của địa phương còn chậm.</div> <div> <br /> <div> <strong>Xử phạt hơn 35,4 tỷ đồng vi phạm về môi trường</strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 797 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, qua đó ban hành quyết định xử phạt hành chính 602 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 35,4 tỷ đồng, truy thu 1 tỷ 293 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt hơn 14 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên khoáng sản</strong></div> <div> <br /> Kết quả thanh, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường cũng cho thấy, trong năm 2015, Bộ Tài nguyên-Môi trường và Sở Tài nguyên-Môi trường các địa phương đã tiến hành 520 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật khoáng sản.</div> <div> </div> <div> Qua đó, xử phạt vi phạm hành chính 349 tổ chức, cá nhân với số tiền hơn 14 tỷ đồng, truy thu hơn 1,9 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 22 giấy phép hoạt động khoáng sản.</div> <div> </div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 2,5 tỷ đồng vi phạm về tài nguyên nước</strong></div> <div> <br /> Theo kết quả thanh tra, kiểm tra của ngành tài nguyên và môi trường, trong năm 2015, toàn ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 20 tổ chức, cá nhân với số tiền là 2 tỷ 418 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Các hành vi vi phạm chủ yếu là không có giấy phép khai thác sử dụng nước dưới đất; không có giấy phép xả nước thải vào nguồn nước; vi phạm các nội dung trong giấy phép đã cấp...</div> <div> </div> <div> <strong>Xử phạt gần 300 triệu đồng vi phạm về đo đạc và bản đồ<br /> <br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ttxvn_ban_do.jpg" style="width: 660px; height: 495px;" /></strong></div> <div> <br /> Trong năm 2015, toàn ngành tài nguyên và môi trường đã tiến hành 54 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đo đạc và bản đồ của 176 tổ chức. Qua đó đã xử phạt vi phạm hành chính 22 tổ chức với số tiền là 298 triệu đồng.</div> <div> </div> <div> Kết quả thanh tra, kiểm tra cho thấy công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan chủ quản dự án, ban quản lý dự án tỉnh chưa kiên quyết kịp thời, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm địa chính, tiến độ thực hiện dự án chậm; kết quả đăng ký cấp giấy chứng nhận, xây dựng hồ sơ địa chính chưa đạt được mục tiêu của dự án.</div> </div> </div> ', 'images' => '2016030804201765a14c964a0d77b3be87e2cdfb9374c4.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '46877', 'slug' => '5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '245', 'rght' => '246', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 4 => array( 'Post' => array( 'id' => '143', 'name' => 'Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang?', 'code' => null, 'alias' => 'ho-‘tu-than’-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> TS. Vũ Bằng cho rằng, chúng ta cần phải đo đạc để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu, phát triển theo hướng nào, thì mới có biện pháp khắc phục.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt và người dân ở khu vực đó vô cùng hoang mang.</div> <div> </div> <div> Để tìm hiểu về nguyên nhân xuất hiện hố “tử thần”, PV báo Người Đưa Tin đã có trao đổi với TS. Vũ Văn Bằng, Phó viện trưởng, Viện Công nghệ nước và môi trường (Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam) về vấn đề này.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 1" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than-1451881244.jpg" /><br /> <br /> <div> Hố "tử thần" xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, Tỉnh Bắc Kạn</div> <div> </div> <div> <strong>Hố "tử thần" liên quan đến vật thể lạ?</strong></div> <div> </div> <div> TS. Vũ Văn Bằng cho rằng: “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, có hai nguyên nhân chính là do tự nhiên và nhân tạo. Muốn biết cụ thể nguyên nhân xuất hiện hố tử đó thì chúng ta cần phải đến hiện trường để đo đạc khảo sát trực tiếp.</div> <div> </div> <div> Thông tin nhanh từ TS. Vũ Bằng cho hay: “Trường hợp hố tử thần xuất hiện do nhân tạo thì nguyên nhân có thể là từ các đường ông thoát nước lớn tại khu vực bị bục, thủng nước tràn ra ngoài làm cho đất xung quanh ẩm ướt, lâu ngày gây ra hiện tượng sụt lún.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân nhân tạo thì thường có quy mô nhỏ, chúng ta có thể nhận biết được ngay. Sau khi sụt lún, có thể để lộ ra những đoạn ống nước, kênh, rạch ngầm bên dưới mặt đất”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 2" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than1-1451881352.jpg" /><br /> <br /> <div> Cận cảnh hố "tử thần" bị xuất hiện</div> <div> </div> <div> “Trường hợp tự nhiên là do cấu trúc địa chất khu vực hố tử thần. Hiện tượng đất sụt lún là do bên dưới có các hang hốc ngầm. Hang hốc ngầm thường phát triển ở những núi đá vôi, chúng ta phải quan sát xem kho vực hố tử thần ở Bắc Kạn có núi đá vôi không. Nếu có núi đá vôi thì việc bên dưới hố tử thần có hang, hốc ngầm là không thể tránh khỏi. Hang, hốc ngầm phát triển đến một mức nào đó sẽ gây ra hiện tượng sụt lún với quy mô rất lớn”, TS. Vũ Bằng nói.</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng khẳng định: “Hố tử thần tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn, với chiều sâu khoảng 15 m, rộng 20 m2 là do yếu tố tự nhiên. Dưới đó chắc chắn sẽ có hang động ngầm phát triển rộng trong đá vôi gốc”.</div> <div> </div> <div> </div> <img alt="Hố ‘tử thần’ tại Bắc Kạn có liên quan đến vật thể lạ ở Tuyên Quang? - Ảnh 3" src="http://xmedia.nguoiduatin.vn/thumb_x500x/2016/1/4/291/ho-tu-than2-1451881421.jpg" /><br /> <br /> <div> Tuyến đường tỉnh lộ 254 bị tê liệt</div> <div> </div> <div> TS. Vũ Bằng cũng khẳng định: “Hố tử thần ở Bắc Kạn không liên quan đến vật thể lạ rơi ở Tuyên Quang, bởi vì vật thể lạ nặng có 50kg rơi xuống đất gây ra hố lõm đất chỉ sâu khoảng 20 cm. Người dân không nên hoang mang tin vào những lời đồn đại không có cơ sở”.</div> <div> </div> <div> <strong>Dùng 1.500 khối đất đá để lấp hố "tử thần"</strong></div> <div> </div> <div> Nói về giải pháp khắc phục hố tử thần TS. Vũ Bằng cho rằng: “Chúng ta cần phải đo đạc chính xác để biết được hang động đá vôi phát triển rộng hay hẹp, nông hay sâu. Phát triển theo hướng nào, từ đó mới có thể đưa ra biện pháp khắc phục, chặn hướng hang động đang phát triển. Từ đó, chúng ta mới lấp được đất đá vào hố tử thần. Nếu không ngăn chặn được hướng phát triển mà cứ lấp thì đất đá sẽ bị trôi đi khi hang động phát triển rộng thêm”.</div> <div> </div> <div> Được biết, vào khoảng 18h30 tối ngày 2/1, tại tổ 10, thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn xuất hiện một hố “tử thần” sâu khoảng 15 m, rộng 20m2 tại thị trấn Bằng Lũng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Hố tử thần "nuốt gọn" một nửa tuyến đường tỉnh lộ 254 khiến giao thông bị tê liệt.</div> <div> </div> <div> Theo những người dân sống gần hiện trường, khi mới xảy ra sự việc mọi người phát hiện miệng hố còn nhỏ, nhưng sau đó đất sụt xuống và miệng hố loang rộng ra. Một cây xoan cao gần 15m cùng nhiều cây cối xung quanh đã nhanh chóng bị hố sâu nuốt gọn. Có 4 ngôi nhà nằm gần trong khu vực sụt lún đã bị nứt và ảnh hưởng, 9 hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm phải sơ tán.</div> <div> </div> <div> Ngay sau khi xảy ra sự việc, ông Lý Thái Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cùng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nông Văn Chí đã có mặt tại hiện trường để chỉ đạo công tác xử lý hiện trường, khắc phục sự cố. Đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng theo dõi thường xuyên, báo cáo kịp thời các diễn biến xảy ra, có phương án di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn.</div> <div> </div> <div> Phải mất hơn 1.500 khối đất đá mới lấp đầy được hố sụt lún.</div> <div> </div> <div> Hiện tuyến đường 254 từ Chợ Đồn đi Ba Bể đã được lưu thông trở lại. Tuy nhiên chỉ các phương tiện nhỏ, xe máy, xe đạp và người đi bộ đi được, còn xe ô tô và xe tải vẫn phải đi đường khác.</div> <div> </div> <div> Cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi, khi nào ổn định và nền đất cứng, mới cho thông xe toàn bộ. Các lực lượng vẫn túc trực và theo dõi, phân luồng đảm bảo an toàn giao thông, báo cáo kịp thời nếu có sự cố xảy ra.</div> <div> </div> <div> Nguyên nhân hiện tượng sụt lún đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tỉnh Bắc Kạn sẽ đề nghị Tổng cục Địa chất và Khoáng sản lên đo đạc, kiểm tra, đánh giá địa chất khu vực. Song để có kết luận nguyên nhân chính xác cần có thêm thời gian. Trước mắt, Bắc Kạn di dời những hộ dân trong vùng nguy hiểm đến nơi an toàn, tiến hành đo đạc thống kê, trấn an dư luận.</div> <div> </div> <div> Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thế Anh</div> ', 'images' => '201603080417200e9f1b15c7f9b9f6a72a4e9a51b35862.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42002', 'slug' => 'ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '243', 'rght' => '244', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 5 => array( 'Post' => array( 'id' => '142', 'name' => 'Phân bố nhiệt trong bê tông nhựa khu vực Nam bộ', 'code' => null, 'alias' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Tóm tắt: Bài báo trình bày thực nghiệm hiện trường đo đạc nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong bê tông nhựa (BTN) ở độ sâu 2cm, 5cm và 7cm của mặt đường, kết hợp với vận tốc gió, độ ẩm môi trường ở một số trạm đo khu vực TP. Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương và Long An. Từ những kết quả thí nghiệm tìm ra mối liên hệ của các tham số liên quan giữa nhiệt độ môi trường, vận tốc gió, độ ẩm với nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ.</div> <div> </div> <div> <strong>1. Đặt vấn đề</strong></div> <div> </div> <div> Để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong những năm gần đây, phát triển hạ tầng là điều bức thiết, trong đó GTVT là ngành phải đi đầu với giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng rất lớn. Kết cấu mặt đường bộ bằng BTN được sử dụng rộng rãi và là sự lựa chọn hàng đầu khi thiết kế các công trình đường cao tốc và đường cấp cao. Tuy nhiên, trong thực tế xây dựng đường ở nước ta hiện nay còn một số tồn tại cần được nghiên cứu giải quyết. Trong đó, nhiệt độ mặt đường là vấn đề cần quan tâm nhằm hạn chế nguyên nhân gây ra hư hỏng mặt đường do nhiệt, trong quá trình khai thác ở khu vực Nam bộ nói riêng và nước ta nói chung.</div> <div> </div> <div> <strong>2. Đặc điểm về khí hậu Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> Nam bộ gồm Đông Nam bộ và Tây Nam bộ (đồng bằng sông Cửu Long). Ở Tây Nam bộ nước nhiều và nền nhiệt không cao. Đông Nam bộ, khu vực khí hậu VI gồm các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và TP. Hồ Chí Minh. Khu vực này không có mùa lạnh, nhiệt độ thấp nhất nói chung không dưới 10oC, nhiệt độ cao nhất vượt 40oC ở phía Bắc và đạt 35 - 40oC ở phía Nam. Số giờ nắng trung bình trong ngày 6 giờ đến 8 giờ, lượng bức xạ tương ứng là 368,5Cal/cm2. Hàng năm có hai mùa rõ rệt là mùa nắng, từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau và mùa mưa ở các tháng kế tiếp. Cường độ mưa khá lớn, ít chịu ảnh hưởng của bão.</div> <div> </div> <div> Với đặc điểm khi hậu Nam bộ như trên, lớp BTN mặt đường tiếp xúc trực tiếp nên chịu ảnh hưởng và có mối quan hệ với nhiệt độ khí quyển. Chu kỳ thay đổi nhiệt độ của mặt đường chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ thay đổi nhiệt độ của khí quyển. Ở vùng khí hậu nóng, nhiệt độ của BTN có thể lên đến 70oC. Ở TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến 65oC, mặt đường BTN chịu nhiệt độ cao từ 6 giờ đến 7 giờ mỗi ngày.</div> <div> </div> <div> <strong>3. Kết quả khảo sát nhiệt độ không khí, nhiệt độ trong BTN ở khu vực Nam bộ</strong></div> <div> </div> <div> <strong>3.1. Sơ đồ đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường BTN</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="hinh31" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh31-0849.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.1: Vị trí đặt thiết bị đo nhiệt độ mặt đường và trong BTN</div> <div> <br /> Các vị trí đo nhiệt độ không khí trên mặt đường VT1, nhiệt độ ở độ sâu 2cm cách mặt đường VT2, 5cm cách mặt đường VT3, 7cm cách mặt đường VT4, 12cm cách mặt đường VT5 được thể hiện trên Hình 3.1.</div> <div> </div> <div> Kết cấu mặt đường 12cm BTN, 30cm - 40cm cấp phối đá dăm loại một, nền đường cũ là BTN xuống cấp.</div> <div> </div> <div> <strong>3.2. Các đồ thị thể hiện các tham số liên quan: Nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ gió với nhiệt độ trong BTN, ở độ sâu sâu 2cm, 5cm, 7cm và 12cm cách mặt đường</strong></div> <div> </div> <div> </div> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hinh32-0851.jpg" style="width: 680px; height: 323px;" /><br /> <br /> <div> Hình 3.2: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, mặt đường và trong BTN</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh33" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh33-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.3: Đồ thị biến thiên nhiệt độ không khí, nhiệt độ mặt đường, độ ẩm, tốc độ gió</div> <div> </div> <div> <img alt="hinh34" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh34-0851.jpg" /></div> <div> </div> <br /> <div> Hình 3.4: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 2cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh35" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh35-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.5: Đồ thị giữa nhiệt độ môi trường và nhiệt độ BTN ở sâu 7cm cách mặt đường</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh36" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh36-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.6: Đồ thị hệ giữa nhiệt độ BTN sâu 2cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> </div> <br /> <img alt="hinh37" src="http://media.tapchigiaothong.vn/files/Tapchigiay/2015/12/23/hinh37-0851.jpg" /><br /> <br /> <div> Hình 3.7: Đồ thị giữa nhiệt độ BTN sâu 7cm so với mặt đường và độ ẩm</div> <div> <br /> <strong>4. Biểu thức liên hệ giữa nhiệt độ BTN (T), nhiệt độ không khí (Tkk ), độ ẩm không khí (W) và tốc độ gió (V)</strong></div> <div> </div> <div> Dựa trên số liệu thực nghiệm, có thể xác định các biểu thức liên quan như sau:</div> <div> </div> <div> <strong>4.1. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 2cm</strong></div> <div> </div> <div> T2cm = 1.946Tkk + 0.005W2 - 0.754W + 1.099V + 9.735 (1)</div> <div> </div> <div> <strong>4.2. Nhiệt độ trong BTN ở độ sâu h = 7cm</strong></div> <div> </div> <div> T7cm = 1.482Tkk - 0.002W + 1,216V -2, 466 (2)</div> <div> </div> <div> Trong đó:</div> <div> </div> <div> T2cm - Nhiệt độ cần tính ở độ sâu 2cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> T7cm - Nhiệt độ cần tính BTN sâu 7cm cách mặt đường (oC);</div> <div> </div> <div> Tkk - Nhiệt độ không khí (oC);</div> <div> </div> <div> W - Độ ẩm không khí (%);</div> <div> </div> <div> V - Tốc độ gió (m/s).</div> <div> </div> <div> <strong>5. Kết luận và kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> <strong>5.1. Kết luận</strong></div> <div> </div> <div> - Phân bố nhiệt trong BTN khu vực Nam bộ tương đối lớn trong chu kỳ ngày/đêm. Nhiệt độ cao nhất trong khoảng từ 13 giờ đến 15 giờ, có thời điểm lớn hơn 60oC, nhiệt độ thấp trong khoảng thời gian từ từ 1 giờ đến 7 giờ, thấp hơn 24oC, chênh lệch nhiệt độ rất cao lên đến hơn 36oC.</div> <div> </div> <div> - Nhiệt độ trong BTN không những phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn phụ thuộc vào độ ẩm và tốc độ gió và nhiều yếu tố khác.</div> <div> </div> <div> - Các biểu thức (1) và (2) có thể tính nhiệt độ ở 2cm và 7cm cách mặt đường BTN ở khu vực Nam bộ với các dữ liệu là nhiệt độ môi trường, độ ẩm và tốc độ gió.</div> <div> </div> <div> <strong>5.2. Kiến nghị</strong></div> <div> </div> <div> - Cần tiếp tục khảo sát nghiên cứu nhiệt trong BTN ở những vùng khí hậu khác nhau trên toàn quốc nhằm đưa ra nhiệt độ tính toán và khai thác mặt đường BTN từng vùng khí hậu khác nhau để mặt đường BTN làm việc hiệu quả nhất.</div> <div> </div> <div> - Đi đôi với việc xác định nhiệt độ tính toán mặt đường BTN thì việc nghiên cứu sản xuất hỗn hợp BTN tương ứng với nhiệt độ từng vùng là điều cần thiết. Đây chính là bài toán kinh tế - kỹ thuật cho ngành Đường bộ, nhằm nâng cao chất lượng cho mặt đường BTN.</div> <div> </div> <div> <strong>Tài liệu tham khảo</strong></div> <div> </div> <div> [1]. Số liệu của Đài Khí tượng thủy văn Nam bộ, 2014 - 2015.</div> <div> </div> <div> [2]. PGS. TS. Nguyễn Xuân Vinh (1992), Sơ đồ tính toán bề dày mặt đường mềm ứng với mùa nóng bất lợi của Việt Nam, Tạp chí GTVT, số tháng 6.</div> <div> </div> <div> [3]. PGS. TS. Trịnh Văn Quang (2007), Kỹ thuật nhiệt dành cho sinh viên ngành công trình, NXB. Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.</div> <div> </div> <div> [4]. PGS. TS. Trần Thị Kim Đăng (2010), Độ bền khai thác và tuổi thọ kết cấu mặt đường BTN, NXB. GTVT, Hà Nội.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> THỐNG NHẤT - VĂN THIỆN</div> <div> </div> <div> </div> ', 'images' => '2016030804143049061f3af2311767c7911ad67d013b14.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '48037', 'slug' => 'phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '241', 'rght' => '242', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 6 => array( 'Post' => array( 'id' => '141', 'name' => 'Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ', 'code' => null, 'alias' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Trung Quốc, ngày 19/12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ TN&MT Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức Lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Quảng Châu.</div> <div> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Việc khảo sát chung phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ Việt Nam-Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/vinh_bac_bo_kjbf.jpg" style="width: 500px; height: 677px;" /></div> <div> </div> <div> Khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc bộ - ảnh 1</div> <div> <br /> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7 km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ. Ảnh: TTXVN</div> ', 'images' => '20160308041041f364a1d9e81d39cf8b39ef670d193e86.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '42740', 'slug' => 'khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '239', 'rght' => '240', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 7 => array( 'Post' => array( 'id' => '140', 'name' => 'Việt Nam - Trung Quốc khảo sát khu vực thỏa thuận vùng ngoài cửa vịnh Bắc Bộ', 'code' => null, 'alias' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thực hiện nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam - Trung Quốc, ngày 19-12, Cục Đo đạc và Bản đồ, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Cục Điều tra địa chất, Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc lần lượt tổ chức lễ khởi động khảo sát chung tại khu vực thỏa thuận vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ tại TP Đà Nẵng (Việt Nam) và TP Quảng Châu (Trung Quốc).<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> </div> <div> Khu vực khảo sát chung có diện tích 386,7km2 thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ (sơ đồ kèm theo). Mục tiêu của việc khảo sát chung là phục vụ công tác phân định ranh giới thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ Việt Nam - Trung Quốc và hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này.</div> <div> HNM</div> ', 'images' => '', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '44373', 'slug' => 'viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '237', 'rght' => '238', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 8 => array( 'Post' => array( 'id' => '139', 'name' => 'Khoảng cách giới toàn cầu: Nhiều vấn đề đã được cải thiện', 'code' => null, 'alias' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Những năm qua, nhiều tổ chức, nhà nghiên cứu cũng đã cố gắng tìm cách đo đạc mức độ bình đẳng giới ở nhiều cấp độ từ quốc gia cho đến quốc tế, hoặc theo từng ngành/lĩnh vực cụ thể. Trong số đó, nổi bật là báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới (World Economic Forum - WEF) với tên gọi Khoảng cách giới toàn cầu (Global Gender Gap), được công bố hằng năm.<br /> <br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span></div> <div> <br /> Bài viết này tóm tắt một số nội dung chính Báo cáo 2015 của tổ chức này, được xuất bản trung tuần tháng hai vừa qua.</div> <div> </div> <div> <strong>Các chỉ số </strong></div> <div> </div> <div> Để đo lường vấn đề bình đẳng giới, các nhà nghiên cứu từ WEF đưa ra bốn chỉ số chính bao gồm: Sự tham gia và Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế (Economic Participation and Opportunity), Thành tựu giáo dục (Educational Attainment), Sức khoẻ và sự sống (Health and Survival) và Phân quyền chính trị (Political Empowerment). Bốn chỉ số này lại được cấu thành từ các chỉ số con nhỏ hơn (tổng cộng có 14 chỉ số con), ví dụ Tỷ lệ sinh nữ trên nam (thuộc chỉ số Sức khoẻ và sự sống) hoặc Tỷ lệ tổng số đại biểu nữ trong Quốc hội trên tổng số đại biểu nam (thuộc chỉ số Phân quyền chính trị). Các chỉ số con này có thể do WEF trực tiếp tiến hành lấy dữ liệu hoặc lấy lại dữ liệu từ báo cáo của các tổ chức nghiên cứu/phi chính phủ uy tín khác như UNESCO, tổ chức lao động quốc tế ILO trong 2015 hoặc ở năm gần nhất mà dữ liệu sẵn có. </div> <div> </div> <div> <strong>Kết quả 2015 </strong></div> <div> </div> <div> Để được đưa vào bảng xếp hạng Khoảng cách giới toàn cầu 2015, một nước phải có dữ liệu ở ít nhất 12/14 chỉ số con. Năm 2015, có tổng cộng 145 nước được xếp hạng, tăng ba nước so với 2014 (ba nước mới đều đến từ châu Phi, bao gồm: Benin, Cameroon và Gambia). Kết quả trung bình Khoảng cách giới toàn cầu 2015 được thể hiện trong Hình 1.</div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image002.jpg" style="width: 257px; height: 232px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 1: Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu 2015 (Nguồn WEF).</div> <div> <br /> Từ Hình 1 có thể thấy, sau hơn 100 năm đấu tranh cho bình đằng giới, toàn thể thế giới đã đạt được thành tựu đáng kể trong hai nội dung: giáo dục và sức khoẻ. Kết quả 2015 cho thấy, hai chỉ số này đều đạt mức gần tối đa: Thành tựu giáo dục đạt 0.95/1.00; Sức khoẻ và sự sống đạt 0.96/1.00. Đối với chỉ số giáo dục, có đến 124/145 nước được xếp hạng có kết quả từ 0.90 trở lên. Kết quả đối với điểm Sức khoẻ còn ấn tượng hơn: 100% các nước tham gia xếp hạng đạt điểm trên 0.90. </div> <div> </div> <div> Ngược lại, với hai chỉ số thành phần: Kinh tế và Chính trị, bất bình đẳng vẫn là vấn đề đáng kể. Cụ thể, điểm trung bình của Khoảng cách giới đối với chỉ số Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế chỉ là 0.59/1.00 và với chỉ số Phân quyền chính trị chỉ là 0.23/1.00. </div> <div> </div> <div> Tuy vậy, nếu xét cả quá trình 10 năm từ 2006 đến 2015, kết quả hai chỉ số Kinh tế và Chính trị vẫn có những bước tiến rõ rệt (xem Hình 2). </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image02.jpg" style="width: 414px; height: 151px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 2. Kết quả Khoảng cách giới toàn cầu giai đoạn 2006 – 2015.</div> <div> </div> <div> <strong>Bắc Âu độc chiếm đầu bảng, Việt Nam đứng thứ 83 </strong></div> <div> </div> <div> Trong 145 nước được xem xét đánh giá mức độ bình đẳng giới, các nước Bắc Âu bao gồm: Iceland, Na Uy, Phần Lan và Thụy Điển lần lượt chiếm bốn vị trí dẫn đầu. Với Iceland, đây là năm thứ bảy liên tiếp họ đứng đầu thế giới về bình đẳng giới. Na Uy và Phần Lan tráo vị trí cho nhau so với kết quả năm 2014 còn với Thuỵ Điển, đây cũng là năm thứ bảy liên tiếp nước này đứng thứ 4 thế giới. Top 10 còn có sự hiện diện của ba nước châu Âu khác là Ireland (thứ 4), Thuỵ Sỹ (thứ 8) và Slovenia (thứ 9). Cũng trong Top 10, châu Phi đóng góp một đại diện (Rwanda, thứ 6), châu Á đóng góp một đại diện (Philippines, thứ 7), còn lại là đại diện châu Úc (New Zealand, thứ 10). </div> <div> </div> <div> Việt Nam đứng thứ 83 thế giới, thứ 7 châu Á với 0.687 điểm trung bình và các điểm thành phần tương ứng: Kinh tế 0.731 điểm (thứ 41 thế giới), Giáo dục 0.941 điểm (114 thế giới), Sức khoẻ 0.950 (139 thế giới) và Chính trị 0.124 điểm (88 thế giới). So với 2014, Việt Nam tụt bảy bậc. Theo WEF, nguyên nhân của việc tụt hạng này chủ yếu là do điểm Giáo dục của Việt Nam bị giảm so với năm ngoái. </div> <div> </div> <div> <strong>Một vài nhận xét sơ bộ </strong></div> <div> </div> <div> Như vậy, sau hơn 100 năm đấu tranh không ngừng nghỉ, vấn đề bình đẳng giới đã được cải thiện rất nhiều trên toàn thế giới. Từ chỗ bị hạn chế về quyền bầu cử, đi học, việc làm và nhiều quyền căn bản khác, phụ nữ ngày nay đã có nhiều cơ hội, và cơ hội bình đẳng để phát triển, để khẳng định giá trị của mình so với nam giới, đặc biệt trong hai nội dung Giáo dục và Y tế. Mặc dầu vậy, ở nội dung Kinh tế và Chính trị, vẫn còn những “bức trần gương” (ceiling glass – khái niệm do Tạp chí Economist giới thiệu ám chỉ những khó khăn ngầm) ngăn cản sự phát triển của phụ nữ. Điều thú vị, kết quả Khoảng cách giới do WEF công bố cho thấy, các nước có thứ hạng cao về Khoảng cách giới chưa chắc đã là nước phát triển và ngược lại mà trường hợp của Philippines (thứ 6) và Nhật Bản (thứ 101) là hai ví dụ minh hoạ rõ nhất. </div> <div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/clip_image003.jpg" style="width: 410px; height: 154px;" /></div> <div> </div> <div> Hình 3: Kết quả Khoảng cách giới ở Việt Nam giai đoạn 2007-2015 (Nguồn: WEF).</div> <div> </div> <div> Việt Nam năm 2015 đứng thứ 83, vị trí ở vào mức độ trung bình trên thế giới. So với năm 2007 là năm đầu tiên tham gia vào xếp hạng Khoảng cách giới của WEF, Việt Nam tụt đến 41 bậc. Việc tụt hạng này, một phần là vì WEF mở rộng số nước đánh giá; nhưng phần khác cũng vì các chỉ số thành phần của Việt Nam gần như không tăng, thậm chí giảm đôi chút trong gần 10 năm qua trong khi cả thế giới đều có tăng trưởng đáng kể. Mặc dù vẫn biết, không có bảng xếp hạng nào là toàn diện, rõ ràng đây vẫn là vấn đề để các nhà chính sách vĩ mô ở nước ta cần đặc biệt quan tâm trong thời gian tới. </div> ', 'images' => '201603080405157624778793b762d4744afae86485c0b8.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '45555', 'slug' => 'khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '235', 'rght' => '236', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 9 => array( 'Post' => array( 'id' => '138', 'name' => 'Người dân Gia Lai liều 'đua nhau' xây nhà... chờ đền bù', 'code' => null, 'alias' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div> Thấy công nhân đến đo đạc, cắm mốc, nhiều người dân ở xã Nghĩa Hòa (huyện Chư Păh, Gia Lai) đồn đoán tuyến tránh đường Hồ Chí Minh sẽ đi qua đây nên đua nhau xây dựng để chờ đền bù.</div> <div> </div> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-toan-dac-dien-tu" title="máy toàn đạc">máy toàn đạc</a></strong></span><br /> <strong></strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-thuy-binh-laser" title="máy thủy bình laser">máy thủy bình laser</a></strong></span><strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"> </span></strong><br /> <span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong></strong></span><br /> <strong style="color: rgb(255, 0, 0);">Ads: </strong><span style="color: rgb(255, 0, 0);"><strong><a href="http://tracdiathanhdat.vn/may-do-khoang-cach-laser" title="máy đo khoảng cách laser">máy đo khoảng cách laser</a></strong></span><br /> <div> </div> <div> Những ngày này đến tại thôn 3, xã Nghĩa Hòa sẽ thấy cảnh xây dựng tấp nập đang diễn ra. Phần lớn những công trình đang còn dang dở, nhưng đang được đẩy nhanh tiến độ. Điều đáng nói hơn, nhiều vườn cà phê đang trong thời kỳ kết trái được đốn hạ để chuẩn bị cho các ngôi nhà mới mọc lên. Nếu không được người dân giải thích, rất dễ nhầm ở đây đang xây dựng khu dân cư mới.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/a-1457330359.jpg" style="width: 500px; height: 324px;" /><br /> <br /> <div> Những ngôi nhà liên tiếp được mọc lên tại thôn 3, xã Nghĩa Hoà.</div> <div> </div> <div> Sau ít phút còn e dè, anh V.H.H. cũng bắt đầu hé lộ nguyên nhân xây dựng ồ ạt của người dân nơi đây: Cách đây mấy ngày, có mấy công nhân đến đo đạc rồi cắm mốc để xây dựng đường tránh ở khu vực này. Nghe nói, đường tránh sẽ đi từ gần Kon Tum đến dốc Hàm Rồng để tránh trung tâm thị trấn Phú Hòa và TP Pleiku. Như nhà tôi con đường sẽ chạy ngay trong vườn. Giờ tranh thủ xây bờ rào, ít ngày nữa “chạy” được giấy xây dựng sẽ xây luôn ngôi nhà chờ sau này đền bù.</div> <div> </div> <div> Ngay tại UBND xã Nghĩa Hòa, một người dân đang đi xin giấy phép xây dựng cũng cho biết, giờ họ đua nhau xây dựng nên gia đình cũng đi xin giấy phép mở rộng ngôi nhà về phía mặt đường. Mặc dù chưa có cuộc họp hay văn bản nào khẳng định đường sẽ đi qua thôn 3, nhưng dân thấy cắm mốc nên nghĩ đường sẽ đi qua (?!). Trước câu hỏi “nếu giờ xây xong mà đường không đi qua thì cô làm thế nào?”, “phải chấp nhận thôi, làm kiểu này năm ăn năm thua” - một người phụ nữ địa phương trả lời.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/b-1457330535.jpg" style="width: 500px; height: 375px;" /><br /> <br /> <div> Nhiều cây cà phê được đốn hạ để xây nhà, với mục đích chờ đền bù.</div> <div> </div> <div> Thấy sự việc có vẻ bất thường, PV đã liên lạc với UBND huyện Chư Păh, tại đây ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh Văn phòng UBND huyện Chư Păh khẳng định, đến nay UBND tỉnh cũng chưa có văn bản nào liên quan đến con đường tránh, do vậy UBND huyện chưa có căn cứ để biết đường đi qua hay không.</div> <div> </div> <div> </div> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/4-1457330531.jpg" style="width: 500px; height: 340px;" /><br /> <br /> <div> Người dân đồn đoán không có cơ sở rằng đường tránh sẽ thay thế con đường nhỏ này</div> <div> </div> <div> Ông Nguyễn Hòa - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng cung cấp thêm, việc người dân đang ồ ạt xây nhà, ông mới biết vào sáng nay, ngay lập tức đã cho cán bộ xuống tìm hiểu. Khi cán bộ đi khảo sát về báo cáo, phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng xử lý. Còn về con đường Hồ Chí Minh mới, ông khẳng định: “Địa phương hiện chưa biết đường tránh đi qua địa bàn nào. Còn về đơn vị đi đo đạc, cắm mốc ông cũng không biết đó là ai. Còn nếu người dân xây dựng nhà trái phép thì sẽ có hình thức xử phạt hành chính”.</div> <div> </div> <div style="text-align: right;"> Thúy Hà</div> ', 'images' => '20160308040335d15fa69abab357f1ff01e3bb5f38e88b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-03-08', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '51259', 'slug' => 'nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '233', 'rght' => '234', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $detailNews = array( 'Post' => array( 'id' => '430', 'name' => 'Lược giải về thuyết Tương Đối Hẹp', 'code' => null, 'alias' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div class="Summary" style="font-size: 10pt; font-family: Arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify" style="font-size: 12px; font-family: arial;"> <span class="SummaryDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblDescription" style="font-size: 10pt; font-weight: bold;"><font size="2">Ai trong chúng ta đi máy bay, sau khi máy đã vút lên cao để bay đều đều, mà có thể cảm thấy mình di chuyển với vận tốc khoảng ngàn cây số trong một giờ?</font></span></div> </div> <div style="font-family: arial; line-height: 18px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; padding: 2px;"> <div align="justify"> <p style="font-family: Arial;"> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-size: 9.5pt;">Hơn bốn trăm năm trước đây Galileo Galilei cũng đưa ra một ví dụ tương tự mở đầu cho nguyên lý tương đối mang tên ông: trong hầm kín của một chiếc tàu thủy di chuyển thẳng và đều đặn (vectơ vận tốc cố định, không thay đổi với thời gian), ta hãy quan sát những con bướm bay và những giọt nước tí tách rơi. Nay tàu đứng yên, cách thức bướm bay và nước rơi vẫn như khi tàu di chuyển, chẳng có gì thay đổi. Rồi tàu lại di chuyển nhưng với vận tốc và chiều hướng cố định khác, bướm vẫn bay và nước vẫn rơi hệt như trước. Nói cách khác: những định luật vật lý miêu tả sự vận hành của các hiện tượng tự nhiên (bướm bay, nước rơi) <em>không thay đổi</em> trên tàu di chuyển thẳng và đều, kể cả tàu dừng ở bến. Người ở trong tàu nếu chỉ quan sát đo lường những hiện tượng trong tàu mà không tiếp xúc với bên ngoài để so sánh thì chẳng sao biết là tàu đứng hay đi, và đi với vận tốc nào, chiều hướng nào. Nói cách khác, di động đều đặn chỉ là chuyện tương đối, chẳng sao phân biệt bến hay tàu cái nào đứng yên, cái nào chuyển vận. <br /> <br /> Nguyên lý tương đối được Galilei tóm tắt trong một câu ngắn gọn ‘’di chuyển <em>đều đặn</em> cũng như không’’, hàm ý là định luật cơ học không thay đổi dạng trong các hệ <em>quy chiếu quán tính</em><sup>1</sup>, ví dụ của hai hệ quy chiếu quán tính: <u><em>K</em></u> bất động còn <u><em>K’</em></u> di chuyển đều đặn so với <em><u>K</u></em>. Vì chuyển động của một vật (kể cả ánh sáng) là sự thay đổi vị trí không gian của vật đó theo thời gian, nên ta gọi tọa độ của đa tạp không- thời gian bốn chiều trong <em>K</em> là x, y, z, t (toạ độ của không gian ba chiều là x, y, z và của thời gian là t) còn toạ độ trong <em>K’</em> là x’, y’, z’, t’. Đa tạp đó có tung độ là trục thời gian t, còn hoành độ là không gian ba chiều với 3 trục Ox, Oy, Oz. Phương trình diễn tả sự vận hành của cùng một sự kiện vật lý trong <em><u>K </u></em>v�<u><em>K’</em></u> đều phải có chung một dạng: f(x, y, z, t) = f (x’, y’, z’, t’), hàm số f chỉ định một định luật vật lý nào đó.<br /> <br /> Khi nguyên lý này áp dụng cho hiện tượng điện-từ để diễn tả vận tốc ánh sáng c không thay đổi trong mọi hệ quy chiếu quán tính thì hàm f(x, y, z, t) mang dạng x² + y² + z² – (<em>c</em>t)². Bất kỳ lúc nào và ở đâu cũng tồn tại một đại lượng s²≡ x² + y² + z² – (ct)² bất biến và = 0 vì c = r/t với r² = x² + y² + z². <br /> <br /> Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp bốn chiều không-thời gian là một cái<em> nón ánh sáng<sup>2</sup></em> (light cone) và biểu thức x² + y² + z² – (<em>c</em>t)² đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự khám phá thuyết tương đối hẹp và rộng như ta sẽ thấy.<br /> <br /> <strong>I- Không cần ether để truyền đi sóng điện-từ</strong><br /> <br /> Khởi đầu là một hiện tượng mà Albert Michelson và Edward Morley phát hiện năm 1887, nó trái ngược với trực giác và định kiến của mọi người trước năm thần kỳ 1905 (năm Albert Einstein sáng tạo ra thuyết tương đối hẹp). Như sóng nước và sóng âm thanh theo thứ tự là dạng dao động tuần hoàn của nước và của không khí, những loại sóng đó cần nước và cần không khí để truyền đi. Vì vậy định kiến ăn sâu vào tâm khảm mọi người thời đó cho rằng phải có một chất liệu gọi là ether để nhờ đó sóng ánh sáng dao động, không ai tin là sóng điện-từ có thể truyền trong chân không, chẳng cần môi trường chất liệu nào. Vì ánh sáng đến với ta từ các thiên thể xa xăm, ether phải trải rộng tràn ngập khắp vũ trụ không gian, đâu và lúc nào cũng có, như vậy ether được coi là một hệ quy chiếu tuyệt đối bất động. Nay ta hãy thay bến bằng ether và tàu bằng trái đất di động trong ether. <br /> <br /> Lấy trường hợp vận tốc v song song cùng chiều với trục O<strong>x </strong>như một thí dụ cụ thể của hai hệ quy chiếu quán tính đơn giản nhất l�<em><u>J</u></em> (bến) v�<em><u>J</u>‘</em> (tàu). Theo cơ học cổ điển của Isaac Newton, nếu vận tốc ánh sáng đo trên bến l�<em>c</em> thì người đứng trên bến sẽ nghĩ rằng vận tốc ánh sáng phát ra ở trên tàu phải l�<em>c</em> ± v (luật cộng trừ vận tốc) tùy theo ánh sáng chạy song song cùng chiều hay ngược chiều với tàu. Cũng vậy, người trên tàu khi đo vận tốc ánh sáng cũng sẽ thấy vận tốc đó <em>phải khác</em> vận tốc ánh sáng truyền đi trên bến, sự khác biệt đó sẽ cho ta <strong>v</strong>. Michelson và Morley tìm kiếm vận tốc của làn gió ether thổi so với trái đất coi như đứng yên bằng cách đo lường sự khác biệt khoảng cách mà ánh sáng truyền đi theo hai chiều thẳng góc với nhau (song song với <strong>v</strong> và thẳng góc với nó như một ví dụ điển hình). Khoảng cách khác biệt đó, nếu có, sẽ được phát hiện bằng hiện tượng giao thoa ánh sáng, nhưng sau bao lần tìm kiếm hai vị chẳng thấy chút khác biệt nào và như vậy vận tốc ánh sáng không thay đổi trong bất kỳ chiều hướng nào nó phát ra trên trái đất, do đó chẳng sao phát hiện nổi sự hiện hữu của ether.<br /> <br /> Dùng kết quả thực nghiệm này, Einstein bèn chấp nhận <em>nguyên lý tương đối</em> áp dụng cho hiện tượng điện-từ như một tiền đề, theo đó vận tốc ánh sáng <em>c</em> (khoảng 300 ngàn km/s) bao giờ cũng bằng nhau trong tất cả các hệ quy chiếu quán tính, như vậy giả thuyết chất liệu ether tràn ngập vũ trụ không cần thiết nữa. Dùng tiền đề này, ông suy diễn những hệ quả và đề xuất cũng như tiên đoán những hiện tượng kiểm soát đo lường được. Tiếp cận cách tân như vậy khởi đầu từ Galilei - trong đó suy luận, phê phán bằng lý tính và kiểm chứng bằng thực nghiệm đóng vai trò chủ đạo - là bài học sâu xa cho hậu thế và tiếp tục làm kim chỉ nam cho tiến trình nghiên cứu sáng tạo của khoa học ngày nay. Phương pháp giải đáp của Einstein khác hẳn cách thức của Hendrik Lorentz và Henri Poincaré vì hai vị (và nhiều nhà vật lý khác) đều đề xuất một vài giả thuyết về lực tác động lên cách vận hành của vật chất để tìm cách chứng minh ngược lại là hiện tượng điện-từ <em>tuân thủ nguyên lý tương đối. </em><br /> <br /> Tuy hai cách tiếp cận trái ngược chiều nhau nhưng đều có chung một phương trình để diễn tả vận tốc ánh sáng <em>c</em> trong hai hệ quy chiếu quán tính <em><u>K</u></em> v�<em><u>K‘</u></em> phải như nhau, <em>c </em>= r/t = r’/t’ với r² = x² + y² + z², r’² = x’² + y’² + z’²: <br /> s² ≡ x² + y² + z² – (ct)² = x’² + y’² + z’² - (ct’)² . <br /> <br /> Các tọa độ bốn chiều (x, y, z, t) và (x’, y‘, z’, t’) của hai hệ quy chiếu phải liên kết, hoán chuyển giữa chúng với nhau như thế nào để sao cho đại lượng s² không thay đổi, hay bất biến. <br /> <br /> <strong>II- Hoán chuyển Lorentz của không-thời gian và Cơ học tương đối tính</strong> <br /> <br /> Trong trường hợp vận tốc <strong>v</strong> song song cùng chiều với trục O<strong>x</strong> của 2 hệ quy chiếu <em><u>J</u> </em> và <em><u>J</u> </em>‘ nói trên thì đẳng thức bất biến s² thu hẹp thành s² ≡ x² – (ct)² = x’² - (<em>c</em>t’)² vì y = y’ và z = z’. Nếu như x² + (<em>c</em>t)² = x’² + (ct’)² (dấu cộng thay dấu trừ trong s²) thì sự hoán chuyển các tọa độ (x, ct) để thành (x’, <em>c</em>t’) sẽ là phép quay các tọa độ (x, ct) một góc φ: <br /> x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ; <br /> (<em>c</em>t’) = (<em>c</em>t) cosφ + x sinφ <br /> <br /> Tính toán cho biết tanj chính là v/<em>c</em>. Thực thế một quan sát viên đứng ở điểm x’ = 0 chẳng hạn cho ta: x’ = x cosφ - (<em>c</em>t) sinφ = 0 → x/<em>c</em>t º v/c = tanφ. <br /> <br /> Sự thay đổi dấu (+ ↔ -) trong s² dẫn đến thay đổi lượng giác hyperbolicφ ↔ iφ (<em>i</em><sup>2</sup> = - 1)<br /> <br /> cosφ ↔ chφ, sinφ ↔ shφ ↔, cos<sup>2</sup>φ ↔ + sin<sup>2</sup>φ = 1↔ ch<sup>2</sup>φ- sh<sup>2</sup>φ = 1<br /> <br /> 1 + tan<sup>2</sup>φ = 1/cos<sup>2</sup>φ ↔ 1 - th<sup>2</sup>φ = 1/ch<sup>2</sup>φ. <br /> <br /> Để cho x² – (ct)² = x’² - (ct’)² thì sự hoán chuyển giữa các tọa độ (x’, ct’) và (x, ct) sẽ là: <br /> <br /> x’ = x chφ - (ct) shφ<br /> <br /> (ct’) = (ct) chφ - x shφ; <br /> <br /> với thφ = v/c. Gọi β ≡ v/c v�<em>γ </em>≡ 1 ⁄ √1− β<sup>2</sup>, ta có: x’ = γ (x - vt) (I)<br /> <br /> ct’ = γ (ct - βx) hay t’ = γ (t = xv/c<sup>2</sup>). <br /> <br /> Ngược lại, hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> chạy với vận tốc - <strong>v</strong> so với hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> và như vậy ta có: |<br /> <br /> x = γ (x’ + vt’) (I’)<br /> <br /> ct = γ (ct’ + bx’) hay t = γ (t’ + x’v/<em>c</em><sup>2</sup>). <br /> <br /> Sự hoán chuyển không gian và thời gian hỗn hợp nhau như vậy trong công thức trên thường được gọi là phép hoán chuyển Lorentzii <sup>3</sup> đặc biệt. Dùng phép hoán chuyển này, ta kiểm chứng dễ dàng là khi x = <em>c</em>t thì tự động ta cũng có x’ = <em>c</em>t’ kèm theo, vận tốc ánh sáng - đo lường trong các hệ quy chiếu quán tính di chuyển với bất kỳ vectơ vận tốc cố định <strong>v</strong> nào - đều giống hệt nhau và bằng <em>c</em>. <br /> <br /> Cũng trong hai hệ quy chiếu <em><u>J</u></em> v�<em><u>J’</u></em> này, cơ học cổ điển (với thời gian phổ quát t’ = t và không gian chẳng mảy may liên hệ với thời gian) cho ta x’ = x – vt, y’ = y, z’ = z, t’ = t. Như vậy thì x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² ≠ x’² + y’² + z’² - (<em>c</em>t’)², vế phải phụ thuộc vào <strong>v</strong> và s² không bất biến. Điều này làm đau đầu bao nhà khoa học vì không sao giải thích nổi sự mâu thuẫn giữa lý thuyết (cơ học cổ điển) và thực nghiệm (Michelson & Morley).<br /> <br /> Einstein giải quyết mâu thuẫn trên như thế nào? Câu hỏi đầu tiên ông đặt ra là sự hỗn hợp không gian với thời gian của mấy phương trình hoán chuyển Lorentz có ý nghĩa vật lý gì hay chỉ là một hiếu kỳ toán học? Trước hết ông nhận xét l�<em>tính đồng thờ</em>i của hai (hay nhiều) sự kiện phải phụ thuộc vào hệ quy chiếu, điều mà cơ học cổ điển Newton bỏ qua không xét kỹ. Thực thế nếu định nghĩa tính đồng thời ở hai điểm xa nhau A và B trên trục Ox là tín hiệu ánh sáng phát ra từ A và từ B phải đi tới trung điểm M của AB cùng một lúc, ta thấy ngay cái đồng thời của sự kiện xảy ra ở M (ngồi trên bến) phải khác cái đồng thời xảy ra ở trên tàu (chạy với vận tốc <strong>v</strong> song song với <strong>AB</strong>). Thực thế tín hiệu ánh sáng phát ra từ B để tới M (nay ngồi trên tàu) phải đến trước tín hiệu ánh sáng phát ra từ A vì ánh sáng chạy theo B và bỏ lại A đằng sau. Vì vận tốc ánh sáng c tuy rất lớn nhưng không vô hạn, nó cần thời gian ¹ 0 để gửi tín hiệu nên cái đồng thời của người đứng yên phải khác cái đồng thời của người di động. Khi phân tích kỹ lưỡng khái niệm về thời gian, Einstein nhận ra vai trò cực kỳ quan trọng của nó trong cách giải quyết mâu thuẫn.<br /> <br /> Thêm bước nữa, sáng tạo độc đáo của Einstein là ông nhận thức rằng luật cộng trừ vận tốc trong cơ học Newton thực ra chỉ là một định kiến vì nó dựa vào một giả thuyết chưa bao giờ được kiểm chứng bằng thực nghiệm. Giả thuyết đó cho rằng một mét chiều dài và một giây đồng hồ đo trên tàu cũng bằng một mét và một giây đo trên bến. Trước Einstein, chẳng ai đặt câu hỏi là đối với những vật chuyển động thì thước đo độ dài không gian và nhịp độ tích tắc của đồng hồ đếm thời gian có thay đổi hay không, và ông chứng minh là thực sự chúng phải thay đổi ra sao.<br /> <br /> Nếu w là vận tốc đo trên tàu của bất kỳ một vật nào, còn v là vận tốc của tàu chạy so với bến đứng yên, thì vận tốc của vật đó đo trên bến l�<em>w</em> ± v mà cơ học cổ điển đương nhiên chấp nhận. Einstein nhận thấy luật này chỉ gần đúng và ông tìm ra công thức (<em>w </em>± v)/(1 ± wv/c2) thay thế nó<sup>4</sup>. Khi vật đó là ánh sáng (w = c), kỳ thú thay (c ± v)/(1 ± <em>c</em>v/<em>c</em><sup>2</sup>) không tùy thuộc vào v nữa mà lúc nào cũng bằng <em>c</em>, giải thích thoả đáng thực nghiệm Michelson & Morley. Dù bay nhanh đến đâu chăng nữa, thậm chí v = 99,99% <em>c</em>, ta vẫn không sao đuổi kịp ánh sáng vì nó vẫn chạy xa ta với vận tốc c như khi ta đứng yên! <br /> <br /> Điểm then chốt là Lorentz, Poincaré, Einstein mỗi người mỗi cách khác nhau đã tìm ra công thức (I) và đặc biệt hệ số <em>γ</em> º 1 ⁄ √1− (v² ⁄c²) ≥ 1, chìa khoá mở đường cho cơ học<em> tương đối tính</em><sup>5</sup> thay thế cơ học cổ điển. Hoán chuyển toạ độ t’ = t, x’ = x – vt trong cơ học cổ điển chỉ là dạng xấp xỉ của phép hoán chuyển không-thời gian t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>), x’ = γ(x - vt) trong cơ học tương đối tính khi v/c « 1 hay c ↔ ∞, γ ↔ 1. Tuy tất cả các vị đều cảm thấy là phép hoán chuyển Lorentz có thể đóng vai trò quan trọng nào đó trong cách giải thích thực nghiệm Michelson & Morley, nhưng chỉ riêng Einstein đã thành công vì ông nhận thức được bản chất của thời gian là không phổ quát mà co dãn, trong khi các vị khác vẫn tiếp tục suy luận với một thời gian duy nhất, tuyệt đối của Newton. <br /> <br /> Thông điệp cách mạng của Einstein so với cơ học cổ điển Newton, là chẳng có một thời gian tuyệt đối và phổ quát trong một không gian biệt lập với thời gian, chúng mật thiết liên đới, mỗi thời-điểm phải gắn quyện với mỗi không-điểm trong một thực tại bốn chiều sau này gọi là thế giới Minkowski để diễn tả sự vận hành của các sự kiện vật lý, cái<em> lúc nào </em>phải kèm theo cái <em>ở đâu</em>. Sân khấu của các sự kiện không phải là thời gian, cũng không phải là không gian mà là đa tạp tích hợp: không-thời gian. Sự gắn bó chặt chẽ thời gian với không gian (qua thế giới bốn chiều Minkowski) để diễn tả các sự kiện vật lý phản ánh tính chất phong phú và độc đáo của cơ học tương đối tính. Hermann Minkowski là người đầu tiên năm 1908 đề xuất thế giới bốn chiều vì ông thấu hiểu bản chất gắn quyện thời gian với không gian của thuyết tương đối mà ngay Einstein năm 1905 cũng chưa nhận thấy khi ông gắn ký hiệu <em>i</em> vào thời gian t trong s<sup>2</sup> ≡ x<sup>2</sup> + y<sup>2</sup> + z <sup>2</sup> + (<em>i</em>t)<sup>2</sup>. <br /> <br /> Thời gian thậm chí còn đóng vai trò thước đo độ dài của không gian, định nghĩa chính thức hiện đại của một mét là 1/(299792458) của một giây-ánh sáng. Đơn vị của độ dài không gian như giây-ánh sáng (hay năm-ánh sáng) chỉ định khoảng cách mà ánh sáng di chuyển trong một giây (hay một năm). Vân tốc c như vậy đóng vai trò hằng số cơ bản của tự nhiên.<br /> <br /> Có muôn ức thời gian, t và t’ đều chỉ định thời gian trong hai hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc khác nhau. Đồng hồ trong mỗi hệ quy chiếu quán tính đều có nhịp độ tích tắc nhanh chậm khác nhau, khoảng cách thời gian của mỗi hệ quy chiếu tùy thuộc vào vận tốc chuyển động của hệ ấy. Nhịp đập thời gian của bạn khác của tôi, ở mỗi điểm không gian lại gắn một đồng hồ đo thời gian với nhịp độ tích tắc khác nhau. Sở dĩ bạn và tôi tưởng rằng chúng ta chia sẻ một thời gian phổ quát, chỉ vì cộng nghiệp con người trong cái không gian quá nhỏ bé của trái đất so với vũ trụ, bạn và tôi đâu có xa nhau gì, vận tốc tương đối giữa chúng ta thấm gì so với vận tốc ánh sáng (<em>v²⁄c² </em>« 1, <em>γ</em> ≈ 1). Không có mũi tên thời gian lạnh lùng trôi của trực giác mà cơ học cổ điển Newton thừa nhận, không có cái <em>đồng thời</em> phổ quát và cái<em> hiện tại </em>của sự kiện, cái<em>bây giờ</em> chẳng thể xác định và giữ vai trò ưu tiên đặc thù nào hết vì liên tục có muôn vàn đỉnh <em>nón ánh sáng</em> (phụ chú 2) trong thế giới Minkowski của các sự kiện, mỗi đỉnh nón là một cái <em>bây giờ</em>. <br /> <br /> Hơn nữa, không-thời gian và vật chất lại hợp nhất như hình với bóng trong vũ trụ co dãn (thuyết tương đối rộng). Đã không có hiện tại thì nói chi đến quá khứ và tương lai, đó là nội dung triết học kinh ngạc của thuyết tương đối trong nhận thức về thời gian, cái ‘bây giờ’ chỉ là một ảo tưởng. Diễn tả hàm súc nhất về nhận thức này có lẽ nằm trong bức thư Einstein gửi cho con trai của Besso<sup>6</sup> khi nghe tin bạn mất. Bức thư viết: ‘’Vậy bạn đã trước tôi một chút giã từ cái thế gian lạ lùng này. Nhưng cái đó chẳng nghĩa lý gì. Đối với chúng ta, những nhà vật lý có xác tín, sự chia cách quá khứ, hiện tại, tương lai chỉ là một ảo giác, dẫu nó dai dẳng đến thế nào’’.<br /> <br /> <strong>III-Vài hệ quả kỳ diệu kiểm chứng được bằng thực nghiệm.</strong><br /> <br /> A- Hệ quả đầu tiên của thuyết Tương đối hẹp là khi chuyển động với vận tốc v thì một mét chiều dài không gian và một giây đồng hồ của thời gian sẽ thay đổi, khoảng cách độ dài không gian co ngắn lại và thời gian dãn nở ra. Khám phá ra điều cực kỳ quan trọng này vì Einstein thấu hiểu ý nghĩa vật lý của phương trình hoán chuyển x, t, trong khi Lorentz tuy cũng đã thấy không gian co cụm là một đáp số của phương trình nhưng cho đó chỉ là một hiếu kỳ toán học của phép hoán chuyển mà không có ý nghĩa vật lý nào khả dĩ kiểm chứng được bằng thực nghiệm. Còn sự dãn nở của thời gian thì duy nhất chỉ có Einstein khám phá ra.<br /> <br /> 1- Câu hỏi là một mét mà hai đầu đặt ở hai điểm O‘ và X‘ (toạ độ x’ của <em><u>J’</u></em>) thì người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> đo lường thấy là bao nhiêu ở bất kỳ một thời điểm t nào, đặc biệt t = 0. Nói cách khác, khoảng cách OX (tọa độ x của <em><u>J</u></em> đứng yên) khác biệt ra sao so với khoảng cách O‘X’ di động với vận tốc v. <br /> <br /> Phương trình x’ =<em> γ</em> (x - vt) của (I) với t = 0 cho ta x = x’/<em>γ</em> = x’√(1−<em> v² ⁄c</em>²). Vì O’X’chuyển động với vận tốc v nên cái thước OX (đo lường bởi một người quan sát nằm trong <u><em>J</em></u> ) bị co ngắn đi bởi hệ số 1/<em>γ</em> = √(1− <em>v² ⁄c</em>²) < 1. Ngược lại nếu coi OX chuyển động (với vận tốc - <strong>v</strong>) so với O’X’ đứng yên (<em><u>J </u></em> chuyển động so với <em><u>J ‘</u></em>đứng yên) thì phương trình x = γ (x’ + vt) của (I’) cho kết quả tương tự x’ = x/<em>γ</em> = x√(1− v² ⁄c²), độ dài không gian của vật di động với vận tốc ± <strong>v </strong> bao giờ cũng bị co ngắn bởi 1/<em>γ</em> = √(1− v² ⁄c²). Độ dài không gian di chuyển theo hướng song song với vận tốc <strong>v</strong> bị co, một mét trên tàu chỉ bằng √(1− v² ⁄c²) mét trên bến. Ngược lại một mét trên bến bằng √(1− <em>v² ⁄c²</em>) mét trên tàu. Nhưng độ dài không gian khi di chuyển theo hướng thẳng góc với <strong>v</strong> thì không thay đổi trong mọi trường hợp. <br /> <br /> 2- Cũng vậy, một độ dài thời gian (toạ độ t’ của <em><u>J‘</u></em> ở bất kỳ không điểm x’ nào) nhưng đo lường bởi một người quan sát nằm trong <em><u>J</u></em> chính là độ dài thời gian (toạ độ t của <em><u>J</u></em> ). Thời gian t của hệ quy chiếu bất động <em><u>J</u></em> dài hơn gấp γ lần thời gian t’của hệ quy chiếu <em><u>J ‘</u></em> di chuyển với vận tốc v: t = γ t’ = t’/√(1− v² ⁄c²). <br /> <br /> Thực thế thời gian t’ chỉ định bởi đồng hồ di động đặt ở trung tâm toạ độ O‘ (r’ = 0) cho ta ct’ – 0 = (ct)√(1 – r²/t²<em>c</em>²) = (<em>c</em>t)√(1– v²/<em>c</em>²), do đó t = γt’. Một cách chứng minh khác cũng cho kết quả tương tự. Với x’ = 0, phương trình thứ nhất x’ = γ (x- vt) của (I) cho ta x = vt. Thay thế x bằng vt trong phương trình thứ hai t’ = γ (t - xv/<em>c</em><sup>2</sup>) của (I), ta có t’ = t/γ. <br /> <br /> Một giây của đồng hồ di động bằng γ giây của đồng hồ đứng yên, thời gian ở trên bến dài gấp γ lần thời gian ở trên tàu. So với nhịp độ tích tắc của đồng hồ trên bến thì đồng hồ trên tàu đập chậm đi γ lần, nếu đồng hồ trên bến có nhịp đập mỗi tíc tắc là một giây thì nhịp tíc tắc đồng hồ trên tàu là γ giây. Các vật di chuyển càng nhanh thì thời gian của chúng càng trôi chậm, thậm chí thời gian của ánh sáng ngưng đọng như đóng băng (γ = ∞). <br /> <br /> Từ nay ta gọi chung tất cả các <font face="Times New Roman" size="3"><em>τ</em></font> ≡ t/γ l�<em>thời gian riêng của hệ quy chiếu chuyển động với vận tốc</em> v, còn t chỉ định thời gian của hệ quy chiếu bất động. <br /> <br /> Sự co dãn thời gian (nhịp độ đồng hồ đập nhanh chậm khác nhau) của các vật chuyển động với vận tốc lớn đã được thực nghiệm kiểm chứng nhiều lần từ những năm 1970 dùng đồng hồ nguyên tử đặt trên máy bay, hoả tiễn, tiếp nối bởi biết bao ứng dụng thực tiễn trong đời sống con người mà Hệ thống Định vị Toàn cầu (Global Positioning System, GPS) là một ví dụ. Trên các vệ tinh của GPS, sự chính xác cực kỳ của nhịp độ đồng hồ là điều kiện tối quan trọng cho GPS đo đạc khoảng cách không gian thành công. Trên các vệ tinh đó, thuyết Tương đối rộng cho ta hệ quả ngược với thuyết Tương đối hẹp, thời gian co cụm lại vì cường độ trọng lực trên vệ tinh giảm đi so với mặt đất. Nhưng vệ tinh GPS vì chuyển động nhanh so với mặt đất đứng yên nên thời gian trên đó cũng dãn nở theo thuyết Tương đối hẹp, như vậy ta phải kết nối hai hệ quả trái ngược nhưng khác nhau về độ lớn của sự thay đổi nhịp tích tắc đồng hồ trên vệ tinh GPS. <br /> <br /> Câu chuyện ẩn dụ Từ thức thăm Thiên thai rồi trở về cố hương thấy cảnh vật đổi thay nhiều, thời gian dưới trần trôi quá nhanh, một kịch bản Đông phương của<em> nghịch lý </em>hai anh em sinh đôi, người anh bay với vận tốc cao trong vài năm rồi trở về thấy em ở lại nhà nay đã thành lão, hay chuyện khoa học cho đại chúng của nhà vật lý G. Gamow với nhân vật M. Tompkins sống trong một thế giới tưởng tượng ở đó vận tốc ánh sáng chỉ bằng 30 km/h, có bà mẹ đặt một con sơ sinh trên vòng ngựa gỗ quay với vận tốc xấp xỉ bằng vận tốc ánh sáng, còn con sinh đôi đặt ở dưới đất bên cạnh. Quên đi năm sau trở lại thấy bé trên vòng ngựa gỗ vẫn gần như xưa còn hai mẹ con trên đất già thêm là một ẩn dụ khác<sup>7</sup>.</span><br /> </p> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="278" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h1.jpg" width="355" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">B- Hệ quả tuyệt vời thứ hai là phương trình E = <em>γmc</em>² của thế kỷ liên kết năng lượng E khổng lồ với khối lượng m nhỏ bé của vật chất, trong một gam khối lượng tiềm ẩn một năng lượng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng của vài chục ngàn người trong vài năm!<br /> <br /> <em>1-Vài điều sơ đẳng trong cơ học cổ điển</em><br /> <br /> Khối lượng của vật chất là một khái niệm quan trọng trong khoa học mà nhân loại đã ý thức ít nhiều về nó ngay từ thuở các nền văn hiến ngàn xưa. Một cách định tính, ta hãy khởi đầu với cơ học cổ điển của Galilei và Newton theo đó khối lượng<em> m</em> của một vật được hiểu như bản tính nội tại của nó, <em>m</em> gói ghém “số lượng của vật chất” kết tụ trong đó.<br /> <br /> Còn năng lượng? Dưới dạng sức nóng - mà ta gọi là nhiệt năng - có lẽ con người đã cảm nhận ra khái niệm năng lượng ngay từ thuở họ phát minh ra lửa, không phải ngẫu nhiên mà ngôn từ calorie đã được dùng để chỉ định đơn vị năng lượng. Nó là căn nguyên tác động lên vạn vật để làm chúng biến đổi dưới mọi hình thái hoặc làm chúng di chuyển. Như vậy năng lượng chẳng thể tách rời khỏi lực và để diễn tả chính xác thì năng lượng được định nghĩa như tích số của vectơ lực <em><strong>F </strong></em>nhân với vectơ chiều dài <em>x</em> mà vật di chuyển do tác động của <em><strong>F</strong></em> áp đặt lên nó. Thực vậy, tích số <strong><em>F. x </em></strong>trước hết gọi l�<em>công</em> làm ra bởi lực <strong><em>F</em></strong> tác động lên một vật. Đó là một định nghĩa hợp lý vì nó chỉ định cái công sức mà lực phải bỏ ra để làm cho vật di chuyển một đoạn chiều dài x với vận tốc <strong>v </strong>= d<em>x</em>/dt. Khi ta mang cho vật cái <em>công sức</em> của <strong><em>F</em></strong> thì vật đó phải biến đổi bởi vì nó thu nhận một <em>năng lượng E</em>, và ta định nghĩa năng lượng mà vật thu được chính l�<em>công</em>của lực <strong><em>F</em></strong> mang cho nó. Vậy <em>E = <strong>F. x</strong>,</em> và dưới dạng vi phân d<em>E</em> =<strong><em> F.</em></strong>d<em>x</em>, ta suy ra là sự biến đổi theo thời gian t của năng lượng d<em>E</em> /dt chính là tích số <strong>F.v</strong>, d<em>E</em>/ dt = <strong><em>F</em>.v</strong> mà ta sẽ dùng để tìm ra phương trình E = γmc<sup>2</sup> của thế kỷ.<br /> <br /> Trong cơ học có hai loại năng lượng thường được nhắc đến: thế năng và động năng. Thí dụ thứ nhất là trọng lực <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> = <em>m<strong>g</strong></em> (với g = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>g</strong>| ≈ 9.81m/s<sup>2</sup> chỉ định gia tốc tạo nên bởi trọng trường của trái đất). Sức hút <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub>kéo khối lượng <em>m</em> rơi từ trên một độ cao h = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong><em>x</em></strong>| xuống mặt đất. Vì <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub> và <strong><em>x</em></strong> song song và c‌‌ùng hướng về trung tâm trái đất nên <strong><em>F</em></strong><sub>g</sub><strong><em>. x</em></strong> = <em>m</em>gh. Đại lượng <em>m</em>gh gọi là<em> thế năng</em> của vật đặt ở độ cao h so với mặt đất. Ở bất kỳ một điểm cao h nào đó, vật mang sẵn một năng lượng <em>m</em>gh tiềm tàng, một thế năng. Thí dụ thứ hai là với bất cứ một lực<em> F</em> nào ta cũng có d<em>E</em> = <strong><em>F</em></strong>.d<em>x</em>, khi thay dx = <strong>v</strong>dt v�<strong><em>F</em></strong> = md<strong>v</strong>/dt, ta có d<em>E</em> = <em>m</em><strong>v</strong>.d<strong>v</strong>, làm tích phân ta được <em>E</em> = (½)<em>m</em>v<sup>2</sup>, với v = ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌|<strong>v</strong>|. Ta gọi năng lượng (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> là động năng. Một vật khối lượng <em>m</em>chuyển động với vận tốc <strong>v</strong> mang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>. Một vật đứng yên (v = 0) rơi từ một độ cao h, khi chạm đất nó có vận tốc v = (2gh)½, thế năng <em>m</em>gh chuyển sang động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup>, minh họa định luật bảo toàn năng lượng.<br /> <br /> Sau hết, ta định nghĩa vectơ xung lượng<strong> p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> và phương trình cơ bản <strong><em>F</em></strong> = <em>m</em>d<strong>v</strong>/dt nay viết dưới dạng <strong><em>F</em></strong> = d<strong>p</strong>/dt.<br /> <br /> <em>2- Hai con đường đến E = γmc<sup>2</sup></em><br /> <br /> Tại sao hai? Nhà vật lý kỳ tài Richard Feynman từng khuyến khích là nếu có thể thì nên suy diễn, trình bày hay chứng minh một kết quả khoa học nào đó theo nhiều phương pháp khác nhau để rọi sáng vấn đề. Tập sách tuyệt vời <em>The Feynman Lectures on Physics</em> có nhiều thí dụ diễn giảng theo vài cách khác nhau mà lại bổ túc cho nhau.<br /> <br /> Trước hết cần minh định là chỉ có phương trình E<sub>0</sub>=<em> mc<sup>2</sup></em> hay <em>E = γmc<sup>2</sup></em> mới thực sự phản ánh ý nghĩa của thuyết tương đối hẹp, <em>E</em> thay đổi theo vận tốc của vật, động năng (½) <em>m</em>v<sup>2</sup> là ví dụ cụ thể nhất, còn E<sub>0</sub> là năng lượng khi vật đứng yên (v = 0, γ = 1). Phương trình E<sub>0</sub> = <em>mc<sup>2</sup></em> và Δ<em>E</em><sub>0</sub> = (Δ<em>m</em>)c<sup>2</sup> chính Einstein đã viết ra trong công trình năm 1905. Ngoài ra Einstein còn đề xuất cách kiểm chứng <em>E</em><sub>0</sub> = <em>mc²</em> bằng thực nghiệm, hạt nhân phóng xạ tự nhiên (như radium) khi mất đi một chút năng lượng Δ<em>E</em><sub>0</sub> thì khối lượng nó phải giảm đi Δ<em>m</em> = Δ<em>E</em><sub>0</sub>/c² mà năm 1932 John Cockcroft và Ernest Walton ở Đại học Cambridge chứng nghiệm . <br /> <br /> Trong cơ học tương đối tính (hay thuyết tương đối hẹp), theo Einstein<sup>8</sup> để tránh sự mơ hồ, thậm chí nhầm lẫn về khái niệm khối lượng, ta không nên đưa ra hai ký hiệu: m(v) ≡ γ<em>m</em> và m<sub>0</sub> ≡ m(v = 0) theo đó m<sub>0</sub> là khối lượng bất động của một vật và m(v) = m<sub>0</sub>/√(1− v²⁄<em>c</em>²) là ‘khối lượng tương đối tính’ khi vật chuyển động với vận tốc v. Tích số của <em>γ</em> với <em>m</em> không nên hiểu và truyền bá như “khối lượng thay đổi với vận tốc’’ và viết<em>γm</em> dưới dạng m<sub>0</sub>/√(1 –v2 /<em>c</em><sup>2</sup>) trong các sách giáo khoa. Chỉ có một khối lượng m trong các định luật vật lý, không có khối lượng m0 của vật bất động hay khối lượng ‘tương đối tính’ m(v) hàm số của vận tốc v.<br /> <br /> a- Henri Poincaré, nhà toán học uyên bác và phổ quát Pháp, năm 1900 (trước năm thần kỳ 1905) đã viết ra<sup>9</sup> <em>E = mc<sup>2</sup></em>, nhưng phương pháp thiếu nhất quán của ông để tìm ra nó khiến tác giả đã quên hẳn đi đến nỗi năm 1908, ba năm sau khi Einstein khám phá ra <em>E<sub>0</sub> = mc<sup>2</sup></em>, Poincaré - khi so sánh một vật phát xạ ánh sáng với một khẩu đại bác bắn ra một viên đạn - đã viết trong La dynamique de l’électron, Science et Méthode (1908) mấy câu sau: "Khẩu đại bác giật lùi vì viên đạn bị bắn ra đã tác động trở lại. Trường hợp vật phóng quang lại là chuyện khác, ánh sáng phát ra không phải là vật chất, đó là năng lượng, mà năng lượng thì không có khối lượng’’. Qua câu trên, Poincaré dẫu có viết ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> thì ông đã quên nó rồi. <br /> <br /> Poincaré tìm ra <em>E = mc<sup>2</sup></em> bằng cách nào? Trước hết, ông xem xét một chùm sóng ánh sáng có năng lượng<em>E</em> và xung lượng <strong>p</strong>. Theo định lý Poynting trong điện-từ thì p ≡ |<strong>p</strong>| = <em>E/c</em>, điều chính xác đối với photon không có khối lượng. Cái lầm của Poincaré là dùng phương trình của cơ học cổ điển <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> (với v = <em>c</em>) để áp dụng cho ánh sáng vì năm 1900 ông chưa suy diễn ra hệ số quan trọng γ. Đó là nghịch lý vì cơ học cổ điển chỉ áp dụng cho những di động chậm, v « c. Kết hợp hai cái xung khắc là p = <em>E/c</em> với p = <em>mc</em>, ông thấy<em>E = mc<sup>2</sup></em>, vì thiếu hệ số γ nên công thức đưa đến hệ quả sai là ánh sáng với năng lượng E có khối lượng <em>m = E/c<sup>2</sup></em> ≠ 0. Điều ngạc nhiên là ngày nay hãy còn vài tác giả Pháp bảo hoàng hơn vua khẳng định Poincaré là tác giả phương trình của thế kỷ<sup>10</sup>.<br /> <br /> b- Cần nhắc điều quan trọng là trong thuyết tương đối hẹp, mỗi <em>không-điểm</em><strong> x</strong> (3 thành phần x, y, z) phải gắn một <em>thời-điểm</em> t trong một thực tại không-thời gian bốn chiều Minkowski. Một <em>tứ-vectơ</em> không-thời gian là tập hợp có 4 thành phần mang ký hiệu x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> = <em>c</em>t, x<sup>1</sup>, x<sup>2</sup>, x<sup>3</sup>), với x<sup>1</sup> = x, x<sup>2</sup> = y, x<sup>3</sup> = z, viết gọn là x<sup>μ</sup> (x<sup>0</sup> =<em>c</em>t, <strong>x</strong>). Từ tứ-vectơ x<sup>μ</sup>, ta lập một tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup> = <em>m</em>dx<sup>μ</sup>/d<font face="Times New Roman">τ</font>, và tính toán ra bốn thành phần của p<sup>μ</sup>(p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong>). Dùng định nghĩa quen thuộc của vectơ vận tốc <strong>v</strong> = d<strong>x</strong>/dt, vectơ gia tốc <strong>a</strong> = d<strong>v</strong>/dt, ta tính ra đẳng thức: dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup> <br /> <br /> Phương trình <strong>F</strong> = d<strong>p</strong>/dt = <em>m</em>d(γ<strong>v</strong>)/dt cho ta<strong> F</strong> = [mγ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/<em>c</em><sup>2</sup>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> thay thế <strong>F</strong> = <em>m</em><strong>a</strong>, cũng như <strong>p</strong> = <em>mγ</em><strong>v</strong> thay thế <strong>p</strong> = <em>m</em><strong>v</strong> của cơ học cổ điển, chúng là giới hạn khi c → ∞ của cơ học tương đối tính.<br /> <br /> <em>c- Hai phương pháp chứng minh E = γmc<sup>2</sup>. </em><br /> <br /> Cách thứ nhất dựa vào d<em>E</em>/dt = <strong><em>F.</em>v</strong> đề cập ở đoạn 1. Dùng <strong>F</strong> =[<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>)/<em>c<sup>2</sup></em>] <strong>v</strong> + <em>mγ</em><strong>a</strong> vừa thiết lập, ta có <strong><em>F.</em>v</strong> =<em>mγ<sup>3</sup></em>(<strong>v.a</strong>), khi kết hợp nó với dγ/dt = γ<sup>3</sup>(<strong>v.a</strong>)/c<sup>2</sup>, ta được <strong><em>F</em>.v</strong> = <em>mc<sup>2</sup></em> dγ/dt = d<em>E</em>/dt và như vậy <em>E = γmc<sup>2</sup></em>.<br /> <br /> Cách thứ hai là liên kết thành phần p<sup>0</sup> = <em>γmc</em> (của tứ-vectơ xung lượng p<sup>μ</sup>) với năng lượng <em>E</em>, và xin chú tâm đến thứ nguyên ML<sup>2</sup>/T<sup>2</sup> của năng lượng (ba đại lượng cơ bản, khối lượng M, chiều dài không gian L, thời gian T). Vậy phép phân tích thứ nguyên bảo ta p<sup>0</sup> = <em>E</em> chia cho một vận tốc nào đó. Ta chỉ có hai lựa chọn, đó là v hay <em>c</em>, nhưng v không thích hợp vì nó có thể bằng 0 và đưa p<sup>0</sup> đến một giới hạn vô tận, vậy p<sup>0</sup> = <em>E/c</em>. Với p<sup>0</sup> = <em>γmc</em>, ta có <em>E = γmc<sup>2</sup></em>. Lựa chọn p<sup>0</sup> = <em>E/c</em> còn phù hợp với trường hợp v « c, vì khi ta khai triển hệ số <em>γm</em> thành chuỗi (v/c)<sup>n</sup> thì ta có <em>γmc<sup>2</sup> ~ mc<sup>2</sup> + (½)mv<sup>2</sup></em> + (3/8)<em>m</em>(v<sup>4</sup>/<em>c</em><sup>2</sup> )..., ta nhận ra <em>γmc<sup>2</sup></em> chứa đựng <em>động năng</em> (½)<em>m</em>v<sup>2</sup> quen thuộc. Đó là phương pháp Einstein dùng để tìm ra phương trình của thế kỷ<sup>11</sup>. Hai phương trình cơ bản tóm tắt thuyết tương đối hẹp là: <em> E</em><sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup><em>c</em><sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup> </em> <br /> <strong>p</strong> = (<em>E/c<sup>2</sup></em>) <strong>v</strong> <br /> <br /> Hai phương trình trên áp dụng cho mọi trường hợp của khối lượng m bằng hay khác 0. Với photon (<em>m</em> = 0), phương trình trên cho ta <em>E</em> = pc, trùng hợp với định lý Poynting. Hơn nữa ánh sáng (photon) vì không có khối lượng, nó chẳng bao giờ bất động, vận tốc lúc nào cũng bằng <em>c</em>, do đó tích số <em>γm</em> của photon mang dạng 0/0 và năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> của nó có thể là bất cứ con số nào khác 0 và thực vậy. Ta đi vào lãnh vực của lượng tử với Max Planck: <em>E = h</em>ν<em> = </em>p<em>c</em>. Năng lượng của photon không xác định được trong thuyết tương đối mà lại đến bằng con đường lượng tử. Tuy khối lượng bằng 0, nhưng photon có năng lượng khác 0 và bằng tần số dao động ν của nó nhân với hằng số Planck <em>h</em> = 6.63 x 10<sup>–34</sup> Js. <br /> <br /> <strong>Tạm dừng trước khi bước tiếp</strong><br /> <br /> Mời bạn chú tâm đến câu ‘’di chuyển <em>đều đặ</em>n cũng như không’’của Galilei liên đới đến trường hợp đặc biệt của vận tốc cố định không thay đổi với thời gian (<em>gia tốc</em> = 0) trong các hệ quy chiếu quán tính, đặc trưng của thuyết Tương đối hẹp. Tính từ hẹp dùng ở đây để chỉ định sự chuyển động không có gia tốc này. Có lẽ Einstein tự đặt trong tiềm thức câu hỏi là các kết quả của Thuyết Tương đối sáng tạo năm 1905 sẽ thay đổi ra sao trong trường hợp di chuyển<em> không đều đặn</em>, rồi một ngày tháng 11 năm 1907 Einstein chợt nẩy ra một ý tưởng mà ông coi như mãn nguyện nhất trong đời: <em>một người rớt từ trên cao xuống không cảm thấy sức nặng của mình</em>. Ông nhận ra vai trò quyết định của trọng trường trong sự nới rộng phạm trù <em>không gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>hẹp</em> sang phạm trù <em>có gia tốc</em> của thuyết tương đối <em>rộng</em>. Câu ‘’di chuyển đều đặn cũng như không’’ của Galilei, qua ý tưởng sung sướng nhất trong đời của Einstein, nay biến thành ’’<em>di chuyển không đều đặn chẳng khác gì tác động của trọng lực</em>’’đã mở đầu một kỷ nguyên mới cho vật lý, nới rộng thuyết tương đối hẹp (hay đặc biệt) sang thuyết tương đối rộng (hay tổng quát) để thay thế thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, định luật cổ điển này là truờng hợp xấp xỉ gần đúng của thuyết tương đối rộng chính xác hơn. <br /> <br /> Ngoài ra còn thêm một nguyên nhân thúc đẩy Einstein mở rộng thuyết tương đối hẹp vì ông nhận ra có một mâu thuẫn giữa thuyết này (theo đó vận tốc của mọi tín hiệu đều <em>có hạn</em>, kể cả ánh sáng) và luật cổ điển vạn vật hấp dẫn của Newton (theo đó trọng lực truyền đi với vận tốc <em>vô hạn</em> để vạn vật hút nhau <em>tức thì</em>). Vậy sửa đổi luật hấp dẫn Newton sao cho nhất quán với thuyết tương đối hẹp sẽ tự động giải đáp được mâu thuẫn nói trên.<br /> <br /> Đó là điểm khởi đầu cho thuyết Tương đối rộng mà chúng ta sẽ tiếp tục trong những phần sau. Mời bạn thưởng ngọan phương trình Einstein của thuyết Tương đối rộng mà vế trái mô tả hình hài cong uốn của không-thời gian trong đó vận hành vạn vật, còn vế phải là năng-xung lượng của vật chất tạo dựng nên cấu trúc đó:<br /> <em><strong>R</strong></em><sub>μν</sub> – (½)<em><strong>R</strong></em> g<sub>μν</sub> = (8<font face="Times New Roman">π</font>G/c<sup>4</sup>)<em><strong>T</strong></em><sub>μν</sub> <br /> <br /> Nhà vật lý Nhật bản Yoichiro Nambu minh họa vế trái phương trình Einstein bằng lâu đài Himeji-jo xa xưa của một thoáng không gian thanh thoát bên bờ suối, còn vế phải bên kia cầu vương vấn trong cảnh trần ai bởi khói than nhà máy phản ánh vật chất nặng nề!<br /> </span><br /> <table align="center" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" width="200"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"><img alt="" height="255" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h2.jpg" width="459" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <br /> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;">Phụ chú<br /> <br /> <sup>1</sup> Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu di chuyển với vectơ vận tốc <strong>v </strong>đều đặn (độ dài và chiều hướng của v cố định, không thay đổi với thời gian, như vậy gia tốc <strong>a</strong> ≡ d<strong>v</strong>/dt = <strong>0</strong>), kể cả <strong>v</strong> = <strong>0</strong>. Các vectơ trong không gian ba chiều đều viết dưới dạng in đậm như <strong>v, k </strong>và v ≡ |<strong>v</strong>|, k = |<strong>k</strong>|. Vectơ <strong>X</strong> có 3 thành phần không gian là x, y, z, ta viết gọn <strong>X</strong> (x, y, z). <br /> <br /> <sup>2</sup> Đa tạp bốn chiều không-thời gian có tung độ là trục thời gian ct, hoành độ là không gian ba chiều với ba trục Ox, Oy, Oz. Đồ thị của phương trình s² ≡ x² + y² + z² - (<em>c</em>t)² trong đa tạp này là một <em>nón ánh sáng</em> với đỉnh là một điểm T nằm trên tung độ (OT = <em>c</em>t), còn đáy nón là quả cầu S bán kính r, với r<sup>2</sup> = x² + y² + z², nửa góc ở đỉnh nón bằng 45°. Quỹ đạo của các tia ánh sáng (khối lượng = 0, tương ứng với trường hợp s² = 0 vì ct = r) là vành biên của nón, nối đỉnh T với chu vi của mặt cầu, còn quỹ đạo của các vật mang khối lượng m ≠ 0 (tương ứng với trường hợp s² > 0 vì v < c) nằm bên trong <em>nón ánh sáng</em>. Các quỹ đạo vận hành của vật chất (sự kiện) đều có thể diễn tả bởi những đường cong nằm trong nón ánh sáng. Trong hình dưới đây, quả cầu S được tượng trưng bởi một vòng tròn nằm trong mặt phẳng của hai trục không gian Ox, Oy, mặt phẳng này cắt quả cầu S bởi một mặt phẳng khác thẳng góc với trục không gian Oz. Nón úp diễn tả <em>quá kh</em>ứ, nón mở l�<em>tương lai,</em> còn đỉnh nón T l�<em>bây giờ</em>. </span><br /> <br /> <table align="left" border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" height="179" width="160"> <tbody> <tr> <td> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <img alt="" height="173" src="http://www.tiasang.com.vn/Portals/0/2014/h3%20copy.jpg" width="153" /></span></td> </tr> </tbody> </table> <span class="ContentDetail" id="dnn_ctr394_ArticleMainView_ViewEntry_Standard_lblArticle" style="font-family: Arial; font-size: 9.5pt;"> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <sup>3</sup> Poincaré là người đầu tiên gán tên Lorentz cho phép hoán chuyển này vì Lorentz viết nó ra dưới dạng gần đúng năm1895 và dạng chính xác năm 1904. Thực ra Woldemar Voigt tìm ra năm 1887 nhưng chỉ khác bởi một hệ số chung toàn bộ và Joseph Larmor năm 1900. Poincaré tổng quát hóa hoán chuyển Lorentz bằng ma trận 4 x 4 với cả bốn toạ độ x, y, z, t, thay vì hai tọa độ x, t. Tuy biết công trình gần đúng năm 1895 của Lorentz nhưng Einstein khi phân tích những khái niệm cơ bản về thời gian và không gian đã suy diễn ra phương trình hoán chuyển giữa x và t này một cách độc đáo và khác các vị trên. Còn cách giải thích và nhận xét ý nghĩa vật lý của sự hoán chuyển x, t thì hoàn toàn khác biệt giữa Einstein và các vị tiền bối khác. <br /> <br /> <sup>4</sup> Từ phép hoán chuyển Lorentz, ta có thể suy ra luật cộng trừ các vận tốc trong cơ học tương đối tính. Vận tốc w của một vật chuyển động trên tàu (hệ quy chiếu <em>J</em> ‘ chạy với vận tốc v đối với hệ quy chiếu J ) theo định nghĩa chính là w ≡ x’/t’. Theo cơ học cổ điển x’ = x – vt, t’ = t, thì người trên bến sẽ thấy vật di chuyển với vận tốc W ≡ x/t = (x’ + vt’)/ t’ = w + v. <br /> Nhưng trong cơ học tương đối tính, vận tốc W đo trên bến sẽ phải thay đổi theo công thức (I’) của phép hoán chuyển Lorentz : W ≡ x/t = (x’ + vt’)/(t’ + x’v/c<sup>2</sup>) = (w + v)/ (1+ wv/c<sup>2</sup>), dùng w≡ x’/t’.<br /> <br /> <sup>5</sup> Một cách đơn giản cơ học tương đối tính là cơ học cổ điển kèm thêm hệ số γ, trong các phương trình diễn tả cơ học Newton ta thay thế các đại lượng vật lý (khối lượng <em>m</em>, xung lượng <strong>p</strong>…) bằng tích số của chúng với γ để thành cơ học tương đối tính. Cơ học cổ điển (tương ứng với trường hợp các chuyển động chậm, v/c « 1 hay c → ∞, γ →1) là dạng xấp xỉ của cơ học tương đối tính. <br /> <br /> <sup>6</sup> Michele Angelo Besso, người bạn thân thiết cùng sở làm ở Bern, người duy nhất ông cảm ơn trong công trình để đời đăng trên Annalen der Physik về thuyết tương đối hẹp mà ông khám phá ra trong lúc hai người dạo chơi và bàn luận về bí hiểm ether ngày chủ nhật cuối tháng 5 năm 1905 trên đồi Gurten, xa xa dưới chân là thành phố Bern cổ kính. Trong bài đó ông rất tự tin, không hề trích dẫn bất kỳ tài liệu tham khảo nào mặc dầu lúc ấy chẳng ai biết đến ông. Chữ gläubige trong bức thư không nên hiểu theo nghĩa tín ngưỡng tôn giáo, mà hàm ý xác tín vào lý trí. Bức thư gửi chưa đến một tháng thì Einstein cũng vào cõi vĩnh hằng. <br /> Mời bạn tham khảo hai chương đầu cuốn sách của Thibault Damour: Si Einstein m’était conté, Le cherche midi, 2005, và bài của Craig Callender: Is time an illusion? Scientific American, tháng 6/ 2010 do Cao Chi biên dịch dưới nhan đề <em>Thời gian phải chăng chỉ là một ảo tưởng</em>?, tạp chí <em>Tia sáng</em> 19/07/ 2010 <br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=3316<br /> <br /> <sup>7</sup> Bạn có thể thắc mắc là hai anh em di chuyển với vận tốc cố định so với nhau, người này so với người kia biết ai bay ai ở (như chuyển động tương đối giữa hai hệ quy chiếu quán tính J và J ‘ với nhau, với vận tốc <strong>v</strong>của J ‘ so với J và -<strong> v</strong> của J so với J ‘ nói trong bài), anh hay em người nào cũng thấy thời gian của mình dài hơn thời gian của người kia, làm sao biết ai già ai trẻ? Đúng vậy trong trường hợp vận tốc v của hỏa tiễn <em>mãi mãi cố định trên một đường thẳng duy nhất không thay đổi chiều hướng và cường độ</em>. Để thấy sự khác biệt, ta phải xét trường hợp có một bất đối xứng nào đó, một trong hai người di chuyển với vận tốc thay đổi về chiều hướng và/hay cường độ, thí dụ bay đến một hành tinh, đậu xuống đấy và trở về trái đất.<br /> <br /> <sup>8</sup> Thư của A. Einstein cho Lincoln Barnett, ngày 19 tháng 6 năm 1948 (Hebrew University of Jerusalem, Israel). Xem thêm bài của Lev. B. Okun, Physics Today June 1989, 31-36. <br /> <br /> <sup>9</sup> H. Poincaré, Arch. Neerland. 5, 252 (1900).<br /> <br /> <sup>10</sup> Jean-Paul Auffray, Einstein et Poincaré, éditions Le Pommier (1999). Jules Leveugle, La Relativité, Poincaré et Einstein, Planck, Hilbert, l’Harmattan (2004). Jean Hladik, Comment le jeune et ambitieux Einstein s’est approprié la Relativité restreinte de Poincaré, Ellipses (2004). Coi sách đã dẫn của T. Damour về các tác giả trên.<br /> <br /> <sup>11</sup> Mặc dầu bốn thành phần của tứ-vectơ p<sup>μ</sup> vì phụ thuộc vào hệ số γ nên chúng đều thay đổi theo v, nhưng độ dài bình phương của tứ-vectơ (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> không phụ thuộc vào v, nó bất biến: (p<sup>0</sup>)<sup>2</sup> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>2</sup></em>. Cũng vậy, năng lượng <em>E = γmc<sup>2</sup></em> và xung lượng <strong>p</strong> = <em>γm</em><strong>v</strong> đều thay đổi theo <strong>v</strong> nhưng <em>E<sup>2</sup></em> – |<strong>p</strong>|<sup>2</sup>c<sup>2</sup> = <em>m<sup>2</sup>c<sup>4</sup></em>không phụ thuộc vào<strong> v</strong>, nó bất biến trong mọi hệ quy chiếu. Bất biến là điều kiện tiên quyết mà thuyết tương đối đòi hỏi, nếu <em>E ≠ γmc<sup>2</sup></em> (thí dụ <em>E = γmc</em>v) thì ta không có một bất biến nào.</span> <p> </p> </div> </div> ', 'images' => '20160629103410a222168483af36c9ad47e59b0370953c.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2016-06-29', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '61189', 'slug' => 'luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '749', 'rght' => '750', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $setting = array( 'id' => '1', 'name' => 'Công Ty Cổ Phần Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'title' => 'Thiết Bị Và Dịch Vụ Kỹ Thuật Quảng Tây - QHT', 'address_eng' => '<div> QUANG TAY - QHT ENGINEERING EQUIPMENT AND SERVICE JSC</div> <div> Representative: Le Van</div> <div> Position: Director</div> <div> Address: số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, Hà Nội City</div> <div> Phone number:</div> <div> Email:</div> <div> Tax code: 0103008064</div> ', 'address' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/Ảnh chụp Màn hình 2016-06-24 lúc 9_52_55 SA.png" /></p> <h2 style="position: absolute; top: -100000px; overflow: auto;"> <a href="http://www.sieuthibaoholaodong.vn/" title="quần áo bảo hộ lao động">quần áo bảo hộ lao động</a> <a href="http://www.inhoadon.net.vn/" title="in hóa đơn">in hóa đơn</a></h2> <div> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space: pre;">Hậu</span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc<br /> Mã số thuế:<span style="white-space: pre;"> </span>0103008064<br /> Địa chỉ:<span style="white-space: pre;"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội<br /> Email:<span style="white-space: pre;"> </span>quangtayqht@gmail.com<br /> Số điện thoại công ty: 02437759534</div> <div> <div> Số điện thoại kỹ thuật: 0904212040</div> <div> Số điện thoại kinh doanh: 0913303547</div> </div> <div> </div> <div> </div> </div> ', 'contactinfo_eng' => '<div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> ', 'taikhoan' => '<strong><span style="color:#04529a;">Số Tài khoản các ngân hàng của công ty Tân Á</span></strong><br /> <br /> 1. 13022-0506-5430 - Nguyễn Văn Hiệu - Agribank - CN Trung Yên, HN<br /> 2. 0011-00404-0367 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietcombank - CN Sở Giao dịch, HN<br /> 3. 711A-6202-9713 - Nguyễn Văn Hiệu - Vietinbank - CN Thanh Xuân, HN<br /> 4. 190-256-018-210-13 - Nguyễn Văn Hiệu - Techcombank, Hà Nội<br /> 5. 1231-0000-368-767 - Nguyễn Văn Hiệu - BIDV CN Quang Trung, Hà Nội', 'contactinfo' => '<div dir="rtl" style="text-align: left;"> <div> CÔNG TY CP THIẾT BỊ và DỊCH VỤ KỸ THUẬT QUẢNG TÂY –QHT</div> <div> Người đại diện: Lê Văn <span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Chức vụ <span style="white-space:pre"> </span>: Giám đốc</div> <div> Địa chỉ:<span style="white-space:pre"> </span>số 16/111 ngõ 62 Nguyễn Chí Thanh, P Láng Hạ, Q Đống Đa, TP Hà Nội</div> <div> Số điện thoại:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Email:<span style="white-space:pre"> </span></div> <div> Mã số thuế:<span style="white-space:pre"> </span>0103008064</div> </div> <div style=""> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><br /> </div> <div style="position: absolute; left: -10000px;"> <a href="http://parkcityhadong.vn/" rel="dofollow">parkcityhadong.vn</a></div> ', 'telephone' => '01659 014592', 'hotline' => '0913303547', 'email' => '', 'url' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2012-06-05', 'modified' => '1620916032', 'youtube' => 'http://youtube.com', 'twitter' => 'https://twitter.com/', 'myspace' => 'https://myspace.com/', 'facebook' => 'https://www.facebook.com/FacebookVietnam/', 'email2' => 'duycuong7640', 'skype' => 'hothihuyen.hn', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'content' => 'Thanks for your interest in Vn Discoverytours. For a fast response, please submit this basic Quick Enquiry form below by clicking “Submit”, and we’ll get back to you by e-mail within 12 to 24 hours (in working days). For urgent booking, call us at +84 974 839 873', 'video' => '<iframe width="360" height="200" src="https://www.youtube.com/embed/kwIc6bliHhc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>', 'slogan' => 'trung tâm sửa chữa và bảo hành máy giặt electrolux', 'slogan_eng' => '', 'printer' => '', 'googleplus' => '', 'bando' => '<p> <iframe allowfullscreen="" frameborder="0" height="410" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d1680.2372398112452!2d105.81212934716025!3d21.01437303922492!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ab63b645b665%3A0xa6797ac6008687bf!2zQ-G7rWEgSMOgbmcgVHLhuq9jIMSQ4buLYQ!5e0!3m2!1svi!2s!4v1449908805279" style="border:0" width="600"></iframe></p> ', 'gioithieu' => '<p style="text-align: center;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/gioithieu.png" /></p> ', 'thongtincongty' => 'Sửa máy lạnh tại nhà Sửa máy lạnh tại HCM Sửa tủ lạnh Bơm ga máy lạnh ', 'trogiupkh' => 'Tai nghe Iphone Sua may tinh tai nha Máy Ozone Z755', 'dichvuft' => 'Sửa máy lạnh Bảo dưỡng máy lạnh Vệ sinh máy lạnh Lắp đặt máy lạnh', 'bb' => '', 'zing' => '', 'hotline2' => '0912 35 65 75', 'thelink' => '<script type='text/javascript'>window._sbzq||function(e){e._sbzq=[];var t=e._sbzq;t.push(["_setAccount",32506]);var n=e.location.protocol=="https:"?"https:":"http:";var r=document.createElement("script");r.type="text/javascript";r.async=true;r.src=n+"//static.subiz.com/public/js/loader.js";var i=document.getElementsByTagName("script")[0];i.parentNode.insertBefore(r,i)}(window);</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-72584674-1', 'auto'); ga('send', 'pageview'); </script> <!-- Global site tag (gtag.js) - Google Ads: 876059345 --> <script async src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=AW-876059345"></script> <script> window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-876059345'); </script> ', 'theh1' => '', 'hanoi' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tphcm' => '<div> <strong>CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HMH VIỆT NAM</strong></div> <div> <strong>Địa chỉ</strong> : Số 51 - Trần Duy Hưng, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội</div> <div> <strong>Điện thoại </strong>: (04) 3641.7498 - <strong>Fax</strong>: (04) 3543.0479</div> <div> <strong>Email </strong>: info@ifes.vn</div> ', 'tt' => '', 'pp' => 'https://www.facebook.com/ruaxetudong.net', 'tphcm_eng' => '', 'hanoi_eng' => '', 'hotline_eng' => '', 'name_eng' => '', 'chinhsach' => null, 'bandohn' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'bandohaiphong' => '<iframe frameborder="0" height="450" src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m14!1m8!1m3!1d3724.958946511035!2d105.8172709!3d20.9942827!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x3135ac91e206c757%3A0xf0f7a088bc4c72a2!2zMTg2IEtoxrDGoW5nIFRydW5nLCBUaGFuaCBYdcOibiwgSMOgIE7hu5lpLCBWaeG7h3QgTmFt!5e0!3m2!1svi!2s!4v1419913280809" style="border:0" width="600"></iframe>', 'gt' => '<p style="text-align: center;"> </p> <span style="font-size:16px;"><span style="color:#ffa500;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG 24/7</strong></span></span></span><br style="margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: arial; font-size: 13px; line-height: 20px; text-align: justify;" /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/hotline.png" style="width: 205px; height: 82px;" /><br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-bhch(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/i-ghtn(1).png" style="width: 136px; height: 57px;" /><br style="margin: 0px; padding: 0px;" /> <span style="color:#ffffff;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><span style="font-size:14px;"> </span></span></span></span><span style="color:#ffa500;"><span style="font-size:16px;"><span style="margin: 0px; padding: 0px; font-family: arial; line-height: 20px; text-align: justify;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong></span></span></span> <p style="text-align: center;"> <iframe clocktype="html5" frameborder="no" scrolling="no" src="http://clocklink.com/html5embed.php?clock=sdt&timezone=VietNam_Hanoi&color=blue&size=175&Title=&Message=&Target=&From=2015,1,1,0,0,0&Color=blue" style="overflow:hidden;border:0;margin:0;padding:0;width:175px;height:34px;"></iframe></p> ', 'gt_eng' => '' ) $description_for_layout = '' $keywords_for_layout = '' $tintucnoibat = array( (int) 0 => array( 'Post' => array( 'id' => '539', 'name' => 'CÁCH HOẠT ĐỘNG CỦA ỐNG NHÒM ĐO KHOẢNG CÁCH', 'code' => null, 'alias' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ống nhòm đo khoảng cách hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó</span></span> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">để tính ra khoảng cách của vật.</span></span>', 'content' => '<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><strong>Ống nhòm đo khoảng cách</strong> hoạt động bằng cách dựa vào thời gian mà chùm laser chạm vào vật và quay trở lại thiết bị. Dựa vào thời gian phản hồi lại đó để tính ra khoảng cách của vật.<br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Dựa theo nguyên lý trên nên việc đo đạc vô cùng thuận tiện, tuy nhiên để đo khoảng cách chính xác tuyệt đối thì không thể bằng những loại thước chuyên dụng khác. Bởi vì tốc độ ánh sáng rất nhanh, ở cự ly gần thì ánh sáng phản hồi lại là tức thì cho nên loại ống nhòm này đa số được dùng cho hải quân trên biển hoặc mục đích giải trí như chơi golf là chính.</span><br /> <br /> <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Bộ xung trong </span>ống nhòm đo khoảng cách <span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">có trách nhiệm mã hóa để tránh tình trạng nhiễu ở thiết bị khi ánh sáng xung quanh mạnh, do vậy sẽ giúp việc đo đạc được chính xác hơn.<br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/ống-nhòm-đo-khoảng-cách-coolshot-pro-stabilize-.jpeg" style="width: 800px; height: 450px;" /></span></span><br /> <br /> <strong><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Ph</span>ạm vi hoạt động</strong><br /> <br /> <span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Mặc dù chùm tia khá hẹp ở cự ly thấp, nhưng khoảng cách càng lớn thì chùm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> sẽ bị rẽ ra và bị trải rộng, Ngoài ra yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng rất nhiều đến độ chính xác của thiết bị, nghe có vẻ vô lý vì gió không thể tác động trực tiếp vào ánh sáng thì sao có thể gây cản trở được? Tuy nhiên khi có gió đẩy ngang thì khí nóng cũng sẽ bi tạt sang một bên, do vậy khi đo ở vị trí xa thì cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Còn một vấn đề nữa đó là vật đo bị khuất sau cây, có thể là 1 bụi cây thưa ánh sáng đủ sức chiếu qua nhưng khi chìm l</span>aser<span style="color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;"> của ống nhòm đo khoảng cách đi qua sẽ bị phản xạ lại sẽ làm giảm chính xác.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/do-khoang-cach.jpg" style="width: 960px; height: 540px;" /></span></span></span><br /> <strong style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px; margin: 0px; padding: 0px;">Công nghệ được sử dụng trên ống nhòm đo khoảng cách</strong><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ tính thời gian bay: Ứng dụng này có thể đo được thời gian mà ánh sáng đến mục tiêu và bị phản lại, Nó được lập trình để lấy tốc độ ánh sáng nhân với số giây quay trở lại để tính ra khoảng cách chính xác nhất.</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ dịch pha tầng số: nhằm mục đích đo tầng số hiện tại để cho ra số liệu cuối cùng khi tính được khoảng cách ở trên</span><br /> <br /> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify; text-indent: 30px;">Công nghệ đo sự giao thoa: Nhằm mục đích phát hiện những thay đổi giữa vật đo và thiết bị như gió hay nhiệt độ để cho kết quả ít sai số nhất.</span><br /> <br /> <p style="margin: 10px 0px; padding: 0px;"> </p> ', 'images' => '201906100811094651c1abaa619828e0f9465c55605a28.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-06-10', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '85018', 'slug' => 'cach-hoat-dong-cua-ong-nhom-do-khoang-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '943', 'rght' => '944', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 1 => array( 'Post' => array( 'id' => '538', 'name' => 'Làm thế nào để các nhà sản xuất có thể sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 và IIoT?', 'code' => null, 'alias' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><span style="color: rgb(74, 74, 74);">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi </span><em style="box-sizing: border-box; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em><span style="color: rgb(74, 74, 74);"> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></span>', 'content' => '<h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> </h1> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 là giai đoạn hiện tại của cách mạng công nghiệp. Đại diện cho việc sử dụng rộng rãi <em style="box-sizing: border-box;">Mạng lưới vạn vật kết nối Internet</em> (IIoT), tự động hóa, công nghệ cảm biến và các giải pháp cải tiến khác để hợp lí hóa sản xuất và phân phối</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Công nghiệp 4.0 mang đến khái niệm “Nhà máy thông minh”. Tập trung vào việc sử dụng hệ thống không gian mạng thực-ảo để giám sát quy trình nhà máy thực tế và tạo các quyết định tự động dựa trên cơ sở dữ liệu. Tạo hệ thống thực tế thông minh sử dụng IoT và giao tiếp thời gian thực , chúng kết hợp với nhau, với con người thông qua mạng không dây.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0.jpg" style="width: 320px; height: 158px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vai trò của IIoT trong công nghiệp 4.0</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">IIoT hình thành xương sống cho bất kỳ s</span><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="color: rgb(34, 34, 34);">á</span></span></span><span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">ng kiến nào hướng đến công nghiệp 4.0. Bằng cách sử dụng công nghệ cảm biến, IIoT cho phép truyền tín hiệu từ máy móc sang hệ thống máy tính. Trong khi thông tin cơ bản về máy móc chỉ có thể truy cập được trong khoảng thời gian rất nhỏ, IIoT vẫn mang về cái nhìn tối tân hơn nhiều về lĩnh vực kinh doanh. Thông cụ thể này cung cấp phạm vi cho tự động hóa. Nếu được phân tích đúng cách, dữ liệu nhận được từ cảm biến IoT có thể cung cấp thông tin để tối ưu hóa các khía cạnh khác nhau của quy trình sản xuất.</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-weight: 700; font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Làm gì để một nhà máy sẵn sàng cho Công nghiệp 4.0?</span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span>Đây là 4 điều kiện tiên quyết cho 1 nhà máy hoặc hệ thống cần có thì mới được gọi là Công nghiệp 4.0</span></span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <h1 style="box-sizing: border-box; font-size: 28px; margin: 0px 0px 17px; font-weight: normal; line-height: 36px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Khả năng giao tiếp</span></span></span></h1> </li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Thiêt lập đường truyền giao tiếp , xác định rõ ràng phương thức trao đổi, sử dụng, thu thập dữ liệu. Các máy móc, thiết bị, cảm biến và cả con người phải được kết nối, chia sẻ thông tin và thao tác trên dữ liệu nhận được.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Minh bạch thông tin</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Điều quan trọng là thông tin nhận được phải rõ rang, ngắn gọn và dễ hiểu. Hệ thống tạo ra một "bản sao" của thế giới thật, bản sao này định hình bằng các dữ liệu thu thập từ cảm biến, máy móc</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Hỗ trợ kỹ thuật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Hệ thông này sẽ giúp con người theo 2 cách. Thứ nhất, nó sẽ hỗ trợ chúng ta ra quyết định và giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp thông tin cho tiết dựa vào dữ liệu. Thứ hai, nó sẽ hỗ trợ chúng ta làm những việc quá phức tạp hoặc không an toàn</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Đưa quyết định theo mô hình phân tán</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống không gian mạng thực-ảo phải có khả năng đưa ra quyết định đơn giản mọt cách nhanh chóng, tự động, không cần con người can thiệp sử dụng phân tích dữ liệu. Mục tiêu cuối cùng của công nghiệp 4.0 là tự động hóa quy trình sản xuất và tối đa hóa quy mô. Sử dụng quy trình tự động hóa này, công việc có thể được thực hiện bằng máy móc, tăng phạm vi tối ưu hóa thời gian và phân bổ nguồn lực.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> </p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thử thách liên quan đến việc triển khai công nghiệp 4.0?</span></span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/CM 4_0 2(1).jpg" style="width: 276px; height: 182px;" /></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-family: tahoma, geneva, sans-serif; font-size: 14px;">Triển khai công nghiệp 4.0 cũng có thể sẽ gặp phải các khó khăn sau:</span></p> <ol style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Vấn đề bảo mật</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Toàn bộ dữ liệu đều có sẵn , truyền qua Internet đến thiết bị từ xa. Điều này cho thấy dữ liệu rất có nguy cơ bị xâm phạm bảo mật, ăn cắp và thao tác.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Kiến thức sản xuất độc quyền, nếu bị xâm nhập, sẽ có thể dẫn đến thiệt hại lớn đến doanh thu của công ty.</span></span></p> <ol start="2" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Tin tưởng và ổn định</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu thông tin liên lạc nhận được qua cảm biến IoT không được sắp xếp hoặc không đúng lúc sẽ được xem là không đáng tin cậy. Rõ rang, bạn không thể tự động hóa một nhà máy hoạt động dựa trên dữ liệu không đáng tin cậy. Việc duy trì sự toàn vẹn quy trình sản xuất trong khi giảm thiểu sự can thiệp của con người rất phức tạp</span></span></p> <ol start="3" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Thiết lập kết nối</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Chúng ta gần như không thể đảm bảo kết nối internet 100%. Kể cả khi mạng không có khả năng bị hỏng bất ngờ, bạn vẫn sẽ cần tính đến việc bảo trì máy chủ. Rất khó để đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi kết nối cực hạn hoặc bùng phát đột ngột.</span></span></p> <ol start="4" style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 30px 25px; list-style-position: initial; list-style-image: initial; padding: 0px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <li style="box-sizing: border-box;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">Phối hợp hệ thống cũ với IIoT</span></span></span></li> </ol> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Các hệ thống cũ không được thiết kế để tuân thủ các yêu cầu của công nghệ cảm biến. Nhưng hiện đại hóa toàn bộ cơ sở hạ tầng là không khả khi đối với phần lớn các nhà sản xuất. Vì vậy, đòi hỏi phải phối hợp IIoT với hệ thống máy móc cũ để đảm bảo ROI tốt nhất với sự đầu tư của nhà sản xuất.</span></span></p> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; color: rgb(74, 74, 74); font-family: Roboto, sans-serif; font-size: 16px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Ngoài nhứng thách thức trên, nhà sản xuất cũng phải đối mặt với các vấn đề từ nhà đầu tư, đội ngũ kỹ thuật nội bộ. Các nhà đầu tư khá miễn cưỡng với các cuộc cách mạng quy mô lớn. Đồng thời, năng lực IT có sẵn không thường xuyên được cập nhật để xử lý những thách thức này. Dữ liệu nghiên cứu thị trường và xu hướng chuyển đổi kỹ thuật số đã mở ra cái nhìn mới cho nhà đầu tư. Hạn chế về năng lực kỹ thuật vẫn sẽ là mối quan tâm chung khi triển khai bất kỳ IIoT.</span></span></p> ', 'images' => '201905200812307bda1a1c4b780f467d4ece9a47eb5c1b.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-20', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '58531', 'slug' => 'lam-the-nao-de-cac-nha-san-xuat-co-the-san-sang-cho-cach-mang-cong-nghiep-4-0-va-iiot', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '941', 'rght' => '942', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 2 => array( 'Post' => array( 'id' => '537', 'name' => 'Cách bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách', 'code' => null, 'alias' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;">Bảo quản thiết bị trắc địa đúng cách rất quan trọng đối với các kĩ sư đo đạc. Nhất là khi giá trị của các thiết bị như máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình,… không hề nhỏ. Bảo quản thiết bị trắc địa tốt sẽ giúp tiết kiệm nhân công, thời gian, chi phí cho các công trình xây dựng. </span></span>', 'content' => '<span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="font-size:14px;"><strong>Thiết bị trắc địa</strong> cần được bảo quản cẩn thận để phát huy tối đa tính năng sử dụng của nó cũng như giảm chi phí đầu tư. Trước khi sử dụng thiết bị, hãy dành một ít thời gian để đọc và làm theo hướng dẫn bảo trì sau:<br /> - Không để thiết bị dưới ánh mặt trời trực tiếp hoặc trong xe kín trong thời gian dài. Nhiệt độ quá nóng có thể làm giảm hiệu quả của nó.<br /> - Nếu thiết bị đã được sử dụng trong điều kiện ẩm ướt, ngay lập tức lau sạch bất kỳ độ ẩm và làm khô thiết bị hoàn toàn trước khi cho lại thiết bị vào hộp đựng.<br /> - Thiết bị điện tử nhạy cảm đã được bảo vệ tốt trong hộp đựng chống lại bụi và độ ẩm.<br /> Tuy nhiên, nếu bụi hoặc hơi ẩm bám vào dụng cụ, có thể gây ra hư hại nghiêm trọng. Vì vậy, hãy chắc chắn thiết bị của bạn được bỏ vào hộp ngay sau khi sử dụng và vệ sinh.<br /> - Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ có thể làm mờ ống kính và giảm đáng kể mức đo được khoảng cách hoặc gây ra lỗi hệ thống điện. Nếu có sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, để dụng cụ trong hộp đựng kín ở vị trí ấm cho đến khi nhiệt độ của thiết bị trở về nhiệt độ phòng.<br /> - Không bảo quản thiết bị trắc địa ở những nơi nóng hoặc ẩm ướt. Đặc biệt, bạn phải lưu trữ bộ pin ở nơi khô ráo ở nhiệt độ dưới 30 ° C (86 ° F). Nhiệt độ cao hoặc độ ẩm quá mức có thể khiến nấm mốc phát triển trên các ống kính. Nó cũng có thể làm cho thị kính điện tử bị mờ đi và do đó dẫn đến việc khó bắt mục tiêu.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/DTM 322(1).jpg" style="width: 400px; height: 391px;" /><br /> - Khi bảo quản thiết bị ở những nơi có nhiệt độ cực thấp, hãy để hộp đựng mở.<br /> - Khi điều chỉnh các ốc cân bằng máy, hãy đặt vị trí càng gần vị trí trung tâm của ốc cân bằng máy.<br /> - Không sử dụng dung môi hữu cơ (chẳng hạn như ether hoặc chất pha loãng sơn) để làm sạch các bộ phận phi kim loại của thiết bị (chẳng hạn như bàn phím hoặc các bề mặt được sơn của máy). Làm như vậy có thể dẫn đến đổi màu bề mặt, hoặc lột các ký tự logo. Làm sạch những bộ phận này chỉ bằng một bông gòn, vải hoặc khăn giấy, thấm nhẹ bằng nước hoặc chất tẩy nhẹ.<br /> - Để vệ sinh ống kính quang học, hãy lau nhẹ bằng một miếng vải mềm hoặc bông gòn được thấm cồn.<br /> - Trước khi gắn pin, hãy chắc chắn rằng bề mặt tiếp xúc trên bề mặt pin và dụng cụ đã được lau chùi sạch sẽ.<br /> <br /> <img alt="" src="/admin/webroot/upload/image/images/HOP MAY_02 B40A(2).jpg" /><br /> - Hộp đựng được thiết kế kín nước, nhưng bạn không nên để nó tiếp xúc với mưa lớn.<br /> <br /> Bảo quản thiết bị trắc địa là một trong những khâu quan trọng giúp việc đo đạc được chính xác. Nó giúp hỗ trợ giảm chi phí đầu tư cũng như chi phí sửa chữa máy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn.<br /> </span></span>', 'images' => '201905030810258d806bbec8ab9ba5235e121c05e3154a.jpg', 'images_multi' => '', 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-05-03', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '70097', 'slug' => 'cach-bao-quan-thiet-bi-trac-dia-dung-cach', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '939', 'rght' => '940', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ), (int) 3 => array( 'Post' => array( 'id' => '536', 'name' => 'Các loại sai số, tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo', 'code' => null, 'alias' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'cat_id' => '40', 'price' => '0', 'type' => 'new', 'shortdes' => '', 'content' => '<div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1. Các loại sai số trong đo đạc.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số sai lầm.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số sai lầm là do người đo thiếu cẩn thận trong khi đo, hoặc kỹ thuật đo không bảo đảm. Sai số này thường có giá trị tương đối lớn.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Khắc phục: đổi người đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số hệ thống:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số do độ chính xác của máy và không bảo đảm hoặc do thói quen, thị lực của người đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số hệ thống thường có dấu và giá trị không đổi.</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Loại trừ sai số hệ thống:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Nếu do máy thì chúng ta có thể kiểm nghiệm, xác định giá trị sai số của máy rồi lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- nếu do người đo thì chúng ta có thể kiểm nghiện sai số của người bằng cách so sánh kết quả của người đo với một vài người đo khác để biết được mức độ sai khác nhau về kết quả, sau đó lấy kết quả đo trừ đi giá trị sai khác đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số ngẫu nhiên.</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Là những sai số xuất hiện trong kết quả đo một cách ngẫu nhiên mà không thể xác định được quy luật cũng như giá trị và nguyên nhân của sai số đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số ngẫu nhiên không thể loại trừ được, tuy nhiên qua nghiên cứu cho thấy sai số ngẫu nhiên có những tính chất sau đây:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> - Các giá trị tuyệt đối của sai số ngẫu nhiên không vượt quá một giá trị nhất định nào đó.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Các giá trị sai số ngẫu nhiên càng nhỏ thì có khả năng xuất hiện càng nhiều, còn giá trị càng lớn thì xuất hiện càng ít.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Sai số ngẫu nhiên mang giá trị dương (+) và sai số ngẫu nhiên mang giá trị âm (-) có xác suất xuất hiện bằng nhau khi số lần đo tiến tới vô cùng.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">- Tổng đại số của các giá trị sai số ngẫu nhiên của n lần đo cho một đại lượng là bằng không khi:<a href="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-xRibgiac6uE/Ur6R6Z6lB6I/AAAAAAAADeo/LSe-3TIrzM4/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">2. Các tiêu chí đánh giá độ chính xác kết quả đo.</em></span></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">a) Sai số trung bình cộng (kí hiệu là s): được tính theo công thức sau:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://4.bp.blogspot.com/-R8MMROfkfWU/Ur6SpdB55TI/AAAAAAAADew/MkE9uEdOJ3Y/s1600/gisgpsrs-trac-dia-co-so-sai-so.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: s- sai số trung bình cộng</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe4/0ebiserIDsY/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">b) Sai số trung phương (kí hiệu là m): được tính theo công thức:</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-q6MGq8qVYW8/Ur6Tijo7boI/AAAAAAAADfA/34rOoWyxlOg/s1600/gisgpsrs-sai-so-trung-phuong.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong đó: m – sai số trung phương</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> <a href="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://3.bp.blogspot.com/-XitZG4vs5lY/Ur6TBEfaApI/AAAAAAAADe8/RFQOzCDHS1Y/s1600/gisgpsrs-sai-so-do.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a>- sai số ngấu nhiên của lần đo thứ i</span></span></div> <p style="box-sizing: border-box; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> </p> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"> n – số lần đo</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">c) Sai số xác suất (kí hiệu là p)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong dãy kết quả đo nếu sắp xếp các sai số theo giá trị tuyệt đối từ bé đến lớn thì sai số xác suất p có giá trị của sai số đứng giữa về thứ tự sắp xếp.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Khi nghiên cứu về sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) và sai số xác suất (p) thấy chúng có mối quan hệ: p/s/m - tương ứng là 0,67/0,8/1,0</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nếu số lần đo càng nhiều thì tỷ số này càng đúng, dựa vào tỷ số này người tư có thể tính nhanh các giá trị của sai số trung bình cộng (s), sai số trung phương (m) thông qua giá trị của sai số xác suất (p)</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">d) Sai số giới hạn (kí hiệu là f)</em></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Nghiên cứu thống kê cho thấy:</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Cứ 1000 sai số thực thì có 3 giá trị si số vượt qua giới hạn ba lần giá trị sai số trung phương m. Trong 100 sai số thực thì có năm giá trị v]ợt quá giới hạn hai lần giá trị của sai số trung phương m.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Vì vậy người ta thường chọn sai số giới hạn bằng 3 lần sai số trung phương</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 3m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Trong trường hợp yêu cầu độ chính xác cao thì chọn sai số giới hạn bằng 2 lần sai số trung phương.</span></span></div> <div align="center" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">f = 2m</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Như vậy trong quá trình tính toán nếu giá trị nào vượt quá sai số giới hạn thì bị coi là sai số sai lầm và bị loại ra khỏi kết quả đo.</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">e) Sai số tương đối (kí hiệu là <span style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; font-weight: 700;"><em style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px;">1/T</em></span>) là tỷ số giữa sai số trung phương và giá trị thực của đại lượng đo (L).</span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; clear: both;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;"><a href="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" imageanchor="1" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; background-color: transparent; color: rgb(51, 51, 51); text-decoration-line: none;"><img border="0" src="https://2.bp.blogspot.com/-gSCgrAByN9M/Ur6UM1jjS8I/AAAAAAAADfI/mkKKcoc2Ex8/s1600/gisgpsrs-sai-so-tuong-doi.PNG" style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; border: none; vertical-align: middle; max-width: 100%;" /></a></span></span></div> <div style="box-sizing: border-box; margin: 0px; padding: 0px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: "Helvetica Neue", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px;"> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:tahoma,geneva,sans-serif;">Sai số tương đối dùng để so sánh mức độ sai số với giá trị thực của đại lượng đo:</span></span></div> ', 'images' => '201904250406260790335a670cb13c2fdb67fe2f8df9ba.jpg', 'images_multi' => null, 'pos' => null, 'new' => null, 'hot' => null, 'saleoff' => null, 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-04-25', 'modified' => '2025-04-21', 'status' => '1', 'view' => '78091', 'slug' => 'cac-loai-sai-so-tieu-chi-danh-gia-do-chinh-xac-ket-qua-do', 'name_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'content_eng' => '', 'phut' => null, 'shortdes_tq' => null, 'content_tq' => null, 'name_tq' => null, 'nguoilon' => null, 'treem' => null, 'truso' => null, 'don' => null, 'doi' => null, 'lon' => null, 'tour' => null, 'tourtrongnuoc' => null, 'tournuocngoai' => null, 'noiden' => null, 'ngaydi' => null, 'thangdi' => null, 'namdi' => null, 'ngaykhoihanh' => null, 'thoigiandi' => null, 'ngaykhoihanh_eng' => null, 'thoigiandi_eng' => null, 'videoyou' => null, 'nt' => null, 'duration' => null, 'duration_eng' => null, 'twodaypro' => null, 'twodaypro_eng' => null, 'threedaypro' => null, 'threedaypro_eng' => null, 'photo' => null, 'lft' => '937', 'rght' => '938', 'vat' => null, 'hangsx' => null, 'baohanh' => null, 'tinhtrang' => '1', 'tailieu' => null, 'tag' => null ), 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'parent_id' => null, 'alias' => 'tin-tuc', 'images' => '', 'lft' => '119', 'rght' => '120', 'pos' => '5', 'status' => '1', 'title_seo' => '', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2015-12-16', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'tin-tuc', 'cate' => '4', 'link' => 'tin-tuc', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'new', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) ) $duandatrienkhai = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ) ) $slideshow = array( (int) 0 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '69', 'name' => '', 'images' => null, 'created' => '2019-07-11 10:23:46', 'modified' => '2022-04-16 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '68', 'name' => '', 'images' => '201907111208539ebd41e6cbc1e14780805f6fc0d65867.gif', 'created' => '2019-07-11 10:22:33', 'modified' => '2021-05-13 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Buy <a href="http://contest-sport.com/sport-products/anastrazolos-1/"> Anastrozole directly from the manufacturer in USA </a> and without intermediaries.</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ), (int) 2 => array( 'Slideshow' => array( 'id' => '66', 'name' => '', 'images' => '2019071110173758daf01bf616370befe2ad36e8391dfa.png', 'created' => '2019-07-11 10:09:25', 'modified' => '2022-04-15 00:00:00', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'type' => 'intro', 'link' => '<div style="position:absolute;top: -1286px;">Play <a href="https://windice.io/plinko">bitcoin plinko</a> to hit the jackpot today!</div>', 'content' => '', 'shortdes' => '', 'content_eng' => '', 'shortdes_eng' => '', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'shortdes_tq' => '', 'content_tq' => '' ) ) ) $adv_khuyenmai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '1', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190618044702f2726adc12fc8d21c875c9ee5274335e.png', 'display' => '5', 'created' => '2015-11-12', 'modified' => '2019-06-18', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '1', 'rght' => '2' ) ) $doitac = array( (int) 0 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '47', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121036d3f1b378428c2328a4bb143d22a3d53b.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-06-18', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '7', 'rght' => '8' ) ), (int) 1 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '48', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20190711121014468fcab5a34b87b67951ec18c257f13a.png', 'display' => '3', 'created' => '2019-07-11', 'modified' => '2019-07-11', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '9', 'rght' => '10' ) ), (int) 2 => array( 'Advertisement' => array( 'id' => '49', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => null, 'display' => '3', 'created' => '2022-04-13', 'modified' => '2022-04-26', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '11', 'rght' => '12' ) ) ) $chayphai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '3', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '20160216064647eda555165b5c7208330a328fac635686.png', 'display' => '2', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '5', 'rght' => '6' ) ) $chaytrai = array( 'Advertisement' => array( 'id' => '2', 'name' => null, 'link' => '', 'images' => '201602160646338f7cfbf080f7dfc1a2bafa3a3f0dd7c1.jpg', 'display' => '1', 'created' => '2015-11-13', 'modified' => '2017-02-07', 'status' => '1', 'pos' => '0', 'content' => null, 'slug' => null, 'lft' => '3', 'rght' => '4' ) ) $chiasekinhnghiem = array() $list_menu_footer = array() $danhmuc_left_parent = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ) ) $danhmuc = array( (int) 0 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '1', 'name' => 'Trang chủ', 'slug' => 'trang-chu' ) ), (int) 1 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '2', 'name' => 'Sản phẩm', 'slug' => 'san-pham' ) ), (int) 2 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '3', 'name' => 'Giới thiệu', 'slug' => 'gioi-thieu' ) ), (int) 3 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '5', 'name' => 'Download', 'slug' => 'download' ) ), (int) 4 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '40', 'name' => 'Tin Tức', 'slug' => 'tin-tuc' ) ), (int) 5 => array( 'Catproduct' => array( 'id' => '6', 'name' => 'Liên hệ', 'slug' => 'lien-he' ) ) ) $support = array( (int) 0 => array( 'Support' => array( 'id' => '13', 'name' => 'Co so Ha noi', 'phone' => '098 987 678', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'duycuong7640', 'pos' => '0', 'created' => '2013-09-13', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ), (int) 1 => array( 'Support' => array( 'id' => '16', 'name' => 'Co so TP.HCM', 'phone' => '3252 436 432', 'yahoo' => 'duycuong7640', 'skype' => 'tuvantubep', 'pos' => '0', 'created' => '2014-01-15', 'modified' => '2015-05-05', 'status' => '1', 'yahoo1' => 'duycuong7640', 'skype1' => '', 'hotline' => '0987 654 999', 'email' => '', 'name1' => '' ) ) ) $content_for_layout = '<div class="bg-cat-danhmuc"> <div class="cat-title-danhmuc"> <a href="" title=""> <h1></h1> </a> </div> </div> <div class="box-content-detail"> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> <div class="col-product"> <div class="box-new-content"> <div class="box-new-detail"> <div class="time-date"> 12:00:00 <span>29/06/2016</span> </div><!--end time-date--><div class="clear-content"></div> <div class="box-like-share"> <div class="like1"> <div class="fb-like" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-layout="standard" data-action="like" data-show-faces="true" data-share="true"></div> </div> </div><!--end box-like-share--><div class="clear-content"></div> <div class="ct-tt"> <div class="clear-main"></div> </div><!--end ct-tt--> <!--<div class="fb-comments" data-href="http://quangtayqht.vn/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep.htm" data-width="715" data-numposts="5" data-colorscheme="light"></div>--> <div class="clear-content"></div><div class="clear-content"></div> </div><!--end box-new-detail--> <div class="bar-new-detail"> <label>Private same category</label> <div class="clear-main"></div> <ul> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/bo-truong-nguyen-minh-quang-can-1-000-ty-de-do-dac-dat-nong-lam-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/can-bo-dia-chinh-voi-tien-dan-bi-phat-bay-nam-tu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/pho-giam-doc-so-tn-mt-ca-mau-bi-de-nghi-kiem-diem-vi-ky-cap-dat-sai-quy-dinh.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/5-linh-vuc-bi-vi-pham-lon-nhat-trong-nganh-tai-nguyen-moi-truong.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/ho-tu-than-tai-bac-kan-co-lien-quan-den-vat-the-la-o-tuyen-quang.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/phan-bo-nhiet-trong-be-tong-nhua-khu-vuc-nam-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/viet-nam-trung-quoc-khao-sat-khu-vuc-thoa-thuan-vung-ngoai-cua-vinh-bac-bo.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/khoang-cach-gioi-toan-cau-nhieu-van-de-da-duoc-cai-thien.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> <li> <a href="http://quangtayqht.vn/nguoi-dan-gia-lai-lieu-dua-nhau-xay-nha-cho-den-bu.htm" title=""> <h3> <span>(08-03-2016)</span></h3> </a> </li> </ul> <div class="clear-main"></div> </div><!--end bar-new-detail--> <div class="clear-main"></div> <div class="pagination"> <span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1" rel="first">« First</a></span><span class="prev"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34" rel="prev">« Previous</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:1">1</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:2">2</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:32">32</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:33">33</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:34">34</a></span><span class="current number">35</span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36">36</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:37">37</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:38">38</a></span>...<span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:46">46</a></span><span class="number"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47">47</a></span><span class="next"><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:36" rel="next">Next »</a></span><span><a href="/Product/chitiet/luoc-giai-ve-thuyet-tuong-doi-hep/js/script.js/page:47" rel="last">End »</a></span>Page 35/47. View 10/461. </div> <div class="clear-main"></div> </div><!--end box-ctbar--> </div> </div>' $scripts_for_layout = '' $cap1 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '6', 'name' => 'Liên hệ', 'slug' => 'lien-he' ) ) $dm_c2 = array() $cap2 = array( 'Catproduct' => array( 'id' => '74', 'name' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'parent_id' => '2', 'alias' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'images' => null, 'lft' => '76', 'rght' => '77', 'pos' => '27', 'status' => '1', 'title_seo' => 'Sổ sách, báo biểu khí tượng thủy văn', 'meta_key' => '', 'meta_des' => '', 'created' => '2019-07-06', 'modified' => '2019-07-06', 'slug' => 'so-sach-bao-bieu-khi-tuong-thuy-van', 'cate' => '4', 'link' => 'san-pham', 'name_eng' => '', 'name_tq' => '', 'type' => 'product', 'hot' => '0', 'content' => '', 'display' => '0', 'content_eng' => null ) ) $dm_c3 = array()include - APP/View/Elements/menu.ctp, line 23 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::element() - CORE/Cake/View/View.php, line 424 include - APP/View/Layouts/home.ctp, line 107 View::_evaluate() - CORE/Cake/View/View.php, line 920 View::_render() - CORE/Cake/View/View.php, line 883 View::renderLayout() - CORE/Cake/View/View.php, line 539 View::render() - CORE/Cake/View/View.php, line 483 Controller::render() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 957 ProductController::chitiet() - APP/Controller/ProductController.php, line 135 ReflectionMethod::invokeArgs() - [internal], line ?? Controller::invokeAction() - CORE/Cake/Controller/Controller.php, line 485 Dispatcher::_invoke() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 186 Dispatcher::dispatch() - CORE/Cake/Routing/Dispatcher.php, line 161 [main] - APP/webroot/index.php, line 92
12:00:00
29/06/2016
PROJECT IS IMPLEMENTED
